Nominacja oficerska dla Bożeny Pawłowskiej (z d. Grabowskiej) uczestniczka Powstania Warszawskiego, żołnierz AK wydana przez Wojewódzki Sztab Wojskowy Wrocław, Wrocław 16.04.2008.

Odpis wyciągu z dokumentów dot. pobytu Władysława Jesionki w niewoli niemieckiej sporządzonego przez Biuro Informacji i Poszukiwań Polskiego Czerwoneg Krzyża wystawiony przez Państwowe Biuro Notarialne w Świdnicy, Świdnica 23.02.1977.

Wspomnienia Adama Żarskiego dot. II wojny światowej spędzonej w Borysławiu, okupacji radzieckiej i niemieckiej, działalności w Armii Krajowej, walk partyzanckich, schwytania przez władze komunistyczne, wywózce do Kazachstanu, ciężkich warunków pracy w obozach pracy, głodu, biedy. Autor opisuje szczegółowo kilka sytuacji, które obrazują rzeczywistość polskich zesłańców. Maszynopis został wydrukowany w 2003 r. przez Wrocławską Drukarnię Naukową PAN pod tytułem: "Okupacyjne wspomnienia z Borysławia i opowiadania z ZSRR".

Pismo Komitetu Międzynarodowego Czerwonego Krzyża do Władysława Jesionki dot. zaświadczenia o pobycie w niewoli niemeickiej, Genewa 10.08.1976.

Sprawozdanie dot. sporu rodziny Trzeciak o podział folwarku sporządzone przez przedstawiciela Kreislandwirt Oszmiana, Oszmiana 08.07.1942.

Obligacja wojenna o wartości nominalnej 100 rubli wyemitowana przez Bank Państwowy ZSRR w ramach Czwartej Publicznej Pożyczki Wojennej, ZSRR 1945.

Postanowienie weryfikacyjne nr 744/90 wydane na nazwisko Władysław Jesionka przez Stowarzyszenie Polaków Poszkodowanych przez III Rzeszę Niemiecką, Wałbrzych 28.03.1990.

Świadectwo ukończenia pierwszego roku nauki w Rolniczej Szkole Zawodowej dla Dziewcząt w Sichow Siechowie pod Lwowem; dziś dzielnica miasta wystawione na nazwisko Franciszki Chęć, Sichow 4.07.1944.dokument w j. niemieckim i rosyjskim.

Praca przymusowa. Na zdjęciu: polscy robotnicy przymusowi; w środku Gabriela Janiak, Gottmannsförde (Niemcy), 1939-1945. po bokach niezidentyfikowni: Ludwik Janiak i Józef Joniec.

Wspomnienia młodego chłopca, który podczas II wojny światowej został wraz z rodziną przewieziony na tereny ówczesnej III Rzeszy w okolice Wrocławia do pracy przymusowej. Następnie zostaje oddzielony od matki i zmuszony do pracy w okolicznych wsiach (Lubań Śląski, Rogoźnica). Opisuje jak wygladały warunki pracy u poszczególnych Bauerów, jak go karmiono i traktowano. Wspomina o swoich odwiedzinach w obozie Gross-Rosen, do którego zawoził zaopatrzenie, wspomina o relacjach z więźniarkami. Wspomnienia kończy wkroczenie Armii Czerwonej i ucieczka Niemców do Drezna. Zakres chronologiczny 1939-1945

Wspomnienia młodej dziewczyny Anny Jeleńskiej, z okresu II wojny światowej. Autorka opisuje działania wojenne w rodzinnej wsi na Białorusi, następnie jak wyglądała okupację niemiecka na tym terenie, po czym skupia się na opisie wywózki do III Rzeszy do pracy przymusowej. Opowiada o warunkach pracy, wyżywieniu i stosunkach obywateli III Rzeszy wobec pracowników przymusowych. We wspomnieniach znajduje się ciekawy opis: Bożego Narodzenia, obchodzonego przez Niemców. Relacja kończy się wyzwoleniem przez wojska amerykańską. Zakres chronologiczny: 1941-1945 Miejsca wydarzeń: Witebsk (Białoruś), Wilno (Litwa), Erfurt (Niemcy)

Polscy żołnierze internowani w obozie w  Nagykanizsa, na Węgrzech; ostatnie pamiątkowe zdjęcie w polskich mundurach, Nagykanizsa 7.10.1939. Teofil Niedziewicz siedzi pierwszy z lewej.

Jan Jerzy Głowacki we wspomnieniach opisuje losy swojej rodziny oraz własne. Na początku wspomina swoje dzieciństwo, a także wydarzenia związane z jego rodzinnym gospodarstwem - Kolonia Przybysz. Głównie skupia się na życiu codziennym. Wielokrotnie wspomina o swoich przeżyciach związanych z okupacja niemiecką. Opowiada o relacjach Polaków z Niemcami, Rosjanami, Ukraińcami, Żydami oraz Łużyczanami i Czechami. Opisuje również szczegółowo swój pobyt w wojsku i udział w walkach zbrojnych podczas II wojny świaotwej, studia prawnicze, a także pracę. Ukazuje przy tym wszystkie absurdy PRL. Ostatni fragment dotyczy przejścia na emeryturę oraz życia w III Rzeczpospolitej. Praca ma układ tematyczny, a nie chronologiczny, jak określa autor na samym wstępie. Na końcu znajduje się krótki fragment poświęcony najbliższym członkom rodziny, życiorys, spis treści, orazZestaw Zdjęć Rodzinnych. Zakres chronologiczny: 1925 -2005 Miejsca wydarzeń: Wołczyna (gm.Sobibór, pow.Kluczbork, woj.opolskie), Włodawa (pow.włodawski, woj.lubelskie), Lublin, Wrocław

Polowa msza św. dla żołnierzy internowanych w obozie w  Nagykanizsa,  Nagykanizsa 1939-1942.

Polowa msza św. dla żołnierzy internowanych w obozie w  Nagykanizsa,  Nagykanizsa 1939-1942.

Żołnierze internowani w obozie w  Nagykanizsa na wycieczce, 1939-42. Teofil Niedziewicz po prawej stronie.

Praca przymusowa. Na zdjęciu: polscy robotnicy przymusowi Gottmannsförde (Niemcy), 1939-1945.

Kwatera żołnierzy osadzonych w obozie internowania w Nagykanizs, 1939-1942. Teofil Niedziewicz po prawej stronie.

Zdjecie portretowe (do legitymacji) Teofila Niedziewicza z widoczną suchą pieczęcią Konsulatu Polskiego w Budapeszcie, 1939-42. Zdjęcie pochodzi z okresu internowania T. Niedziewicza w obozie w Nagykanizsa; w tym czasie pracował on jako kurier na linii Nagykanizsa-Budapeszt przy załatwianiu dokumentów dla internowanych żołnierzy polskich udających się do Wojska Polskiego we Francji.

Teofil Niedziewicz nad Dunajem, Budapeszt 1939-42. Zdjęcie pochodzi z okresu internowania T. Niedziewicza w obozie w Nagykanizsa; w tym czasie pracował on jako kurier na linii Nagykanizsa-Budapeszt przy załatwianiu dokumentów dla internowanych żołnierzy polskich udających się do Wojska Polskiego we Francji.

Mężczyzna na ulicy w Budapeszcie, 1939-42. Fotografia nieznanego żołnierza polskiego osadzonego razem z Teofilem Niedziewiczem w obozie internowania w Nagykanizsa na Węgrzech.

Wspomnienia dziewczynki z czasów II wojny światowej. Opisuje jak wyglądała okupacja niemiecka na terenie jej rodzinnego miasta -Tomaszowa Mazowieckiego, po czym skupia się na opisie wywózki do III Rzeszy do pracy przymusowej, najpierw do miasta: Żelazny Bród, a później Hohenelbe. Opowiada o warunkach pracy, wyżywieniu i stosunkach obywateli III Rzeszy wobec pracowników przymusowych. Na uwagę wskazuje ciekawy opis relacji Polaków z obywatelami innych państw. W ostatniej części przedstawia dalsze losy swojej matki i swoje. Zakres chronologiczny:1939-1945/1990 Miejsca wydarzeń: Tomaszów Mazowiecki (woj.łódzkie), Żelazny Bród (dziś. Zelezny Brod -Czechy), Hohenelbe (dzis. Vrchlabi -Czechy), Zielona Góra, Wrocław.

Wspomnienia Adama Bronieckiego - żołnierza, który dołączył do nowoformowanej I Dywizji Piechoty wojska Polskiego, nazwanej później od imienia Tadeusza Kościuszki. Opisuje w nich swoją drogę, kampanię która przebył podczas wojny z pod Lenino aż po Berlin. Skupia się na opisie bitwy pod Lenino i o warszawską Pragę. W drugiej części opisuje operację forsowania Odry na Pomorzu Zachodnim.

Krótka biografia Kazimierza Iwanowskiego, spisana na podstawie jego wspomnień przez Eugeniusza Fudali. Kazimierz Iwanowski był synem kapitana lwowskiego dowódcy kompanii ochrony granicy. Służył w krakowskim oddziale Armii Krajowej, a po II wojnie światowej został wcielony do Drugiej Armii Wojska Polskiego. Po zdemobilizowaniu ukończył edukację w Poznaniu i rozpoczął pracę we Wrocławiu. W dalszej części są wspomniane losy jego rodziny. Zakres chronologiczny: 1939-2008 Miejsca wydarzeń: Kowel (Ukraina), Przemyśl, Kraków, Poznań, Wrocław

Siostra Gerarda Genowefa Fiut opowiada historię działalności sióstr zakonnych ze Zgromadzenia Rodzina Maryi w Hucisku i Nienadowie. Opiera sie przy tym na swoich wspomnieniach oraz na przekazach siostry Ireny Maryniuk, tutejszej nauczycielki. Ze wspomnień wyłania się obraz życia na wsi przed wojną, w tym życia religijnego. Opisuje działalność misyjną, oświatową, medyczną i kulturalną sióstr, a także stosunek społeczeństwa do nich. Ukazana jest również rola hrabiostwa Milczewskich, we wspieraniu ochronki, którą prowadziły siostry. Wspomniana jest również okupacja niemiecka podczas II wojny światowej oraz pokrótce czasy komunizmu. Na końcu autorka relacji, przedstawia dalsze losy zakonnic oraz wspomina Święto Bożego Ciała. Zakres chronologiczny: 1906-2003 Miejsca wydarzeń: Nienadowa (pow. przemyski, woj.podkarpackie), Hucisko Nienadowskie (pow. przemyski, woj.podkarpackie), Dubieck (pow. przemyski, woj.podkarpackie), Kraków,Częstochowa

Książeczka wojskowa wydana na nazwisko Jarosław Korol przez Nowostriłkowskij Rajwojenkom, 1940 w j. rosyjskim.

Przepustka na podróż wystawiona na nazwisko Lucjan Borkowski przez Der Amtskomissar Berntal (Brzeźnica), Berntal (dzis. Nowa Brzeźnica) 12.12.1944.

Praca przymusowa. Na zdjęciu: polscy robotnicy przymusowi Gottmannsförde (Niemcy), 1939-1945.

Autor rozpoczyna swoją opowieść od przytoczenia wspomnień dziadków. Przedstawia pokrótce historię swojej rodzinnej wsi Huciska Nienadowskiego od początku XX w. do zakończenia II wojny światowej. Opisuje swoje dzieciństwo i młodość (edukację i pracę w PGR). Następnie wspomina swój pobyt w Nienadowej gdzie kontynuował edukację w szkole rolniczej, a później w Przemyślu w Zespole Szkół Budowlanych. Opisuje swój pobyt we Wrocławiu (praca, rozwijanie pasji muzycznych). Przedstawia realia służby w wojsku. Później wspomina swoje dalsze losy (praca w Lubaniu Śląskim i we Wrocławiu, ślub, studia, wyjazd do Budapesztu, wieloletnia praca we Wrocławskim Przedsiębiorstwie Budownictwa Ogólnego). Dzięki wspomnieniom autora, możemy poznać wiele cennych informacji na temat budownictwa w PRL. Autor dokładnie opisuje swoją działalność w Polskim Towarzystwie Miłośników Astronomii i Wrocławskim Towarzystwie Obserwatorów Nieba. W ostatnim rozdziale wspomina o zasłużonych ludziach dla Wrocławia, pochodzących z Huciska Nienadowskiego. Jako dodatek załącza krótką biografię Kazimierza Iwanowskiego. Zakres chronologiczny: 1913-1993 Miejsca wydarzeń: Hucisko Niewiadomskie (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Nienadowa (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Wrocław, Strachowice (woj. dolnośląskie), Lubań Śląski (woj. dolnośląskie), Wąsocz Grajewski (woj. podlaskie), Budapeszt (Węgry), Grodziec (pow. złotoryjski, woj. dolnośląskie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie)

Jest to zbiór 8 wierszy i 6 krótkich opowiadań, autorstwa Jerzego Bandera. Mają one charakter osobisty. Autor dzieli się w nich swoimi przeżyciami, przemyśleniami. Skupia się na próbach poznania własnej historii oraz opisuje próby otrząśnięcia się po tragicznych przeżyciach II wojny światowej. Pisze o holokauście, Powstaniu w Getcie Warszawskim, zamachach z 11 września, II wojnie libańskiej. W poezji obecne są wątki religijne. Na ostatniej stronie zamieszcza autobiografię. Zakres chronologiczny: 1942-2006 Miejsca wydarzeń: Oświęcim (woj. małopolskie), Śródborów (obec. część Otwocka, woj. mazowieckie), Lwów (Ukraina), Warszawa, Hajfa (Izrael), Drohobycz (Ukraina), Sambor (Ukraina), Rakowice (obec. część Krakowa, woj. małopolskie), Zakopane (woj. małopolskie)

Praca przymusowa. Na zdjęciu: polscy i ukraińscy robotnicy przymusowi Gottmannsförde (Niemcy), 1939-1945.

Praca przymusowa. Na zdjęciu: polscy robotnicy przymusowi, Gottmannsförde (Niemcy), 1939-1945. Pierwsza z prawej siedzi Gabriela Janiak.

Autorka przedstawia przedwojenne losy rodziny, opisuje gospodarstwo dziadka. Następnie wspomina o śmierci jej ojca z rąk członków UPA oraz ataku na jej dom. Pokrótce opisuje los swoich sióstr. Potem opowiada o swoim wyjeździe, wraz z matką, najpierw do Radziechowa, a potem na Ziemie Zachodnie. Dalej wspomina o ciężkiej pracy, aby utrzymać się w nowym miejscu zamieszkania. Zakres chronologiczny: 1938-2008 Miejsca Wydarzeń: Baryłowo (Ukraina), Radziechów (Ukraina), Brochów (woj. dolnośląskie), Grędzino (woj. dolnośląskie), Osiek (woj. dolnośląskie)

Autor na początku opowiada o swojej działalności w ruchu oporu: najpierw jako zastępcy komendanta w podziemnej organizacji wojskowej na terenie Rudnika i Brańszczyka, a później jako jednego z komendantów AK. Opisuje szkolenia wojskowe, akcję przewiezienia rannego komendanta AK do szpitala, działania dywersyjne, przeprowadzanie i rozprowadzenie prasy konspiracyjnej. Następnie opowiada o swoim aresztowaniu przez Niemców i pobycie w więzieniu na Pawiaku. Wspomina o torturach i masowych egzekucjach więźniów. W dalszej części opisuje swój pobyt w obozie koncentracyjnym (tragiczne warunki życia, wyniszczająca praca, pobyt w obozowym szpitalu, badania pseudomedyczne). Wspomina o udziale w ruchu oporu więźniów. Opisuje tzw. ,,marsz śmierci". Na końcu wspomnień, autor opowiada o kilku swoich próbach ucieczki oraz pokrótce przedstawia swoje dalsze losy (opieka Kaszubów, wyjazd na Ziemie Zachodnie). Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Rudnik nad Sanem (woj. podkarpackie, pow. niżański), Brańszczyk (woj. mazowieckie, pow. wyszkowski), Stutthof (obec. Sztutowo, woj. pomorskie, pow. nowodworski), Kartuzy (woj.pomorskie)

Oświadczenie wnioskodawcy w sprawie braku dokumentów zatrudnienia złożone przez Władysława Jesionkę, Świdnica 1955 ?. Tylko pierwsza strona; brak skanów pozostałych stron.

Praca przymusowa. Na zdjęciu: Gabriela Janiak Gottmannsförde (Niemcy), 1939-1945. Na odwrocie dedykacja dla rodziny.

Dowód zarejestrowania rodziny Lucjana Borkowskiego przez American Expeditionary Forces Displaced Persons, 21.02.1946.

Wspomnienia Hanny Wodzickiej z ostatnich wakacji w przedwojennej Polsce oraz z lat II Wojny Światowej, w czasie której autorka wraz z siostrą pracowała w warszawskiej fabryce Monopolu Tytoniowego, była więziona w obozie Altvorwerk (podobóz obozu koncentracyjnego Stutthof) i wykorzystywana przez Niemców do prac fortyfikacyjnych; autorka opisuje życie rodzinne wśród najbliższych (wyjazd do Monasterzysk), wspomina też wyjazd na kolonie do Rabki i stosunki na nim panujące; z czasów wojny autorka opisuje pomoc, jaką jej rodzina udzielała członkom Kedywu Armii Krajowej, organizację szpitala polowego w fabryce oraz sposoby dywersji i wykradania papierosów na potrzeby AK przez nią i jej siostrę; czas Powstania Warszawskiego wspomina z lokalnej perspektywy (wydarzenia w fabryce, losy dyrektora itp.); z pobytu w obozie Altvorwerk wspomina, oprócz własnych przeżyć dotyczących warunków bytowych, obserwacje z sąsiadującego "przez płot" obozu koncentracyjnego; opisuje ucieczkę z obozu wraz z siostrą, ukrywanie się i pomoc, jaką udzieliły jej przypadkowe osoby, także Niemcy. Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Rabka (woj. małopolskie), Monastiriska (Monasterzyska, daw. woj. tarnopolskie, Ukraina), Zielonka (pow. Wołomin, woj. mazowieckie), Sztutowo (obóz koncentracyjny Stutthof, woj. pomorskie), Stary Folwark (pow. Grudziądz, woj. kujawsko-pomorskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Poronin (pow. tatrzański, woj. małopolskie)

Wspomnienia autorki o wojennych przeżyciach jej i jej rodziny we Lwowie i podkrakowskiej wsi oraz o życiu po wojnie najpierw w Krakowie, a potem na Ziemiach Odzyskanych. Wspomniana jest również osoba jej stryja, który uciekł ze Lwowa i dołączył do armii gen. Andersa jako kierowca wojskowy, a po wojnie pozostał w Anglii, oraz wyjazd do Lwowa w 1988 roku. Zakres chronologiczny: 01.1941- po 10. 1956 Miejsca wydarzeń: Lwów, Lipica Murowana (woj. małopolskie, pow. bocheński), Kraków, Legnica, Wrocław

Autorka opisuje życie swojej rodziny pod okupacją niemiecką, wysiedlenie z rodzinnej miejscowości i powrót do domu po wojnie, wspomina zachowanie żołnierzy radzieckich, represje władz komunistycznych jakim została poddana rodzina za odmowę oddania ziemi do PGR, wydarzenia Poznańskiego Czerwca, swoje dorosłe życie we Wrocławiu i wydarzenia stanu wojennego. Zakres chronologiczny: 30.X.1935-1988 Miejsce wydarzeń: Wilkowyja (woj. wielkopolskie, pow. Gniezno), Wyszyna (woj. wielkopolskie, pow. turecki), Szymany (woj. warmińsko-mazurskie, pow. szczycieński), Poznań, Wrocław, Gniezno (woj. wielkopolskie)

Teofil Niedziewicz z żoną Kazimierą i synkiem Jerzym, Lwów 1942-45.

Wspomnienia kobiety, której ojciec działał w Armii Krajowej i która jako dziewczynka została wywieziona wraz z rodziną do obozu koncentracyjnego w Majdanku. Rękopis zawiera opisy represji niemieckich na Polakach podczas II Wojny Światowej oraz życia w obozie, a także zachowanie żołnierzy sowieckich na terenach wyzwolonych. Zakres chronologiczny: 16.01.1938-07.1944 Miejsca wydarzeń: osada koło Józefowa (woj. lubelskie, pow. biłgorajski), Józefów (woj. lubelskie, pow. biłgorajski), Biłgoraj (woj. lubelskie), obóz koncentracyjny w Majdanku

Kazimiera Niedziewicz z synem Jerzym na ulicy Akademickiej we Lwowie; w tle pomnik Kornela Ujejskiego i kamienica Sprechera, Lwów 1941-1944.

Praca przymusowa. Na zdjęciu: Ludwik Janiak Heringsdorf (Niemcy), 1939-1945.

Autor opisuje wybuch wojny, swoją działalność w wywiadzie Armii Krajowej, wejście wojsk sowieckich i akcję "Burza", aresztowanie i przesłuchania przez UB, wytoczony mu proces pokazowy i lata spędzane w różnych więzieniach i obozach pracy. Wspomina również o pomocy, jaką otrzymał w tym okresie, oraz o unieważnieniu wyroków w 1992 roku. Zakres chronologiczny: 05.1939-1956 Miejsca wydarzeń: miejscowość w pow. Chodzież (woj. wielkopolskie), Łódź (woj. łódzkie), Urzędów (woj. lubelskie, pow. kraśnicki), Lublin (woj. lubelskie), Czemierniki (woj. lubelskie, pow. radzyński), Wrocław (woj. dolnośląskie), Piechcin (woj. kujawsko-pomorskie, pow. żniński), Potulice (woj. kujawsko-pomorskie, pow. nakielski), Jelcz (obecnie Jelcz-Laskowice, woj. dolnośląskie, pow. oławski), Kłodzko (woj. dolnośląskie)

Autor opisuje losy Polaków przesiedlonych z terenów Wielkopolski na Lubelszczyznę, opisuje proces transportu ludzi, represje niemieckie oraz pomoc mieszkańców Urzędowa i okolic dla wysiedlonych. Cytuje wspomnienia z Wigilli Bożego Narodzenia, wspomina również o kolaboracji i Volksdeutschach. Rekopis zawiera listę rodzin przesiedleńczych. Zakres chronologiczny: 18.12.1939-1943 Miejsca wydarzeń: Urzędów (woj. lubelskie pow. kraśnicki), Łódź (woj. łódzkie), Popkowice (woj. lubelskie pow. kraśnicki)

Legitymacja byłego niemieckiego jeńca wojennego Aleksandra Kossakowskiego, umożliwiajaca mu powrót do domu wystwiona przez Komendanta 8-ej Armii opatrzona okrągłą pieczęcią Komendanta 8-ej Armii, w j. polskim i niemieckim.

Historia filii obozu koncentracyjnego Gross- Rosen w Jeleniej Górze opisana przezZbigniewa Adamskiego, dziennikarza gazety zakładowej „Wspólny Cel”. W pierwszej części opisuje dzieje pomnika upamiętniającego pomnik więźniów, zaś druga poświęcona jest historii samego obozu wraz ze wspomnieniami osadzonych tam ludzi. Autor stosuje dużo ocen i uogólnień, tekst uzupełniają wklejone skany zdjęć. Zakres chronologiczny: 1940- 2000 r. Miejsca wydarzeń: Jelenia Góra (woj. dolnośląskie

Wyciąg z dokumentów dot. pobytu Władysława Jesionki w niewoli niemieckiej sporządzony przez Biuro Informacji i Poszukiwań Polskiego Czerwoneg Krzyża, Warszawa 1976.