Pokazano 4870 rekordów

Opis archiwalny
Relacje historii mówionej i spisane wspomnienia
Zaawansowane opcje wyszukiwania
Drukuj podgląd Hierarchy Zobacz:

4158 rekordów z cyfrowym obiektem Pokaż wyniki z obiektami cyfrowymi

Ryszard i Jadwiga Hukało - relacja

Relacja Ryszarda i Jadwigi Hukało, zamieszkałych na Islandii od 2008 roku, koncentrująca się wokół wątków: przyrody islandzkiej i jej wpływu na życie mieszkańców, obyczajów islandzkich (zachowania, postawy, sposoby spędzania wolnego czasu, kuchnia) i zmian pod wpływem Polaków, stosunków Polaków z Islandczykami, warunków życia na Islandii, doświadczeń z administracją państwową i opieką medyczną, społecznych problemów Islandii; nieco mniej miejsca świadkowie poświęcają stosunkom z Polakami, analizując charakter Polonii islandzkiej, oraz kwestiom zawodowym - doświadczeniom z zakładów pracy, stosunkom pomiędzy pracownikami różnych narodowości i przynależności do związków zawodowych; relacja bogata w szczegóły i obserwacje społeczne, także względem innych narodowości zamieszkującym Islandię.   Zakres chronologiczny: 2006-2015 Miejsca wydarzeń: rejon rzeki Jökulsá (Islandia), Hveragerði (Islandia), okolice Reykjaviku (Islandia), Reykjavik (Islandia),  Keflavik (Islandia), Warszawa (woj. mazowieckie)

Hukało Ryszard

Bogusław Ziobrowski - relacja

Relacja kierowcy PKS i działacza związkowego na temat początków pracy związkowej w NRD, strajków w Sierpniu '80, podróży do Gdańska po potwierdzenie podpisania porozumień, pracy związkowca w okresie Karnawału Solidarności i sytuacji po wprowadzeniu stanu wojennego. Świadek porównuje pracę związków w NRD i w PRL, opisuje pracę w MKS-ie, reakcje Wrocławian na strajki w Sierpniu, wspomina o wyborze na przewodniczącego związku PKS, o wydarzeniach bydgoskich z marca 1981 i o represjach władz wobec związkowców w stanie wojennym.   Zakres chronologiczny: ok. 1976-ok. 1983   Miejsca wydarzeń: Weimar (Turyngia, Niemcy), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Złoty Stok (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Ziobrowski Bogusław

Marek - relacja

Relacja Marka, byłego żołnierza, członka Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Iraku, pracującego na Islandii w 2007 i ponownie zamieszkałego tam od przełomu 2014/2015; świadek opowiada okoliczności przyjazdu na Islandię bardzo mocno zaznaczając wątek iracki - ten epizod zaważył na jego późniejszym życiu i zaowocował chęcią opuszczenia Polski; świadek zastanawia się nad swoją postawą, mówiąc o sobie jako "antypatriocie"; zaznacza, że separuje się od Polonii islandzkiej, ze względu na niechęć do postaw Polaków; porównuje warunki życia w Polsce i na Islandii - stosunki państwo-obywatel i pracodawca-pracownik; wspomina też o różnych aspektach życia codziennego: postawach Islandczyków, relacjach ze współpracownikami różnych narodowości, opiece medycznej, zaopatrzeniu sklepów, cenach produktów, możliwościach spędzania wolnego czasu, chorobach cywilizacyjnych itp., porównuje przy tym czasy przed i po kryzysie z 2008 r.; mówi też o swoim przywiązaniu do Kościoła katolickiego i analizuje słabości polskiej wspólnoty katolickiej na Islandii.   Zakres chronologiczny: 2003-2015   Miejsca wydarzeń: Irak, Kópavogor (Islandia), Reykjavik (Islandia), Keflavik (Islandia), Berlin (Niemcy), Kuwejt

N.N.

Wacław Masełko - relacja

Relacja byłego pracownika MPK Wrocław na temat strajku w Zajezdni nr 7. Autor opisuje, jak wyglądał strajk, jak odnosili się do niego mieszkańcy, wspomina o mszy św. w zajezdni, o przyłączeniu sie do strajku kolejnych zakładów i o emocjach, które towarzyszyły strajkującym. Opisuje zakończenie strajku, wspomina stan wojenny i wybory w 1989 roku. Mówi również jak wyglądała praca kierowcy w MPK oraz jak przez lata zmieniał się Wrocław, wspomina o swoim zaangażowaniu w działalność Solidarności.   Zakres chronologiczny: 1945-1989   Miejsca wydarzeń: Hodowica (obw. lwowski, Ukraina), Wrocław (woj. dolnoślaskie), Jagodno (obecnie część Wrocławia), Niemcy, Szwecja  

Masełko Wacław

Marcin Cieśliński - relacja

Relacja Marcina Cieślińskiego, zamieszkałego na Islandii od 2007 r., muzyka i organisty w kościele katolickim w Reykjaviku, dotycząca jego przyjazdu na Islandię, życia kulturalno-religijnego wśród islandzkich katolików i protestantów, warunków naturalnych i kulturowych Islandii, wychowania dzieci w tradycji polskiej i w kulturze islandzkiej; świadek porównuje też tempo życia w Polsce i Europie do tempa życia na Islandii, mówi o trudnościach w przyzwyczajeniu się do warunków islandzkich i korzyściach rodzinnych, jakie przyniosła emigracja; mówi też o niektórych inicjatywach Polonii islandzkiej.   Zakres chronologiczny: 2005-2015 Miejsca wydarzeń: Reykjavik (Islandia), Poznań (woj. wielkopolskie), Hafnarfjörður (Islandia)

Cieśliński Marcin

Magdalena Przewłocka - relacja

Relacja Magdaleny Przewłockiej, zamieszkałej na Islandii od 2006 roku, opowiadającej o okolicznościach przyjazdu na Islandię, kwestiach związanych ze znalezieniem pracy i miejsca zamieszkania - szczególnie w kontekście kryzysu w 2008 roku - szkolnictwie islandzkim, miejscowych obyczajach i kwestii wychowania dzieci w dwóch kulturach - polskiej i islandzkiej; mówi też o roli związków zawodowych w kraju, a także sposobach spędzania wolnego czasu - spotkaniach z przyjaciółkami, wyjazdach do domków letniskowych; w relacji pojawia się dużo szczegółów związanych z funkcjonowaniem na Islandii.   Zakres chronologiczny: 2006-2015 Miejsca wydarzeń: Hella (Islandia), Reykjavik (Islandia), Suðurlands (region Islandii), Białystok (woj. podlaskie)

Przewłocka Magdalena

Stanisław Orzechowski - relacja

Relacja ks. Orzechowskiego na temat mszy św. odprawionej podczas strajku w Zajezdni Autobusowej nr 7, protestu kolejarzy, Duszpasterstwa Ludzi Pracy oraz postawy ludzi: studentów, księży, mieszkańców miasta wobec strajków i Solidarności. Ksiądz wspomina swoje kontakty z ks. Jerzym Popiełuszką, pomoc udzielaną rodzinom internowanych w stanie wojennym oraz działania antyopozycyjne podejmowane przez ówczesne władze.   Zakres chronologiczny: przed 08.1980-10.1984   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Pasikurowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Łącko (pow. nowosądecki, woj. małopolskie) , Gdańsk (woj. pomorskie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Orzechowski Stanisław ks.

Justyna Broniszewska - relacja

Relacja Justyny Broniszewskiej zamieszkałej na Islandii od 2006 roku, dotycząca jej życia na Islandii, doświadczeniach związanych z pracą, rozwojem zawodowym, kontaktów z Islandczykami i Polakami islandzkimi; świadek opowiada też o szkolnictwie islandzkim zestawiając je z polskim, dokonuje wielu ocen Polaków i Islandczyków, wspomina też o przekazywaniu swoim dzieciom kultury polskiej i języka polskiego; wplata w tok narracji wiele interesujących szczegółów dotyczących życia codziennego na Islandi: zwyczajów islandzkich, opieki społecznej, banków itp.; końcówkę wywiadu poświęca swojej pasji malarskiej i dwóm wystawom, jakie jej poświęcono.   Zakres chronologiczny: 2005-2015   Miejsca wydarzeń: Hvolsvöllur (Islandia), Łódź (woj. łódzkie), Białystok (woj. podlaskie), Akureyri (Islanida), Reykjavík (Islandia), Kraków (woj. małopolskie)

Broniszewska Justyna

Relacja Jana Kukuły

Relacja profesora Jana Kukuły dotyczy przede wszystkim jego kariery naukowej i zaangażowania w latach 80. w działalność opozycyjną, wykonywanych w technice mezzotinty grafik w Ognisku Kultury Plastycznej przy pl. Solnym, które później trafiały do wielu wydawnictw niezależnych związanych z „Solidarnością”, prac wraz z Januszem i Jadgwigą Halickimi oraz Andrzejem Żarnowieckim nad grafiką: 15 stacji Drogi Krzyżowej oraz przekazania jednej z kopii Drogi do Dortmundu, jako podziękowanie za pomoc materialną jaką dortmundczycy ofiarowali wrocławianom w czasie stanu wojennego.

Kukuła Jan

Nascow Nicola - relacja

Relacja uchodźccy z greckiej Macedonii Egejskiej dot. eksodusu z rodzinnego kraju oraz osiedlenia się i życia w Polsce. Zakres chronologiczny: 1948-2002. Miejsca wydarzeń: Skopje (Macedonia), Rumunia; Szczawno-Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Police (woj. zachodniopomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Saloniki (Grecja), Mitrowica (Kosowo)

Nascow Nicola

Pamiętnik z walk w ruchu oporu, oraz z pobytu w obozie koncentracyjnym w Stutthofie

Autor na początku opowiada o swojej działalności w ruchu oporu: najpierw jako zastępcy komendanta w podziemnej organizacji wojskowej na terenie Rudnika i Brańszczyka, a później jako jednego z komendantów AK. Opisuje szkolenia wojskowe, akcję przewiezienia rannego komendanta AK do szpitala, działania dywersyjne, przeprowadzanie i rozprowadzenie prasy konspiracyjnej. Następnie opowiada o swoim aresztowaniu przez Niemców i pobycie w więzieniu na Pawiaku. Wspomina o torturach i masowych egzekucjach więźniów. W dalszej części opisuje swój pobyt w obozie koncentracyjnym (tragiczne warunki życia, wyniszczająca praca, pobyt w obozowym szpitalu, badania pseudomedyczne). Wspomina o udziale w ruchu oporu więźniów. Opisuje tzw. ,,marsz śmierci". Na końcu wspomnień, autor opowiada o kilku swoich próbach ucieczki oraz pokrótce przedstawia swoje dalsze losy (opieka Kaszubów, wyjazd na Ziemie Zachodnie). Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Rudnik nad Sanem (woj. podkarpackie, pow. niżański), Brańszczyk (woj. mazowieckie, pow. wyszkowski), Stutthof (obec. Sztutowo, woj. pomorskie, pow. nowodworski), Kartuzy (woj.pomorskie)

Horpynko Aleksander

List ks. Józefa Greckiego do IPN

List ks. kapelana mjra Józefa Greckiego, kapelana Niepodległościowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Kaliszu do Głównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu z ponagleniem dot. podjęcia postulowanego przez niego postępowania wyjaśniającego losy jego współwięźnia, żołnierza AK, oraz innych osób aresztowanych przez WUBP we Wrocławiu w latach 1945/46, 1996-2007.

ks. Józef Grecki

Danuta - relacja

Relacja Danuty, zamieszkałej na Islandii od 2001 roku, opowiadającej o swojej karierze zawodowej na Islandii i tamtejszym systemie szkolnictwa przez pryzmat losów swojej córki; wspomina o relacjach z pracodawcami islandzkimi a także z polskimi współpracownikami, dokonuje wielu ocen polskich imigrantów, zapytana porównuje przeciętnych Islandczyków z przeciętnymi Polakami; mówi też o swoich doświadczeniach z administracją islandzką, językiem islandzkim i niektórych innych aspektach życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 2000-2015   Miejsca wydarzeń: Reykjavik (Islandia), Warszawa (woj. mazowieckie), Kraków (woj. małopolskie), Gliwice (woj. śląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Hafnarfjarðarvegur (Islandia), Keflavik (Islandia)

N.N.

Beata Grochowska - relacja

Relacja Beaty Grochowskiej, szczegółowo opowiadającej swoje losy po przyjeździe na Islandię, zmiany pracy i miejsca zamieszkania, stosunki z Islandczykami, ich zwyczaje religijne i żywieniowe, kulturę osobistą, wychowanie dzieci oraz problemy społeczne - narkomania, alkoholizm, choroby genetyczne; wtrąca też refleksje dotyczące szkolnictwa islandzkiego i porównuje je z polskim; analizuje różnice w warunkach życia przed i po kryzysie ekonomicznym z 2008 roku, opowiada też o życiu religijnym Polaków na Islandii; relacja bogata w szczegóły i porównania warunków polskich i islandzkich.   Zakres chronologiczny: 1997-2015 Miejsca wydarzeń: Súðavík (Islandia), Bíldudalur (Islandia), Selfoss (Islandia), Reykjavik (Islandia), Rzym (Włochy), Kraków (woj. małopolskie), Ísafjörður (Islandia), Patreksfjörður (Islandia), Flúðir (Islandia),Vestmannaeyjar (Islandia), Gdańsk (woj. pomorskie), Zamość (woj. lubelskie), Świnoujście (woj. zachodniopomorskie), Zakopane (woj. małopolskie)

Grochowska Beata

Stanisław Srokowski - relacja

Relacja Stanisława Srokowskiego, który jako dziecko przeżył rzeź wołyńską w miejscowości Hnilcze (woj. tarnopolskie, pow. Podhajce), a następnie został wraz z rodziną przesiedlony na Ziemie Zachodnie do wsi Zielin (woj. zachodniopomorskie, pow. gryfiński).   Zakres chronologiczny: 1939-1956.   Miejsca wydarzeń: Hnilcze (woj. tarnopolskie, pow. Podhajce), Podhajce (woj. tarnopolskie), Zielin (woj. zachodniopomorskie, pow. gryfiński), Stanisławów (obecnie Iwano-Frankiwsk, Ukraina), Huta Pieniacka (obw. lwowski, Ukraina), Panowice (obw. tarnopolski, Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kędzierzyn-Koźle (woj. opolskie), Opole (woj. opolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Kostrzyn (pow. poznański, woj. wielkopolskie),  Mieszkowice (pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie)

Srokowski Stanisław

Anna Wojdałowicz - relacja

Relacja Anny Wojdałowicz dotycząca jej życia na Islandii, motywów i okoliczności przyjazdu, warunków pracy, stosunków z Islandczykami i Polakami islandzkimi oraz niektórych zwyczajów islandzkich - religijnych i rodzinnych; świadek opowiada o swoich obserwacjach dotyczących Islandczyków, nieco miejsca poświęca mniejszości tajlandzkiej zamieszkującej Islandię, wyobrażeniom Polaków o Islandii i Islandczyków o Polsce, a także szkolnictwu islandzkiemu, różnicom w tej kwestii pomiędzy Polską a Islandią oraz religijności Islandczyków.   Zakres chronologiczny: 2005-2015 Miejsca wydarzeń: Białystok (woj. podlaskie), Hella (Islandia), Reykjavík (Islandia), Kraków (woj. małopolskie)

Wojdałowicz Anna

Stanisław (Janusz) Zacharek - relacja

Relacja Stanisława (Janusza) Zacharka, zamieszkałego na Islandii od 2006 roku, dotycząca jego przyjazdu na Islandię - motywów, pierwszego zetknięcia z Islandczykami - oraz pracy, relacji z Islandczykami, Polakami islandzkimi i życia codziennego; świadek dużą część relacji poświęca konfliktowi pomiędzy pracownikami w swoim pierwszym miejscu zatrudnienia, co prowadzi go do refleksji na temat stosunków między Polakami islandzkimi i naturą Polaków w ogóle; opowiada też o cechach Islandczyków i samej Islandii - głównie warunkach pogodowych; reflektuje też na temat tożsamości narodowej i religijnej w obcym kraju, braku zaangażowania Polaków islandzkich w tworzenie wspólnych więzi i roli Kościoła w tej kwestii; kilka uwag poświęca szkolnictwu islandzkiemu   Zakres chronologiczny: 2006-2015 Miejsca wydarzeń: Kozienice (woj. mazowwieckie), Ostrołęka (woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Bolungarvik (Islandia), Reykjavik (Islandia), Ísafjörður (Islandia), Keflavik (Islandia)

Zacharek Stanisław (Janusz)

Julia Krzaklewska - relacja

Relacja Julii Krzaklewskiej dotycząca czasu II Wojny Światowej we Lwowie, wysiedlenia zeń i pierwszych lat pobytu we Wrocławiu; świadek prowadzi narrację głównie w oparciu o losy męża, aresztowanego i więzionego przez sowieckiego okupanta, później studiującego weterynarię i medycynę i pracującego w PGR niedaleko Ołtaszyna; świadek wspomina też losy niektórych członków swojej rodziny, którzy zginęli na Kresach, warunki życia w okupowanym Lwowie, wysiedlenie i transport do Wroclawia, warunki bytowe w zniszczonym Wrocławiu tuż po wojnie, szabrowników, życie na Ołtaszynie i działalność męża zmierzającą do utworzenia muzeum Panoramy Racławickiej; świadek mówi też, iż ślub, jaki wzięła z mężem był pierwszym ślubem w katedrze wrocławskiej po wojnie.   Zakres chronologiczny: 1939- 1985 Miejsca wydarzeń: L'viv (Lwów, Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Bytom (woj. śląskie)

Krzaklewska Julia

Adam Trzciński - relacja

Relacja Adama Trzcińskiego opowiadającego w skrócie historię swojego życia i bardziej szczegółowo pracę nauczyciela w szkole podstawowej w Starym Henrykowie; świadek mówi też o swoim członkostwie w NSZZ Solidarność, motywacjach wstąpienia tam i konsekwencjach, jakie ponosił on i jego koledzy z pracy; świadek opowiada też o codzienności PRL, czyniąc to na dużym stopniu ogólności.   Zakres chronologiczny: 1975-1989 Miejsca wydarzeń: Poznań (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Stary Henryków (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie)

Trzciński Adam

Jadwiga Hilman - relacja

Relacja Jadwigi Hilman dotycząca jej losów w czasie II Wojny Światowej; świadek wspomina okupację niemiecką, obecność partyzantów w okolicznych lasach, wypędzenie z rodzinnej wsi i wycofywanie się Niemców w 1944 r.; wspomina postać księdza Jana Sławińskiego, który ocalił kościół przed wysadzeniem w powietrze; relację kończą wrażenia z pobytu u rodziny pozostałej na Białorusi w 2007 r.   Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Terespol (obwód grodzieński, Białoruś), Masusziny (Mosuszyn, obwód grodzieński, Białoruś)

Hilman Jadwiga

Lila Grabowska - relacja

Relacja Lili Grabowskiej dotycząca czasu II Wojny Światowej w rejonie wsi Modrzewiny, do której sprowadziła się jeszcze przed wojną rodzina świadek, a także pierwszych lat powojennych i trudności bytowych związanych z sytuacją ekonomiczną kraju; świadek wspomina obecność oddziału mjr Henryka Dobrzańskiego "Hubala" oraz grup partyzanckich w okolicy Modrzewin, mówi o rekwizycjach dokonywanych przez Niemców, później o opuszczeniu wsi motywowanym względami ekonimicznymi i poszukiwaniu miejsca zatrudnienia; wypowiedzi świadek są na dużym stopniu ogólności.   Zakres chronologiczny: 1932-1963 Miejsca wydarzeń: De Novant (Francja), Modrzewiny (pow. konecki, woj. świętokrzyskie), Błotnica (pow. konecki, woj. świętokrzyskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Wrocław (woj. dolnośląskie).

Grabowska Lila

Aniela Sławik - relacja

Relacja Anieli Sławik dotycząca czasu II Wojny Światowej w Łopusznej na Ukrainie, zbrodni ukraińskich popełnianych na ludności polskiej, zakończenia wojny, ucieczki przed banderowcami, drogi na tzw. Ziemie Odzyskane i pierwszych lat w nowym miejscu zamieszkania.   Zakres chronologiczny: 1939-1955 Miejsca wydarzeń: Lopušna (Łopuszna, daw. woj. lwowskie, Ukraina), Krynica-Zdrój (woj. małopolskie), Chomiąża (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Malczyce (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Nowy Sącz (woj. małopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie)

Sławik Aniela

Wspomnienia rodziców

Wspomnienia Stanisława i Katarzyny Duchaczek spisane przez ich córkę - Czesławę Kucharczyk. Relacja spisana jest z perspektywy obojga rodziców, podzielona na rodziały tematyczne: wojny/bitwy, organizacja zycia tuż po wojnie, inne - więzienie we Lwowie, migracje powojenne, społeczeństwo-tradycje-zwyczaje-religia, rola kościoła w zakresie integracji społecznej oraz pojednania międzynarodowego, "Solidarność" i ruchy opozycyjne, przeciwstawianie się represjom komunistycznym. Zakres chronologiczny: 1945-1994

Kucharczyk Czesława

Mitre Guwedaris - relacja

Relacja uchodźcy z greckiej Macedonii Egejskiej dot. eksodusu z rodzinnego kraju oraz osiedlania się i życia w Polsce. Zakres chronologiczny: 1948-1993. Miejsca wydarzeń: Grecja, Macedonia; Lądek-Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Rodevo (Macedonia), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wleń (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie), Szczytno (woj. warmińsko-mazurskie), Skopje (Macedonia), Wełes (Macedonia), Katowice (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Belgrad (Serbia)

Guwedaris Mitre

Irena Szpindor - relacja

Relacji Ireny Szpindor dotycząca losów jej rodziny przed i w czasie II Wojny Światowej - świadek wspomina swoich niemieckich przodków przybyłych na Wołyń około przełomu XIX i XX wieku, opisuje przyjazne relacje pomiędzy Polakami, Ukraińcami i Żydami zamieszkałymi w okolicy, ostatnie przedwojenne wakacje, wkroczenie wojsk niemieckich a później radzieckich do Rawy Ruskiej, wywózkę części rodziny do ZSRR, ucieczkę przed UPA, przyjazd i pierwsze lata we Wrocławiu; opowiada też historię tej części rodziny, która wywieziona do ZSRR opuściła jego teren po układzie Sikorski-Majski i znalazła się w obozie dla polskich uchodźców w Tengeru w Afryce.   Zakres chronologiczny: lata 30. XX w. - 1948 Miejsca wydarzeń: Rava-Ruska (Rawa Ruska, daw. woj. lwowskie, Ukraina), Aktyubinska Oblast (Kazachska Socjalistyczna Republika Radziecka), Tengeru (Tanzania), Brzesko (woj. małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jastarnia (pow. pucki, woj. pomorskie), Lwów (Ukraina), Rawicz (woj. wielkopolskie), Okocim (pow. brzeski, woj. małopolskie), Wieliczka (woj. małopolskie), Tarnowskie Góry (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie)

Szpindor Irena

Ewa Sudoł-Kozłowska - relacja

Relacji Ewy Sudoł-Kozłowskiej, córki zesłanej wraz z rodziną na Syberię Haliny Kozdroń (ur. 27.12.1933 r.), która to rodzina (matka, brat matki oraz babcia świadek) opuściła terytorium ZSRR wraz z żołnierzami gen. W. Andersa i została przez Anglików umieszczona w obozie dla uchodźców w Tengeru w Tanganice (ob. Tanzania); świadek wspomina trasę ewakuacji rodziny, warunki panujące w obozie, organizowanie się uchodźców, działające tam stowarzyszenia (harcerstwo), życie religijne, kontakty z ludnością miejscową, a następnie powrót do Polski i pierwsze lata funkcjonowania rodziny w Polsce; relacja jest oparta o opisywanie zdjęć pokazywanych przeprowadzającemu wywiad, przez co jest nieco chaotyczna, poza tym wypowiedzi świadek często są na dużym poziomie ogólności.   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Brest (Brześć nad Bugiem, daw. woj. poleskie, Białoruś) , Syberia, Kazachstan, Tengeru (Tanzania), Mombasa (Kenia), Karaczi (Pakistan), Teheran (Iran), Bombaj (Indie), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jelcz-Laskowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie)

Sudoł-Kozłowska Ewa

Bogusław Traczewski - relacja

Relacja Bogusława Traczewskiego, wywiezionego w 1940 r. z rodzinnego Wilna na Syberię, repatrianta, uczestnika strajków w 1956, 1970 i 1980 r.; świadek szczegółowo opowiada o wywiezieniu swojej rodziny przez radzieckiego okupanta, warunkach pobytu w syberyjskim łagrze Bajaryk, poszczególnych zdarzeniach z tamtego okresu, następnie repatriacji na tzw. Ziemie Odzyskane, pobycie w obozie przejściowym w Rzęsinie koło Gryfic, stosunkach z zastanymi tam Niemcami - wspomina też o pozostających do 1946 r. w okolicznych lasach niedobitkach Wehrmachtu; następnie wspomina o przenosinach do Szczecina i udziale w demonstracjach podczas kolejnych lat przełomowych w powojennej historii Polski; opowieść jest szczegółowa i precyzyjna, świadek stara się opowiadać tylko o tym, co sam widział lub czego doświadczył; mówi też o swojej postawie i motywach podjętych decyzji.   Zakres chronologiczny: 10.02.1940-2000   Miejsca wydarzeń: Vilnius (Wilno, Litwa), Tûmeň (Tiumeń, Federacja Rosyjska), Bajaryk (Syberia), Brest (Brześć, Białoruś), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Rzęsin (pow. Gryfice, woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Wrocław (woj. dolnośląskie), Stargard (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Trzygłów (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Kukań (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Radom (woj. mazowieckie)

Traczewski Bogusław

Bolesław Gleichgewicht - relacja

Relacja prof. Bolesława Gleichgewichta, wykładowcy matematyki Uniwersytetu Wrocławskiego, dotycząca jego życia i działalności opozycyjnej; świadek barwnie i szczegółowo opisuje poszczególne wydarzenia, w których brał udział i ludzi, z którymi się zetknął - w tym pierwszoplanowe postacie opozycji demokratycznej lat 60.-80. XX w. oraz wrocławskich i lwowskich matematyków - często opisując szersze społeczne i polityczne tło danego wydarzenia; prowadzi swoją narrację spójnie i chronologicznie; główne poruszane wątki: życie codzienne w Warszawie międzywojennej, wrażenia z kampanii wrześniowej, ucieczka przed Niemcami, roboty przymusowe na terenie ZSRR, pobyt w obozie sowieckim, wcielenie do Armii Czerwonej, udział w obronie przeciwlotniczej Baku, studia w Odessie i praca nauczyciela na Ukrainie, repatriacja, przyjazd do Wrocławia, nawiązanie kontaktów z lwowskimi matematykami zatrudnionymi we Wrocławiu, wydarzenia marca 1968, kontakty ze środowiskiem Komitetu Obrony Robotników, działalność opozycyjna jego i jego syna, represje, jakich doświadczyli, działalność w "Solidarności", ukrywanie się w czasie stanu wojennego, osiągnięcia wrocławskich matematyków   Zakres chronologiczny: 1930-1990   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Lwiw (Lwów, Ukraina), Łućk (Łuck, Ukraina), Ostroh (Ostróg, Ukraina), Tambow (Federacja Rosyjska), Nachiczewan (Azerbejdżan), Baku (Azerbejdżan), Odessa (Ukraina), Pierwomajśk (Pierwomajsk, Ukraina), Grabanów (woj. podlaskie, pow. Biała Podlaska), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Moskwa (Federacja Rosyjska), Zakopane (pow. tatrzański, woj. małopolskie), Gernika-Lumo (Hiszpania), Radzymin (pow. wołomiński, woj. mazowieckie), Białystok (woj. podlaskie), Wierzchów (Ukraina), Woroneż (Rosja), Szczawno Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Mikołajewo (woj. podlaskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Golędzianów (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Podkowa Leśna (pow. grodziski, woj. mazowieckie), Strzelce Opolskie (woj. opolskie), Ratyzbona (Niemcy), Wiedeń (Austria), Międzybórz (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Jerozolima (Izrael), Opole (woj. opolskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Budapeszt (Węgry), Treblinka (pow. sokołowski)

Gleichgewicht Bolesław

Marek Czapliński - relacja

Relacja prof. Marka Czaplińskiego, byłego dziekana Wydziału Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego, dotycząca jego dzieciństwa w powojennym Wrocławiu oraz środowiska wrocławskich historyków II połowy XX w.; świadek opisuje codzienność wrocławskiego Oporowa - w latach 40. XX w. oddzielnej wsi - na którym się wychował, szkoły do jakich chodził, zabawy, w jakich uczestniczył; następnie wspomina swoje studia i pracę naukową, jednak główny nacisk kładzie na prezentację poszczególnych postaci historyków, stosunków panujących na wydziale, kwestii funkcjonowania w rzeczywistości komunistycznej i kwestii cenzury; wspomina też swoje wyjazdy i kontakty zagraniczne, zdawkowo opowiada o protestach studenckich w 1968 r. i wyborach w 1989 r., nie unika też tematu przelotnej współpracy z aparatem bezpieczeństwa PRL.   Zakres chronologiczny: 1946-1990   Miejsca wydarzeń: Kraków (woj. małopolskie), Oporów (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie, wieś nieistniejąca), Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Merseburg (Saksonia-Anhalt, Niemcy), Borowa (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Sobótka (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Ziębice ( pow. ząbkowicki, woj. dolnoślaskie), Bonn (Niemcy), Berlin (Niemcy), Kolonia (Niemcy), Frankfurt (Niemcy), Poczdam (Niemcy), Legnica (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Czapliński Marek

Eugeniusz Sąsiadek - relacja

Relacja prof. Eugeniusza Sąsiadka, wykładowcy i byłego rektora Akademii Muzycznej we Wrocławiu, dotycząca jego życia oraz działalności pedagogicznej, muzycznej i naukowej; świadek porusza wiele wątków, począwszy od relacji polsko-ukraińskich w rodzinnej wsi Żyrawa, ucieczki z Ukrainy, wrażeń ze zniszczonego Wrocławia, poprzez edukację podstawową, gimnazjalną i wyższą, skończywszy na działalności pedagogicznej, społecznej i karierze muzycznej; świadek wspomina swoich nauczycieli, wymienia uczniów, zespoły, w których śpiewał i które prowadził, mówi o swoim zacięciu organizatorskim i przywołuje wydarzenia naukowo-kulturalne, które zainicjował; mniej uwagi poświęca protestom studenckim w latach 80. XX w. oraz przewodniczeniu Komitetowi Kultury przy Wojewódzkiej Radzie Narodowej.   Zakres chronologiczny: 1932-2015   Miejsca wydarzeń: Żyrowa (Żyrawa, daw. woj. lwowskie, Ukraina), Chodorów, (daw. woj. lwowskie, Ukraina), Połomia (pow. strzyżowski, woj. podkarpackie) Strzyżów (woj. podkarpackie), Racibórz (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lwów (Ukraina), Mościska (Ukraina), Przemyśl (woj. podkarpackie), Rzeszowa (woj. podkarpackie), Trembowla (Ukraina), Kędzierzyn-Koźle (Woj. opolskie), Henryków (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Rzym (Włochy), Gdańsk (woj. pomorskie), Katowice (woj. śląskie), Tarnowskie Góre (woj. śląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Karpacz (pow. jeleniogórskie, woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Sąsiadek Eugeniusz

Juliusz Jakubaszko - relacja

Relacja prof. Juliusza Jakubaszki, prekursora medycyny ratunkowej we Wrocławiu, dotycząca jego edukacji, kariery i działalności naukowo-medycznej; świadek opowiada skrótowo historię swojej rodziny, okoliczności przybycia do Wrocławia i wrażenia z pierwszych lat pobytu, mówi o swojej edukacji, nauczycielach, wyraźnie zaznacza lwowskie korzenie kadry naukowej i skutki, jakie to ze sobą niosło; nastepnie przedstawia rozwój medycyny ratunkowej we Wrocławiu, udziale w strukturach międzynarodowych, nowatorskich rozwiązaniach przeszczepianych na grunt polski z Zachodu; świadek szczegółowo opowiada też o tworzeniu struktur "Solidarności" na Akademii Medycznej, o wybuchu stanu wojennego, który zastał go w Danii, o tworzeniu tam komitetu pomocy Polsce, a po upadku komunizmu o tworzeniu Polskiego Towarzystwa Medycyny Ratunkowej   Zakres chronologiczny: 1950-2015   Miejsca wydarzeń: L'viv (Lwów, Ukraina), Jarosław (woj. podkarpackie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Odense (Dania), Kozielsk (Rosja), Wilno (Litwa), Stanisławów (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Londyn (Wielka Brytania), Leuven (Belgia), Sztokholm (Szwecja)

Jakubaszko Juliusz

Krzysztof Bruczkowski - relacja

Relacja prof. Krzysztofa Bruczkowskiego, wykładowcy Akademii Muzycznej we Wrocławiu i koncertmistrza Filharmonii Wrocławskiej, dotycząca jego życia, pracy na uczelni i kariery muzycznej; świadek opisuje etapy swojej edukacji muzycznej, studia w Moskiwie, nauczycieli i wzorce, następnie opowiada o początkach Wyższej Szkoły Muzycznej we Wrocławiu, warunkach w niej panujacych, nauczycielach, bazie lokalowej, atmosferze w niej panującej, później o przekształceniu jej w Akademię Muzyczną; wspomina swoją działalność w kwartecie smyczkowym "Varsovia", działalność uczelnianą i pasję dydaktyczną; mniej uwagi poświęca protestom studenckim w 1968 r. i przemianom po 1989 r.   Zakres chronologiczny: 1965-2015   Miejsca wydarzeń: Lwiw (Lwów, Ukraina); Kraków (woj. małopolskie), Moskwa (Federacja Rosyjska), Warszawa (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Opole (woj. opolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Częstochowa (woj. śląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Bystrzyca Kłodzka (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Bruczkowski Krzysztof

Andrzej Wiktor - relacja

Relacja prof. Andrzeja Wiktora, długoletniego dyrektora Muzeum Przyrodniczego Uniwersytetu Wrocławskiego, wspominającego swoją karierę naukową i pracę w Muzeum, kontakty z naukowcami polskimi i zagranicznymi, wyjazdy terenowe, a także historię samej placówki, którą zarządzał - dzieje sięgające XIX wieku, zbiory przedwojennych naukowców, zniszczenia wojenne; świadek barwnie i szczegółowo przedstawia różne osobistości polskiej biologii oraz swój pobyt badawczy na Nowej Gwinei; wspomina też parcelację gruntów należących do jego rodziny zaraz po II Wojnie Światowej i wysiedlenie z rodzinnej wsi; zdawkowo wspomina strajki w 1968 i 1980 r. oraz powódź we Wrocławiu w 1997 r.   Zakres chronologiczny: 1945-2015   Miejsca wydarzeń: Nowa Wieś (pow. rzeszowski, woj. podkarpackie), Sopot (woj. pomorskie), Gdynia-Orłowo (woj. pomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kraków (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Biecz (pow. gorlicki, woj. małopolskie), Gorlice (woj. małopolskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Bułgaria, Nowa Gwinea, Petersburg (Rosja), Kłodzko (woj. dolnośląskie)

Wiktor Andrzej

Kazimierz Kuliczkowski - relacja

Relacja prof. Kazimierza Kuliczkowskiego, kierownika Katedry i Kliniki Hematologii, Nowotworów Krwi i Transplantacji Szpiku Akademii Medycznej we Wrocławiu, wspominającego swoją pracę i zmiany zachodzące w świecie medycyny i studiów medycznych; świadek wtrąca dużo analiz dotyczących współczesnej kultury i społeczeństwa, mało pojawia się w jego wypowiedzi konkretnych wspomnień i faktów.   Zakres chronologiczny: 1960-2015   Miejsca wydarzeń: Bystrzyca (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Środa Śląska (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Cardiff (Wielka Brytania), Bolonia (Włochy), Antwerpia (Belgia)

Kuliczkowski Kazimierz

Moje wspomnienia z lat wojny

Wspomnienia katolickiego księdza z lat 1939-1943. Opisuje on zbrodnie Ukraińców na narodzie polskim, mieszkającym w województwie lwowskim, w okolicach wsi Nowosielce. Opisuje bestalski mord dokonany przez Ukraińców na jego matce i gosposi. Następnie opowiada o sytuacji, w której chciano go rozstrzelać, ale został uratowany przez lokalnych mieszkańców. W relacji znajduje się uzupełnienie i potwierdzenie zdarzeń przez płk. Władysława Hermana. Zakres chronologiczny: 1939-1943  

Daca Roman

Konstantynos Christou - relacja

Relacja Macedończyka, uchodźcy z greckiej Macedonii Egejskiej, dot. eksodusu z rodzinnego kraju oraz osiedlenia się, nauki i pracy w Polsce. Zakres chronologiczny: lata 40.-60. XX w. Miejsca wydarzeń: Macedonia Egejska; Lądek-Zdrój, Zgorzelec, Police, Szczecin, Skopje (Macedonia)

Christou Konstantynos

Relacja Wojciecha Seredyńskiego

Relacja Wojciecha Seredyńskiego, działacza Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Trembowelskiej „Boryczowianie” oraz Stowarzyszenia Miłośników Filmów Komediowych w Lubomierzu. Relacja dotyczy przesiedlenia oraz działaności Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Trembowelskiej oraz Stowarzyszenie Miłośników Filmów Komediowych w Lubomierzu.

Seredyński Wojciech

Alicja Chybicka - relacja

Relacja prof. Alicji Chybickiej, kierownik Kliniki Transplantacji Szpiku, Onkologii i Hematologii Dziecięcej Akademii Medycznej we Wrocławiu, wspominającej rozwój nauki onkologicznej we Wrocławiu i w Polsce oraz swoją karierę naukową i działalność medyczną; świadek wychodzi od stanu onkologii w latach 70. XX w. i dokonuje porównań takich zagadnień jak podejście do pacjenta, poziom techniczny, warunki lokalowe; mówi głównie o zmianach w medycynie i przywołuje szereg przypadków, mniej miejsca poświęca kolejnym szczeblom kariery naukowej, swoim nauczycielom i warunkom studiowania w latach 70. XX w. oraz okolicznościom podjęcia studiów medycznych; dokonuje porównania onkologii polskiej z europejską i amerykańską, wspomina też epizod politycznej aktywności w swoim życiu.   Zakres chronologiczny: 1973-2015   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Rzym (Włochy)

Chybicka Alicja

Danuta Paziuk-Zipser - relacja

Relacja prof. Danuty Paziuk-Zipser, wykładowcy Akademii Muzycznej we Wrocławiu i sopranistki Opery Wrocławskiej, dotyczace jej kariery muzycznej i działalności w sztuce operowej; świadek wspomina wiele osobistości polskiej i międzynarodowej sceny muzycznej, poszczególne występy, a także swoich uczniów z Akademii; niewielką część wywiadu zajmuje wątek autobiograficzny, w którym świadek poruszyła tematy okupacji niemieckiej w Śniatyniu podczas II Wojny Światowej, napadów Ukraińskiej Powstańczej Armii, przesiedlenia na Śląsk i początków nauki śpiewu, a także związku z Januszem Zipserem, tenorem Opery Wrocławskiej.   Zakres chronologiczny: 1939-2015   Miejsca wydarzeń: Śniatyn (daw. woj. stanisławowskie, Ukraina); Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Łódź (woj. łódzkie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Białystok (woj. podlaskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Monachium (Niemcy), Wiedeń (Austria), Warszawa (woj. mazowieckie), Bonn (Niemcy), Paryż (Francja), Edynburg (Wielka Brytania), Lądek Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój   (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój j (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Paziuk-Zipser Danuta

Krystyna Orzechowska-Juzwenko - relacja

Relacja prof. Krystyny Orzechowskiej-Juzwenko, prekursor farmakologii klinicznej w Polsce, założycielki i kierownik Katedry Farmakologii Klinicznej na Akademii Medycznej we Wrocławiu, dotyczącej jej studiów i pracy naukowej na Akademii Medycznej we Wrocławiu; świadek wspomina pierwsze lata pobytu w powojennym Wrocławiu, warunki bytowe panujące w domach i na uczelniach, wspomina wrocławskich profesorów medycyny, mówi o swoich zainteresowaniach naukowych i ich realizacji; wspomina też obowiązkowe prace fizyczne studentów w latach 50.; opowiada o kontaktach naukowych z uczelniami niemieckimi oraz przełamywaniu bariery informacyjnej wobec badań zachodnich; wspomina swój stosunek do systemu komunistycznego, mniej uwagi poświęca wątkom osobistym, jak życie prywatne i zainteresowania - wyjąwszy pasję filmową,; udziela syntetycznych odpowiedzi, nie analizuje.   Zakres chronologiczny: 1946-2015 Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Gniechowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Stuttgart (Badenia-Wirtembergia, Niemcy), Heidelberg (Niemcy), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Hradec Kralove (Checzy), Łódź (woj. łódzkie)

Orzechowska-Juzwenko Krystyna

Anna Strzelczyk - relacja

Relacja Anny Strzelczyk, wspominająca zakończenie I Wojny Światowej w jej rodzinnej wsi oraz swoje losy podczas II Wojny Światowej; okresowi międzywojennemu świadek poświęca ledwie kilka zdań, wspomina rodzinę niemiecką, u której pracowała sezonowo, niechętną osobie Hitlera; główne wątki w relacji to ucieczka przed wojskami niemieckimi we wrześniu 1939 r. oraz praca przymusowa w fabryce broni w Dinslaken koło Essen; świadek wspomina szczegółowo poszczególne wydarzenia i osoby; wspomina też niemiecką administrację w okolicach Wielunia oraz osobę zarządcy, Ślązaka życzliwego Polakom; później świadek opisuje swoje małżeństwo i motywy przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane oraz swoje pierwsze lata w Malczycach; zapytana wspomina też zbrodnie niemieckie na Żydach w czasie wojny; pojawiła się też kwestia zakłamywania historii przez władze komunistyczne.   Zakres chronologiczny: 1914-1950 Miejsca wydarzeń: Naramice (pow. wieluński, woj. łódzkie), okolice Zduńskiej Woli (woj. łódzkie), Dinslaken (Nadrenia Północna-Westfalia, Niemcy), Malczyce (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Essen (Niemcy), Lututów (pow. wieruszowski, woj. łódzkie), Legnica (woj. dolnośląskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Strzelczyk Anna

Bronisława Prymus - relacja

Relacja Bronisławy Prymus, dotycząca jej rodzinnej wsi Rychlik (niem. Karolina) w okresie przedwojennym i powojennym; świadek przekazuje relacje swojej mamy oraz własne obserwacje; opowiada o swojej niemiecko-polskiej rodzinie, relacjach z innymi mieszkańcami - przy czym najwięcej uwagi poświęca okresowi powojennemu i swojej edukacji - wspomina też inne rodziny, które zdecydowały się po wojnie zostać we wsi, zmianach nazwisk i nauce języka polskiego; mówi o nazewnictwie Rychlika i jego ulic, rozplanowaniu i pozostałościach po niemieckiej przeszłości wsi, wspomina też relacje z przyjezdnymi repatriantami i życiu codziennym powojennego Rychlika.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Rychlik (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Śmieszkowo (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Miśk (Białoruś), Drezdenko (woj. lubuskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Hamburg (Niemcy)

Prymus Bronisława

Aleksander Dowgiałło-Wierbil - relacja

Relacja Aleksandra Dowgiałło-Wierbila, dotycząca wywiezienia na Syberię, pobytu w kołchozie w okolicach Irkucka, pracy jako kontroler wydajności, następnie repatriacji i próbach znalezienia sobie stałego miejsca zamieszkania oraz pracy w biurze inżyniera strzałowego w kopalni w Jastrzębiu; świadek wspomina też lata swojego wczesnego dzieciństwa, śmierć rodziców, życie w domu dziecka w Wilnie w czasie II Wojny Światowej; najwięcej uwagi poświęca epizodowi syberyjskiemu, organizacji wywozu, pracy w kołchozie, życiu codziennemu, relacjom z napotkanymi ludźmi a także szczegółom przyrodniczym; pozostałe części relacji również nasycone są szczegółami.   Zakres chronologiczny: 1936-1970   Miejsca wydarzeń: Vilnius (Wilno, Litwa), Surgieliszki (?, Litwa), okolice Irkucka (Syberia, ZSRR), Gdańsk (woj. pomorskie), Jastrzębie-Zdrój (woj. śląskie), Kuźnica Żelichowska (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Katowice (woj. śląskie), Wieluń (woj. łódzkie)

Dowgiałło-Wierbil Aleksander

Helena Kadamus - relacja

Relacja Heleny Kadamus, dotycząca okresu II Wojny Światowej i wczesnych lat powojennych; świadek opowiada głównie o swoim pobycie w Niemczech w przymusowej pracy na rzecz rodziny niemieckiej, później w obozie przejściowym dla tzw. osób przemieszczonych (displaced persons), następnie o przybyciu na tzw. Ziemie Odzyskane, przejęciu gospodarstwa rolnego i pierwszych latach pobytu; świadek wspomina też swoją rodzinną wieś Kłubowce, opisuje moment wywiezienia do Niemiec a później rzeczywistość obozu dla osób przesiedlonych; udziela odpowiedzi ogólnych, czasem zdawkowych, nie pogłębia ocen.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Kłubowce (daw. pow. tłumacki, daw. woj. stanisławowskie, Ukraina), Etgersleben (Saksonia-Anhalt, Niemcy), Osnabrück (Dolna Saksonia, Niemcy), Rychlik (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Hamburg (Niemcy), Lwów (Ukraina), Magdeburg (Niemcy), Wanzleben (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Trzcianka (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Śmieszkowo (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Konin (woj. wielkopolskie), Inowrocław (woj. kujawsko-pomorskie), Radom (woj. mazowieckie)

Kadamus Helena

Ludmiła Muńko - relacja

Relacja Ludmiły Muńko, wspominającej okres II Wojny Światowej w swojej rodzinnej wsi Sieniawka na dzisiejszej Białorusi, wkroczenie wojsk radzieckich we wrześniu 1939 r., przejście frontu latem 1944 r. i zniszczenie wsi, pobyt u rodziny ojca, następnie tzw. repatriację i przyjazd do Wielkopolski, ukończenie szkoły i zdobycie uprawnień pedagogicznych, a także niełatwą koegzystencję z Polakami z zachodniej Polski; świadek opowiada o swojej wieloetnicznej rodzinie, zwyczajach i relacjach w niej panujących, a także o społeczeństwie rodzinnej wsi; przytacza zdarzenia z okresu okupacji radzieckiej; wiele miejsca i refleksji poświęca stosunkowi autochtonów z Wielkopolski do przyjezdnych Zabużan; podaje też wiele szczegółów dotyczących życia codziennego   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Sieniawka (daw. pow. nieświeski, Białoruś, wieś nieistniejąca), Višniaviec (Wiśniowiec, Howiezna, daw. pow. nieświeski, Białoruś), Grzępy (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Huta (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Rzepin (pow. słubicki, woj. lubuskie), Brześć (Białoruś), Białystok (woj. podlaskie), Kutno (woj. łódzkie), Łowicz (woj. łódzkie), Baranowicze (Białoruś), Mińsk (Białoruś),  Iłowa (pow. żagański, woj. lubuskie), Żagań (woj. lubuskie), Komorzewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie)

Muńko Ludmiła

Longina Nowicka - relacja

Wspomnienia Longiny Nowickiej, głównie dotyczące okresu II Wojny Światowej, ucieczki przed zbliżającym się frontem, represji podczas okupacji, wywózki do Niemiec do pracy przymusowej, powrotu do domu rodzinnego w 1945 r., osobistych losów powojennych świadek - dwukrotnego małżeństwa, przeprowadzki z Koźmina do Jędrzejewa, trudnościach związanych ze znalezieniem domu; świadek przywołuje też postawy poszczególnych Niemców i osób niemieckiego pochodzenia, zwracając uwagę na różne zachowania wobec Polaków; opowiada o warunkach pobytu w Stuttgarcie, przytacza poszczególne wydarzenia z okresu okupacji.   Zakres chronologiczny: 1939-1965   Miejsca wydarzeń: Koźmin (pow. krotoszyński, woj. wielkopolskie), Września (woj. wielkopolskie), Łódź (woj. wielkopolskie), Stuttgart (Niemcy), Jędrzejewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Krotoszyn (woj. wielkopolskie), Zduny (pow. krotoszyński, woj. wielkopolskie), Jarocin (woj. wielkopolskie), Stuttgart (Niemcy), Łódź (woj. łódzkie), Gajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Nowicka Longina

Elżbieta Koza - relacja

Wspomnienia Elżbiety Kozy, dotyczące okresu II Wojny Światowej w Gulczu i powojennego czasu w okolicy; świadek opowiada o eksmisji swojej rodziny przez Niemców, wkroczeniu Armii Czerwonej i zachowaniu się żołnierzy, o wysiedleniu Niemców, następnie o sytuacji w Gulczu, parcelacji majątku miejscowych posesjonatów, stosunkach z repatriantami zza Buga, pracy w Radach Narodowych w Ciszkowie i Czarnkowie; świadek wspomina warunki bytowe z czasów II Wojny Światowej i czasów powojennych, dużo uwagi poświęca odmiennościom Polaków z kresów wschodnich i Wielkopolan, wspomina wycieczkę za Noteć, mówi o miejscowej szkole i parafii.   Zakres chronologiczny: 1945-1960   Miejsca wydarzeń: Gulcz (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Ciszkowo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Mikołajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Rawicz (woj. wielkopolskie), Leszno (woj. wielkopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie)

Koza Elżbieta

Wspomnienia Wandy Holuk-Skrzypek

Autorka przedstawia przedwojenne losy rodziny, opisuje gospodarstwo dziadka. Następnie wspomina o śmierci jej ojca z rąk członków UPA oraz ataku na jej dom. Pokrótce opisuje los swoich sióstr. Potem opowiada o swoim wyjeździe, wraz z matką, najpierw do Radziechowa, a potem na Ziemie Zachodnie. Dalej wspomina o ciężkiej pracy, aby utrzymać się w nowym miejscu zamieszkania. Zakres chronologiczny: 1938-2008 Miejsca Wydarzeń: Baryłowo (Ukraina), Radziechów (Ukraina), Brochów (woj. dolnośląskie), Grędzino (woj. dolnośląskie), Osiek (woj. dolnośląskie)

Holuk -Skrzypek Wanda

Relacja Bohdana Roskowskiego

Relacja Bohdana Roskowskiego, Powstańca Warszawskiego, odznacoznego Warszawskim Krzyżem Powstańczym i Krzyżem Armii Krajowej nadany w Londynie, dotyczy II wojny światowej w Warszawie, Powstania warszawskiego, oblężenia Wrocławia przez Armię Czerwoną.

Rostkowski Bohdan

Wangel Durlow - relacja

Relacja Macedończyka, uchodźcy z greckiej Macedonii Egejskiej, dot. wojny domowej w Grecji, eksodusu z rodzinnego kraju, osiedlenia się w Polsce i dalszego życia tamże. Zakres chronologiczny: 1944-1995. Miejsca wydarzeń: Macedonia Egejska (Grecja), Macedonia, Pogradec (Albania), Gdańsk (woj. pomorskie), Międzygórze (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Szczawno-Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Police (woj. zachodniopomorskie), Cieszyn (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Z Belgrad (Serbia), Dortmund (Niemcy), Ateny (Grecja), Skopje (Macedonia), Liberec (Czechy)

Durlow Wangel

Daniela Dąbrowska - relacja

Wspomnienia Danieli Dąbrowskiej, głównie dotyczące czasów okupacji niemieckiej w jej rodzinnej wsi Stajkowo i pierwszych lat powojennych; świadek szczegółówo opowiada o zajęciu polskich domów przez niemieckich gospodarzy, zachowaniu poszczególnych Niemców, pracy na ich rzecz, warunkach bytowych, przytacza też historię swojego ojca, weterana kampanii wrześniowej, wywiezionego do Rzeszy na roboty; następnie świadek opowiada o zakończeniu wojny, wkroczeniu Armii Czerwonej do Stajkowa, przeprowadzce do Radolina po drugiej stronie Noteci, relacjach z zastanymi tam Niemcami i przyjezdnymi Polakami zza Buga, wspominając wzajemną nieufność; mówi też o powojennych trudnościach bytowych, motywach kolejnej przeprowadzki i ułożeniu sobie życia w Trzciance   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Stajkowo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Radolin (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Piła (woj. wielkopolskie) Trzcianka (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Lubasz (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Kuźnica Czarnkowska (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie)

Dąbrowska Daniela

Rozalia Maciupa - relacja

Relacja Rozalii Maciupy, Ukrainki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", wspominającej rodzinną wieś Wańkową, jej społeczeństwo i relacje między grupami etnicznymi (Ukraińcy, Polacy, Żydzi), pobliską kopalnię ropy w Ropience i życie codzienne przed wojną, następnie okres II Wojny Światowej, okupację niemiecką i mord na Żydach w Ropience, walki partyzantów polskich (oddział, którym dowodził "Dach") i ukraińskich, następnie dwie akcje wysiedleńcze, w 1946 i 1947, w wyniku których rodzina została rozdzielona; świadek opowiada też o pierwszych latach na nowym miejscu zamieszkania i trudnościach w układaniu sobie stosunków z Polakami.   Zakres chronologiczny: 1930-1990   Miejsca wydarzeń: Wańkowa (pow. leski, woj. podkarpackie), Ropienka (pow. leski, woj. podkarpackie), Syberia, Pieniężnica (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Brzeźnica (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Drohobycz (Ukraina), Oświęcim (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Sobótka (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Maciupa Rozalia

Stefania Myc - relacja

Relacja Stefanii Myc, Ukrainki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", wspominającej rodzinną wieś Kreców, pracę, szkołę, polskich dziedziców dworu we wsi, relacje między Polakami a Ukraińcami, okupację radziecką i niemiecką, wysiedlenia w 1945, podczas których część jej rodziny wyjechała na radziecką Ukrainę, następnie wysiedlenie w 1947, w czasie którego część Polaków dobrowolnie dołączyła do ukraińskich sąsiadów, organizowanie sobie życia na nowym miejscu, w tym układanie stosunków z Polakami; świadek dużo miejsca poświęca problemom społeczności ukraińskiej na okolicznym terenie, wspomina też kształtowanie się Kościoła grekokatolickiego, w którym najważniejszą rolę grał ks. Stepan Dziubyna; mówiąc o okupacji niemieckiej świadek przekazała historię swojego brata, powołanego do WehrmachtuZakres chronologiczny: 1930-1970Miejsca wydarzeń: Kreców (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Koczała (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Linowo (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Sanok (woj. podkarpackie), Człuchów (woj. pomorskie), Salzburg (Austria), Tyrawa Wołoska (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Boblice (pow. koszaliński, woj. zachodniopomorskie), Słupsk (woj. pomorskie)

Myc Stefania

Stefan Łajkosz - relacja

Relacja Stefana Łajkosza, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", wspominającego rodzinną wieś Hołuczków, relacje między Polakami a Ukraińcami, okres II Wojny Światowej, okupację radziecką i próby tworzenia kołchozu, okupację niemiecką, przy czym pojawił się wątek służby Ukraińców w armii niemieckiej; świadek opowiada też o ukraińskiej partyzantce (przynależność jednego z członków rodziny do UPA, powieszenie jednego z mieszkańców wsi za donoszenie na partyzantów), następnie wysiedleniu w 1947 i wywózce na zachód Polski oraz internowaniu części Ukraińców w Centralnym Obozie Pracy w Jaworznie; następnie o pierwszych latach na nowym terenie i konfliktach z miejscową ludnością niemiecką i kaszubską, o późniejszej pracy na roli; świadek wspomina przejawy życia wspólnotowego Ukraińców - uczestnictwo w nabożeństwach grekokatolickich, działanie chóru "Wierchowyna"; w narracji często przewija się motyw tożsamości narodowej Ukraińców, świadek zauważył - choć nie nazwał wprost - nieustanny proces asymilacji.   Zakres chronologiczny: 1938-2015   Miejsca wydarzeń: Hołuczków (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Tyrawa Wołoska (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Poczajiw (Poczajów, Ukraina), Jaworzno (woj. śląskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Międzybórz (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Bielica (daw. międzyleski, pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Sanok (woj. podkarpackie), Koczały (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Drohobycz (Ukraina), Mrzygłód (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Człuchów (woj. pomorskie), Koczała (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Kuźmina (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Koszlain (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Mościska (Ukraina), Medyka (pow. przemyski, woj. podkarpackie)

Łajkosz Stefan

Michał Szydywar - relacja

Relacja Michała Szydywara, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", wspominającego rodzinną wieś Dołżyce, grupy etniczne (Ukraińcy, Cyganie, rodzina polska, rodzina żydowska), stosunki między nimi, kontakty z Rusią Zakarpacką, czasy okupacji niemieckiej i radzieckiej, partyzantkę działającą w okolicy, rozstrzelanie swego wujka oskarżonego o współpracę z UPA, następnie wywózkę na Pomorze, adaptowanie się do nowych warunków, pracę w PGR i początki życia religijnego grekokatolików; świadek nie prowadzi ciągłej narracji, a zdawkowo odpowiada na pytania, podaje jednak dużo szczegółów, np. nazwiska rodzin wysiedlonych, nazwisko proboszcza, gwarowe określenia grup etnicznych.   Zakres chronologiczny: 1938-1980   Miejsca wydarzeń: Dołżyca (pow. lesko, woj. podkarpackie), Nowy Łupków (pow. sanok, woj. podkarpackie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Stępień (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Łopienka (pow. leski, woj. podkarpackie), Baligród (pow. leski, woj. podkarpackie), Wola Michowa (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Trzebiatów (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Bytów (woj. pomorskie), Bobolice (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Drzonowo (pow. kołobrzeski, woj. zachodniopomorskie), Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie), Pustkowo (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie)

Szydywar Michał

Eugenia Kowalczyk - relacja

Relacja Eugenii Kowalczyk, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", opowiadającej o czasie wojny w rodzinnej wsi Futory, okupacji niemieckiej i radzieckiej, o powojennych napięciach pomiędzy Ukraińcami i Polakami, wspomina też Żydów mieszkających w okolicy; następnie mówi o przesiedleniu w ramach Akcji "Wisła" i organizowaniu sobie życia na nowym terenie, relacjach z zastaną ludnością miejscową i z przywiezionymi zza Buga Polakami, opowiada też o swojej edukacji i pracy jako nauczycielka w szkole polskiej i ukraińskiej.   Zakres chronologiczny: 1939-2015   Miejsca wydarzeń: Futory (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Oleszyce (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Dzików (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Międzybórz (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Słupsk (woj. zachodniopomorskie), Rzeczenica (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Lwów (Ukraina), Szczyrk (pow. bielski, woj. śląskie), Tarnów (woj. małopolskie), Narol (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Bełżec (woj. lubelskie)

Kowalczyk Eugenia

Wiktoria Roman - relacja

Relacja Wiktorii Roman, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", opowiadającej o swojej rodzinnej wsi Nowosiółki, zamieszkujących ją nacjach (Ukraińcy, Polacy, Żydzi) i relacjach między nimi, następnie o czasie wojny i powojennych napięciach, akcjach partyzantów polskich i ukraińskich, następnie szczegółowo mówi o przesiedleniu w ramach Akcji "Wisła" i organizowaniu sobie życia na nowym terenie - relacjach z zastaną ludnością miejscową, relacjach z przywiezionymi Polakami, organizacji wspólnoty religijnej, której przewodniczył ks. Dziubyna; świadek wspomina też swoją pracę w PGR.   Zakres chronologiczny: 1939-1970   Miejsca wydarzeń: Nowosiółki (pow. leski, woj. podkarpackie), Hoczew (pow. leski, woj. podkarpackie), Zahoczewie (pow. leski, woj. podkarpackie), Dziurdziów (pow. leski, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Bińcze (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Międzybórz (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Dzików (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Lubaczów (woj. podkarpackie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Tczew (woj. pomorskie), Oleszyce (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie)

Roman Wiktoria

Wyniki 901 do 1000 z 4870