Relacja prof. Wilhelma Krzystka dot. jego edukacji muzycznej, decyzji o przyjeździe do powojennego Wrocławia, podjęcia studiów i pracy, kariery zawodowej, pracy na uczelni i spraw związanych z Akademią Muzyczną, wyjazdów zagranicznych z Filharmonią Wrocławską oraz ze studentami. Profesor opowiada o życiu codziennym związanym z pracą muzyka, wykładowcy, dziekana, porusza kwestię różnych siedzib uczelni oraz wspomina słynnych profesorów i absolwentów.   Zakres chronologiczny: 1932 - 2013.   Miejsca wydarzeń: Mysłowice (woj. śląskie), Imielin (pow. bieruńsko-lędziński, woj. śląskie), Katowice (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Pszczyna (woj. śląskie), Wiedeń (Austria), Budapeszt (Węgry), Bukareszt (Rumunia), Berlin (Niemcy), Erywań (Armenia), Moskwa (Rosja), Tibilisi (Gruzja), Poznań (woj. wielkopolskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Zdjecie portretowe (do legitymacji) Teofila Niedziewicza z widoczną suchą pieczęcią Konsulatu Polskiego w Budapeszcie, 1939-42. Zdjęcie pochodzi z okresu internowania T. Niedziewicza w obozie w Nagykanizsa; w tym czasie pracował on jako kurier na linii Nagykanizsa-Budapeszt przy załatwianiu dokumentów dla internowanych żołnierzy polskich udających się do Wojska Polskiego we Francji.

Relacja Arkadiusza Chlebcewicza (ur. 1919, Terebeżów, Polesie) dot. sowieckich łagrów. A. Chlebcewicz, absolwent szkoły podoficerskiej, żołnierz 6. pułku lotniczego 162 eskadry myśliwskiej we Lwowie, dostał się w październiku 1939 r. do sowieckiej niewoli i po brutalnym śledztwie trafił do więzienia w Charkowie, skąd zimą 1940 r. wysłany został do obozu pracy w Workucie. Autor szczegółowo opisuje straszne warunki życia i pracy w sowieckich łagrach (Workuta, Uchta), w których spędził trzy lata, pracując przy budowie linii kolejowych i wydobyciu węgla oraz swoją późniejszą (3-letnią) pracę przymusową w portach rzecznych w Syktywkarze, Czernigowie. Wolność odzyskał w 1946 r.   Zakres chronologiczy: 1939-1946 Miejsca wydarzeń: Lwów, Charków, Workuta, Uchta, Syktywkar, Czernigów

Teofil Niedziewicz nad Dunajem, Budapeszt 1939-42. Zdjęcie pochodzi z okresu internowania T. Niedziewicza w obozie w Nagykanizsa; w tym czasie pracował on jako kurier na linii Nagykanizsa-Budapeszt przy załatwianiu dokumentów dla internowanych żołnierzy polskich udających się do Wojska Polskiego we Francji.

Relacja Jana Łabędzkiego dot. II wojny światowej, wywózki na roboty przymusowe do Niemiec, pracy w przędzalni zakładów chemicznych, warunków pracy panujących w obozie, chorób związanych z zatruciem organizmu środkami chemicznymi, zbombardowania fabryki przez aliantów, powrotu do Polski i po przebytej służbie wojskowej osiedlenia się we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2006.   Miejsca wydarzeń: Stare Kanice (pow. jędrzejowski, woj. świętokrzyskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Wittenberge (Niemcy), Kostrzyn, Wrocław (woj. dolnośląskie), Hamburg (Niemcy), Berlin (Niemcy)

Relacja Karola Klicha dot. II wojny światowej, okupacji niemieckiej w woj. wielkopolskim, pracy w stolarni, relacji z żołnierzami Armii Czerwonej, edukacji, organizacji życia po wojnie, sytuacji rodzinnej, przyjazdu i osiedlenia się na Dolnym Śląsku.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1945.   Miejsca wydarzeń: Mosina (woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Głogów (woj. dolnośląskie), Berlin (Niemcy)

Relacja Zygmunta Grabowskiego dot. II wojny światowej, sposobów utrzymywania się pod okupacją niemiecką, przyjazdu na Dolny Śląsk, rozpoczęcia pracy w Milicji Obywatelskiej, pracy na stanowisku komendanta, napięć społeczno - politycznych w Jaworze i Legnicy w 1956 r. i życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1920 - 1980.   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Mielec (woj. podkarpackie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie) , Jawor (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie)

Relacja Reginy Bejnarowicz dot. II wojny światowej, sytuacji ludności cywilnej w okupowanych przez Niemców okolicach Wilna, relacji z ludnością żydowską, przesiedlenia się oraz organizacji życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1950. Miejsca wydarzeń: Blidziugi (obw. witebski),  Kalisz Pomorski (woj. zachodniopomorskie)

Krótka relacja Marianny Bartyś dot. wybuchu Powstania Warszawskiego, informacji na jego temat, które posiadali cywile na Pradze, ucieczki z miasta, znalezienia schronienia u rodzinny na wsi oraz wielokrotnych przeszukań domu przez władze komunistyczne po II wojnie światowej. Zakres chronologiczny: 1939 - 1946. Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Białobrzegi (woj. mazowieckie)

Relacja Jana Bieńka dot. wybuchu II wojny światowej, okupacji niemieckiej, warunków życia ludności cywilnej, pracy przymusowej, wyjazdu do obozu pracy w Gross-Rosen, pracy i obowiązków w obozie, relacji z żołnierzami niemieckimi, warunków socjalnych i życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1945. Miejsca wydarzeń: Jarosław (woj. podkarpackie), Jasionka (pow. nowosolski, woj. lubuskie), Leżajsk (woj. podkarpackie), Łańcut (woj. podkarpackie), Mielec (woj. podkarpackie), Pogwizdów (woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Sarzyna (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie), Stalowa Wola (woj. podkarpackie), Strzegom (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie)

Krótka relacja Wacławy Czepel dot. wydarzeń osobistych z II wojny światowej, przyjazdu i osiedlenia się w 1945 r. na Dolnym Śląsku, pracy w uruchomianych po wojnie zakładach przemysłowych w Pieńsku nad Nysą Łużycką. sytuacji politycznej i życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1980.   Miejsca wydarzeń: Radomsko (woj. łódzkie), Orzechówek (pow. radomszczański, woj. łódzkie), Pieńsk (pow. zgorzelecki, woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)

Relacja Jan Górskiego dot. II wojny światowej spędzonej na dawnym pograniczu z Prusami Wschodnimi, życia codziennego, wyzwolenia przez Armię Czerwoną, przyjazdu i osiedlenia się we Wrocławiu, organizacji pierwszych powojennych i skali zniszczeń jakim uległa stolica Dolnego Śląska. Zakres chronologiczny: 1939 - 2009. Miejsca wydarzeń: Rybno (pow. wejherowski, woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Działdowo (woj. warmińsko-mazurskie), warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Gdańsk (woj. pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)

Mężczyzna na ulicy w Budapeszcie, 1939-42. Fotografia nieznanego żołnierza polskiego osadzonego razem z Teofilem Niedziewiczem w obozie internowania w Nagykanizsa na Węgrzech.

Relacja rodowitego warszawiaka dot. realiów wojny i okupacji w Warszawie i okolicach widzianych oczami dziecka. Zakres chronologiczny: 1939-1945. Mieksca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Janisławice (woj. łódzkie), Skierniewice (woj. łódzkie), Pruszków (woj. mazowieckie)

Krótka relacja Czesława Chabło dot. przemarszu wojsk w trakcie II wojny światowej w okolicach Tarnopola, rozłąki dziecka z rodzicami, przesiedlenia na Dolny Śląsk, osiedlenia się i stosunków z ludnością niemiecką.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1950.   Miejsca wydarzeń: Chodaczów Wielki (Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Czernica Wrocławska (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Gajków (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie)

Relacja Jana Dziducha dot. II wojny światowej, ciężkiej sytuacji materialnej rodziny żyjącej na wsi, partyzantów przebywających w Lasach Janowskich i Puszczy Solskiej, stosunku żołnierzy niemieckich do polskich cywilów oraz przyjazdu i osiedlenia się na ziemiach zachodnich. Zakres chronologiczny: 1939 - 2008. Miejsca wydarzeń: Bidaczów Stary (pow. biłgorajski, woj. lubelskie), Biłgoraj (woj. lubelskie), Chojna (pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie), Kraków (woj. małopolskie), Sól (pow. biłgorajski, woj. lubelskie)

Relacja Joanny Damaszewskiej dot. II wojny światowej, działalności w strukturach ZWZ i AK. Świadek opowiada sytuacje, które ją spotkały gdy wykonywała zadania łączniczki, opowiada o strukturze i funkcjonowaniu organizacji, o mordowaniu ludności polskiej przez Ukraińców, problemach z odnalezieniem się w sytuacji powojennej i aresztowaniach członków Polskiego Państwa Podziemnego.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1950.   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Stare Sioło (Ukraina), Bóbrka (Ukraina), Drohobycz (Ukraina) , Siemianówka (pow. hajnowski, woj. podlaskie) , Sichów (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Mościska (Ukraina) , Gliwice (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kędzierzyn-Koźle (woj. opolskie), Kepno (woj. wielkopolskie), Kluczbork (woj. opolskie), Nysa (woj. opolskie)

Relacja Tadeusza Kośmidera dot. rozpoczęcia II wojny światowej, wtargnięcia wojsk niemieckich do Polski, przymusowego wywozu do Niemczech ma roboty, pracy u gospodarzy oraz pobytu w obozach pracy przymusowej, oswobodzenia przez wojska amerykańskie i powrotu po zakończonej wojnie do Polski.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1946.   Miejsca wydarzeń: Konary (woj. świętokrzyskie), Lotaryngia, Lemberg, Marsylia, Dziedzice (woj. wielkopolskie)

Wspomnienia dziewczynki z czasów II wojny światowej. Opisuje jak wyglądała okupacja niemiecka na terenie jej rodzinnego miasta -Tomaszowa Mazowieckiego, po czym skupia się na opisie wywózki do III Rzeszy do pracy przymusowej, najpierw do miasta: Żelazny Bród, a później Hohenelbe. Opowiada o warunkach pracy, wyżywieniu i stosunkach obywateli III Rzeszy wobec pracowników przymusowych. Na uwagę wskazuje ciekawy opis relacji Polaków z obywatelami innych państw. W ostatniej części przedstawia dalsze losy swojej matki i swoje. Zakres chronologiczny:1939-1945/1990 Miejsca wydarzeń: Tomaszów Mazowiecki (woj.łódzkie), Żelazny Bród (dziś. Zelezny Brod -Czechy), Hohenelbe (dzis. Vrchlabi -Czechy), Zielona Góra, Wrocław.

Wspomnienia Adama Bronieckiego - żołnierza, który dołączył do nowoformowanej I Dywizji Piechoty wojska Polskiego, nazwanej później od imienia Tadeusza Kościuszki. Opisuje w nich swoją drogę, kampanię która przebył podczas wojny z pod Lenino aż po Berlin. Skupia się na opisie bitwy pod Lenino i o warszawską Pragę. W drugiej części opisuje operację forsowania Odry na Pomorzu Zachodnim.

Relacja księdza katolickiego pracującego na terenie archidiecezji wrocławskiej dot. działalności jego ojca w AK, nauki w liceum ogólnokształcącym z Zgorzelcu, służby wojskowej oraz działalności opozycyjnej. Zakres chronologiczny: lata 60., 70. i 80. XX w. Miejca wydarzeń: Węgliniec (pow. zgorzelecki, woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Bartoszyce (woj. warmińsko-mazurskie), Bogatynia (pow. zgorzelecki, woj. dolnośląskie)

Obszerna relacja Alojzego Gregulca przeprowadzona przez jego wnuka Rafała Motriuka dot. sytuacji rodzinnej i materialnej przed wybuchem I wojny światowej, stosunków pomiędzy ludnością polską a niemiecką na Opolszczyźnie, formowania się granicy państwa na Śląsku, służby i pracy w wojsku, konfliktu o Zaolzie, II wojny światowej, kampanii wrześniowej, dostania się do niewoli niemieckiej a następnie zwolnienia z niej, pracy przymusowej pod okupacją niemiecką, obowiązkowego podpisywania volkslisty i służby w armii niemieckiej, oswobodzenia przez aliantów zachodnich, pobytu w obozie jenieckim, powrotu do Polski w 1946 r., pracy w sieci sklepów Społem, sytuacji politycznej PRL mającej wpływ na gospodarkę państwa i życie odobiste (m.in stan wojenny).   Zakres chronologiczny: 1907 - 1990.   Miejsca wydarzeń: Chróścice (woj. opolskie), Brzostowo (pow. pilski, woj. wielkopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Bermen (Niemcy), Bruksela (Belgia), Gdańsk (woj. pomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Londyn (Wielka Brytania), Berlin (Niemcy), Cieszyn (woj. śląskie), Chojnice (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie)

Obszerna relacja Stanisława Grabowskiego dot. życia w Warszawie w trakcie II wojny światowej, sytuacji ludności żydowskiej, powstania w getcie warszawskim, Powstania Warszawskiego oraz jego kapitulacji, ucieczki z transportu do obozu w Niemczech, osiedlenia się we Wrocławiu, nauki, dostania się do wojska, problemów w powojennej Polsce ze względu na pochodzenie ze środowiska patriotycznego, Wystawy Ziem Odzyskanych.   Zakres chronologiczny: 1935 - 1956.   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Wilno (Litwa), Charsznica (pow. miechowski, woj. małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie)

Relacja Janusza Jakubowicza dot. II wojny światowej spędzonej w przemysłowej miejscowości w dawnym woj. stanisławowskim, życia codziennego pod okupacją radziecką a następnie niemiecką, sytuacji Żydów, likwidacji getta, stosunków Ukraińców względem ludności polskiej, braku żywności oraz odzieży, próby osiedlenia się w wiosce zamieszkanej przez Łemków, przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, pracy w fabryce guzików i edukacji w szkole, nadrabiania straconych przez wojnę lat. Zakres chronologiczny: 1939 - 1960. Miejsca wydarzeń: Bitków (Ukraina), Nadwórna (Ukraina), Delatyn (Ukraina), Weleśnica Leśna (Ukraina), Stryj (Ukraina), Łańcut (woj. podkarpackie), Bonarówka (pow. strzyżowski, woj. podkarpackie), Wołów (woj. dolnośląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Stanisławów (Ukraina), Gdańsk (woj. pomorskie), Lwów (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Ploeszti (Rumunia), Strzyżów (woj. podkarpackie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie)

Relacja Ignacego Jakubowskiego dot. II wojny światowej, ciężkiej sytuacji materialnej pod okupacją niemiecką, ataków Ukraińców na Polaków, wyjazdu z rodzinnych stron, osiedlenie się na Ziemiach Zachodnich, "Służby w Polsce", służby w Korpusie Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz dot. sytuacji zagrożenia życia w trakcie wykonywania obowiązków.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1956.   Miejsca wydarzeń: Niskołyzy (Ukraina), Koropiec (Ukraina), Peszkowce, Dębin (pow. słupski, woj. pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Siedlce (woj. mazowieckie), Jelcz Laskowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Barysz (Ukraina)

Relacja Andrzeja Janika dot. II wojny światowej, okupacji niemieckiej, wywożenia ludności polskiej z terenów przyłączonych do III Rzeszy, pracy fizycznej w obozie pracy, powrotu do Polski, osiedlenia się we Wrocławiu i pracy Miejskiej Radzie Narodowej. Zakres chronologiczny: 1939 - 1956. Miejsca wydarzeń: Oborniki (woj. wielkopolskie), Dachau (Niemcy), Monachium (Niemcy), Poznań (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Krótka biografia Kazimierza Iwanowskiego, spisana na podstawie jego wspomnień przez Eugeniusza Fudali. Kazimierz Iwanowski był synem kapitana lwowskiego dowódcy kompanii ochrony granicy. Służył w krakowskim oddziale Armii Krajowej, a po II wojnie światowej został wcielony do Drugiej Armii Wojska Polskiego. Po zdemobilizowaniu ukończył edukację w Poznaniu i rozpoczął pracę we Wrocławiu. W dalszej części są wspomniane losy jego rodziny. Zakres chronologiczny: 1939-2008 Miejsca wydarzeń: Kowel (Ukraina), Przemyśl, Kraków, Poznań, Wrocław

Krótka relacja Edwarda Jaremko dot. niemieckiej i sowieckiej okupacji Lwowa w trakcie II wojny światowej, z szczególnym uwzględnieniem sytuacji w lwowskim getcie, przyjazdu od Wrocławia, skali zniszczenia miasta, wyglądu mieszkań pozostawianych przez ludność niemiecką. Zakres chronologiczny: 1939 - 1948. Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Krótka relacja Władysławy Joćko dot. życia pod okupacją niemiecką i radziecką w trakcie II wojny światowej, sytuacji materialnej rodziny, przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1956.   Miejsca wydarzeń: Mikielewszczyzna (Białoruś), Mińsk (Białoruś), Moskwa (Rosja), Drawsko Pomorskie (woj. zachodniopomorskie)

Relacja Alicji Kłaptocz dot. II wojny światowej, ewakuacji ludności cywilnej z Wielkopolski za linię Wisły, powrotu do domu po przegranej przez Polskę kampanii wrześniowej, ucieczki na wieś, traktowania ludności polskiej przez niemieckich żołnierzy i cywilów oraz życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1945. Miejsca wydarzeń: Kostrzyn (pow. poznański, woj. wielkopolskie), Kozienice (woj. mazowieckie), Lubawa (pow. iławski, woj. warmińsko-mazurskie), Łaskarzew (pow. garwoliński, woj. mazowieckie), Opalenica (pow. nowotomyski, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Rzepin (pow. słubicki, woj. lubuskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Zbąszyn (pow. nowotomyski, woj. wielkopolskie), Złotowo.

Krótka relacja Danuty Kofroń dot. życia w okupowanym Lwowie, wielu przeprowadzek rodziny, poszukiwań lepszego domu, zainteresowania lotnictwem, życia młodzieży w powojennym Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1941 - 1968.   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (Woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie)

Relacja Anieli Kościelniak dot. II wojny światowej, pobytu całej rodziny w hitlerowskim obozie "Polenlager 10" w Siemianowicach Śląskich, wywozu na roboty przymusowe na Pomorze Zachodnie, ewakuacji wraz z ludnością niemiecką, nadejścia Armii Czerwonej, ucieczki z linii walk frontowych, organizacji życia po wojnie. Zakres chronologiczny: 1939 - 1956. Miejsca wydarzeń: Drawno (pow. choszczeński, woj. zachodniopomorskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Żywiec (woj. śląskie), Grodków (pow. brzeski, woj. opolskie), Żelazna (woj. opolskie)

Relacja mieszkanki Kłodzka przybyłej do tego miasta w sierpniu 1945 r. dot. wojny i okupacji na Kresach Wschodnich, a także wysiedlenia i przyjazdu na ziemie zachodnie oraz pierwszych miesięcy i lat życia tamże. Zakres chronologiczny: lata 40. XX w. Miejsca wydarzeń: Stryj (obw. lwowski, Ukraina),Skole (obw. lwowski, Ukraina) , Kłodzko (woj. dolnośląskie)

Siostra Gerarda Genowefa Fiut opowiada historię działalności sióstr zakonnych ze Zgromadzenia Rodzina Maryi w Hucisku i Nienadowie. Opiera sie przy tym na swoich wspomnieniach oraz na przekazach siostry Ireny Maryniuk, tutejszej nauczycielki. Ze wspomnień wyłania się obraz życia na wsi przed wojną, w tym życia religijnego. Opisuje działalność misyjną, oświatową, medyczną i kulturalną sióstr, a także stosunek społeczeństwa do nich. Ukazana jest również rola hrabiostwa Milczewskich, we wspieraniu ochronki, którą prowadziły siostry. Wspomniana jest również okupacja niemiecka podczas II wojny światowej oraz pokrótce czasy komunizmu. Na końcu autorka relacji, przedstawia dalsze losy zakonnic oraz wspomina Święto Bożego Ciała. Zakres chronologiczny: 1906-2003 Miejsca wydarzeń: Nienadowa (pow. przemyski, woj.podkarpackie), Hucisko Nienadowskie (pow. przemyski, woj.podkarpackie), Dubieck (pow. przemyski, woj.podkarpackie), Kraków,Częstochowa

Relacja Zofii Kowalskiej dot. wybuchu II wojny światowej, życia w okupowanej Warszawie, spraw codziennych, Powstania Warszawskiego, ewakuacji ludności cywilnej, pobytu w obozie jenieckim, powrotu do Warszawy i organizacji życia po wojnie. Zakres chronologiczny: 1939 -1950. Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Góra Kalwaria (pow. piaseczyński, woj. mazowieckie), Pruszków (woj. mazowieckie), Stutthof (Sztutowo), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Grupa (pow. świecki, woj. kujawsko-pomorskie), Chojnice (woj. pomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Kowary (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie)

Relacja Kazimierza Krysiaka dot. wybuchu II wojny światowej, ewakuacji ludności cywilnej, nakazu pracy w Niemczech, pobytu w obozie pracy przymusowej na terenie III Rzeczy, warunków tam panujących oraz momentu zakończenia wojny. Zakres chronologiczny: 1939 - 1945. Miejsca wydarzeń: Częstochowa (woj. śląskie), Herby (pow. lubliniecki, woj. ślaskie), Julianów (pow. piaseczyński, woj. mazowieckie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Kluczbork (woj. opolskie), Kłobuck (woj. śląskie), Knurów (pow. gliwicki, woj. śląskie), Kędzierzyn-Koźle (woj. opolskie), Krzepice (pow. kłobucki, woj. śląskie), Mstowo (pow. włocławski, woj. kujawsko-pomorskie), Rybnik (woj. śląskie), Sandomierz (woj. świętokrzyskie), Waleńczów (pow. kłobucki, woj. śląskie), Wieluń (woj. łódzkie)

Relacja Alfreda Kwarciaka dot. II wojny światowej w pod lwowskiej wsi, napadów na ludność polską, ukraińskich band UPA, przesiedleń oraz osadnictwa na ziemiach zachodnich, rozminowywania terenów w okolicy Bolesławca, prac społecznych i życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1989. Miejsca wydarzeń: Dubno (Ukraina), Kleszczycha (Wołyń, Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Lublin (woj. lubelskie), Lwów (Ukraina), Namysłów (woj. opolskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Skierniewice (woj. łódzkie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie)

Relacja Marii Kawińskiej dot. II wojny światowej, ciężkich przeżyć podczas okupacji zarówno niemieckiej jak i rosyjskiej, przemarszu wojsk przez wioskę Obertyn, ataków Ukraińców na polską ludność, wyjazdu po zakończonej wojnie na tereny należące do Polski, złych warunków w trakcie drogi, osadnictwa na ziemiach zachodnich, relacji z ludnością Niemiecką, organizacji życia po wojnie, pracy i nakłaniania do oddawania głosów w wyborach w 1947 r. hasłem "3 x TAK".   Zakres chronologiczny: 1939 - 1950.   Miejsca wydarzeń: Obertyn (Ukraina), Żuków (Ukraina), Hańkowice (Ukraina), Turki, Przemyśl (woj. podkarpackie), Wrocław (Woj. dolnośląskie), Stara Studnica (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Kalisz Pomorski (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Mielno (pow. koszaliński, woj. zachodniopomorskie), Wałcz (woj. zachodniopomorskie), Białogard (woj. zachodniopomorskie), Kutno (woj. łódzkie)

Relacja Hieronima Lewickiego dot. życia codziennego w dwudziestoleciu międzywojennym, edukacji, sytuacji materialnej rodziny, nauki w szkole wojskowej, wybuchu II wojny światowej, kampanii wrześniowej, ucieczki z niewoli niemieckiej, działalności w ZWZ a następnie AK, organizowania działalności konspiracyjnej w Zambrowie, aktywności partyzanckiej, ucieczki z Podlasia, osadnictwa na ziemiach zachodnich po zakończeniu wojny.   Zakres chronologiczny: 1915 - 2011.   Miejsca wydarzeń: Łomża (woj. podlaskie), Ostrołęka (woj. mazowieckie), Zambrów (woj. podlaskie), Kraków (woj. małopolskie), Ostrzeszów (woj. wielkopolskie), Tarnogród (pow. biłgorajski, woj. lubelskie), Ostrów Mazowiecki (woj. mazowieckie), Krajewo-Kortyki (pow. zambrowski, woj. podlaskie), Białystok (woj. podlaskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Książeczka wojskowa wydana na nazwisko Jarosław Korol przez Nowostriłkowskij Rajwojenkom, 1940 w j. rosyjskim.

Przepustka na podróż wystawiona na nazwisko Lucjan Borkowski przez Der Amtskomissar Berntal (Brzeźnica), Berntal (dzis. Nowa Brzeźnica) 12.12.1944.

Praca przymusowa. Na zdjęciu: polscy robotnicy przymusowi Gottmannsförde (Niemcy), 1939-1945.

Autor rozpoczyna swoją opowieść od przytoczenia wspomnień dziadków. Przedstawia pokrótce historię swojej rodzinnej wsi Huciska Nienadowskiego od początku XX w. do zakończenia II wojny światowej. Opisuje swoje dzieciństwo i młodość (edukację i pracę w PGR). Następnie wspomina swój pobyt w Nienadowej gdzie kontynuował edukację w szkole rolniczej, a później w Przemyślu w Zespole Szkół Budowlanych. Opisuje swój pobyt we Wrocławiu (praca, rozwijanie pasji muzycznych). Przedstawia realia służby w wojsku. Później wspomina swoje dalsze losy (praca w Lubaniu Śląskim i we Wrocławiu, ślub, studia, wyjazd do Budapesztu, wieloletnia praca we Wrocławskim Przedsiębiorstwie Budownictwa Ogólnego). Dzięki wspomnieniom autora, możemy poznać wiele cennych informacji na temat budownictwa w PRL. Autor dokładnie opisuje swoją działalność w Polskim Towarzystwie Miłośników Astronomii i Wrocławskim Towarzystwie Obserwatorów Nieba. W ostatnim rozdziale wspomina o zasłużonych ludziach dla Wrocławia, pochodzących z Huciska Nienadowskiego. Jako dodatek załącza krótką biografię Kazimierza Iwanowskiego. Zakres chronologiczny: 1913-1993 Miejsca wydarzeń: Hucisko Niewiadomskie (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Nienadowa (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Wrocław, Strachowice (woj. dolnośląskie), Lubań Śląski (woj. dolnośląskie), Wąsocz Grajewski (woj. podlaskie), Budapeszt (Węgry), Grodziec (pow. złotoryjski, woj. dolnośląskie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie)

Relacja Józefy Wójcik dot. dzieciństwa i życia codziennego w wielkodzietnej rodzinie na Kresach Wschodnich, tradycji, sytuacji materialnej, relacji z Żydami oraz Ukraińcami przyjazdu do Polski w ramach tzw. II fali repatriacyjnej, osadnictwa na Dolnym Śląsku, życia rodzinnego, pracy oraz tego jak wyglądał Jugów, jak żyło się mieszkańcom w latach '50 i '60.   Zakres chronologiczny: 1930 - 1990.   Miejsca wydarzeń: Rzadkowice (Ukraina), Mościska (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jugów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Łeba (pow. lęborski, woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Świnoujście (woj. zachodniopomorskie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Tychy (woj. śląsk)

Relacja Marii Kocur dot. życia codziennego na Kresach Wschodnich, tradycji rodzinnych, sytuacji materialnej w trakcie okupacji niemieckiej podczas II wojny światowej, repatriacji, osadnictwa na Dolnym Śląsku, organizacji życia po wojnie, relacji przesiedleńców zza Buga z reemigrantami z Francji, życia codziennego, pracy i spraw osobistych.   Zakres chronologiczny: 1930 - 1990.   Miejsca wydarzeń: Rzadkowice (Ukraina), Mościska (Ukraina), Jugów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Kraków (woj. małopolskie), Ludwikowice Kłodzkie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Bytom (woj. śląskie)

Relacja Tadeusza i Wandy Schima. Małżonkowie wspominają skąd pochodzą, jaka była sytuacja materialna ich rodzin, jak przeżyli II wojnę światową, w jakich okolicznościach przyjechali i osiedlili się na Dolnym Śląsku oraz jak wyglądało ich życie codzienne w powojennej Polsce. Szerzej relacja dot. Tadeusza Schima, który jest repatriantem z Kresów Wschodnich, opowiada o zmieniających się okupantach, w jaki sposób zachowywali się Żydzi i Ukraińcy wobec ludności polskiej, przerwanej edukacji, osiedleniu się w poniemieckich domach, organizacji życia po wojnie, ukończenia szkoły oraz życia codziennego w rejonie Gór Sowich.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2014   Miejsca wydarzeń: Delatyn (Ukraina), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Ryga (Łotwa), Stanisławów (Ukraina), Donieck (Ukraina), Krajanów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Praga (Republika Czeska), Berlin (Niemcy), Olchowiec (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Jugów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Włodowice (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Londyn (Wielka Brytania), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Ludwikowice Kłodzkie (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Walim (woj. dolnośląskie)

Obszerna i szczegółowa relacja Moniki Śladewskiej dot. życia przed 1939 r. na Wołyniu, relacji z Ukraińcami, żydami oraz Czechami zamieszkującymi te tereny, wybuchu II wojny światowej, okupacji niemieckiej i radzieckiej, ataków nacjonalistów ukraińskich z UPA, rzezi wołyńskiej. Świadek dokładnie opowiada obronę ludność cywilnej, ucieczki z poszczególnych wsi, pamięta daty i nazwiska osób, opisuje sytuacje rodziny, własną działalność w 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK, formowaniu się pomocy medycznej na froncie wojennym, następnie marszu wraz z II Armią Wojska Polskiego aż do Berlina, powrotu do Polski, edukację wojskową, osiedlenie się na Dolnym Śląsku, życie codzienne w poniemieckim mieście oraz późniejszych wyjazdów na Wołyń.   Zakres chronologiczny: 1930 - 2014   Miejsca wydarzeń: Laskowizna (pow. ostrowski, woj. mazowieckie), kol. Ostrów (pow. Kowel), kol. Zasmyki (pow. Kowel), Kowel (Ukraina), Kupiczów (Ukraina), Chełm (woj. lubelskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Kraków (woj. małopolskie), Katowice (woj. śląskie), Lublin (woj. lubelskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Berlin (Niemcy), Kiwerce (Ukraina), Teheran (Iran), Żytomierz (Ukraina), Gołdap (woj. warmińsko-mazurskie), Łódź (woj. łódzkie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie)

Relacja Piotra Markiewicza dot. II wojny światowej, którą świadek przeżył jako dziecko na rodzinnym Polesiu, okupacji niemieckiej, nadejścia wojsk radzieckich, ucieczki przed frontem, przesiedlenia na tzw. Ziemię Odzyskane, edukacji, pracy zawodowej (dyrektor gorzowskiego oddziału NBP), aktywności społecznej, działalności w PZPR oraz życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1941 -2014   Miejsca wydarzeń: Horodyszyce (pow. bialski, woj. lubelskie), Pińsk (Białoruś), Kutno (woj. łódzkie), Zwierzyń (pow. leski, woj. podkarpackie), Górki, Brzezinka (pow. oświęcimski, woj. małopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Zieleniec (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Konin (woj. wielkopolskie), Hamburg (Niemcy)

Relacja Franciszka Kujawskiego dot. sytuacji rodzinnej, warunków bytowych i materialnych przed II wojną światową, zaangażowania w Junackie Hufce Pracy, edukacji, wybuchu wojny, kampanii wrześniowej, wycofywania się wojsk polskich, wywózki na roboty do III Rzeszy, pracy przymusowej, zakończenia wojny, osiedlenia się na ziemiach zachodnich, pracy na kolei, działalności w PZPR (I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego) i aktywności społecznej. Zakres chronologiczny: 1930 - 2014. Miejsca wydarzeń: Skulsk (pow. koniński, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Jasień (pow. żarski, woj. lubuskie), Włodawa (woj. lubelskie), Sulęcin (woj. lubuskie), Osiecko (pow. międzyrzecki, woj. lubuskie), Sieraków (pow. międzychodzki, woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie)

Relacja Weroniki Bernaś dot. wybuchu II wojny światowej, okupacji niemieckiej, warunków bytowych całej rodziny w trakcie wojny, na kielecczyźnie, przyjazdu na ziemie zachodnie i osiedleniu się w Świdnicy. Zakres chronologiczny: 1939 - 1946. Miejsca wydarzeń: Tempoczów-Rędziny (pow. kazimierski, woj. świętokrzyskie), Korczyn Wielki (woj. świętokrzyskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Berlin (Niemcy), Sosnowiec (woj. śląskie), Skalmierz (pow. sieradzki, woj. łódzkie)

Relacja Weroniki Gospodarskiej dot. II wojny światowej na Wołyniu, okrutnych morderstw na ludności polskiej, których dopuszczali się ukraińscy nacjonaliści z UPA. Świadek opowiada o konkretnych morderstwach swoich sąsiadów i krewnych, ucieczce Polaków przed banderowcami, strachu i ciężkiej sytuacji materialnej, przesiedleniu się za Bug a następnie na Dolny Śląsk, edukacji, pracy i relacjach osobistych.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2013.   Miejsca wydarzeń: Rudnia (Ukraina), Jamki (Ukraina), Krzemieniec (Ukraina), Troczyn (Ukraina), Antonówka (Ukraina), Hrubieszów (woj. lubelskie), Robkowice, Kłodzko (woj. dolnośląskie), Krosnowice (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Stargard (woj. zachodniopomorskie), Kisielówka (Ukraina)

Relacja Marii Maleńczak dot. II wojny światowej, sytuacji Polaków na Wołyniu, rzezi wołyńskiej, okrutnych morderstw ludności polskiej, których dopuszczali się ukraińscy nacjonaliści z UPA. Świadek wspomina konkretne osoby z własnej rodziny oraz sąsiadów, którzy stracili życie, opowiada o ucieczce z terenów opanowanych przez Ukraińców, przesiedleniu się na Ziemie Zachodnie, organizacji życia po wojnie, edukacji, działalności w organizacjach młodzieżowych, pracy nauczycielki i życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1990   Miejsca wydarzeń: Obertyn (Ukraina), Kołomyja (Ukraina), Kamionka (Ukraina), Bohorodyczyn (Ukraina), Lwów (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Krotoszyn (woj. wielkopolskie), Izbiczno (woj. wielkopolskie), Lubań (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Racibórz (woj. śląskie), Żukocin (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Sobótka (woj. dolnośląskie), Majdańska Huta (Ukraina), Horodenka (Ukraina)

Obszerna relacja Feliksa Trusiewicza dot. II wojny światowej, okupacji radzieckiej i niemieckiej, stosunków społecznych pomiędzy ludnością zamieszkującą dawne województwo wołyńskie (Polaków, Ukraińców i Żydów), konfliktów etnicznych, mordowania ludności polskiej tzw. rzezi wołyńskiej. Świadek ze szczegółami opowiada o konkretnych napadach, sposobach zabijania, brutalnych gwałtach i katowania Polaków, opisuje swój strach, ucieczkę przed niebezpieczeństwem, losy bliskich i sąsiadów, organizowanie samoobrony w większych wsiach lub miasteczkach, stosunku władz niemieckich oraz partyzantki komunistycznej do czystek etnicznych.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1944   Miejsca wydarzeń: Obórki (Ukraina), Żurawicze (Ukraina), Czernyż (Ukraina), Kołki (Ukraina), Zielenica, Łuck (Ukraina), Przebraże (Ukraina), Sumy (Ukraina), Troki (Litwa), Wilno (Litwa), Świekatowo (woj. kujawsko-pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Baranowicze (Białoruś), Klewań (Ukraina), Rudniki (Ukraina), Parośla (Ukraina), Cumań (Ukraina), Huta Stepańska (Ukraina)

Relacja Tadeusza Szewczyka dot. II wojny światowej, okupacji niemieckiej i radzieckiej, sytuacji ludności cywilnej w małych miejscowościach na Podolu, stosunków społecznych między Polakami, Ukraińcami i Żydami. Świadek opowiada o mordach jakich dokonywali ukraińscy nacjonaliści na Polakach, wspomina konkretne przypadki ze swojej rodziny oraz najbliższych znajomych.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1945   Miejsca wydarzeń: Jagielnica, miasteczka i wsie na Podolu w większości już nieistniejące, Brzeg Dolny (pow. wołowski, woj. dolnośląskie), Zaleszczyki (Ukraina), Czortków (Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Bereza Kartuska (obw. brzeski, Białoruś), Skole (Ukraina), Sopot (woj. pomorskie)

Relacja Heleny Ziemniak dot. II wojny światowej, wywózki całej rodziny w głąb III Rzeszy na roboty przymusowe, pracy rodziców, przyjazdu do Polski, organizacji życia, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, nauki i pracy w handlu.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1960.   Miejsca wydarzeń: Klon (woj. wielkopolskie), Anklam (Maklemburgia, Niemcy), Wrocław (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Relacja Kazimiery Toporowskiej dot. II wojny światowej, okupacji niemieckiej i radzieckiej, ataków ukraińskich nacjonalistów na Polaków, organizowania samoobrony i samopomocy, przejścia wojsk, sytuacji Żydów, ucieczki z miejsca zamieszkania, przesiedlenia się na ziemię zachodnie i organizacji życia na Dolnym Śląsku.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1960.   Miejsce wydarzeń: Podłużne (Ukraina), Kostopol (Ukraina), Janowa Dolina (Ukraina), Kwidzyn (woj. pomorskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wągrodno (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Tyniec Legnicki (pow. legnicki, woj. dolnośląskie)

Wspomnienia Irminy Wilczewskiej dotyczące pierwszych dni II Wojny Światowej, życia codziennego w warunkach okupacji radzieckiej i niemieckiej, przeprowadzki na Ziemie Odzyskane i pierwszego okresu pobytu tamże   Zakres chronologiczny: 01.09.1939 - 1949   Miejsca wydarzeń: Skaje (pow. Grajewo, woj. podlaskie), Boguszów-Gorce (pow. Wałbrzych, woj. dolnośląskie), Świebodzice (pow. Świdnica, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Świdnica (woj. dolnośląskie)

Wspomnienia Aleksandra Januszkiewicza dotyczące jego wstąpienia i działalności w Armii Krajowej w czasie II Wojny Światowej w Wilnie, werbowania i szkolenia nowych żołnierzy, walk o Wilno w 1944 r., internowania przez Rosjan i ucieczki z obozu, przesiedlenia do Ostródy i ucieczki przed prześladowaniem ze strony UB do Wrocławia, pracy w Zjednoczeniu Energetycznym Okręgu Dolnośląskiego, stosunków ze współpracownikami, działalności opozycyjnej i działalności w Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1996   Miejsca wydarzeń: Dawidziszki (Litwa), Kowno (Litwa), Poniewież (Litwa), Wilno (Litwa), Miedniki (Litwa), Ostróda (woj. warmińsko-mazurskie), Gdynia (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Młoty (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Teheran (Iran), Workuta (Rosja), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)

Jest to zbiór 8 wierszy i 6 krótkich opowiadań, autorstwa Jerzego Bandera. Mają one charakter osobisty. Autor dzieli się w nich swoimi przeżyciami, przemyśleniami. Skupia się na próbach poznania własnej historii oraz opisuje próby otrząśnięcia się po tragicznych przeżyciach II wojny światowej. Pisze o holokauście, Powstaniu w Getcie Warszawskim, zamachach z 11 września, II wojnie libańskiej. W poezji obecne są wątki religijne. Na ostatniej stronie zamieszcza autobiografię. Zakres chronologiczny: 1942-2006 Miejsca wydarzeń: Oświęcim (woj. małopolskie), Śródborów (obec. część Otwocka, woj. mazowieckie), Lwów (Ukraina), Warszawa, Hajfa (Izrael), Drohobycz (Ukraina), Sambor (Ukraina), Rakowice (obec. część Krakowa, woj. małopolskie), Zakopane (woj. małopolskie)

Relacja Władysława Bogdanowicza dotycząca losów jego rodziny w czasie II Wojny Światowej na wileńszczyźnie, wstąpienia do Armii Krajowej w Lesie Grandowskim i akcjach konspiracyjnych, życia codziennego i kolektywizacji w Litewskiej SRR do 1956 r., przymusowego powołania do szkoły mechanicznej niedaleko Olity, powołania do Armii Czerwonej, przyjazdu do Polski i pracy w PGR, przyjazdu do Szczecina i obserwacji pacyfikacji Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego podczas protestów w grudniu 1970 r.; świadek podaje istotne szczegóły, np. rozpoznaje formacje militarne, tłumaczy konsekwencje sprzeciwiania się władzom radzieckim, wskazuje stronę agresywną podczas demonstracji w grudniu 1970 r. itp.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1991 Miejsca wydarzeń: Pajauta (woj. wileńskie, Litwa), majątek Oława k. Olity (Litwa), Taszkient (Uzbekistan), Lidzbark Warmiński (woj. warmińsko-mazurskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Białystok (woj. podlaskie), Słupsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Praca przymusowa. Na zdjęciu: polscy i ukraińscy robotnicy przymusowi Gottmannsförde (Niemcy), 1939-1945.

Relacja weterana kampanii wrześniowej, następnie członka Związku Walki Zbrojnej (ZWZ), więźnia niemieckich obozów koncentracyjnych, który po II wojnie światowej został pracownikiem naukowym Politechniki Wrocławskiej. Świadek opisuje swoje przeżycia wojenne oraz kreśli obraz życia i pracy w powojennym Wrocławiu.
Zakres chronologiczny: 1938-1989.  
Miejsca wydarzeń:

• Skarżysko-Kamienna (woj. świętokrzyskie),
• Włodzimierz Wołyński (Ukraina),
• Toruń (woj. kujawsko-pomorskie),
• Mława (woj. mazowieckie),
• Warszawa (woj. mazowieckie),
• Radom (woj. mazowieckie),
• Oświęcim (woj. małopolskie),
• Rogoźnica (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie),
• Oranienburg (Niemcy),
• Lipsk (Niemcy),
• Wrocław (woj. dolnośląskie),
• Starachowice (woj. świętokrzyskie),
• Szydłowiec (woj. mazowieckie)

Relacja Ireny Jessy dotycząca jej życia we wsi Walkowice w czasie II Wojny Światowej, wydarzeń z początku i końca wojny, pracy jako służąca w domu niemieckiego pracownika śluzy na rzece Noteć, następnie relacji z osiedlającymi się w regionie repatriantami, a także powojennej pracy na śluzie i życia codziennego; świadek wspomina też ostatnie lata przedwojenne i działającą w regionie organizację Młode Polki   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Walkowice (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Nowie (pow. ujski, woj. wielkopolskie), Drezdenko (pow.strzelecko-drezdenecki, woj. lubuskie), Kruszewo (pow. pilski, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Relacja Jana Jura dotycząca jego dzieciństwa spędzonego w małej miejscowości na pograniczu polsko-niemieckim, warunków życia, pracy u okolicznych gospodarzy, próbach założenia sklepu, relacji z Niemcami, w tym zamieszkującymi po polskiej stronie granicy, następnie szeroko omówione są zdarzenia z czasów II Wojny Światowej, pracy u niemieckich osadników, wkroczenie Rosjan na okoliczne tereny, kwestie szabrowania przez ludność mienia poniemieckiego, a także przyjazd nowych osadników z terenów wschodnich Rzeczpospolitej; świadek opowiada też o swoich kolejnych pracach zarobkowych: stróża, pomocnika budowlanego, pracownika zakładów ogrodniczych i pracownika melioracji; świadek szczegółowo omawia wiele wydarzeń.   Zakres chronologiczny: 1930-1981   Miejsca wydarzeń: Mikołajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Gulcz (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Berlin (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Gajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Hamburg (Niemcy)

Relacja Felicji Just dotycząca czasu przedwojennego, II Wojny Światowej i pierwszych lat powojennych we wsi Romanowo Górne i jej okolicach; świadek porusza wątki wzajemnych relacji Polaków i Niemców zamieszkujących te tereny, wydarzeń z czasów okupacji, momentu wybuchu wojny i wyzwolenia, przyjazdu repatriantów z Kresów Wschodnich Rzeczpospolitej i wzajemnych stosunków z nimi, a także różne inne związane z administracją wsi (stróża, sołtys w czasie wojny, liczba katolików i protestantów)   Zakres chronologiczny: 1930-1955   Miejsca wydarzeń: Romanowo Górne (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Czarnków (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Radolin (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Łódź (woj. łódzkie)

Relacja Gertrudy Terleckiej, dotycząca jej dzieciństwa w Romanowie Górnym, przypadającym na lata II Wojny Światowej i czasy powojenne, podczas których straciła ojca wywiezionego do Mauthausen za odmowę podpisania Volkslisty, zeknęła się z dziećmi nowych niemieckich osadników, a później z repatriantami z Kresów Wschodnich Rzeczpospolitej; świadek opowiada też o swojej pracy w Gromadzkiej Radzie Narodowej w Białej (położonej po drugiej stronie Noteci) i o lokalnym dialekcie języka niemieckiego, tzw. "platówie"; wspomina też niektóre wydarzenia wojenne, np. ukrycie niemieckiej sąsiadki przed wkraczającymi do wsi Rosjanami   Zakres chronologiczny: 1938-1960   Miejsca wydarzeń: Romanowo Górne (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Biała (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Mauthausen (Austria), Poznań (woj. wielkopolskie), Kruszewo (pow. pilski, woj. wielkopolskie)

Relacja Marii Dury dotyczących przesiedlenia jej rodziny w czasie II Wojny Światowej przez Niemców do Parczewa, życia w Parczewie i zetknięcia się tam z Żydami, powrotu do domu w 1945 r., i pracy po wojnie w świetlicy wiejskiej i jako sprzątaczka w fabryce płyt pilśniowych w Czarnkowie; świadek opowiada o okolicznościach wywózki, warunkach życia w Parczewie, kontaktach z ludnością żydowską i obserwacjach ich zwyczajów, trudnościach zastanych po powrocie do rodzinnej wsi (dawne gospodarstwa Polaków scalone w większe dla osadników niemieckich), relacjach z Polakami z Kresów Wschodnich, osadzonymi w okolicy po wojnie, wspomina też swoją pracę w Klubie Rolnika, przedwojenną ludność niemiecką w regionie, losy poszczególnych postaci ze wsi.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Mikołajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Parczew (woj. lubelskie), Chełm (woj. lubelskie), Lublin (woj. lubelskie), Jędrzejewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Wieleń (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Białystok (woj. podlaskie), Tarnów (woj. małopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Berlin (Niemcy)

Relacja Stefanii Terleckiej dotycząca jej życia w czasach II Wojny Światowej i powojennych; świadek opowiada o pracy swojej matki i aresztowaniu ojca w czasie okupacji niemieckiej, o osiedleniu się w Romanowie tuż po wojnie i pracy zarobkowej, pytana wspomina ogólnikowo o repatriantach osiedlających się w okolicy, mówi też o miejscowym dialekcie, tzw. platówie   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Romanowo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Krosina (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Trzcianka (woj. wielkopolskie), Jędrzejewo (woj. wielkopolskie), Wodzisław Śląski (woj. śląskie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Relacja Jerzego Dąbrowskiego dotycząca jego życia w Poznaniu i Trzciance, głównie w pierwszych latach powojennych, ale obecne są również wątki wojenne, jak szykanowanie Polaków przez Niemców i moment wkroczenia wojsk niemieckich do Poznania; świadek skupia się na sytuacji w powojennej Trzciance, stosunkach z miejscowymi Niemcami i przyjezdnymi Polakami z Kresów Wschodnich, opowiada o wysiedleniu Niemców i tragicznych sytuacjach z tym związanych (samobójstwo niemieckiej rodziny), o porządkowaniu miasta ze zniszczeń wojennych, zmianach urbanizacyjnych, próbach integracji społecznej (teatr), wspomina też swoją służbę wojskową w kopalni "Bolesław Chrobry" w Wałbrzychu, oprócz tego wtrąca wiele ciekawych obserwacji społecznych   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Poznań (woj. wielkopolskie), Trzcianka (woj. wielkopolskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Rawicz (woj. wielkopolskie), Odolanów (woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Wilno (Litwa), Lwów (Ukraina), Baranowicze (Białoruś), Swąrzedz (pow. poznański, woj. wielkopolskie)

Relacja Jana Zalewskiego zawierająca jego wspomnienia z czasów II Wojny Światowej, opis pracy przymusowej przy kopaniu rowów przeciwczołgowych dla Niemców nad Narwią, ucieczkę na stronę rosyjską, następnie pracy przy odbudowie Stadionu Olimpijskiego we Wrocławiu, służby wojskowej w Ludowym Wojsku Polskim w szkole oficerskiej w Jeleniej Górze i Polskiej Marynarce Wojennej, pracy w przedsiębiorstwie "Budpol" i Szpitalu 40-lecia na stanowisku kierownika obrony cywilnej; świadek wspomina niektóre wydarzenia i anegdoty z okresu służby wojskowej, niektóre mające zasięg międzynarodowy, opowiada o niektórych procedurach związanych z militaryzacją zakładów pracy, mówi o przygotowaniach do wprowadzenia stanu wojennego i działalności propagandowej państwa w latach 70.-80., w relacji obecne są też osobiste odczucia świadka związane z sytuacją międzynarodową w okresie zimnej wojny   Zakres chronologiczny: 1939-1990   Miejsca wydarzeń: tereny woj. podlaskiego nad Narwią, Wrocław (woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Hel (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Drawsko Pomorskie (woj. zachoniopomorskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Ustka (pow. słupski, woj. pomorskie), Hieroszima (Japonia), Nagasaki (Japonia)

Praca przymusowa. Na zdjęciu: polscy robotnicy przymusowi, Gottmannsförde (Niemcy), 1939-1945. Pierwsza z prawej siedzi Gabriela Janiak.

Relacja Katarzyny Melnykewycz, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", w której poruszono następujące tematy: rodzina i wieś rodzinna, wyjazdy zarobkowe ojca do USA, stosunki pomiędzy różnoetnicznymi mieszkańcami wsi, szkoła, czasy II Wojny Światowej, okupacja radziecka i niemiecka, działania UPA podczas wojny i zaraz po jej zakończeniu, działalność polskiej partyzantki, uniknięcie wywózki do ZSRR, Akcja "Wisła", przyjazd na Ziemie Zachodnie, organizowanie się ludności ukraińskiej w nowym miejscu zamieszkania, organizowanie lokalnego Kościoła grekokatolickiego, dylematy i obawy przesiedlonych Ukraińców.   Zakres chronologiczny: 1914-1970   Miejsca wydarzeń: Rakowa (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Nowe Gonne (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Przybyszówka (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Brzeźnica (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Mrzygłód (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Tyrawa Wołoska (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Świdwin (woj. zachodniopomorskie), Hamburg (Niemcy), Ropienka (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Bytów (woj. pomorskie), Stare Wierzchowo (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie)

Relacja Wiktorii Roman, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", opowiadającej o swojej rodzinnej wsi Nowosiółki, zamieszkujących ją nacjach (Ukraińcy, Polacy, Żydzi) i relacjach między nimi, następnie o czasie wojny i powojennych napięciach, akcjach partyzantów polskich i ukraińskich, następnie szczegółowo mówi o przesiedleniu w ramach Akcji "Wisła" i organizowaniu sobie życia na nowym terenie - relacjach z zastaną ludnością miejscową, relacjach z przywiezionymi Polakami, organizacji wspólnoty religijnej, której przewodniczył ks. Dziubyna; świadek wspomina też swoją pracę w PGR.   Zakres chronologiczny: 1939-1970   Miejsca wydarzeń: Nowosiółki (pow. leski, woj. podkarpackie), Hoczew (pow. leski, woj. podkarpackie), Zahoczewie (pow. leski, woj. podkarpackie), Dziurdziów (pow. leski, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Bińcze (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Międzybórz (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Dzików (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Lubaczów (woj. podkarpackie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Tczew (woj. pomorskie), Oleszyce (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie)

Relacja Eugenii Kowalczyk, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", opowiadającej o czasie wojny w rodzinnej wsi Futory, okupacji niemieckiej i radzieckiej, o powojennych napięciach pomiędzy Ukraińcami i Polakami, wspomina też Żydów mieszkających w okolicy; następnie mówi o przesiedleniu w ramach Akcji "Wisła" i organizowaniu sobie życia na nowym terenie, relacjach z zastaną ludnością miejscową i z przywiezionymi zza Buga Polakami, opowiada też o swojej edukacji i pracy jako nauczycielka w szkole polskiej i ukraińskiej.   Zakres chronologiczny: 1939-2015   Miejsca wydarzeń: Futory (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Oleszyce (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Dzików (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Międzybórz (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Słupsk (woj. zachodniopomorskie), Rzeczenica (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Lwów (Ukraina), Szczyrk (pow. bielski, woj. śląskie), Tarnów (woj. małopolskie), Narol (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Bełżec (woj. lubelskie)

Relacja Michała Szydywara, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", wspominającego rodzinną wieś Dołżyce, grupy etniczne (Ukraińcy, Cyganie, rodzina polska, rodzina żydowska), stosunki między nimi, kontakty z Rusią Zakarpacką, czasy okupacji niemieckiej i radzieckiej, partyzantkę działającą w okolicy, rozstrzelanie swego wujka oskarżonego o współpracę z UPA, następnie wywózkę na Pomorze, adaptowanie się do nowych warunków, pracę w PGR i początki życia religijnego grekokatolików; świadek nie prowadzi ciągłej narracji, a zdawkowo odpowiada na pytania, podaje jednak dużo szczegółów, np. nazwiska rodzin wysiedlonych, nazwisko proboszcza, gwarowe określenia grup etnicznych.   Zakres chronologiczny: 1938-1980   Miejsca wydarzeń: Dołżyca (pow. lesko, woj. podkarpackie), Nowy Łupków (pow. sanok, woj. podkarpackie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Stępień (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Łopienka (pow. leski, woj. podkarpackie), Baligród (pow. leski, woj. podkarpackie), Wola Michowa (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Trzebiatów (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Bytów (woj. pomorskie), Bobolice (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Drzonowo (pow. kołobrzeski, woj. zachodniopomorskie), Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie), Pustkowo (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie)

Relacja Stefanii Myc, Ukrainki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", wspominającej rodzinną wieś Kreców, pracę, szkołę, polskich dziedziców dworu we wsi, relacje między Polakami a Ukraińcami, okupację radziecką i niemiecką, wysiedlenia w 1945, podczas których część jej rodziny wyjechała na radziecką Ukrainę, następnie wysiedlenie w 1947, w czasie którego część Polaków dobrowolnie dołączyła do ukraińskich sąsiadów, organizowanie sobie życia na nowym miejscu, w tym układanie stosunków z Polakami; świadek dużo miejsca poświęca problemom społeczności ukraińskiej na okolicznym terenie, wspomina też kształtowanie się Kościoła grekokatolickiego, w którym najważniejszą rolę grał ks. Stepan Dziubyna; mówiąc o okupacji niemieckiej świadek przekazała historię swojego brata, powołanego do WehrmachtuZakres chronologiczny: 1930-1970Miejsca wydarzeń: Kreców (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Koczała (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Linowo (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Sanok (woj. podkarpackie), Człuchów (woj. pomorskie), Salzburg (Austria), Tyrawa Wołoska (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Boblice (pow. koszaliński, woj. zachodniopomorskie), Słupsk (woj. pomorskie)

Relacja Rozalii Maciupy, Ukrainki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", wspominającej rodzinną wieś Wańkową, jej społeczeństwo i relacje między grupami etnicznymi (Ukraińcy, Polacy, Żydzi), pobliską kopalnię ropy w Ropience i życie codzienne przed wojną, następnie okres II Wojny Światowej, okupację niemiecką i mord na Żydach w Ropience, walki partyzantów polskich (oddział, którym dowodził "Dach") i ukraińskich, następnie dwie akcje wysiedleńcze, w 1946 i 1947, w wyniku których rodzina została rozdzielona; świadek opowiada też o pierwszych latach na nowym miejscu zamieszkania i trudnościach w układaniu sobie stosunków z Polakami.   Zakres chronologiczny: 1930-1990   Miejsca wydarzeń: Wańkowa (pow. leski, woj. podkarpackie), Ropienka (pow. leski, woj. podkarpackie), Syberia, Pieniężnica (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Brzeźnica (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Drohobycz (Ukraina), Oświęcim (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Sobótka (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Wspomnienia Danieli Dąbrowskiej, głównie dotyczące czasów okupacji niemieckiej w jej rodzinnej wsi Stajkowo i pierwszych lat powojennych; świadek szczegółówo opowiada o zajęciu polskich domów przez niemieckich gospodarzy, zachowaniu poszczególnych Niemców, pracy na ich rzecz, warunkach bytowych, przytacza też historię swojego ojca, weterana kampanii wrześniowej, wywiezionego do Rzeszy na roboty; następnie świadek opowiada o zakończeniu wojny, wkroczeniu Armii Czerwonej do Stajkowa, przeprowadzce do Radolina po drugiej stronie Noteci, relacjach z zastanymi tam Niemcami i przyjezdnymi Polakami zza Buga, wspominając wzajemną nieufność; mówi też o powojennych trudnościach bytowych, motywach kolejnej przeprowadzki i ułożeniu sobie życia w Trzciance   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Stajkowo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Radolin (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Piła (woj. wielkopolskie) Trzcianka (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Lubasz (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Kuźnica Czarnkowska (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie)

Autorka przedstawia przedwojenne losy rodziny, opisuje gospodarstwo dziadka. Następnie wspomina o śmierci jej ojca z rąk członków UPA oraz ataku na jej dom. Pokrótce opisuje los swoich sióstr. Potem opowiada o swoim wyjeździe, wraz z matką, najpierw do Radziechowa, a potem na Ziemie Zachodnie. Dalej wspomina o ciężkiej pracy, aby utrzymać się w nowym miejscu zamieszkania. Zakres chronologiczny: 1938-2008 Miejsca Wydarzeń: Baryłowo (Ukraina), Radziechów (Ukraina), Brochów (woj. dolnośląskie), Grędzino (woj. dolnośląskie), Osiek (woj. dolnośląskie)

Wspomnienia Longiny Nowickiej, głównie dotyczące okresu II Wojny Światowej, ucieczki przed zbliżającym się frontem, represji podczas okupacji, wywózki do Niemiec do pracy przymusowej, powrotu do domu rodzinnego w 1945 r., osobistych losów powojennych świadek - dwukrotnego małżeństwa, przeprowadzki z Koźmina do Jędrzejewa, trudnościach związanych ze znalezieniem domu; świadek przywołuje też postawy poszczególnych Niemców i osób niemieckiego pochodzenia, zwracając uwagę na różne zachowania wobec Polaków; opowiada o warunkach pobytu w Stuttgarcie, przytacza poszczególne wydarzenia z okresu okupacji.   Zakres chronologiczny: 1939-1965   Miejsca wydarzeń: Koźmin (pow. krotoszyński, woj. wielkopolskie), Września (woj. wielkopolskie), Łódź (woj. wielkopolskie), Stuttgart (Niemcy), Jędrzejewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Krotoszyn (woj. wielkopolskie), Zduny (pow. krotoszyński, woj. wielkopolskie), Jarocin (woj. wielkopolskie), Stuttgart (Niemcy), Łódź (woj. łódzkie), Gajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Relacja Heleny Kadamus, dotycząca okresu II Wojny Światowej i wczesnych lat powojennych; świadek opowiada głównie o swoim pobycie w Niemczech w przymusowej pracy na rzecz rodziny niemieckiej, później w obozie przejściowym dla tzw. osób przemieszczonych (displaced persons), następnie o przybyciu na tzw. Ziemie Odzyskane, przejęciu gospodarstwa rolnego i pierwszych latach pobytu; świadek wspomina też swoją rodzinną wieś Kłubowce, opisuje moment wywiezienia do Niemiec a później rzeczywistość obozu dla osób przesiedlonych; udziela odpowiedzi ogólnych, czasem zdawkowych, nie pogłębia ocen.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Kłubowce (daw. pow. tłumacki, daw. woj. stanisławowskie, Ukraina), Etgersleben (Saksonia-Anhalt, Niemcy), Osnabrück (Dolna Saksonia, Niemcy), Rychlik (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Hamburg (Niemcy), Lwów (Ukraina), Magdeburg (Niemcy), Wanzleben (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Trzcianka (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Śmieszkowo (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Konin (woj. wielkopolskie), Inowrocław (woj. kujawsko-pomorskie), Radom (woj. mazowieckie)

Relacja Anny Strzelczyk, wspominająca zakończenie I Wojny Światowej w jej rodzinnej wsi oraz swoje losy podczas II Wojny Światowej; okresowi międzywojennemu świadek poświęca ledwie kilka zdań, wspomina rodzinę niemiecką, u której pracowała sezonowo, niechętną osobie Hitlera; główne wątki w relacji to ucieczka przed wojskami niemieckimi we wrześniu 1939 r. oraz praca przymusowa w fabryce broni w Dinslaken koło Essen; świadek wspomina szczegółowo poszczególne wydarzenia i osoby; wspomina też niemiecką administrację w okolicach Wielunia oraz osobę zarządcy, Ślązaka życzliwego Polakom; później świadek opisuje swoje małżeństwo i motywy przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane oraz swoje pierwsze lata w Malczycach; zapytana wspomina też zbrodnie niemieckie na Żydach w czasie wojny; pojawiła się też kwestia zakłamywania historii przez władze komunistyczne.   Zakres chronologiczny: 1914-1950 Miejsca wydarzeń: Naramice (pow. wieluński, woj. łódzkie), okolice Zduńskiej Woli (woj. łódzkie), Dinslaken (Nadrenia Północna-Westfalia, Niemcy), Malczyce (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Essen (Niemcy), Lututów (pow. wieruszowski, woj. łódzkie), Legnica (woj. dolnośląskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Relacja Jadwigi Hilman dotycząca jej losów w czasie II Wojny Światowej; świadek wspomina okupację niemiecką, obecność partyzantów w okolicznych lasach, wypędzenie z rodzinnej wsi i wycofywanie się Niemców w 1944 r.; wspomina postać księdza Jana Sławińskiego, który ocalił kościół przed wysadzeniem w powietrze; relację kończą wrażenia z pobytu u rodziny pozostałej na Białorusi w 2007 r.   Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Terespol (obwód grodzieński, Białoruś), Masusziny (Mosuszyn, obwód grodzieński, Białoruś)

Autor na początku opowiada o swojej działalności w ruchu oporu: najpierw jako zastępcy komendanta w podziemnej organizacji wojskowej na terenie Rudnika i Brańszczyka, a później jako jednego z komendantów AK. Opisuje szkolenia wojskowe, akcję przewiezienia rannego komendanta AK do szpitala, działania dywersyjne, przeprowadzanie i rozprowadzenie prasy konspiracyjnej. Następnie opowiada o swoim aresztowaniu przez Niemców i pobycie w więzieniu na Pawiaku. Wspomina o torturach i masowych egzekucjach więźniów. W dalszej części opisuje swój pobyt w obozie koncentracyjnym (tragiczne warunki życia, wyniszczająca praca, pobyt w obozowym szpitalu, badania pseudomedyczne). Wspomina o udziale w ruchu oporu więźniów. Opisuje tzw. ,,marsz śmierci". Na końcu wspomnień, autor opowiada o kilku swoich próbach ucieczki oraz pokrótce przedstawia swoje dalsze losy (opieka Kaszubów, wyjazd na Ziemie Zachodnie). Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Rudnik nad Sanem (woj. podkarpackie, pow. niżański), Brańszczyk (woj. mazowieckie, pow. wyszkowski), Stutthof (obec. Sztutowo, woj. pomorskie, pow. nowodworski), Kartuzy (woj.pomorskie)

Relacja Władysława Wilkowskiego (ur. 1924) zatytułowana "Życiorys" dot. wojennych losów jego rodziny (życie codzienne w okesie okupacji niemieckiej, wykupienie aresztowanego ojca z obozu w Oranienburgu), jego działalności w konspiracji (Gwardia Ludowa, AK - kolportaż, łączność, działalność wywiadowcza, prowadzenie tajego archiwum i drukarni), represji Sowietów wobec członków antyniemieckiej konspiracji a także studiów politechnicznych w Krakowie (specjalność lotnicza) oraz późniejszej pracy we Wrocławiu w Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego i Dolmelu. Autor wspomina także o żonie, Marii Gugale, snitariuszce i łączniczce z Powstania Warszawskiego.   Miejsca wydarzeń: Kazimierz k. Sosnowca, Zagłębie Dąbrowskie, Wrocław Czas wydarzeń: 1924 - 1951

Relacja Edwarda Skubisza, teologa i założyciela Fundacji Dom Pokoju, syna polskiego żołnierza I Polskiej Dywizji Pancernej generała Maczka, która wyzwalała Holandię, opisuje dzieje życie ojca świadka, jego naukę u Brunona Szulca, drogę ojca urodzonego w Drohobyczu do Bredy w Holandii z oddziałami generała Maczka, ofensywę w Normandii, wyzwalanie Holandii, a także odebrane wychowanie w duchu tolerancji.   Zakres chronologiczny: 1939-2010   Miejsca wydarzeń: Drohobycz (Ukraina), Breda (Holandia), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Antwerpia (Belgia), Arnhem (Holandia), Londyn (Wielka Brytania), Poznań (woj. wielkopolskie)

Relacja Mariana Tobisa, zamieszkałego w Jeleniej Górze od 1945 r., dotycząca wojennych losów jego rodziny, osiedlenia na Dolnym Śląsku i pierwszych lat funkcjonowania miasta; świadek barwnie opisuje stosunki panujące w mieście, rolę pozostałych jeszcze Niemców, zakłady pracy, PUR, szkoły, komunikację miejską, napięcia między Armią Czerwoną, wojskiem polskim i stroną czechosłowacką, podaje wiele szczegółów i nazwisk; mniej miejsca poświęca czasom okupacji niemieckiej i swojej pracy przymusowej w gospodarstwie niedaleko swojego miejsca urodzenia.   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Praszka (pow. wieluński, woj. łódzkie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Śnieżka (Karkonosze), Kijów (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórskie, woj. dolnoślaskie), Karpacz (pow. jeleniogórskie, woj. dolnoślaskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Harrachov (Republika Czeska)

Relacja Józefa Dobosza, Ukraińca, dotycząca jego rodzinnej wsi Krecowa, tamtejszych stosunków narodowościowych i społecznych przed II Wojną Światową, okupacji niemieckiej i radzieckiej, pracy w niemieckiej organizacji junackiej, ucieczki i wstąpienia do Ukraińskiej Powstańczej Armii, aresztowania i więzienia Sanoku, Sztumie oraz w obozach w Jaworznie i Strzelcach Opolskich, pracy w Powiatowym Przedsiębiorstwie Robót Budowlanych w Miastku, życia ukraińskiej diaspory w Białym Borze i kontaktów z rodziną przesiedloną na Ukrainę i przebywającą w Kanadzie; świadek szczegółowo opowiada wiele epizodów ze swojego życia, zarówno przed wojną jak i w jej czasie i w latach powojennych.   Zakres chronologiczny: 1937-1990   Miejsca wydarzeń: Kreców (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie), Kuźmina (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie), Sanok (woj. podkarpackie), Jaworzno (woj. śląskie), Strzelce Opolskie (woj. opolskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Miastko (woj. zachodniopomorskie), Czortków (Čortkìv, Ukraina), Toronto (Kanada), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Sztum (woj. pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Wałcz (woj. zachodniopomorskie), Człuchów (woj. pomorskie), Chojnice (woj. pomorskie), Konin (woj. wielkopolskie), Łódź (woj. łódzkie), Sieradz (woj. łódzkie), Nowy Dwór Gdański (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Tyrwa Wołoska (woj. podkarpackie), Żurawica (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Oświęcim (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Pruszcz Gdański (woj. pomorskie), Dyminek (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Tarnopol (Ukraina), Jarosław (woj. podkarpackie), Warszawa (woj. mazowieckie), Edmonton (Kanada)

Relacja Petroneli Kozłowicz, mieszkanki Wilna, będącej świadkiem wejścia Armii Czerwonej do miasta w 1939 r., a następnie Wehrmachtu w 1941 r.; świadek skupia się jednak głównie na opisie sytuacji tuż po wyzwoleniu przez Armię Krajową i ponownym wkroczeniu Armii Czerwonej, wspomina represje Rosjan i moment ucieczki do Ełku i na Dolny Śląsk przed wywózką; przytacza też kilka szczegółowych historii z okupacji niemieckiej i opowiada o ojcu, zmobilizowanym w 1939 r. do armii polskiej i odnalezionym w 1947 r. w Podzamku koło Kłodzka.   Zakres chronologiczny: 1939-1947   Miejsca wydarzeń: Vilnius (Wilno, Litwa), Kowno (Litwa), Podzamek (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

• Relacja Anny Zając, mieszkanki podlwowskich Sokolnik, wspominającej przedwojenne życie w rodzinnej wsi, okupacje: niemiecką i radziecką, warunki życia i głód, traktowanie przez okupantów, następnie dokwaterowanie rodziny łemkowskiej i zmuszenie do wyjazdu z rodzinnej wsi, przyjazd na tzw. Ziemie Odzyskane, warunki mieszkaniowe, życie codzienne i rodzinne; wspomina też dobre relacje z zastanymi po przyjeździe Niemcami - zwykłymi ludźmi, lekarzem, księdzem; opowiada też o odwiedzinach rodzinnej wsi i Kresów w 1990 r.  
• Zakres chronologiczny: 1938-1990  
• Miejsca wydarzeń:
  Sokìl'niki (Sokolniki, daw. pow. Lwów, Ukraina),
  L'viv (Lwów, Ukraina),
  Oława (woj. dolnośląskie),
  Wierzbno (pow. Oława, woj. dolnośląskie),
  Marcinkowice (pow. Oława, woj. dolnośląskie),
  Sambor (Ukraina),
  Drohobycz (Ukraina),
  Gródek (Ukraina),
  Kamionka Strumiłowa (Ukraina),
  Rudki (Ukraina),
  Wrocław (woj. dolnośląskie),
  Radziechów (Ukraina)

Relacja Janiny Czwartackiej na temat sytuacji w jej rodzinnej wsi Tiutków i okolicach Trembowli w latach 1939-1945 oraz wywózki na tzw. Ziemie Odzyskane; świadek opisuje morderstwa dokonywane przez nacjonalistów z UPA na okolicznej ludności polskiej, ukrywanie się przed Ukraińcami, wkroczenie Armii Czerwonej w 1943 r., i drogę pociągiem z Trembowli do Wrocławia-Brochowa - konieczność wyżywienia inwentarza, straty dobytku, zabójstwo jednego z współwywiezionych; wspomina też ucieczkę ludności cywilnej z centralnej i zachodniej Polski przez rejon Trembowli, napięte relacje z Ukraińcami przed II Wojną Światową oraz regionalizmy Polaków mieszkających w innych wsiach; osobno opowiada o śmierci swojego brata w bitwie pod Budziszynem; relacja jest dość chaotyczna, choć bogata w szczegóły.   Zakres chronologiczny: 1938-1946   Miejsca wydarzeń: Tût'kìv (Tiutków, Ukraina), Pantaliha (Pantalicha, Ukraina), Terebovlâ (Trembowla, Ukraina), Bautzen (Budziszyn, Niemcy), Wrocław-Brochów (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Zazdrość (Ukraina), Ostrowczyk (Ukraina), Katowice (woj. śląskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Ołyka (Ukraina), Ruzdwiany (Ukraina), Darachów (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie)

Relacja Adama Kisiela, lwowiaka, świadka obrony miasta w 1939 r., żołnierza AK, aresztowanego przez Rosjan i wywiezionego do pracy przymusowej w kopalni węgla w Krasnym Donie, po wojnie zmuszonego do wyjazdu z Lwowa do Wrocławia i następnie z Wrocławia do Łodzi w obawie przed represjami.   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: L'viv (Lwów, Ukraina), Krasnyj Don (prawdopodobnie Krasnodon/Sorokine, Ukraina), Starobìl's'k (Starobielsk, Ukraina), Dnìpropetrows'k/Dnipro (Dniepropietrowsk, Ukraina), Moskwa (Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie), Łódź (woj. łódzkie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Relacja Stanisława Cielesza, kresowiaka, wspominającego czasy II Wojny Światowej w rodzinnej okolicy, od momentu budowy okopów przez Wojsko Polskie we wrześniu 1939 r., poprzez okupację niemiecką i wkroczenie Armii Czerwonej, następnie opisuje niektóre aspekty swojej służby w Korpusie Bezpieczeństwa Wewnętrznego i poszukiwanie mieszkania po zakończeniu służby; najwięcej szczegółów świadek poświęca aresztowaniu przez NKWD i kilkakrotną próbę ucieczki, ukrywanie się przed radzieckimi służbami, a także kwestii obecności religii w Wojsku Polskim i KBW, próbom zwerbowania w struktury Urzędu Bezpieczeństwa oraz pomocy, jakiej udzielili mu poszczególni wojskowi podczas poszukiwania pracy i mieszkania po zakończeniu służby wojskowej; wspomina też o represjach, jakie dotknęły jego rodzinę na Kresach po zajęciu ich przez ZSRR, represjach jakich dopuszczało się NKWD na żołnierzach AK i kontroli, jaką UB sprawowało nad szeregowymi żołnierzami WP.   Zakres chronologiczny: 1939-1952   Miejsca wydarzeń: Dzmisevičy (Dmisiewicze, Białoruś), Nemnovo (Niemnowo, Białoruś), Vojtovcy (Wójtowce, Białoruś), Sapockin (Sopoćkinie, Białoruś), Grodna (Grodno, Białoruś), Wrocław (woj. dolnośląskie), Opatów (woj. świętokrzyskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lębork (woj. pomorskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Wołczyn (pow. kluczborski, woj. opolskie), Namysłów (woj. opolskie), Kluczbork (woj. opolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)