Pokazano 57 rekordów

Opis archiwalny
represje ZSRR wobec Polaków
Drukuj podgląd Hierarchy Zobacz:

56 rekordów z cyfrowym obiektem Pokaż wyniki z obiektami cyfrowymi

Relacja Józefa Sańca

Relacja dotyczy deportacji rodziny Józefa Sańca w lutym 1940 r. przez Sowietów do miejscowości Karabasz na Uralu i pracy w kopalni rudy miedzi oraz w sowchozie w obwodzie Czelabińskim. Zakres chronologiczny: 1940-1946 Miejsca wydarzeń: Osada Pieniuga, Karabasz, obwód Czelabiński

Relacja Heleny Janigi

Helena Janiga, ur. 1927 r., przeżyła II wojnę światową w Wilnie. W swojej relacji opisuje bombardowania miasta, deportację dalszej rodziny przez Sowietów na wschód oraz ucieczki z miasta na wieś w przełomowcyh momentach wojny: we wrześniu 1939 r., w czerwcu 1941 r. oraz w lipcu 1944 r. Druga część relacji dot. podróży na Ziemie Zachodnie oraz pierwszych wrażeń autorki z Wrocławia, gdzie jej rodzina osiadła w 1946 r. (po krótkim pobycie w Szczecinie).   zakres chronologiczny: 1939-1946 miejsca wydarzeń: Wilno, Szczecin, Wrocław

Janiga Helena, z d. Tarasewicz

Gdzieś daleko stąd został rodzinny dom

Wspomnienia Ireny Bondarowicz z okresu zesłania do azjatyckiej części ZSRR podczas II wojny światowej. Opisuje w nich moment aresztowania, podróży i przyjazdu na miejsce. Skupia się na niuansach życia codziennego, opisuje dokładnie warunki panujące na miejscu, pracę, do wykonywania której byli zmuszeni aby przeżyć. Opisuje działanie polskiej ambasady w pomocy Polakom przebywającym na zesłaniu. Ciekawie ujmuje sposoby w jaki spędzane były przeróżne święta, oraz zwyczaje. Pod koniec relacji skupia się na swojej pracy na rzecz domu dziecka, który pomagała prowadzić. Zakres chronologiczny: 1940-1946 Miejsca wydarzeń: Atbasar, Aktiubińsk

Bondarowicz Irena

Praca konkursowa pt. Moje korzenie. Mój ród

Praca pt. Moje korzenie. Mój ród została napisana w 2002 r. przez uczennicę I Liceum Ogólnokształcącego w Środzie Śląskiej, Wiktorię Sudoł, na podstawie wspomnień jej dziadków ze strony matki i dotyczy historii dwóch rodzin: Kosieckich i Skrętkowiczów. Autorka opisuje syberyjską gehennę Marii Kosieckiej i jej pięciorga dzieci: wysiedlenie z Nowych Trok, podróż bydlęcym wagonem, trudne warunki życia codziennego w sowchozie w okolicach Bijska w Kraju Ałtajskim (chłód, brak żywności i podstawowego wypsażenia gosp. domowego, budowa ziemianki), powrót z zesłania, spotkanie z mężem w Gdyni (właściciel folwarku w Nowych Trokach, aresztowany w lutym 1944 r., zesłany do obozu, skąd trafił do armii gen. Andersa, z którą przeszedł cały szlak bojowy) i osiedlenie się w 1946 r. we Wrocławiu. Druga częśc pracy dotyczy losów rodziny Skrętkowiczów, którzy, uniknąwszy śmierci z rąk banderowców na Podolu, zostali wysiedleni na Ziemie Zachodnie i trafili do Wrocławia, skąd, po 6 tygodniach koczowania na stacji Brochów, zostali skierowani przez PUR do wsi Nippern (dziś. Mrozów), gdzie osiedli. Por.: książka Ireny Zabratyńskiej (z d. Kosieckiej), „Syberia w oczach dziecka-zesłańca” oraz opracowane przez nią zapiski z notatników ojca, Bronisława Kosieckiego, pod tytułem „Zapiski żołnierza tułacza”.   miejsca wydarzeń: Nowe Troki (wileńszczyzna), Podole, Bijsk (Kraj Ałtajski, Syberia), Wrocław zakres chronologiczny: 1898-1984

Sudoł Wiktoria

Historia rodziny Bogdana Niedziewicza - Historie rodzinne

Praca pt. "Historie rodzinne" autorstwa Bogdana Niedziewicza (ur. 1945 w Pucku) dotyczy wojennych losów jego rodziców: Kazimiery (z d. Jurczyszyn) i Teofila Niedziewiczów. Autor opisuje udział Teofila, pracownika Sądu Grodzkiego w Dleatynie, w wojnie obronnej 1939 r. (internowanie na Węgrzech w obozie Nagykanizsa; dobre, pół-wolnościowe warunki życia w obozie, praca kurierska przy załatwianiu dokumentów dla żołnierzy polskich udających sie do armii we Francji, zwolnienie w 1942 r. i dwutygodniowa podróż na pieszo do Lwowa) oraz zaangażowanie Kazimiery w pomoc dla żołnierzy z rozbitych oddziałów Wojska Polskiego, które ściągnęło na nią represje po wkroczeniu Sowietów do Lwowa. Ponado praca zawiera opis represji obu okupantów wobec Polaków we Lwowie (aresztowania, łapanki), sposobów na ich uniknięcie (zatrudnienie w instytucie prof. Weigla „Instytut für Fleckfieber und Virusforschung", produkujacym szczepionki przeciw durowi) oraz trudów życia codziennego (problemy z aprowizacją, wyprawy po żywność na wieś, handel). Ostatnia cześć pracy dot. okresu powojenngo: 28-dniowa podróż zgrożonej arsztowaniem rodziny ze Lwowa do Pucka, gdzie Niedziewiczowie objęli poniemieckie gospodarstwo rolne, po czym w 1948 r. przeprowadzili się - za namową znajomych lwowiaków - do Wrocławia, gdzie Teofil podjął pracę przy odbudowie miasta (kamieniarz).   zakres chronologiczny: 1908-1948 miejsca wydarzeń: Lwów, Delatyn, Nagykanizsa (Węgry), Puck, Wrocław

Niedziewicz Bogdan

Moja droga do Solidarności i uczestnictwo w przemianach demokratycznych

Autobiografia Zbigniewa Pohla. Autor na początku przedstawia po krótce losy swojej rodziny, aż do II wojny światowej i napaści ZSRR na Polskę. Następnie wspomina o wywiezieniu i pobycie na Syberii oraz aresztowaniu swojego ojca i zesłania go do łagru. W dalszej części opowiada o swojej edukacji oraz o pracy dydaktycznej na Politechnice Wrocławskiej. Przedstawia także swój stosunek do obecnej władzy, opisuje swoją działalność w opozycji oraz represje jakie go z tego powodu spotkały. Zakres chronologiczny: 1897-1990 Miejsce wydarzeń: Nowogródek (Białoruś), Wrocław, Gniezno

Pohl Zbigniew

Zbiory Walentyny Chlebcewicz-Szuby - Relacja Arkadiusza Chlebcewicza

Relacja Arkadiusza Chlebcewicza (ur. 1919, Terebeżów, Polesie) dot. sowieckich łagrów. A. Chlebcewicz, absolwent szkoły podoficerskiej, żołnierz 6. pułku lotniczego 162 eskadry myśliwskiej we Lwowie, dostał się w październiku 1939 r. do sowieckiej niewoli i po brutalnym śledztwie trafił do więzienia w Charkowie, skąd zimą 1940 r. wysłany został do obozu pracy w Workucie. Autor szczegółowo opisuje straszne warunki życia i pracy w sowieckich łagrach (Workuta, Uchta), w których spędził trzy lata, pracując przy budowie linii kolejowych i wydobyciu węgla oraz swoją późniejszą (3-letnią) pracę przymusową w portach rzecznych w Syktywkarze, Czernigowie. Wolność odzyskał w 1946 r.   Zakres chronologiczy: 1939-1946 Miejsca wydarzeń: Lwów, Charków, Workuta, Uchta, Syktywkar, Czernigów

Chlebcewicz Arkadiusz

Losy społeczności osady Barany, gmina Iwacewicze, powiat Kosów Poleski, województwo poleskie, począwszy od okresu II Rzeczpospolitej - przyczynek historyczny dla potomnych

Autorzy na początku krótko opisują rodzinną osadę Barany, Iwacewicze i okolice. Tematem przewodnim wspomnień są losy Polaków (rodziny Pohlów i Wesołowskich) wywiezionych na Syberię. Przedstawiają okoliczności wywiezienia, podróż, a także tragiczne warunki życia w posiołku Gubokoje. Autorzy dokładnie opisują: podział pracy, los dzieci oraz starszych osób. W dalszej cześci krótko wspominają o pracy w leśnych przedsiębiorstwach oraz w sowchozie. Zakres chronologiczny: lata 20 XX-1945 r. Miejsca wydarzeń: Iwacewicze (Białoruś), osada Barany (Białoruś), Archangielsk (Rosja), Chołmogory (Rosja), posiołek Głubokoje (Kazachstan), posiołek Kołos (Kazachstan), Krasny Bór (Kazachstan), Dolinskaja (Ukraina).

Sterna Halina

Bohdan Wróblewski, wspomnienia Sybiraka

Ze wspomnień dowiadujemy się o losach Bohdana Wróblewskiego i jego rodziny w trakcie okupacji radzieckiej. Opisuje realia życia na Syberii, oraz próby przetrwania w niegościnnym terenie. Przedstawia losy swojego brata, w armii gen. Andersa. Autor wspomina również swój tymczasowy pobyt w domu dziecka, oraz powrót do rodzinnego domu. Miejsca wydarzeń: Białystok (woj. podlaskie), Bogdanowek (Kazachstan), Kopiejsk (Rosja) Zakres chronologiczny: 18.03.1932- 21.05.1946

Wróblewski Bohdan

Zdzisław Karpowicz - relacja

  • Wspomnienia Zdzisława Karpowicza spisane przez niego w 60 lat po powrocie do kraju. W szczegółowy sposób opisuje w nich swoje dzieje od samego poczatku, przedstawia swoją rodzinę przed wywózką. We wprowadzeniu opisuje początek wojny i okupację sowiecką. Moment, w którym NKWD przy pomocy zołnierzy zesłało ich na tułaczkę na daleką Syberię. Dokładnie przybliża nam podróż, warunki w jakich podróżowali więźniowie (zarówno podczas podróży lądowej jak i później - rzecznej). Wiele czasu poświęca, aby rok po roku przybliżyć czytelnikowi okres pobytu na zesłaniu. Zagłębia się w każda dziedzinę życia, od warunków bytowania, wyzywienia, chorób aż po szkołę i dziecięce zabawy. Opisuje proces technologiczny powstawania jednostek pływających budowanych w głębi syberyjskiej tajgi. Następnie przechodzi do opisu podróży powrotnej, problemów na kolei, aż wreszcie do momentu osiedlenia na miejscu i próby podjęcia normalnego życia na nowo.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1933 - 2007
  • Miejsca wydarzeń: Ваўкавыск (Wołkowysk, Białoruś), Новосибирск (Nowosybirsk, Rosja), Баранавічы (Baranowicze, Białoruś), Мінск (Mińsk, Białoruś), Куйбышев (Kujbyszew, Rosja), Омск (Omsk, Rosja), Томск (Tomsk, Rosja), Асино (Asino, Rosja), Warszawa, Wrocław

Karpowicz Zdzisław

Jan Kozakowski - relacja

  • Wspomnienia Jana Kozakowskiego z okresu po drugiej wojnie światowej. Rozpoczynają się w 1952 roku kiedy to wraz z rodziną został wywieziony z rodzinnej miejscowości do Uzbekistanu, gdzie przebywał do 1956 roku. We wspomnieniach opisuje okoliczności wywózki, podróż oraz życie na miejscu zesłania. Szczegółowo opowiada o swojej nauce w miejscowej szkole oraz o okolicznościach powrotu do ojczyzny.
  • Zakres chronologiczny: 1952 - 1989
  • Miejsca wydarzeń: Pietraszuńce (wieś w dawnym powiecie Lida, woj. Nowogródzkie), Ліда, Орал (Uralsk, Kazachstan), Ақтөбе (Aktiubińsk, Kazachstan), Арал (Arał, Aralsk, Kazachstan), Қызылорда (Kyzyłorda, Kazachstan), Toshkent (Taszkent, Uzbekistan).

Kozakowski Jan

Janina Łaba - relacja

  • Wspomnienia Janiny Łaby, spisane i zredagowane przez Annę Kuźlak, w których pokrótce opisuje jej tułaczkę podczas wywózki wgłąb ZSRR, życie na miejscu i powrót do kraju.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1939 - 1946
  • Miejsca wydarzeń: Husaki (wieś w pow. bielskim, woj. podlaskim), Нясвіж (Nieśwież, Białoruś), Гарадзея (Horodziej, Białoruś), Duszniki Zdrój.

Łaba Janina, Kuźlak Anna

Zofia Daniszewska - relacja

Relacja Zofii Daniszewskiej dot. wywozu wraz z matką na Sybir, ciężkich warunków bytowych, głodu, wędrówki za Armią Andersa, choroby matki, pobytu w domu dziecka i wędrówki wraz z opiekunami do Afryki (Uganda, Kenia), warunków życia dzieci w tamtejszych sierocińcach, nauki i wycieczek, ponownego spotkania po zakończonej wojnie z rodziną, osadnictwa na ziemiach zachodnich, nauki, pracy w banku, studiów wyższych we Wrocławiu i życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1939 – 2014.   Miejsca wydarzeń: Równe (Ukraina), Masindi (Uganda), Ongata Rongai (Kenia), Wenecja (Włochy), Dziedzice (pow. słupecki, woj. wielkopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Strzelinko (pow. słupski, woj. pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Daniszewska Zofia

Zaświadczenie

Zaświadczenia o odbyciu przez Arkadiusza Chlebcewicza 3-letniego wyroku w łagrze wydane przez Zarząd Uchto-Iżjemskiego Poprawczego Obozu Pracy Oddział 2 z ramienia Głównego Zarządu Obozów Pracy NKWD, 2.10.19452 w j. rosyjskim.

Główny Zarząd Obozów Pracy NKWD

Kazimierz Krzywiński - relacja

  • Wspomnienia Kazimierza Krzywińskiego z okresu II wojny światowej. W swoich wspomnieniach opisuje on początek wojny, agresję ludności ukraińskiej na Polaków. Następnie opisuje wywózkę wgłąb ZSRR, warunki podróży. Opisuje warunki życia na miejscu, w jaki sposób zdobywano pożywienie, jak wyglądała praca i warunki mieszkalne. Następnie opisuje powrót do kraju.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1939 - 1946Miejsca wydarzeń: Уфа (Ufa, Rosja), Красноярск (Krasnojarsk, Rosja), Минусинск (Minusińsk, Rosja), Abakan (Rosja), Poznań, Wrocław

Krzywiński Kazimierz, Kruk Edward

Tadeusz Kulik - relacja

  • Relacja Tadeusza Kulika, w której opowiada swoje przeżycia wojenne. Od dzieciństwa, aż po moment wywózki na Syberię, nastepnie po amnestii wraz z rodziną udaje się do Kazachstanu. Do kraju powrócił w 1946 roku.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1930 - 1947
  • Miejsca wydarzeń: Ко́тлас (Kotłas, Rosja), Бузулук (Buzułuk, Rosja), Uzbekistan, Turkiestan, Warszawa, Opole Zachodnie, Wrocław.

Kruk Edward, Kulik Tadeusz

Zofia Kowalczyk o Krystynie Kazimierskiej - relacja

  • Opowieść Zofii Kowalczyk o dziejach Krystyny Kazimierskiej. Opowieść ciągnie się od czasów dzieciństwa Pani Krystyny w II Rzeczpospolitej poprzez szczegółowo opisane wydarzenia II wojny światowej. Szczegółowo opowiada ona o momencie wywózki, podróży i przyjeździe na miejsce do Kazachstanu. Większą część poświęca opisowi życia codziennego na miejscu, sposobów pracy, nauki i zdobywania żywności. W końcowej części opisuje powrót do kraju.]
  • Zakres chronologiczny: 1938 - 1946
  • Miejsca wydarzeń: Брэст (Brześć, Białoruś), Мінск (Mińsk, Białoruś), Астана (Akmolińsk, Astana, Kazachstan), Bierutów (woj. dolnośląskie).

Kowalczyk Zofia

Aurelia Merczańska - relacja

  • Wspomnienia Aurelii Merczańskiej z lat 1941-1946. Opowiada w nich o zsyłce na Syberię do Kraju Ałtajskiego całej swojej rodziny. W relacji opisuje moment pojmania, okoliczności wywózki, warunkach podróży, pracy na miejscu i wreszcie o powrocie do kraju.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1925 - 1989
  • Miejsca wydarzeń: Свір (Świr, Białoruś), Барнаул (Barnauł, Rosja, Kraj Ałtajski), Katowice, Starachowice (powiat starachowicki, województwo świętokrzyskie), Wrocław

Merczańska Aurelia

Czesław Kwiatek - relacja

  • Wspomnienia Czesława Kwiatka z okresu II wojny światowej, w których opisuje on wywózkę swojej rodziny wgłąb ZSRR i pobyt na miejscu. W swojej relacji skupia się na opisie podróży. Bardzo szczegółowo opisuje pobyt na miejscu, sposoby pozyskiwania żywności oraz ciężką pracę przy wyrębie i spławianu drewna. Opis wspomnień kończy się przed powrotem do kraju.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1938 - 1946
  • Miejsca wydarzeń: Архангельская область (Obwód archangielski, Rosja), Товсте (Touste, Ukraina), Гримайлiв (Hrymajliw, Grzymałów, Ukraina).

Kwiatek Czesław

Lacyk - relacja

  • Wspomnienia pisane pod pseudonimem Lacyk, w których autor opisuje swoje dzieje z lat 1945 - 1948 kiedy to był robotnikiem przymusowym w kopalni w Austrii. Następnie został aresztowany i wywieziony wgłąb ZSRR. Opisuje warunki podróży oraz wyżywienia, choroby które nękały współwięźniów i represje dotykające ich ze strony NKWD. Do kraju powrócił w 1948 roku.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1945 - 1948
  • Miejsca wydarzeń: Austria, Budapest (Budapeszt, Węgry), Находка (Nachodka, Rosja), Нижанковичі (Niżankowice, Ukraina), Самбір (Sambir, Sambor, Ukraina), Львів (Lwiw, Lwów, Ukraina), Магадан (Magadan, Rosja), grupa obozów Kołyma (ZSRR).

Lacyk

Eugeniusz Walniczek - relacja

Wspomnienia Eugeniusza Walniczka z wysiedlenia z Kresów Wschodnich, transportu na ziemie zachodnie Rzeczpospolitej, poszukiwania miejsca do stałego osiedlenia się, represji Urzędu Bezpieczeństwa wobec rolników indywidualnych w czasie kolektywizacji, pracy w PKS i strajku w 1980 roku.   Zakres chronologiczny: 1943-1980   Miejsca wydarzeń: Bar (Ukraina), Rodatycze (Ukraina), Lwów (Ukraina), Gródek (Ukraina), Słabocin (pow. milicki, woj. dolnośląskie), Wołów (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Milicz (woj. dolnośląskie), Krotoszyn (woj. wielkopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Lubiąż (woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Walniczek Eugeniusz

Aleksander Januszkiewicz - relacja

Wspomnienia Aleksandra Januszkiewicza dotyczące jego wstąpienia i działalności w Armii Krajowej w czasie II Wojny Światowej w Wilnie, werbowania i szkolenia nowych żołnierzy, walk o Wilno w 1944 r., internowania przez Rosjan i ucieczki z obozu, przesiedlenia do Ostródy i ucieczki przed prześladowaniem ze strony UB do Wrocławia, pracy w Zjednoczeniu Energetycznym Okręgu Dolnośląskiego, stosunków ze współpracownikami, działalności opozycyjnej i działalności w Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1996   Miejsca wydarzeń: Dawidziszki (Litwa), Kowno (Litwa), Poniewież (Litwa), Wilno (Litwa), Miedniki (Litwa), Ostróda (woj. warmińsko-mazurskie), Gdynia (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Młoty (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Teheran (Iran), Workuta (Rosja), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)

Januszkiewicz Aleksander

Anna Ziober - relacja

  • Wspomnienia Anny Ziober, w których opisuje swoje dzieje z okresu II wojny światowej kiedy to została zesłana wraz z rodziną na Syberię. Opisuje pokrótce podróż na miejsce. Skupia się na warunkach bytowania jakie zastali na miejscu, szczegółowo opisuje zadania jakie były jej zlecane. Największą wagę autorka przywiązuje do dwóch spraw: dramatycznej historii utraty całej rodziny, oraz rozpaczliwej walce z głodem, z którym walczyła przez cały okres zesłania. Do kraju powróciła sama, odnajdując córkę i brata, z którymi była rozdzielona przez okres zsyłki.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940-1947
  • Miejsca wydarzeń: Мостиська (Mościska dawniej Mostyszcza, Mostycze, Ukraina), Львів (Lwów, Ukraina), Қостанай (Kustanaj, Kazachstan), Севастополь (Sewastopol, Ukraina), Київ (Kijów, Ukraina).

Ziober Anna

Eugenia Woźna - relacja

  • Wspomnienia Eugenii Woźnej z okresu zsyłki na Syberię podczas drugiej wojny światowej. W swojej relacji opisuje ona moment aresztowania, podróż do miejsca zesłania, pracę na miejscu, warunki życiowe i problemy z głodem na miejscu. Szeroko opisuje nieludzkie traktowanie sybiraków przez przedstawicieli aparatu władzy. Następnie opowiada o powrocie do kraju i bardzo krótko o swojej sytuacji po wojnie.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940 - 1946
  • Miejsca wydarzeń: Қостанай (Kustanaj, Kazachstan), Алматы (Ałma-Ata, Kazachstan), Полтава (Połtawa, Ukraina), Корсунь-Шевченківський (Korsuń Szewczenkowski, Ukraina)?, Wrocław

Woźna Eugenia

Jadwiga Szlakowicz - relacja

  • Wspomnienia Jadwigi Szlakowicz z okresu II wojny światowej. Opisuje w nich pokrótce co stało się z poszczególnymi członkami jej rodziny. Osią relacji jest wywózka do Kazachstanu, którą to przedstawia szczegółowo - zarówno samą podróż jak i warunki życiowe jakich doświadczyli na miejscu. Opowiada o pracy, którą musiała wykonywać, o wyżywieniu jakie dostawało się na miejscu w zamian za niewolniczą harówkę. Następnie opisuje trudności z odnalezieniem zaginionych członków rodziny i problemy związane z powrotem do ojczyzny. Na koniec opisuje lata bezpośrednio po powrocie, o zawirowaniach rodzinnych, które na sam koniec zaprowadziły ją do Wrocławia.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940-1952
  • Miejsca wydarzeń: Львів (Lwów, Ukraina), Obwód Semipałatyński (Rosja), Аягөз (Ajagoz, Kazachstan), Куйбышев (Kujbyszew, Rosja), Leżajsk (pow. leżajski, woj. podkarpackie), Wrocław, Szczecin

Szlakowicz Jadwiga

Czesław Steiner - relacja

  • Wspomnienia Czesława Steinera, w których opowiada pokrótce historię swojego życia, od wczesnych lat młodości do dnia, w którym spisana została jego relacja. Przedstawia ogólnie swoją rodzinę, następnie bardziej szczegółowo skupia się na zesłaniu. Zajmująco opisuje warunki podróży i niewygody jakich doświadczyli podczas jazdy wagonem towarowym w zimie. Następnie zapoznaje nas z warunkami jakie zastali na miejscu. Opisuje mieszkanie, pracę, choroby, sposoby zdobywania żywności oraz to jak drastycznie zmniejszała się populacja Polaków wywiezionych na wschód. Pod koniec we wspomnieniach znajdujemy opis powrotu do ojczyzny, oraz lat po wojnie. Relacja kończy się podsumowaniem zysków i strat poniesionych podczas tych burzliwych dziejów.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940-2001
  • Miejsca wydarzeń: Mieczyszczów (Ukraina), А́бан (Aban, wieś w Rosji), Луганськ (Ługańsk - dawniej Woroszyłowgrad, Ukraina), Wrocław.

Steiner Czesław

Wanda Nowakowska - relacja

  • Wspomnienia Wandy Nowakowskiej z okresu wywózki do ZSRR. Autorka wspomnień została wywieziona 13 kwietnia 1940 roku ze Lwowa najpierw do Kirgistanu, nastepnie do Kazachstanu skąd powróciła do kraju w 1946 roku. Jej obszerna relacja dotyczy w całości pobytu na zesłaniu. Szczegółowy opis podzielony jest chronologicznie i datowany pod koniec każdego z rozdziałów. We wspomnieniach opowiada o warunkach podróży, przyjeździe na miejsce i ulokowaniu ich w kirgiskiej wiosce gdzie przez długi okres miała okazję poznac miejscowe wierzenia i zwyczaje. Następnie przeniesiono ją wraz z bratankiem do osiedla na terenie Kazachstanu gdzie miała spędzić następne 5 lat. Pani Wanda szczegółowo opisuje pomoc w postaci paczek, które otrzymywali z kraju i zazdrość Rosjanek ogladających wydobywane skarby. Opisuje wzruszającą historię pieska, którego udało jej sie na miejscu udomowić, który był jej pocieszeniem w trudnych momentach. Nastepnie opowiada dramatyczny okres uwięzienia w rosyjskim obozie za odmowę przyjęcia paszportu ZSRR. Dzięki Pani Wandzie dowiadujemy się jak wyglądało życie w rosyjskim wiezieniu podczas II wojny światowej. Po odbyciu dwuletniej kary powraca do wioski, w której została aresztowana. Wykończona długą karą dochodzi do siebie i wraz z resztą towarzyszy niedoli czeka na pozwolenie powrotu do kraju. Na samym końcu szczegółowo opisuje podróż powrotną do kraju i nastroje wśród towarzyszy podróży.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940-1946
  • Miejsca wydarzeń: Львів (dawna nazwa form. Królewskie Stołeczne Miasto Lwów, teraz Lviv, Ukraina), Kirgistan, Kazachstan, Ко́тлас (Kotłas, Rosja), Свердловская область (Obwód Swirdłowski, Rosja).

Nowakowska Wanda

Elżbieta Seminowicz - relacja

  • Wspomnienia Elżbiety Seminowicz - nauczycielki pochodzącej ze wschodnich rubieży II Rzeczpospolitej (z okolic Lwowa), w których opisuje ona swoje dzieje od wybuchu II wojny światowej, poprzez przymusową wywózkę wgłąb ZSRR aż do momentu powrotu do powojennej Polski. Bardzo szczegółowo opowiada o samym momencie kiedy to zostali aresztowani i zmuszeni do wyjazdu, o zachowaniu funkcjonariuszy NKWD w stosunku do niej i siostry. Następnie przybliża nam w jaki sposób stłoczeni w bydlęcych wagonach podążali w kierunku Syberii. Dalsza część wspomnień zawiera informacje na temat zakwaterowania na miejscu, warunków życiowych, wyżywienia i pracy, do której byli zmuszani aby przeżyć. Podróż powrotną opisuje pobieżnie, ale na koniec relacji dodaje osobiste przemyślenia i losy swoje, oraz swojej rodziny w okresie powojennym.]Zakres chronologiczny: 1939-1970
  • Miejsca wydarzeń: Львів (Lwiw, Ukraina, dawna nazwa form. Królewskie Stołeczne Miasto Lwów), Kirgistan, ZSRR, Poznań (woj. Wielkopolskie)

Seminowicz Elżbieta

Helena Paniok - relacja

Relacja Heleny Paniok zd. Miciak, w której opisuje ona swoje dzieciństwo w II RP, następnie wydarzenia z przebiegu II wojny światowej, których była uczestniczką (ofensywa Niemców, represje ze strony ZSRR, wywózka na Sybir). Z jej wspomnień z okresu zesłania dowiadujemy się po kolei: jak wyglądało wysiedlenie, w jaki sposób traktowani byli Polacy, warunki jakie zastali na miejscu, ciężką pracę jaką trzeba było wykonywać aby przeżyć i niedole jakie ją spotkały. Następnie opisuje moment powrotu w granice "nowej" Polski, poszukiwanie miejsca dla siebie i świeżo założonej rodziny. Dalsza część wspomnień dotyczy życia we Wrocławiu po II wojnie światowej aż po czasy dzisiejsze.Zakres chronologiczny: 1927-2006Miejsca wydarzeń: Мостиська (Mościska - Ukraina), Қостанай (Kustanaj - Kazachstan), Wiszniówka (Ukraina), Przemyśl, Nowa Ruda, Wrocław.

Kowalczyk Włodzimierz, Paniok Helena

Julia Krzaklewska - relacja

Relacja Julii Krzaklewskiej dotycząca czasu II Wojny Światowej we Lwowie, wysiedlenia zeń i pierwszych lat pobytu we Wrocławiu; świadek prowadzi narrację głównie w oparciu o losy męża, aresztowanego i więzionego przez sowieckiego okupanta, później studiującego weterynarię i medycynę i pracującego w PGR niedaleko Ołtaszyna; świadek wspomina też losy niektórych członków swojej rodziny, którzy zginęli na Kresach, warunki życia w okupowanym Lwowie, wysiedlenie i transport do Wroclawia, warunki bytowe w zniszczonym Wrocławiu tuż po wojnie, szabrowników, życie na Ołtaszynie i działalność męża zmierzającą do utworzenia muzeum Panoramy Racławickiej; świadek mówi też, iż ślub, jaki wzięła z mężem był pierwszym ślubem w katedrze wrocławskiej po wojnie.   Zakres chronologiczny: 1939- 1985 Miejsca wydarzeń: L'viv (Lwów, Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Bytom (woj. śląskie)

Krzaklewska Julia

Stanisław Srokowski - relacja

Relacja Stanisława Srokowskiego, który jako dziecko przeżył rzeź wołyńską w miejscowości Hnilcze (woj. tarnopolskie, pow. Podhajce), a następnie został wraz z rodziną przesiedlony na Ziemie Zachodnie do wsi Zielin (woj. zachodniopomorskie, pow. gryfiński).   Zakres chronologiczny: 1939-1956.   Miejsca wydarzeń: Hnilcze (woj. tarnopolskie, pow. Podhajce), Podhajce (woj. tarnopolskie), Zielin (woj. zachodniopomorskie, pow. gryfiński), Stanisławów (obecnie Iwano-Frankiwsk, Ukraina), Huta Pieniacka (obw. lwowski, Ukraina), Panowice (obw. tarnopolski, Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kędzierzyn-Koźle (woj. opolskie), Opole (woj. opolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Kostrzyn (pow. poznański, woj. wielkopolskie),  Mieszkowice (pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie)

Srokowski Stanisław

Urszula Piskunowicz - relacja

  • Wspomnienia Urszuli Piskunowicz, w których krótko, ale zwięźle opowiada historię swojego życia. Skupia się na okresie spędzonym na Syberii, pokrótce opowiada o niedolach życia na zesłaniu. Opowieść kończy opisem powrotu do Polski i osiedleniem się w Dusznikach.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1922-1946Miejsca wydarzeń: Obł. Aktiubińska, Новороссийск (Noworosyjsk, ZSRR), Duszniki Zdrój.

Piskunowicz Urszula

Maria Sobiecka - relacja

  • Relacja Marii Sobieckiej, w której opowiada historię swojego życia podczas II wojny światowej. Opisuje moment zsyłki, warunki podczas podróży, jak musieli sobie radzić po przybyciu na miejsce. Szczegółowo opisuje brak pożywienia, problemy w jego zdobyciu, choroby i chłód, nękające rodzinę pani Marii. Opowieść kończy się opisem powrotu do kraju, odnalezieniem ojca i osiedleniem się w Kątach Wrocławskich.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940-1950
  • Miejsca wydarzeń: Раде́хів (Radziechów - Ukraina), Чортків (Czortków - Ukraina), Павлодар (Pawłodar - Rosja), Kraków, Kąty Wrocławskie.

Sobiecka Maria

Regina Sikorska - relacja

  • Wspomnienia Reginy Sikorskiej z okresu wywózki do Kazachstanu, gdzie spędziła wraz z rodziną 8 długich lat. Opisuje w nich warunki podróży, pracę, do wykonywania której zmuszono ich na miejscu. Nastepnie opisuje powrót do kraju i wielkie wzruszenie, które ja ogarnęło gdy zobaczyła Wrocław i usłyszała ludzi mówiących po polsku.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1949-1957
  • Miejsca wydarzeń: Województwo wileńskie, Kazachstan, Wrocław.

Sikorska Regina

Mój Życiorys

Autorka na początku przedstawia swoje dzieciństwo i młodość. Wspomina o napadach UPA na Polaków. Następnie dokładnie opisuje pobyt wraz z dziećmi i rodzicami na Syberii. Przedstawia warunki podróży. Opowiada o tragicznych warunkach życia, głodzie i próbie przetrwania w niegościnnym terenie. Wspomina o związku z innym zesłańcem. Później opowiada o nieudanej próbie powrotu do Polski i o pracy w kołchozie w Nowogardzie. Autorka opisuje trudy życia, a szczególnie wysiłek związany ze zdobyciem pożywienia. Wspomina również swój powrót do Polski Zakres chronologiczny: 1918-1947 Miejsca wydarzeń: Mszana Dolna (woj. małopolskie, pow. limanowski), Liłużnów (Ukraina), Tomsk (Rosja), Nowogard (woj. zachodniopomorskie, pow. goleniowski), Poznań (woj. wielkopolskie), Chociwel (woj. zachodniopomorskie, pow. stargardzki)

Pawlęga

Zofia Pęcherek - relacja

  • Wspomnienia Pani Zofii Pęcherek z okresu zesłania do Kazachstanu. Autorka została skazana na 5 lat zesłania, we wspomnieniach opisuje farsę związaną z procesem, dalsze losy - czyli utratę prawa do opieki nad dziećmi i apelację. Pokrótce opisuje niedolę, którą cierpiała na miejscu, perypetie związane z próbą uzyskania zgody na powrót do kraju.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1946-1957
  • Miejsca wydarzeń: Харків (Charków - Ukraina), Петропавл (Pietropawłowsk - Kazachstan).

Pęcherek Zofia

Władysława Pawłowska - relacja

  • Wspomnienia Władysławy Pawłowskiej, w których kolejno opowiada o momencie aresztowania, zesłaniu najpierw do Kazachstanu, a później na Ukrainę, następnie opisuje powrót do kraju i swoje życie, aż do emerytury.
  • Skupia się głównie na opisie niedoli, ogólnie opisuje podróż wagonem bydlęcym, za to szczegółowo opowiada o warunkach panujących na miejscu. Z relacji dokładnie dowiadujemy się jak ciężko musiała pracować by otrzymać strawę, jak trudne były warunki mieszkaniowe. Opowiada o praktycznym braku możliwości zachowania higieny (brak wody do umycia się) co sprzyjało rozprzestrzenianiu sie chorób. Po wyjeździe na Ukrainę powodziło im sie lepiej, jednak wszelkie objawy Polskości nadal były tępione. Na koniec opowiada o powrocie do kraju, swoich studiach, pracy i podróży do Ameryki.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940-1981Miejsca wydarzeń: Kazachstan, Ukraina, Wrocław

Pawłowska Władysława

Stanisław Stadnik - relacja

  • Trzy wersje wspomnień spisanych przez Stanisława Stadnika, w których pokrótce opisuje swoje losy podczas zesłania do Kazachstanu. Opowiada o podróży, chorobach i ciężkiej pracy, którą musiała wykonywac jego 11-osobowa rodzina aby przeżyć w niegościnnym kraju. Do ojczyzny nie powrócili w komplecie, zmarła jego babcia i malutka siostra.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940 - 1946
  • Miejsca wydarzeń: Kazachstan, Jordanów Śląski.

Stadnik Stanisław

Cecylia Różalska - relacja

  • Wspomnienia Cecylii Różalskiej, w których opisuje losy swoje i swojej rodziny podczas zsyłki na Syberię. Opisuje w nich szczegółowo w jaki sposób zostali wygonieni z rodziną z domu, jak wyglądała podróż. Opowiada o ciężkiej pracy na miejscu, o osobistych tragediach związanych ze śmiercią najbliższych członków rodziny.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940-1946
  • Miejsca wydarzeń: Wojnica(gmina Kisielin, powiat Horochów, woj. wołyńskie), Astrachań (Rosja), Алматы (Ałma Ata, Kazachstan).

Różalska Cecylia

Zbigniew Rzyski - relacja

  • Wspomnienia Zbigniewa Rzyskiego, w których opowiada o życiu swojej rodziny w II RP. Następnie wspomina moment wybuchu wojny, chwile kiedy zostali zesłani na Syberię. Opisuje podróż, przyjazd na miejsce, warunki pracy i życia. Opowiada między innymi o tym jak z bratem wypasał owce i jak razem polowali na susły.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1925-1946
  • Miejsca wydarzeń: Барнаул (Barnauł, Rosja)

Rzyski Zbigniew

Helena Rokita - relacja

  • Wspomnienia Heleny Rokickiej, w których opowiada ona o losach swojej rodziny podczas II wojny światowej. W tekście zaznacza represje NKWD, które dotknęły jej ojca, a ona sama z matką i rodzeństwem została zesłana do Kazachstanu. Następnie opowiada o pobycie na miejscu i próbie dostania się do formującej się Armii Andersa. Wspomnienia kończy opis powrotu do kraju oraz lista osób wysiedlonych ze Śniatynia.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940-1946
  • Miejsca wydarzeń: Снятин (Śniatyń, Ukraina), Okolice Semipałatyńska (Семей, Kazachstan), Тараз (do 1995 roku Dżambuł, Kazachstan)

Rokita Helena

Antoni Sergiej - relacja

  • Wspomnienia "Sybiraka Antka" Antoniego Sergieja z okresu dzieciństwa, kiedy to wraz z rodziną został zesłany na Syberię. Opisuje represje NKWD, jakimi została dotknięta jego rodzina. Opowiada o podróży do Kraju Krasnojarskiego, o pracy na miejscu i warunkach jakie zastali wraz z rodziną. Opisuje wszechobecny głód, choroby i nędzę nękające współwięźniów. Opowieść kończy relacją z powrotu do kraju i życia po wojnie w odbudowywanym kraju.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1930-2000
  • Miejsca wydarzeń: Минусинск (Minusińsk, miasto w azjatyckiej części Rosji), Abakan (Rosja).

Sergiej Antoni

Julian Małecki - relacja

  • Wspomnienia katorgi Juliana Małeckiego odtworzone przez jego przyjaciela Stanisława Starowicza. Opowieśc zaczyna się od wspomnień jego najwcześniejszej młodości, nauki, utraty rodziców i następnie udziału w obronie Lwowa jako jednego z Orląt. W dalszej części relacji opowiada o udziale w wojnie polsko-bolszewickiej i o życiu i pracy w II RP. Następnie wspomina wybuch wojny, moment w którym wraz z rodziną zostają wysiedleni wgłąb ZSRR. Kolejno opisuje warunki pracy, mieszkaniowe i żywieniowe jakie zgotowało im NKWD. Opowiada w jaki sposób interweniował u ambasady polskiej w Moskwie w sprawie okrutnych warunków życiowych Polaków po amnestii. W ten sposób został mężem zaufania i organizował dostawy żywności, środków medycznych i pierwszej potrzeby dla rodaków na zesłaniu. Następnie jego historia zatoczyła koło i znów stał sie obiektem represji NKWD. Został wielokrotnie aresztowany i pobity, odmawiano mu wydania dokumentów niezbędnych do powrotu do kraju. Do kraju wrócił w 1956 roku jako wrak człowieka, zmarł zapomniany i nigdy nikt nie odpłacił mu za jego cierpienia.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1915-1956
  • Miejsca wydarzeń: Lwów, Chodorów (Ходорів, Ukraina), Irkuck (Иркутск, Rosja), Bodajbo (Rosja), Moskwa (Rosja).

Starowicz Stanisław, Małecki Julian

Regina Gągała - relacja

  • Wspomnienia Reginy (Ragini) Gągały z domu Kazimierskiej, spisane przez Leokadię Małaszewską. W krótkim tekście wspomina dzieciństwo w II RP, wybuch wojny i wywózkę na Syberię. Następnie pokrótce opisuje zesłanie i warunki jakie zastali na miejscu. Relacja kończy się powrotem do kraju.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1923-1946
  •  

Małaszewska Leokadia, Gągała Regina

Stanisława Szarycz - relacja

Relacja Stanisławy Szarycz dotyczy zesłania na Syberię, realiów życia w Archangielsku, osiedlenia we Wrocławiu w 1946 roku, zniszczeń wojennych i odbudowy miasta a także sytuacji Sybiraków po II Wojnie Światowej.   Zakres chronologiczny: 1935-2017   Miejsca wydarzeń: Planty (woj. nowogródzkie), Baranowice (woj. nowogródzkie), Archangielsk (Rosja), Skorokhodove (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Chołmogory (Rosja), Edmonton (Kanada), Toronto (Kanada), Sydney (Australia), Ratyń (woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Sulistrowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie)

Szarycz Stanisława

Edward Róg - relacja

Relacja Edwarda Roga dotyczy służby wojskowej i walki na frontach II wojny, działalności harcerskiej, 11 Samodzielnej Kampanii Łącznosci, zamieszkania na Ziemiach Zachodnich po wojnie i działalności kombatanckiej.   Zakres chronologiczny: 1928-2017   Miejsca wydarzeń: Wołyń, Równe (Ukraina),  Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Olsztyn (woj. wamińsko-mazurskie), Kiwerce (Ukraina), Kijów (Ukraina), Czelabińsk (Rosja), Kraków (woj. małopolskie), Katowice (woj. śląskie), Opole (woj. opolskie), Busko Zdrój (woj. świętokrzyskie)

Róg Edward

Mieczysław Pożarski - relacja

Relacja Mirosława Pożarskiego dotyczy aresztowania rodziny w Wołkowyskach, wywózki na Syberię, warunków życia w kołchozie, stosunków z miejscową ludnością, amnestii w 1941 roku, pobytu w Uzbekistanie, wstąpienia do szkoły Junackiej i pobytu w Persji i Afryce, lat powojennych i okresu po powrocie do Polski, studiów w Warszawie, wyjazdu do Ostródy.   Zakres chronologiczny: 1929-2017   Miejsca wydarzeń: Syberia, Archangielsk (Rosja), Szafrikan, Buchara (Uzbekistan), Kermine (Nawoi,Uzbekistan),  Outdshroon (Republika Południowej Afryki), Tanzania, Kenia, Przylądek Dobrej Nadziej, Isfahan (Iran), Teheran (Iran), Bombaj (Indie), Czechowice-Dziedzice (pow. bielski, woj. śląskie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Białystok (woj. podlaskie), Ostróda (woj. warmińsko-mazurskie), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Pożarski Mieczysław