Showing 262 results

Archival description
relacje Polaków z Niemcami
Print preview Hierarchy View:

255 results with digital objects Show results with digital objects

Dzieci z przed II Wojny Światowej i po Wojnie

Historia rodziny Franciszka Girsa obejmująca przede wszystkim okres II wojny światowej, którą spędzili w ciągłej drodze w poszukiwaniu bezpiecznego miejsca; dalsza część jest poświęcona lat młodości autora.Zakres chronologiczny: 1912-2013 Miejsca wydarzeń: Pietkuny (ówczesny pow. brasławski, woj. wileńskie)/Petkuny (obecnie Białoruś), Sankt Petersburg/ Petersburg, Białystok, Kielce, Wrocław, Legnica 

Girsa Franciszek

Adam Pastuszko - relacja

Relacja Adama Pastuszko, partyzanta, dotyczy losów rodziny w czasie I wojny światowej, dzieciństwa i lat szkolnych, wejście wojsk niemieckich do rodzinnej miejscowości w czasie II wojny światowej, wywozu Polaków do Niemiec, pracy przymusowej w obozie pracy i w fabryka amunicji, działalności konspiracyjnej, pracy po wojnie na kolei.
Zakres chronologiczny relacji: 1920-1989  
Miejsca wydarzeń:
Starachowice (woj. świętokrzyskie),
Ćmielów (pow. ostrowiecki, woj. świętokrzyskie),
Wałbrzych (woj. dolnośląskie),
Kąty Wrocławskie (woj. dolnośląskie),
Wrocław (woj. dolnośląskie),
Olsztyn,
Lublin (woj. lubelskie),
Warszawa (woj. mazowieckie),
Baranowicze (Białoruś),
Szepetówka (Ukraina),
Szczawno Zdrój (woj. dolnośląskie),
Strzegom (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie)

Pastuszko Adam

Spotkanie ministrów kultury PRL, NRD i CSRS

spotkanie ministrów kultury Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, Niemieckiej Republiki Demokratycznej i Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej w Sali Książęcej wrocławskiego Ratusza poświęcone przygotowaniom do Festiwalu Sztuki Amatorskiej Krajów Socjalistycznych, który odbył się w dniach 05.-10.05.1975 r. w kilkunastu miastach Dolnego Śląska pod hasłem "30 zwycięskich lat"; pierwszy z lewej minister kultury PRL Józef Tejchma, piąty z lewej (z teczką w ręce) minister kultury NRD Hans-Joachim Hoffmann

Kokurewicz Stanisław

Franciszek Skorusa - relacja

Relacja ks. rzymskokatolickiego pracującego na terenie archidiecezji wrocławskiej dot. osoby kard. Bolesława Kominka oraz okoliczności i konsekwencji wystosowania Orędzia buiskupów polskich do biskupów niemieckich. Zakres chronologiczny: 1961-1974.   Miejsca wydarzeń: Kraków (woj. małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gorce-Boguszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie)

Skorusa Franciszek ks.

Spotkanie ministrów kultury PRL, NRD i CSRS

spotkanie ministrów kultury Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, Niemieckiej Republiki Demokratycznej i Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej w Sali Książęcej wrocławskiego Ratusza poświęcone przygotowaniom do Festiwalu Sztuki Amatorskiej Krajów Socjalistycznych, który odbył się w dniach 05.-10.05.1975 r. w kilkunastu miastach Dolnego Śląska pod hasłem "30 zwycięskich lat"; pierwszy od lewej minister kultury PRL Józef Tejchma, czwarty od lewej minister kultury NRD Hans-Joachim Hoffmann

Kokurewicz Stanisław

Spotkanie ministrów kultury PRL, NRD i CSRS

spotkanie ministrów kultury Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, Niemieckiej Republiki Demokratycznej i Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej w Sali Książęcej wrocławskiego Ratusza poświęcone przygotowaniom do Festiwalu Sztuki Amatorskiej Krajów Socjalistycznych, który odbył się w dniach 05.-10.05.1975 r. w kilkunastu miastach Dolnego Śląska pod hasłem "30 zwycięskich lat"; przemawia minister kultury PRL Józef Tejchma (czwarty od lewej)

Kokurewicz Stanisław

Urszula Sosna - relacja

Urszula Sosna z domu Adamek opisuje dzieciństwo w okresie międzywojennym, obowiązki domowe i gospodarskie w Górnikach w okresie wojennym, początek wojny na Śląsku, zajęcia Bytomia przez Armię Czerwoną, obowiązk stawienia się na przymusowe roboty, pobyt w obozie pracy w Kędzierzynie Koźlu, deportację mężczyzn do ZSRR, wspomina również życie rodziny na Górnym Śląsku podczas Powstań Śląskich i po plebiscycie.   Zakres chronologiczny: 1928-2000   Miejsca wydarzeń: Bytom (woj. śląskie), Kędzierzyn-Koźle (woj. opolskie), Tarnowskie Góry (woj. śląskie), Wieszowa (pow. tarnogórski, woj. śląskie), Górniki (dziś dzielnica Bytomia, woj. ślaskie), Miedary (pow. tarnogórski, woj. śląskie), Pyskowice (pow. gliwicki, woj. śląskie), Stolarzowice (dziś część miasta Bytom), Zbrosławice (pow. tarnogórski, woj. śląskie), Żagań (woj. lubuskie)

Sosna Urszula

Kazimiera Kozieł - relacja

Kaizmiera Kozieł opisuje początek wojny w Jarocinie, roboty przymusowe na terenie Bawarii, życie codzienne podczas zesłania na roboty przymusowe, powrót do Polski, pobyt na kieleczczyźnie u rodziny męża, przeprowadzkę na tereny wielkopolski, życie rodzinne i pracę w gospodarstwie rolnym.   Zakres chronologiczny: 1923-1973   Miejsca wydarzeń: Zalesie (pow. gostyński, woj. wielkopolskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Bawaria (Niemcy), Jarocin (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Pabianice (woj. łódzkie), Tannenberg (Niemcy), Hamburg (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Mieszków (pow. jarociński, woj. wielkopolskie), Moskwa (Rosja), Starachowice (woj. świętokrzyzskie)

Kozieł Kazimiera

Franciszek Ruman - relacja

Relacja Franciszka Rumana jest bardzo chaotyczna. Opisuje ona sytuacje rodzinnych terenów Świadka (ówczesny pow. stanisławowski) jeszcze na początku wojny. W dalszej części skupia się na wojskowej karierze: dostanie się do szkoły podoficerskiej, a następnie do 18 Batalionu Saperów (udział w akcji rozminowywania Warszawy tuż po zakończonym powstaniu, przegrupowanie się nad rzekę Nysę Łużycką, po wojnie rozminowanie terenów Dolnego Śląska). Zakres chronologiczny: 1939-1948 Miejsca wydarzeń: Jarosław (woj. podkarpackie), Kochanów (pow. kamiennogórski, woj. dolnośląskie), Kowalowa (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Kutno (woj. łódzkie), Lublin (woj. Lubelskie), Maków (pow. skierniewickie, woj. łódzkie), Mieroszów (pow. wałbrzyskim, woj. dolnośląskie), Nasielska (woj. mazowieckie), Nowe Siodło (pow. wałbrzyskim, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Płock (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Przeworsk (woj. podkarpackie), Pułtusk (woj. mazowieckie), Serock (woj. mazowieckie), Smoleńsk (Rosja), Stanisławów (daw. woj. stanisławowskie, ob. Iwano-Frankiwsk, Ukraina), Starogard (pow. łobeski, woj. zachodniopomorskie), Suwałki (woj. podlaskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Toporów, Warszawa (woj. mazowieckie), Wiśniowce (daw. pow. nadwórniański, woj. stanisławowskie, ob. Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Zielona Góra (woj. lubuskie)

Ruman Franciszek

Stefania Idasiak - relacja

Stefania Idasiak z domu Rodak opisuje ucieczkę przed Niemcami, wywiezienie na roboty przymusowe do Niemiec, relacje z Niemcami, którzy pilnowali robotników przymusowych, znęcanie się nadzorcy nad pracownikami za nienoszenie znaku „P”, lęk przed rosyjskimi żołnierzami, kolejne miejsca zamieszkania po wojnie, w Kowalówce oraz w Namysłowie.   Zakres chronologiczny: 1920-2018   Miejsca wydarzeń: Galowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Kowalówka (woj. podkarpackie), Namysłów (woj. opolskie), Galewice (pow. wieruszowski, woj. łódzkie), III Rzesza (obecnie Niemcy), Wieliczka (woj. małopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kępno (pow. kaliski, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Drożdż Leokadia

Jerzy Podlak - relacja

Relacja Jerzego Podlaka, członka Klubu Ludzi ze znakiem „P”, rozpoczyna się od opisu przygotowań cywilów do II wojny światowej, sytuacji społecznej. W dalszej części Świadek opowiada o wojennych losy swojej rodziny: wyrzucenie z mieszkania, przymusowy przyjazd do Breslau. Szczególnie dużo miejsca poświęca oblężeniu miasta oraz wejściu Armii Czerwonej. Końcowym elementem relacji jest opis życia w powojennym Wrocławiu (szaber, walka o mieszkania, odgruzowywanie). Zakres chronologiczny: 1939-1950 Miejsca wydarzeń: Augsburg (Niemcy), Brema (Niemcy), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Czarnków (pow. czarnkowsko-trzcianeckiego, woj. wielkopolskie), Dachau (Niemcy), Drezno (Niemcy), Dudy, Erlangen (Niemcy), Hamburg (Niemcy), Karpacz (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Katyń (Rosja), Leningrad (ob. Petersburg, Rosja), Lwów (ob. Ukraina), Łódź (woj. łódzkie), Moskwa (Rosja), Oborniki (pow. obornicki, woj. wielkopolskie), Oleśnica (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Ostrzeszów (pow. ostrzeszowski, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Stalingrad (ob. Wołgograd, Rosja), Świdnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie).

Podlak Jerzy

Alfreda Rojewska - relacja

Relacja Alfredy Rojewskiej, emerytowanej nauczycielki (pracowała w szkole w l. 1951-1995). Opisuje losy swojej rodziny i ich pomoc (w pierwszym roku wojny) dla żołnierzy Polskich chcących przedostać się do Rumunii. W dalszej części Świadek opowiada o wywózce na Syberię: transport w bydlęcych wagonach, życie codzienne w obozie, pracy w ciężkich warunkach, reakcje ludzi na ogłoszenie układu Sikorski-Majski (na mocy, którego rodzina Świadka udała się w okolice Charkowa), przyjazd na Ziemie Zachodnie.   Zakres chronologiczny: 1939-1951   Miejsca wydarzeń: Barszczowice (dawna gm. Barszczowice, woj. lwowskie; obecnie Ukraina), Brzeg (woj. opolskie), Brzeziny (pow. brzeziński, woj. łódzkie), Ceperów (dawna gm. Ceperów, pow. lwowski; obecnie Ukraina), Charków (Ukraina), Dobrzyń, Grodków (pow. brzeski, woj. opolskie), Hawryłówka (dawna gm. Nadwórna, woj. stanisławowskie; obecnie Ukraina), Katowice (woj. śląskie), Kędzierzyn Koźle (woj. opolskie), Kijów (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Promysław (Rosja), Swiedłowsk (dawniej obwód swierdłowski, ZSRR; obecnie Jekaterynburg), Tiopłaja Gora (dawniej obwód mołotowski; obecnie Kraj Permski), Tiuszowsk (dawniej obwód mołotowski; obecnie Kraj Permski), Ujazd (pow. strzelecki, woj. opolskie), Zapytów (dawna gm. Zapytów, pow. lwowski; obecnie Ukraina), Złoczów (dawny pow. złoczowski, woj. tarnopolski; obecnie Ukraina)

Rojewska Alfreda

Walter Dąbrowski - relacja

Relacja Waltera Dąbrowskiego, urodzonego niemieckiej rodzinie, która po 1945 rok decydowała się pozostać na ziemiach polskich i przyjąć polskie obywatelstwo, dotyczy ucieczki niemieckiej ludności z Samina po wejściu wojsk radzieckich, wcielania chłopców do Hitlerjugend w latach II Wojny Światowej, sposóbu traktowania rodziny Waltera Dąbrowskiego przez przybyłą do Samina ludność polską.   Zakres chronologiczny relacji: 1935 - 2017   Miejsca wydarzeń: Samin (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Pozorty (pow. iławski, woj. warmińsko-mazurskie), Małdyty (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Ostróda (woj. warmińsko-mazurskie), Grunwald (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Bielefeld (Niemcy)

Dąbrowski Walter

Józef Strugarek - relacja

Relacja księdza rzymskokatolickiego, w latach 1968-1974 kapelana kard. Bolesława Kominka, dot. osoby Kardynała oraz okoliczności i konsekwencji powstania Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich. Zakres chronologiczny: 1956-1974. Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Rzym (Włochy), Brodnica (woj. kujawsko-pomorskie), Opole (woj. opolskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Radlin (pow. wodzisławski, woj. śląskie), Ziębice (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Jerozolima (Izrael), Pelpin (pow. tczewski, woj. pomorskie), Chełm (woj. lubelskie)

Strugarek Józef ks. inf.

Alina Dąbrowska - relacja

Alina Dąbrowska, z domu Bartoszek, więźniarka KL Auschwitz i wieloletnia pracownica Ministerstwa Spraw Zagranicznych, opisuje wstąpienie do Szarych Szeregów i prowadzenie tajnego nauczania, zatrudnionienie jako maszynistka w fabryce zbrojeniowej, aresztowanie i osadzonie w więzieniu w Łodzi, opisuje warunki panujące w więzieniu, codzienność więźniarek, zesłanie do Auschwitz, nawiązanie kontaktu z francuskimi Żydówkami i naukę francuskiego, życie w obozie, marsz śmierci między obozami, ucieczkę z transportu i dotarcie do oddziałów Armii Berlinga, powrót z armią do kraju jako sanitariuszka, ukończenie Szkoły Głównej Służby Zagranicznej w Warszawie i pracę w placówkach dypolomatycznych w Chinach, na Węgrzech i Holandii, powstanie Solidarności i stan wojenny z perspektywy pracownika polskiej placówki dyplomatycznej.   Zakres chronologiczny: 1923-2018   Miejsca wydarzeń: Wesoła (woj. łódzkie), Pabianice (woj. łódzkie), Łódź (woj. łódzkie), Oświęcim (woj. małopolskie), Buchenwald (Niemcy), Ravensbruck (Niemcy), Malchow (Niemcy), Lipsk (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie), Budapeszt (Węgry), Pekin (Chiny), Gdańsk (woj. pomorskie), Radom (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Stanisławów (Ukraina), Nowy Jork (Stany Zjednoczone Ameryki)

Dąbrowska Alina

Elżbieta Dobiejewska i zaangażowani we współpracę parafii Dortmund-Wrocław

Grupa osób zaangażowanych we współpracę parafii polsko-niemieckich (Dortmund-Wrocław), stojąca przed wejściem do kościoła pw. św. Klemensa Dworzaka przy Al. Pracy we Wrocławiu; pierwsza z prawej Elżbieta Dobiejewska. Zbiórkę darów dla szpitali i rodzin z małymi dziećmi organizowały parafie niemieckie w ramach współpracy nawiązanej z Klubem Inteligencji Katolickiej po orędziu biskupów polskich do biskupów niemieckich w 1965 r.

N.N.

Elżbieta Dobiejewska i transport z pomocą humanitarną Dortmund - Wrocław

Elżbieta Dobiejewska stojąca przed ciężarówką z darami parafii niemieckich dla Polski. Zbiórkę darów dla szpitali i rodzin z małymi dziećmi organizowały parafie niemieckie w ramach współpracy nawiązanej z Klubem Inteligencji Katolickiej po orędziu biskupów polskich do biskupów niemieckich w 1965 r.

N.N.

Andrzej Wirga - relacja

Relacja Andrzeja Wirgi, członka Solidarności Walczącej, dotyczy udziału w opozycji, początków Solidarności, pracy w Polarze, Elwro i w Polskim Związku Motorowym, wybuchu stanu wojennego, działalności Solidarności w Niemczech, Polonii w Niemczech. Zakres chronologiczny: 1945-2017   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Frankfurt (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie), Magdalenka (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Gdańsk (woj. pomorskie), Düsseldorf (Niemcy), Bremen (Niemcy)  

Wirga Andrzej

Paweł Kiszka - relacja

Paweł Kiszka, sędzia piłkarski i działacz klubów piłkarskich, opisuje wstąpienie do wojska, pracę w Milicji Obywatelskiej, spotkania z władzami PRL jako nagrodę dla najlepszego komendanta posterunku milicji, rozwój piłki nożnej w Opolu, działalność Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej, inicjowanie rozwoju piłki halowej, pracę jako sędzia piłkarski, a także spiker na meczach piłki nożnej.   Zakres chronologiczny: 1944-2016   Miejsca wydarzeń: Zielina (woj. opolskie), Opole (woj. opolskie), Popielów (pow. opolski, woj. opolskie), Dobrzyń Wielki (pow. opolski, woj. opolskie), Prudnik (woj. opolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Mrągowo (woj. warmińsko-mazurskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Dobrzeń (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Nikozja (Cypr), Olesno (woj. opolskie), Poczdam (Niemcy), Zawiercie (woj. śląskie), Byczyna (pow. kluczborski, woj. opolskie), Tarnów Opolski (woj. opolskie), Katowice (woj. śląskie), Essen (Niemcy), Spała (pow. tomaszowski, woj. łódzkie), Łódź (woj. łódzkie), Piła (woj. wielkopolskie), Krapkowice (woj. opolskie), Hong Kong

Kiszka Paweł

Wanda Dolecka - relacja

Wanda Dolecka z domu Mazur opisuje przesiedlenie na Żuławy, trudy życia na Lubelszczyźnie, przejęcie gospodarstwa we wsi Leszkowy, trudną sytuację we wsi po przesiedleniu, pracę w spółdzielni produkcyjnej, podtopienia i powodzie na Żuławach, melioracje, pomoc sąsiedzką podczas żniw, zabawy wiejskie, działaność Koła Gospodyń Wiejskich, a także o kontaktach z Niemcami po przyjeździe na Żuławy i przyjazdach Niemców na tereny Żuław w okresie późnego PRL-u.   Zakres chronologiczny: 1945-2018   Miejsca wydarzeń: Siedliszczki (woj. lubelskie), Leszkowy (woj. pomorskie), Kiezmark (pow. gdański, woj. pomorskie), Malbork (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Giemlice (pow. gdański, woj. pomorskie), Cedry Wielkie (woj. pomorskie)

Dolecka Wanda

Stanisława Kusiak - relacja

Stanisława Kusiak z domu Bazan opisuje dzieje wsi Pilce, która została zlikwidowana po powodzi w 1997 roku, dzieciństwo oraz okupację niemiecką, przesiedlenie, koegzystencji z ludnością niemiecką, porównuje niemiecką wieś Pilz do polskiej wsi Pilce, opisuje funkcjonowanie szkoły powszechnej w Pilcach, w której była nauczycielką, a także działalność Koła Gospodyń Wiejskich w Pilcach.   Zakres chronologiczny: 1937-2018   Miejsca wydarzeń: Lipiny Górne (pow. biłgorajski, woj. lubelskie), Pilce (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie), Ożary (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Przyłęk (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Suszka (pow. ząbkowickie, woj. dolnośląskie), Złoty Stok (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Bardo (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Lądek Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie)

Kusiak Stanisława

Łucja Rutkowska - relacja

Łucja Rutkowska z domu Wiśniewska opisuje życie codzienne przed wojną, edukację, wkroczenie Armii Czerwonej, ucieczkę przed frontem do Czech, zbrodnie rosyjskich żołnierzy na ludności, wyjazd rodziny do NRD, pracę męża w PGR, życie codzienne i relacje sąsiedzkie.   Zakres chronologiczny: 1928-2018   Miejsca wydarzeń: Hałdrychowice (woj. dolnośląskie), Syców (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Międzybórz (pow. olesnicki, woj. dolnośląskie), Smolec (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Krosnowice (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Biernacice (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie)

Rutkowska Łucja

Eugeniusz Merluk- relacja

Relacja Eugeniusza Merluka dotyczy walki na froncie w trakcie służby wojskowej, pracy w charakterze szofera pułkownika Jerzego Garnickiego, pracy w zawodzie kierowcy w Brzegu Dolnym,  zakładu Rokita w 1980 roku.   Zakres chronologiczny: 1922-2017   Miejsca wydarzeń: Śniatyń (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Brzeg Dolny (woj. dolnośląskie), Lublin (woj. lubelskie), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Zakopane (woj. małopolskie), Oborniki Śląskie (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie)

Merluk Eugeniusz

Roman Wanatko - relacja

Relacja Romana Wanatko dotyczy pracy w Lubuskiej Wytwórni Win, a także w NRD w latach osiemdziesiątych.   Zakres chronologiczny: 1953-2017   Miejsca wydarzeń: Zielona Góra (woj.lubuskie), Heidenau (Niemcy), Drezno (Niemcy), Niwiska (pow. zielonogórski, woj. lubuskie), Pomorsko (pow. zielonogórski, woj. lubuskie), Pierzwin (pow. zielonogórski, woj. lubuskie)

Wanatko Roman

Elżbieta Neumann - relacja

Relacja Elżbiety Neumann z domu Schmidt dotyczy życia przedwojennej Polonii w niemieckim Breslau z perspektywy córki Polki i Niemca, funkcjonowanie Domu Polskiego, Bursy Akademickiej oraz duszpasterstwa Polaków w kościele św. Marcina, wyjazd do Berlina na Kongres Polaków w Niemczech, Noc Kryształową w Breslau, pracę w zakładach Linke-Hoffman-Werke podczas wojny, oblężenie Festung Breslau, wyjazd do Dzierżoniowa i relacje polsko-niemieckie.   Zakres chronologiczny: 1924-1960   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Berlin (Niemcy), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Glinno (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Bielawa (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Gliwice (woj. śląskie), Bukareszt (Rumunia), Roztocznik (pow. dzierżoniowski, woj. dolnośląskie)

Neumann Elżbieta

Jerzy Walczyński - relacja

Jerzy Walczyński opisuje dzieciństwo podczas II Wojny Światowej, wejście wojsk niemieckich i radzieckich, ukrywanie się w lasach, zbrodnie UPA na rodzinie świadka, wywiezienie sióstr na roboty przymusowe do fabryki amunicji w Niemczech, wyjazd na Ziemie Zachodnie i Północne i relacje z niemieckimi mieszkańcami.   Zakres chronologiczny: 1928-1955   Miejsca wydarzeń: Huta Stepańska (daw. pow. kostopolski, woj. wołyńskie), Wołów (woj. dolnośląskie), Malczyce (pow. średzki, woj. dolnośląski), Prawików (pow. wołoski, woj. dolnośląskie), Offenbach (Niemcy), Legnica (woj. dolnośląskie)

Walczyński Jerzy

Danuta Marciniak- relacja

Relacja Danuty Marciniak opisuje przeżycia Świadka związane z mordami dokonywanymi na ludności polskiej przez ukraińskich nacjonalistów na terenach Galicji Wschodniej i Wołynia, działalność w AK jako łączniczka i sanitariuszka. W 1945r. przesiedlenie do Szczecina, odgruzowywanie, organizacja życia w mieście, podjęcie pracy.Zakres chronologiczny: 1939-1946 Miejsca wydarzeń: Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Lwów (dawniej woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie)

Marciniak Danuta

Stanisław Nidecki- relacja

Relacja Stanisława Nideckiego opisuje organizacje życia w powojennych Malczycach, podjęcie pracy na kolei, wznowienie działalności fabryki papieru, sytuacje rodzin Niemieckich. Przeprowadzka do Wrocławia z żoną.Zakres chronologiczny: 1945-1960 Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Mazurowice (woj. dolnośląskie), Malczyce (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Wołów (woj. dolnośląskie), Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Nidecki Stanisław

Franciszek Pawluczuk- relacja

Relacja Franciszka Pawluczuka opisuje losy rodziny Świadka podczas II wojny światowej, kopanie okopów, pomoc Radzieckim więźniom, epidemia tyfusu we wsi, wyjazd brata na roboty do Niemiec, kradzieże, egzekucje, przeszukania gestapo. Relacje z partyzantami, sytuacja we wsi podczas Akcji Wisła, edukacja podczas wojny i w okresie PRL, śmierć J.Stalina, wyjazd na Ziemie Zachodnie. Zakres chronologiczny: 1939-1968Miejsca Wydarzeń: Wólka Polinowska (woj. lubelskie), Jakówki (wieś, woj. lubelskie), Konstantynów (woj. lubelskie), Solinki (woj. lubelskie), Komarno (woj. lubelskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Brzeg Dolny (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Pawluczuk Franciszek

Michał Haniszewski - relacja

Relacja Michała Haniszewskiego, opisuje okupację radziecką, a następnie niemiecką we Lwowie, bombardowanie, ponowne zajęcie miasta przez Rosjan, napady band ukraińskich. Wyjazd na Ziemie Zachodnie, relacje z ludnością zamieszkującą te tereny. Przynależność do powojennego harcerstwa, działalność ojca Świadka w WiN. W latach osiemdziesiątych współuczestnictwo w prowadzeniu nielegalnej drukarni Solidarności.Zakres chronologiczny: 1939-1982 Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Pyskowice (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Dżuryn (Ukraina), Żmigrród (woj. dolnośląskie), Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie)

Haniszewski Michał

Helena Zubowska - relacja

Helena Zubowska opisuje losy swojej rodziny zamieszkałej w Obertynie, przesuwanie się linii frontu podczas działań wojennych, działalność UPA w okolicach Obertyna, życie codzienne podczas wojny, problem głodu, przesiedlenie na Ziemie Zachodnie i Północne, organizację powojennego życia w Siedlcach, zniszczenia wojenne we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1935-1980   Miejsca wydarzeń: Obertyn (pow. horodeński, woj. stanisławowskie), Siedlce (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zadubrowce (Ukraina), Radwanice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Marcinkowice (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)

Zubowska Helena

Mieczysław Rychlicki - relacja

Mieczysław Rychlicki, żołnierz Okręgu Lwowskiego Armii Krajowej, opisuje marsz w kierunku Warszawy na pomoc powstańcom, rozbrojenie, aresztowanie w Grodzisku i więzienie w Łańcucie, wyjazd do Szczecina, akcję obrony elektrowni przed demontażem, otwarcie ognia do sowieckich żołnierzy, zniszczenia wojenne po nalotach dywanowych w Szczecinie.   Zakres chronologiczny: 1944-1950   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Rudnik (pow. niżański, woj. podkarpackie), Łańcut (woj. podkarpackie), Stargard (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Rychlicki Mieczysław

Adam Nowak - relacja

Adam Nowak opisuje życie podczas II wojny światowej pod niemiecką okupacją, bombardowania, wywózki na roboty do Niemiec, pracę w niemieckich zakładach przemysłowych, walki pomiędzy niemieckimi a radzieckimi wojskami, czas odbudowy zniszczeń wojennych oraz aresztowania żołnierzy AK przez funkcjonariuszy UB.   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Wadowice (woj. małopolskie), Andrychów (pow. wadowicki, woj. małopolskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Bogumin (Czechy), Częstochowa (woj. śląskie), Inwałd (woj. małopolskie), Kalwaria Zebrzydowska (pow. wadowicki, woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Tarnów (woj. małopolskie), Krzystkowice (woj. lubuskie), Żywiec (woj. śląskie)

Nowak Adam

Maria Pawliczak - relacja

Maria Pawliczak opisuje okres II wojny światowej na Wołyniu, zmiany w relacjach między Polakami a Ukraińcami, rzeź ludności polskiej, transport ludności polskiej na Ziemie Zachodnie i Północne, funkcjonowanie Pańswoywych Urzędów Repatriacyjnych, pierwsze lata na Ziemiach Zachodnich, relacje między dziećmi polskimi a niemieckimi.   Zakres chronologiczny: 1935-1950   Miejsca wydarzeń: Kostopol (woj. wołyńskie), Chełm (woj. lubelskie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Romanów (pow. strzeliński, woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Ziębice (woj. dolnośląskie)

Pawliczak Maria

Jan Matelski - relacja

Jan Matelski opisuje wybuch II Wojny Światowej, ucieczkę w stronę Warszawy, spotkanie armii niemickiej, wyjazd do Poznania, aresztowanie i prace w zakładach lotniczych, nadejście wojsk radzieckich, masowe grabieże dokonywane przez Armię Czerwoną i problem alkoholizmu wśród czerwonoarmistów. Poszukiwanie pracy na Ziemiach Zachodnich i Północnych.   Zakres chronologiczny: 1939-1978   Miejsca wydarzeń: Boguszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Gniewków (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Gniezno (woj. wielkopolskie), Inowrocław (woj. kujawsko-pomorskie), Jugowice (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Kartuzy (woj. pomorskie), Kutno (woj. łódzkie), Łask (woj. łódzkie), Mieroszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Sochaczew (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Walim (pow. wałbrzyski, woj. donlośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wejherowo (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wronki (pow. szamotulski, woj. wielkopolskie), Zbąszyń (pow. nowotymski, woj. wielkopolskie)

Matelski Jan

Jan Myjak, Jan Szetelnicki - relacja

Relacja księży rzymskokatolickich pracujących na terenie archidiecezji wrocławskiej dot. osób ks. inf. Kazimierza Lagosza i kard. Bolesława Kominka, funkcjonowania seminarium duchownego we Wrocławiu i stosunków w tamtejszej archidiecezji za rządów ks. inf. K. Lagosza oraz okolicznośi i konsekwencji wystosowania Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich. Zakres chronologiczny: 1953-1966.   Miejsca wydarzeń: Michałowice (pow. brzeski, woj. opolskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie), Ujazd Górny (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój (woj. dolośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Lewin Kłodzki(woj. dolnośląskie), Czermna (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój (woj. dolnośląskie), Wójtowice (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kąty Wrocławskie (woj. dolnośląskie), Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie), Rzym (Włochy)

Myjak Jan ks.

Irena Paszun - relacja

Irena Paszun opisuje napaści UPA na ludność polską, wysiedlenie na Ziemie Zachodnie, relacje Polaków z Niemcami i wysiedlenie ludności niemieckiej, kontakty handlowe z radzieckimi żołnierzami, przymusowe odgruzowywanie miasta.   Zakres chronologiczny: 1937-1947   Miejsca wydarzeń: Granne (pow. siemiatycki, woj. podlaskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wilków Wielki (pow. dzierżoniowski, woj. dolnośląskie), Ludów Śląski (pow. strzeliński, woj. dolnośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Niemcza (woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie)

Paszun Irena

Bożena Łukaszek- relacja

Relacja Bożeny Łukaszek rozpoczyna się od momentu wybuchu Powstania Warszawskiego. Decyzja ojca Świadka o przeprowadzce do Pruszkowa, obóz przejściowy, wypędzenia ludności Polskiej przez Niemców po kapitulacji stolicy, wywózki, łapanki. Po wojnie wyjazd na Ziemie Zachodnie, życie codzienne z rodowitymi mieszkańcami tych terenów. Zakres chronologiczny: 1944-1945Miejsca wydarzeń: Włochy (obecnie dzielnica Warszawy), Pruszków (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kudowa- Zdrój (woj. dolnośląskie), Częstochowa (woj. śląskie), Łódź (woj. łódzkie), Koluszki (woj. łódzkie)

Łukaszek Bożena

Tadeusz Medyński- relacja

Tadeusz Medyński opisuje swoje dzieciństwo spędzone na Kresach Wschodnich, relacje między ludnością Polską i Ukraińską w trakcie II wojny światowej (napady, grabieże). Przejście wojsk niemieckich przez miejscowość.
Zakres chronologiczny: 1940-1944
Miejsca wydarzeń: Barysz (dawniej woj. tarnopolskie, obecnie Ukraina), Mazury, Tarnopol, Buczacz

Medyński Tadeusz

Irena Kosiecka- relacja

Irena Kosiecka, opisuje wojenne losy swojej rodziny mieszkającej na terenach Kresów Wschodnich, współżycie z Ukraińcami, mordy, grabieże, opór stawiany przez Polaków. Wysiedlenie z rodzinnych stron i osiedlenie się na Dolnym Śląsku oraz życie w nowej "małej ojczyźnie".Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Tiutków (obecnie Ukraina), Słobódka (obecnie Ukraina), Berlin (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie), Mrozów (pow. sieradzki, woj. dolnośląskie), Strusów (obecnie Ukraina), Trembowla (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie)

Kosiecka Irena

Krystyna Kamińska- relacja

Krystyna Kamińska, opisuje przebieg swojej kariery zawodowej: najpierw jako polonisty,dziennikarki, a następnie podjęcie pracy we własnym wydawnictwie. Publikowanie artykułów w gazecie "Ziemia Gorzowska", działalności redakcji, relacje z PZPR i "Solidarnością", proces zbierania materiałów na artykuły, pisanie o niewygodnych dla władzy tematach. Organizowane przez Robotniczą Spółdzielnię Wydawniczą "Prasa- Książka- Ruch" Dni Prasy o charakterze propagandowym. Wyjazdy do NRD na spotkania z niemieckimi dziennikarzami. Współpraca Świadka z Gorzowskim Towarzystwie Kultury. Zakres chronologiczny: 1974-1989 Miejsca wydarzeń: Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Frankfurt nad Odrą (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Myślibórz (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Serock (pow. legionowski, woj. mazowickie)  

Kamińska Krystyna

Kazimierz Medyński - relacja

Kazimierz Medyński opisuje lata wojenne w Połańcu, życie podczas niemieckiej okupacji, exodus połanieckich Żydów, działalność oddziału partyzanki "Jędrusie", ukrywanie Żydów, późniejsze lata wojenne w Warszawie, walki i życie codzienne ludności cywilnej w czasie Postania Warszawskiego, wkroczenie wojsk radzieckich, życie w okresie stalinizmu a także późniejszą działaność opozycyjną.   Zakres chronologiczny: 1936-1990   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Połaniec (pow. staszowski, woj. świętokrzyskie), Łomianki (pow. warszawski, woj. świętokrzyskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Izabelin (pow. warszawski, woj. mazowieckie), Busko Zdrój (pow. buski, woj. świętkorzyskie)

Medyński Kazimierz

Rudolf Tauer - relacja

Rudolf Tauer, świadek walk o Festung Breslau, opisuje życie w przedwojennym Wrocławiu, działaność Domu Polskiego, duszpasterstwa Polaków przy kościele św. Marcina, harcerstwo polskie, polskie bursy, wybuch II Wojny Światowej, represje na ludności polskiej, aresztowania członków Związku Polaków, przydział do Volkssturmu, obozy pracy, życie podczas oblężenia Wrocławia, decyzję o pozostania w Polsce po wojnie, trudności jakie napotykał przez wzgląd na pochodzenie z polsko-nimieckiej rodziny, działaność Towarzystwa Miłośników Wrocławia po 1957 roku.   Zakres chronologiczny: 1922-1960   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Sieradz (woj. łódzkie), Twardogóra (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Międzybórz (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Goszcz (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Grodzisk Wielkopolski (woj. wielkopolskie), Berlin (Niemcy), Mauthausen (Austria), Londyn (Wielka Brytania), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie), Łódź (woj. łódzkie)

Tauer Rudolf

Zdzisław Reszczyński- relacja

Zdzisław Reszczyński, opisuje w relacji czystki etniczne przeprowadzone przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej w 1943r., przyjazd z Kresów Wschodnich na Ziemie Zachodnie, stosunki Polaków z ludnością autochtoniczną na Dolnym Śląsku. Realia panujące we wsi w rejonie Oławy w okresie PRL. Zakres chronologiczny: 1943-1989   Miejsca wydarzeń: Oława (woj. dolnośląskie), Gubin (woj. lubuskie), Chwalibożyce (woj. donośląskie)    

Reszczyński Zdzisław

Władysław Czyżewski- relacja

Władysław Czyżewski, opisuje życie codzienne w Prusach Wschodnich podczas wojny, zbrodnie Armii Czerwonej, powojenne losy tj. powołanie na 2 lata do wojska do tzw, Batalionów Budowlanych, wznowienie nauki w liceum, Studium Nauczycielskim, a następnie na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu, podjęcie pracy jako nauczyciel historii, aktywność w prasie podziemnej jako publicysta, reakcje społeczeństwa na wprowadzenie Stanu Wojennego, internowanie. Zakres chronologiczny: 1939-1989 Miejsca wydarzeń: Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Bytom (woj. śląskie), Drezdenko (woj. lubuskie), Strzelce Krajeńskie (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Horodeczno (Białoruś), Baranowicze (Białoruś), Mińsk (Białoruś), Brześć (Białoruś), Smoleńsk (Rosja)  

Wasilewski Krzysztof

Antoni Marcinko- relacja

Antoni Marcinko,opisuje życie podczas wojny w rodzinnej wsi, okupacje: niemiecką i radziecką, warunki życia i głód, traktowanie przez okupantów, wywózki na Syberie, napady i mordy dokonywane przez ludność Ukraińską, przyjazd na tzw. Ziemie Odzyskane, warunki mieszkaniowe, życie codzienne i rodzinne. Zakres chronologiczny: 1939-1955   Miejsca wydarzeń: Winniki (woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Oświęcim (woj.małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Jarosław (woj. podkarpackie), Kluczbork (woj. opolskie), Kraków (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Przemyśl (woj. podkarpackie)

Marcinko Antoni

Stanisław Wincior- relacja

Stanisław Wincior, opisuje transport do pracy przymusowej w Niemczech, obowiązki w gospodarstwie, powrót w rodzinne strony, ucieczke Niemców, służbe wojskową, udział w wydarzeniach w Poznaniu w 1956r. Zakres chronologiczny: 1944-1996   Miejsca wydarzeń: Byszew (woj. łódzkie), Łęczyca (woj. łódzkie), Łódź (woj. łódzkie), Poznań (woj. wielkopolskie), Hanau (Niemcy), Chociwel (woj. zachodniopomorskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)  

Wincior Stanisław

Tadeusz Piekarczuk- relacja

Tadeusz Piekarczuk, opisuje migracje na Ziemie Zachodnie, trudy życia codziennego, Pierwszą Komunię Św., powstawanie szkolnictwa, rabunki dokonywane przez Rosjan, odbudowę przemysłu. Zakres chronologiczny: 1945 - 1980   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Jelcz-Laskowice (woj. dolnośląskie), Cucułowsce (daw. woj. stanisławowskie, obecnie Wilchiwci, Ukraina), Oława (woj. dolnośląskie), Nowy Tomyśl (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Chwałowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie)

Piekarczuk Tadeusz

Józefa Mikołajczak- relacja

Józefa Mikołajczak, opisuje wydarzenia związanie z przejściem frontu niemiecko-radzieckiego w 1944 r. przez teren Bieszczad, stosunki polsko-ukraińskie w czasie okupacji niemieckiej, przesiedlenie na tereny Opolszczyzny i relacje z ludnością niemiecką. Zakres chronologiczny: 1939-1946Miejsca wydarzeń: Katynia (woj. lwowski, obecnie Ukraina), Namysłów (woj. opolskie), Jelcz-Laskowice (woj. dolnośląskie), Arłamów (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Dobromil (Ukraina)

Mikołajczak Józefa

Jan Hutnik- relacja

Jan Hutnik, pochodzący z Wołynia opisuje wydarzenia związane ze zbrodniami (z lat 1943-1945) oddziałów Ukraińskiej Armii Powstańczej przeciwko ludności polskiej, okręgu tarnopolskiego. Najbardziej traumatycznym wspomnieniem z tego okresu dla Świadka była rzeź dokonana w jego rodzinnej miejscowości (Korościatynie) w nocy z 28 na 29 luty 1944 r. Druga część relacji dotyczy czasów powojennych, kiedy to wraz z całą rodziną Świadek zostaje przesiedlony z kresów wschodnich na Ziemie Zachodnie.   Zakres chronologiczny: lata 30-te - 50-te XX w.   Miejsca wydarzeń: Korościatyn (obenie Krynica, Ukraina), Strzelin (woj. dolnośląskie), Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Stanisławów (Ukraina)

Hutnik Jan

Strenger Verweis. = Surowa nagana

pismo informujące Zygmunta Garbowskiego na dokumencie błędny zapis imienia, pracownika Vereinigte Ostwerke GmbH w Milecu przedsiębiorstwo należące do Ernst Heinkel Flugzeugwerke, powstałe przypuszczalnie na bazie przedwojennej wytwórni Polskich Zakładów Lotniczych o udzieleniu mu nagany w związku ze znalezieniem u niego grzebienia wykonanego z materiału należącego do zakładu

Vereinigte Ostwerke GmbH

Zdzisława Kita - relacja

Zdzisława Kita, z domu Topolewska, opisuje okupację niemiecką, relacje Polaków z Niemcami, relacje z ludnością autochtoniczną Pomorza, funkcjonowanie oświaty i administracji na Ziemiach Zachodnich w latach powojennych, różnice w tradycjach Mazowsza i Pomorza oraz osadników przybyłych z różnych rejonów Polski.   Zakres chronologiczny: 1932-2016   Miejsca wydarzeń: Szczutowo (pow. sierpeckie, woj. mazowieckie), Stara Wola (pow. sierpecki, woj. mazowieckie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Lębork (woj. pomorskie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Mikołajki Pomorskie (pow. sztumski, woj. pomorskie), Gdakowo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Kita Zdzisława

Jadwiga Mazur - relacja

Jadwiga Mazur opisuje życie codzienne na Ziemiach Zachodnich po wojnie, funkcjonowanie oświaty, pracę w stacji sanitarno-epidemiologicznej, zwyczaje typowe dla regionu.   Zakres chronologiczny: 1944-2016   Miejsca wydarzeń: Stary Strachocin (pow. makowski, woj. mazowieckie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Nowy Dwór (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Pułtusk (woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Maków Mazowiecki (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Mazur Jadwiga

Gabriela Lipska - relacja

Gabriela Lipska, z domu Grzecka, opisuje II Wojnę Światową na Pomorzu, wygląd i funkcjonowanie powojennego Gdańska, w tym Stoczni Gdańskiej, wysiedlenia Niemców, opisuje tworzenie się życia społecznego w Czersku, funkcjonowanie zakładu fotograficznego, który prowadziła razem z mężem.   Zakres chronologiczny: 1940-2016   Miejsca wydarzeń: Czersk (pow. chojnicki, woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Sztum (woj. pomorskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Malbork (woj. pomorskie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Czernin (pow. sztumski, woj. pomorskie)

Lipska Gabriela

Edmund Hoppe - relacja

Edmund Hoppe, opisuje odbudowę Sztumu, odgruzowywanie miasta, problem szabrownictwa, kryzys mieszkalnictwa, działalność w organizacji Służba Polsce oraz w Miejskiej Radzie Narodowej w Sztumie, społeczność rzemieślników w Sztumie, relacje pomiędzy Polakami a Niemcami.   Zakres chronologiczny: 1930-2000   Miejsca wydarzeń: Czersk (pow. chojnicki, woj. pomorskie), Sztum (pow. sztumski, woj. pomorskie), Pietrzwałd (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Konin (woj. wielkopolskie)

Hoppe Edmund

Eleonora Głuchowska - relacja

Eleonora Głuchowska, z domu Januszewskiej, opisuje miejsce urodzenia i pochodzenie rodzinne, pobyt w obozie przejściowym dla wdów, repatriację na Ziemie Zachodnie, życie religijne, relacje Polaków z autochtoniczną ludnością niemiecką oraz ludźmi przesiedlonymi z terenów dzisiejszej Ukrainy, pracę w zawodzie nauczycielki.   Zakres chronologiczny: 1936-1990   Miejsca wydarzeń: Wilno (Litwa), Smołdzino (pow. słupski, woj. pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Siecie (pow. słupski, woj. pomorskie), Świnoujście (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Głuchowska Eleonora

Helena Stamporowska - relacja

Helena Stamporowska opisuje wyjazd na prace przymusowe do podwiedeńskiej miejscowości Marchegg, przyjazd na tzw. Ziemie Odzyskane, relacje pomiędzy ludnością niemiecką, a polskimi osadnikami, powojenne życie codzienne, tradycje i obyczaje.   Zakres chronologiczny: 1931-1990   Miejsca wydarzeń: Rajsko (pow. oświęcimski, woj. małopolskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Marchegg (Austria), Wieluń (woj. łódzkie), Słupsk (woj. pomorskie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Stojcino (pow. słupski, woj. pomorskie), Smołdziński Las (woj. pomorskie)

Stamporowska Helena

Jan Stelmaszczuk - relacja

Jan Stelmaszczuk opisuje osadnictwo wojskowe na Wołyniu, relację pomiędzy nowoosiadłymi a Ukraińcami, ucieczkę z Wołynia, przemieszczenie się na Ziemie Północne, życie i pracę w Polsce Ludowej, relacje pomiędzy ludnością przybyłą z różnych stron Polski, organizacje czasu wolnego, tradycje przyniesione z różnych regionów.   Zakres chronologiczny: 1933-1990   Miejsca wydarzeń: Teresin (pow. chełmski, woj. lubelskie), Stojcino (pow. słupski, woj. pomorskie), Stężarzyce (Wołyń, Ukraina), Uścimóg (pow. lubartowski, woj. lubelskie), Słupsk (woj. pomorskie), Choćmirówko (pow. słupski, woj. pomorskie), Hrubieszów (woj. lubelskie), Malbork (woj. pomorskie), Damnica (pow. słupski, woj. pomorskie),Święcichowo (pow. słupski, woj. pomorskie), Wiatrowo (pow. słupski, woj. pomorskie), Drzeżewo (pow. słupski, woj. pomorskie)

Stelmaszczuk Jan

Józef Owczarek - relacja

Józef Owczark opisuje organizajce życia powojennego na Ziemiach Zachodnich i Północnych, zakładanie posterunkó milicji, problem szabrownictwa, edukację, działaność w harcerstwie, pracę w rybołóstwie, relacje pomiędzy Polakami, Rosjanami, Niemcami, Ukraińcami.   Zakres chronologiczny: 1940-1990   Miejsca wydarzeń: Tomaszów Mazowiecki (woj. łódzkie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Smołdzin (woj. pomorskie), Sycewice (pow. słupski, woj. pomorskie), Żelków (woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Częstochowa (woj. śląskie)

Karmelita Aleksandra

Jarosław Krajnik - relacja

Jarosław Krajnik opisuje przesiedlenie z Bieszczad, osiedlenie na Ziemiach Północnych, stosunki między ludnością Polską a Niemiecką, pracę w kołchozie, problem szabrownictwa, tradycje ludowe, relacje sąsiedzkie.   Zakres chronologiczny: 1943-1990   Miejsca wydarzeń: Zachoczewie (pow. leski, woj. podkarpackie), Czysta (pow. słupski, woj. pomorskie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Kluki (pow. słupski, woj. pomorskie), Słupski (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Retowo (pow. słupski, woj. pomorskie)

Krajnik Jarosław

Kazimiera Waszkiewicz - relacja

Kazimiera Waszkiewicz, z domu Kaleta, opisuje życie codzienne na Ziemiach Północnych po wojnie, relacje między Polakami a Niemcami, roboty przymusowe w Niemczach, integracje ludności z różnych zakątków Polski.   Zakres chronologiczny: 1930-1990   Miejsca wydarzeń: Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Wielka Wieś (pow. konecki, woj. świętokrzyskie), Głogów (woj. dolnośląskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Słupsk (woj. pomorskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Leszno (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Świnoujście (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), warszawa (woj. mazowieckie), Częstochowa (woj. śląskie), Berlin (Niemcy)

Waszkiewicz Kazimiera

Maria Trukszyn - relacja

Maria Trukszyn, z domu Dubowska, opisuje historię swojego przyjazdu na Ziemie Zachodnie, które z racji białoruskiego pochodzenia jej mężą, mogło odbyć się dopiero w latach pięćdziesiątych; opisuje pracę w kołchozie na Białorusi, życie codzienne na nowych terenach, tradycje, sposoby zarobkowania.   Zakres chronologiczny: 1931-1980   Miejsca wydarzeń: Śliwowszczyzna (Białoruś), Grodno (Białoruś), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Moskwa (Rosja), Lębork (woj. pomorskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. pomorskie), Kielce (woj. świętokrzyskie)

Trukszyn Maria

Juliusz Palibuda - relacja

Juliusz Palibuda opowiada o wywózce na roboty do Wrocławia, życiu w oblężonym Wrocławiu, latach powojennych w stolicy Dolnego Śląska, harcerstwie, zakładach pracy i służbie wojskowej.   Zakres chronologiczny: 1932-1990   Miejsca wydarzeń: Mikorzyn (pow. kępiński, woj. wielkopolskie), Ostrzeszów (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kazuń (pow. nowodworski, woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Poznań (woj. wielkopolskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie)

Palibuda Juliusz

Jan Piech - relacja

Jan Piech opisuje życie w powojennym Oleśnie, integrację ludności polsko i niemieckojęzycznej oraz tradycje religijne i zwyczaje kulinarne.   Zakres chronologiczny: 1939-2016   Miejsca wydarzeń: Olesno (woj. opolskie), Świercze (pow. oleski, woj. opolskie), Wachowice (pow. oleski, woj. opolskie), Pasawa (Niemcy), Częstochowa (woj. śląskie)

Piech Jan

Tadeusz Krzyczkowski - relacja

Tadeusz Krzyczkowski opisuje uniknięcie wywózki na Sybir, okupację niemiecką spędzoną w pałacu hrabiny Łoś w Brzysku, powojenne lata na Opolszczyźnie, integrację pomiędzy przyjezdnymi a ludnością autochtoniczną, zwyczaje religijne, a także stan wojenny z perspektywy działacza partyjnego.   Zakres chronologiczny: 1939-2016   Miejsca wydarzeń: Byszów (Ukraina), Brzyska (pow. jasielski, woj. podkarpackie), Sowczyce (pow. oleski, woj. opolskie), Olesno (woj. opolskie), Stanisławów (Ukraina), Opole (woj. opolskie), Halicz (Ukraina), Bozanowice (pow. oleski, woj. opolskie), Teheran (Iran), Jałta (Ukraina), Kościeliska (pow. oleski, woj. opolskie), Kluczbork (woj. opolskie), Radłów (woj. opolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Budapeszt (Węgry), Łódź (woj. łódzkie), Częstochowa (woj. śląskie), Katowice (woj. śląskie)

Krzyczkowski Tadeusz

Elżbieta Ziarko - relacja

Relacja Elżbiety Ziarko z domu Wysocka, która opowiada o dzieciństwie spędzonym w Godziszce, Suszu i Ryjewie. Opisuje przenikanie się tradycji przyjezdnych z różnych stron, stosunek do ludności niemieckiej a także organizacje lokalnych zespołów ludowych na Powiślu.   Zakres chronologiczny: 1943-2016   Miejsca wydarzeń: Godziszka (pow. brodnicki, woj. kujawsko-pomorskie), Susz (pow. iławski, woj. warmińsko-mazurskie), Sztum (pow. sztumski, woj. pomorskie), Ryjewo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Malbork (pow. malborski, woj. pomorskie), Siemiany (pow. iławski, woj. warmińsko-mazurskie), Klecewo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Hajnówka (woj. podlaskie), Wąbrzeźno (woj. kujawsko-pomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Brodnica (woj. kujawsko-pomorskie), Lembarg (pow. brodnicki, woj. kujawsko-pomorskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Zbiczno (pow. brodnicki, woj. kujawsko-pomorskie)

Ziarko Elżbieta

Barbara Wolak - relacja

Barbara Wolak, z domu Deręgowska, emerytowana nauczycielka matematyki; opisuje proces osadnictwa w miejscowości Ryjewo po II Wojnie Światowej. Wiele uwagi poświęca budowaniu relacji z osobami przybyłymi z różnych stron Polski oraz pozostałą w Ryjewie, autochtoniczną ludnością niemiecką. W relacji znajduje się także opis funkcjonowania placówek edukacyjnych w Ryjewie.   Zakres chronologiczny: 1945-2016   Miejsca wydarzeń: Czubajowizna (pow. wołomiński, woj. mazowieckie), Ryjewo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Sierpc (pow. sierpiecki, woj. mazowieckie), Wąbrzeźno (pow. wąbrzeski, woj. kujawsko-pomorskie), Wołomin (woj. mazowieckie), Sztum (woj. pomorskie)

Wolak Barbara

Helena Podczaska - relacja

Relacja Heleny Podczaskiej, z domu Kasperkiewicz. Po wojnie autorka relacji zamieszkała w Ryjewie. Opisuje stosunki ludności autochtonicznej z ludnością napływową oraz proces osadnictwa w Ryjewie, sporo miejsca poświęca też edukacji. Porusza również kwestię działalności swojego ojca w Armii Krajowej.   Zakres chronologiczny: 1944-2016 Miejsca wydarzeń: Nadbiel (pow. wołomiński, woj. mazowieckie), Ryjewo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Nowogródek (obw. grodzieński, Białoruś), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Straszewo (pow. aleksandrowski, woj. kujawsko-pomorskie)

Podczaska Helena

Jerzy Kurek - relacja

Relacja Jerzego Kurka. Autor relacji opowiada o żołnierzach Armii Krajowej na Powiślu oraz represjach jakie dotykały ich ze strony komunistycznych władz. Opisuje przemiany społeczne, relacje pomiędzy osadnikami z Mazowsza a osadnikami z innych terenów Polski, oraz ich stosunek do ludności niemieckiej i ukraińskiej.   Zakres chronologiczny: 1940-2016 Miejsca wydarzeń: Czubajowizna (pow. wołomiński, woj. mazowieckie), Ryjewo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Górki (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Jarzębina (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Kwidzyn (pow. kwidzyński, woj.pomorskie), Grajewo (woj. podlaskie), Łasin (pow. grudziądzki, woj. kujawsko-pomorskie), Wola Ręczajska (pow. wołomiński, woj. mazowieckie), Stare Grabie (pow. wołomiński, woj. mazowieckie)

Kurek Jerzy

Zygmunt Krukowski - relacja

Relacja Zygmunta Krukowskiego, dotycząca dzieciństwa spędzonego w nadleśnictwie w Kwidzyniu, relacji z Niemcami i integracji ludzi z różnych stron Polski. Porusza też temat przedwojenngo Zabiela, zniszczeń wojennych, odgruzowywania, opisuje cmentarz w Kwidzyniu. W relacji Zygmunt Krukowski wspomina o Bolesławie Usowie ps. "Konar", pierwszym nadleśniczym kwidzyńskiego nadleśnictwa, partyzancie ZWZ-AK, oraz o muzyku Włodzimierzu Nahornym, którego poznał w dzieciństwie.   Zakres chronologiczny: 1945-2016 Miejsca wydarzeń: Zabiele (pow. ostrołęcki, woj. mazowieckie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Opole Lubelskie (woj. lubeslkie),  Słupsk (woj. pomorskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Rozpędziny (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Białystok (woj. podlaskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Kostopol (Ukraina), Śniadowo (woj. podlaskie), Piski (pow. ostrołęcki, woj. mazowieckcie), Brześć (Białoruś), Włodzimierz Wołyński (Ukraina)

Krukowski Zygmunt

Olga Foltyńska - relacja

Relacja Olgi Foltyńskiej, zawiera krótki opis edukacji przedwojennej, prace przymusowe w Niemczech oraz życie na Ziemiach Zachodnich po wojnie. Autorka relacji opisuje stosunki międzyludzkie, w dużej części polsko-niemieckie, a także problem biedy i alkoholizmu.   Zakres chronologiczny: 1923-1980 Miejsca wydarzeń: Komaroŭka (Komarówka, Białoruś), Poznań (woj. wielkopolskie), Berlin (Niemcy), Słupsk (woj. pomorskie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Smołdziński Las (pow. słupski, woj. pomorskie), Makowiska (pow. pajęczański, woj. łódzkie), Włodawa (woj. lubelskie), Ustka (pow. słupski, woj. pomorskie)

Foltyńska Olga

Eugenia Jadanowska - relacja

Relacja Eugeni Jadanowskiej. Autorka opisuje życie towarzyskie, zarówno wspólne zabawy jak i prace na roli, w pierwszych latach po wojnie. Realcja zawiera informacje na temat życia gospodyń wiejskich i sposobu spędzania przez nie czasu.   Zakres chronologiczny: 1938-1980 Miejsca wydarzeń: Zachoczewie (pow. leski, woj, podkarpackie), Smłodziński Las (pow. słupski, woj. pomorskie), Kluki (pow. słupski, woj.pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Jadanowska Eugenia

Franciszek Falewicz - relacja

Franciszek Falewicz opisuje życie na Ziemach Zachodnich w okresie powojennym, mówi o stosunkach pomiędzy Polakami a Niemcami, życiu wiejskim, samopomocy sąsiedzkiej, wspólnych świętach, problemie szabrownictwa. Krótko wspomina też o przesiedleniu i podróży pociągiem do Słupska.   Zakres chronologiczny: 1941-1970 Miejska wydarzeń: Polany (pow. oszmiański, woj. wileńskie), Słupsk (pow. słupski, woj. pomorskie), Smołdziński Las (pow. słupski, woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Hamburg (Niemcy), Młodeczno (Białoruś), Wieliczka (woj. małopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Katowice (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Falewicz Franciszek

Adam Drwięga - relacja

Relacja księdza rzymskokatolickiego pracującego na terenie archidiecezji wrocławskiej dot. osoby kard. Bolesława Kominka, okoliczności powstania i konsekwencji Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich, a także relacji polsko-niemieckich. Zakres chronologiczny: 1956-1974.   Miejsca wydarzeń: Sanok (woj. podkarpackie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Przemyśl, Tarnów (woj. podkarpackie) (woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Katowice (woj śląśkie), Chojnów (woj. dolnośląskie), Fatima (Portugalia), Boguszów-Gorce (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Moskwa (Rosja), Rzym (Włochy), Komańcza (woj. podkarpackie), Jerozolima (Izrael), Berlin (Niemcy), Dortmund (Niemcy)

Drwięga Adam ks. inf.

Marian Ziółkowski - relacja

Relacja Mariana Ziółkowskiego, dotycząca życia na Ziemiach Zachodnich w latach powojennych, kontaktach ludności polskiej i niemieckiej, powstaniu PGR-ów oraz działalności zespołu muzycznego, którego był współzałożycielem. Marian Ziółkowski opisuje zabawy weselne, na których koncertuje oraz tradycje świąteczne. Porusza również temat działaności Rady Gminy oraz ratowania zakładów pracy po upadku systemu komunistycznego w 1989 roku.   Zakres chronologiczny: 1945-1990   Miejsca wydarzeń: Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Słupsk (pow. słupski, woj. pomorskie), Kluki (pow. słupski, woj. pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie), Czołpino (pow. słupski, woj. pomorskie), Smołdziński Las (pow. słupski, woj. pomorskie), Ustka (pow. słupski, woj. pomorskie), Kobylnica (pow. słupski, woj. pomorskie), Działoszyn (pow. pajączyński, woj. łódzkie), Łódź (woj. łódzkie)

Ziółkowski Marian

Charlotte Martha Maria Skuriat (Judaschke) - relacja

Realcja Charlotte Marthy Marii Skuriat z domu Judaschke zawierająca wspomnienia z dzieciństwa spędzonego w Gardnie Wielkiej, okresu wojennego oraz życia na dawnych terenach niemieckich w powojennej Polsce. Autorka relacji opisuje swoje dzieciństwo, podczas którego musiała pracować w gospodarstwie rolnym. Podaje przykłady życia codziennego: mecze piłki nożnej, festyny, przedwojenną edukację. Opisuje też stosunki z ludonością żydowską i sytuacje Żydów w Słupsku okresu wojennego. W roku 1954 zawiera ewangelicko-katolickie małżeństwo z pochodzącym z Wilna mężem. Porusza też temat podróży do Wilna w 1958 roku, a także miesiąc spędzony w Rosji. Część relacji poświęca też osobie brata męża, który zginął w Katyniu.   Zakres chronologiczny: 1927-2016 Miejsca wydarzeń: Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie) , Słupsk (pow. słupski, woj. pomorskie), Wilno (Litwa), Berlin (Niemcy), Hamburg (Niemcy)

Skuriat (Judaschke) Charlotte Martha Maria

Kartka świąteczna

kartka z życzeniami świątecznymi wysłana przez Kristę Land Niemkę, która w ramach tzw. akcji łączenia rodzin wyjechała w Wrocławia w 1957 r. do Heleny Molasy, zam. we Wrocławiu przy ul. Wieczorka dziś ul. Wyszyńskiego

Land Krista

Anna Zając - relacja

  • Relacja Anny Zając, mieszkanki podlwowskich Sokolnik, wspominającej przedwojenne życie w rodzinnej wsi, okupacje: niemiecką i radziecką, warunki życia i głód, traktowanie przez okupantów, następnie dokwaterowanie rodziny łemkowskiej i zmuszenie do wyjazdu z rodzinnej wsi, przyjazd na tzw. Ziemie Odzyskane, warunki mieszkaniowe, życie codzienne i rodzinne; wspomina też dobre relacje z zastanymi po przyjeździe Niemcami - zwykłymi ludźmi, lekarzem, księdzem; opowiada też o odwiedzinach rodzinnej wsi i Kresów w 1990 r.  
  • Zakres chronologiczny: 1938-1990  
  • Miejsca wydarzeń:
    Sokìl'niki (Sokolniki, daw. pow. Lwów, Ukraina),
    L'viv (Lwów, Ukraina),
    Oława (woj. dolnośląskie),
    Wierzbno (pow. Oława, woj. dolnośląskie),
    Marcinkowice (pow. Oława, woj. dolnośląskie),
    Sambor (Ukraina),
    Drohobycz (Ukraina),
    Gródek (Ukraina),
    Kamionka Strumiłowa (Ukraina),
    Rudki (Ukraina),
    Wrocław (woj. dolnośląskie),
    Radziechów (Ukraina)

Zając Anna

Marian Tobis - relacja

Relacja Mariana Tobisa, zamieszkałego w Jeleniej Górze od 1945 r., dotycząca wojennych losów jego rodziny, osiedlenia na Dolnym Śląsku i pierwszych lat funkcjonowania miasta; świadek barwnie opisuje stosunki panujące w mieście, rolę pozostałych jeszcze Niemców, zakłady pracy, PUR, szkoły, komunikację miejską, napięcia między Armią Czerwoną, wojskiem polskim i stroną czechosłowacką, podaje wiele szczegółów i nazwisk; mniej miejsca poświęca czasom okupacji niemieckiej i swojej pracy przymusowej w gospodarstwie niedaleko swojego miejsca urodzenia.   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Praszka (pow. wieluński, woj. łódzkie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Śnieżka (Karkonosze), Kijów (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórskie, woj. dolnoślaskie), Karpacz (pow. jeleniogórskie, woj. dolnoślaskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Harrachov (Republika Czeska)

Tobis Marian

Bolesław Wiśniewski - relacja

Relacja Bolesława Wiśniewskiego, pracownika Zakładu Naprawy Nadwozi Samochodowych w Jelczu, urodzonego na Kresach Wschodnich II RP, wspominającego swą rodzinną wieś (kolonię) Alfredówkę, położoną tuż przy granicy z Ukraińską SRR, przejście żołnierzy radzieckich w 1944 r., wysiedlenie i transport na tzw. Ziemie Odzyskane, pierwsze lata w Laskowicach i pracę przy budowie i naprawie ciężarowych samochodów pożarniczych; świadek szczegółowo opisuje warunki transportu, wspomina zamieszkałych w Laskowicach Niemców, wysiedlonych w 1948 r., wspomina też niektóre wydarzenia z pracy i mówi o swoim stosunku do niej.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Alfredówka (Ukraina, kolonia nieistniejąca); Podrałówka (kolonia nieistniejąca, Ukraina); Moczulanka (Močulânka, obw. Równe, Ukraina); Laskowice Oławskie (dziś Jelcz-Laskowice, pow. Oława, woj. dolnośląskie)

Kowalska Danuta

Pamiętnik z walk w ruchu oporu, oraz z pobytu w obozie koncentracyjnym w Stutthofie

Autor na początku opowiada o swojej działalności w ruchu oporu: najpierw jako zastępcy komendanta w podziemnej organizacji wojskowej na terenie Rudnika i Brańszczyka, a później jako jednego z komendantów AK. Opisuje szkolenia wojskowe, akcję przewiezienia rannego komendanta AK do szpitala, działania dywersyjne, przeprowadzanie i rozprowadzenie prasy konspiracyjnej. Następnie opowiada o swoim aresztowaniu przez Niemców i pobycie w więzieniu na Pawiaku. Wspomina o torturach i masowych egzekucjach więźniów. W dalszej części opisuje swój pobyt w obozie koncentracyjnym (tragiczne warunki życia, wyniszczająca praca, pobyt w obozowym szpitalu, badania pseudomedyczne). Wspomina o udziale w ruchu oporu więźniów. Opisuje tzw. ,,marsz śmierci". Na końcu wspomnień, autor opowiada o kilku swoich próbach ucieczki oraz pokrótce przedstawia swoje dalsze losy (opieka Kaszubów, wyjazd na Ziemie Zachodnie). Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Rudnik nad Sanem (woj. podkarpackie, pow. niżański), Brańszczyk (woj. mazowieckie, pow. wyszkowski), Stutthof (obec. Sztutowo, woj. pomorskie, pow. nowodworski), Kartuzy (woj.pomorskie)

Horpynko Aleksander

Wspomnienia rodziców

Wspomnienia Stanisława i Katarzyny Duchaczek spisane przez ich córkę - Czesławę Kucharczyk. Relacja spisana jest z perspektywy obojga rodziców, podzielona na rodziały tematyczne: wojny/bitwy, organizacja zycia tuż po wojnie, inne - więzienie we Lwowie, migracje powojenne, społeczeństwo-tradycje-zwyczaje-religia, rola kościoła w zakresie integracji społecznej oraz pojednania międzynarodowego, "Solidarność" i ruchy opozycyjne, przeciwstawianie się represjom komunistycznym. Zakres chronologiczny: 1945-1994

Kucharczyk Czesława

Bogusław Traczewski - relacja

Relacja Bogusława Traczewskiego, wywiezionego w 1940 r. z rodzinnego Wilna na Syberię, repatrianta, uczestnika strajków w 1956, 1970 i 1980 r.; świadek szczegółowo opowiada o wywiezieniu swojej rodziny przez radzieckiego okupanta, warunkach pobytu w syberyjskim łagrze Bajaryk, poszczególnych zdarzeniach z tamtego okresu, następnie repatriacji na tzw. Ziemie Odzyskane, pobycie w obozie przejściowym w Rzęsinie koło Gryfic, stosunkach z zastanymi tam Niemcami - wspomina też o pozostających do 1946 r. w okolicznych lasach niedobitkach Wehrmachtu; następnie wspomina o przenosinach do Szczecina i udziale w demonstracjach podczas kolejnych lat przełomowych w powojennej historii Polski; opowieść jest szczegółowa i precyzyjna, świadek stara się opowiadać tylko o tym, co sam widział lub czego doświadczył; mówi też o swojej postawie i motywach podjętych decyzji.   Zakres chronologiczny: 10.02.1940-2000   Miejsca wydarzeń: Vilnius (Wilno, Litwa), Tûmeň (Tiumeń, Federacja Rosyjska), Bajaryk (Syberia), Brest (Brześć, Białoruś), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Rzęsin (pow. Gryfice, woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Wrocław (woj. dolnośląskie), Stargard (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Trzygłów (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Kukań (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Radom (woj. mazowieckie)

Traczewski Bogusław

Marek Czapliński - relacja

Relacja prof. Marka Czaplińskiego, byłego dziekana Wydziału Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego, dotycząca jego dzieciństwa w powojennym Wrocławiu oraz środowiska wrocławskich historyków II połowy XX w.; świadek opisuje codzienność wrocławskiego Oporowa - w latach 40. XX w. oddzielnej wsi - na którym się wychował, szkoły do jakich chodził, zabawy, w jakich uczestniczył; następnie wspomina swoje studia i pracę naukową, jednak główny nacisk kładzie na prezentację poszczególnych postaci historyków, stosunków panujących na wydziale, kwestii funkcjonowania w rzeczywistości komunistycznej i kwestii cenzury; wspomina też swoje wyjazdy i kontakty zagraniczne, zdawkowo opowiada o protestach studenckich w 1968 r. i wyborach w 1989 r., nie unika też tematu przelotnej współpracy z aparatem bezpieczeństwa PRL.   Zakres chronologiczny: 1946-1990   Miejsca wydarzeń: Kraków (woj. małopolskie), Oporów (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie, wieś nieistniejąca), Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Merseburg (Saksonia-Anhalt, Niemcy), Borowa (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Sobótka (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Ziębice ( pow. ząbkowicki, woj. dolnoślaskie), Bonn (Niemcy), Berlin (Niemcy), Kolonia (Niemcy), Frankfurt (Niemcy), Poczdam (Niemcy), Legnica (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Czapliński Marek

Krystyna Orzechowska-Juzwenko - relacja

Relacja prof. Krystyny Orzechowskiej-Juzwenko, prekursor farmakologii klinicznej w Polsce, założycielki i kierownik Katedry Farmakologii Klinicznej na Akademii Medycznej we Wrocławiu, dotyczącej jej studiów i pracy naukowej na Akademii Medycznej we Wrocławiu; świadek wspomina pierwsze lata pobytu w powojennym Wrocławiu, warunki bytowe panujące w domach i na uczelniach, wspomina wrocławskich profesorów medycyny, mówi o swoich zainteresowaniach naukowych i ich realizacji; wspomina też obowiązkowe prace fizyczne studentów w latach 50.; opowiada o kontaktach naukowych z uczelniami niemieckimi oraz przełamywaniu bariery informacyjnej wobec badań zachodnich; wspomina swój stosunek do systemu komunistycznego, mniej uwagi poświęca wątkom osobistym, jak życie prywatne i zainteresowania - wyjąwszy pasję filmową,; udziela syntetycznych odpowiedzi, nie analizuje.   Zakres chronologiczny: 1946-2015 Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Gniechowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Stuttgart (Badenia-Wirtembergia, Niemcy), Heidelberg (Niemcy), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Hradec Kralove (Checzy), Łódź (woj. łódzkie)

Orzechowska-Juzwenko Krystyna

Helena Kadamus - relacja

Relacja Heleny Kadamus, dotycząca okresu II Wojny Światowej i wczesnych lat powojennych; świadek opowiada głównie o swoim pobycie w Niemczech w przymusowej pracy na rzecz rodziny niemieckiej, później w obozie przejściowym dla tzw. osób przemieszczonych (displaced persons), następnie o przybyciu na tzw. Ziemie Odzyskane, przejęciu gospodarstwa rolnego i pierwszych latach pobytu; świadek wspomina też swoją rodzinną wieś Kłubowce, opisuje moment wywiezienia do Niemiec a później rzeczywistość obozu dla osób przesiedlonych; udziela odpowiedzi ogólnych, czasem zdawkowych, nie pogłębia ocen.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Kłubowce (daw. pow. tłumacki, daw. woj. stanisławowskie, Ukraina), Etgersleben (Saksonia-Anhalt, Niemcy), Osnabrück (Dolna Saksonia, Niemcy), Rychlik (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Hamburg (Niemcy), Lwów (Ukraina), Magdeburg (Niemcy), Wanzleben (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Trzcianka (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Śmieszkowo (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Konin (woj. wielkopolskie), Inowrocław (woj. kujawsko-pomorskie), Radom (woj. mazowieckie)

Kadamus Helena

Longina Nowicka - relacja

Wspomnienia Longiny Nowickiej, głównie dotyczące okresu II Wojny Światowej, ucieczki przed zbliżającym się frontem, represji podczas okupacji, wywózki do Niemiec do pracy przymusowej, powrotu do domu rodzinnego w 1945 r., osobistych losów powojennych świadek - dwukrotnego małżeństwa, przeprowadzki z Koźmina do Jędrzejewa, trudnościach związanych ze znalezieniem domu; świadek przywołuje też postawy poszczególnych Niemców i osób niemieckiego pochodzenia, zwracając uwagę na różne zachowania wobec Polaków; opowiada o warunkach pobytu w Stuttgarcie, przytacza poszczególne wydarzenia z okresu okupacji.   Zakres chronologiczny: 1939-1965   Miejsca wydarzeń: Koźmin (pow. krotoszyński, woj. wielkopolskie), Września (woj. wielkopolskie), Łódź (woj. wielkopolskie), Stuttgart (Niemcy), Jędrzejewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Krotoszyn (woj. wielkopolskie), Zduny (pow. krotoszyński, woj. wielkopolskie), Jarocin (woj. wielkopolskie), Stuttgart (Niemcy), Łódź (woj. łódzkie), Gajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Nowicka Longina

Elżbieta Koza - relacja

Wspomnienia Elżbiety Kozy, dotyczące okresu II Wojny Światowej w Gulczu i powojennego czasu w okolicy; świadek opowiada o eksmisji swojej rodziny przez Niemców, wkroczeniu Armii Czerwonej i zachowaniu się żołnierzy, o wysiedleniu Niemców, następnie o sytuacji w Gulczu, parcelacji majątku miejscowych posesjonatów, stosunkach z repatriantami zza Buga, pracy w Radach Narodowych w Ciszkowie i Czarnkowie; świadek wspomina warunki bytowe z czasów II Wojny Światowej i czasów powojennych, dużo uwagi poświęca odmiennościom Polaków z kresów wschodnich i Wielkopolan, wspomina wycieczkę za Noteć, mówi o miejscowej szkole i parafii.   Zakres chronologiczny: 1945-1960   Miejsca wydarzeń: Gulcz (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Ciszkowo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Mikołajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Rawicz (woj. wielkopolskie), Leszno (woj. wielkopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie)

Koza Elżbieta

Wspomnienia Wandy Holuk-Skrzypek

Autorka przedstawia przedwojenne losy rodziny, opisuje gospodarstwo dziadka. Następnie wspomina o śmierci jej ojca z rąk członków UPA oraz ataku na jej dom. Pokrótce opisuje los swoich sióstr. Potem opowiada o swoim wyjeździe, wraz z matką, najpierw do Radziechowa, a potem na Ziemie Zachodnie. Dalej wspomina o ciężkiej pracy, aby utrzymać się w nowym miejscu zamieszkania. Zakres chronologiczny: 1938-2008 Miejsca Wydarzeń: Baryłowo (Ukraina), Radziechów (Ukraina), Brochów (woj. dolnośląskie), Grędzino (woj. dolnośląskie), Osiek (woj. dolnośląskie)

Holuk -Skrzypek Wanda

Daniela Dąbrowska - relacja

Wspomnienia Danieli Dąbrowskiej, głównie dotyczące czasów okupacji niemieckiej w jej rodzinnej wsi Stajkowo i pierwszych lat powojennych; świadek szczegółówo opowiada o zajęciu polskich domów przez niemieckich gospodarzy, zachowaniu poszczególnych Niemców, pracy na ich rzecz, warunkach bytowych, przytacza też historię swojego ojca, weterana kampanii wrześniowej, wywiezionego do Rzeszy na roboty; następnie świadek opowiada o zakończeniu wojny, wkroczeniu Armii Czerwonej do Stajkowa, przeprowadzce do Radolina po drugiej stronie Noteci, relacjach z zastanymi tam Niemcami i przyjezdnymi Polakami zza Buga, wspominając wzajemną nieufność; mówi też o powojennych trudnościach bytowych, motywach kolejnej przeprowadzki i ułożeniu sobie życia w Trzciance   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Stajkowo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Radolin (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Piła (woj. wielkopolskie) Trzcianka (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Lubasz (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Kuźnica Czarnkowska (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie)

Dąbrowska Daniela

Historia rodziny z Rzeszowszczyzny na tle wydarzeń wojennych i powojennych

Autor w swoich wspomnieniach przedstawia losy swoje i swojej rodziny. Opisuje pobyt we wsi Zöfing w Austrii na robotach przymusowych. Skupia się na przedstawieniu życia codziennego oraz relacji jakie łączyły Polaków z Niemcami i Austriakami. Na uwagę zasługuje tutaj opis Bożego Narodzenia i Wielkanocy. Opisuje wejście wojsk radzieckich na teren wsi, następnie dokładnie opowiada jak wyglądała jego podróż na Ziemie Zachodnie (warunki w pociągu, wygląd wsi po przejściu przez nie wojsk radzieckich). Opowiada o poważnym wypadku, któremu uległ jako młody chłopak. Następnie opisuje swoje dalsze losy: pracę w fabryce ,,PREMOS", edukację, działalność w związkach zawodowych, rozwijanie zainteresowań sportowych i turystycznych, życie osobiste. Na końcu autor wspomina o swojej pasji, jakim jest zbieranie pocztówek. Opisuje swoją działalność kulturową w RSTK. Zamieszcza również listę wystaw, które organizował. Zakres chronologiczny: 1939-2007 Miejsca wydarzeń: Frysztak (woj. podkarpackie), Zöfing (Austria), Wiedeń (Austria), Baumgarten (Austria), Judenau (Austria), Warszawa (woj. mazowieckie), Kutno (woj. łódzkie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Chmura Stanisław

Elżbieta Dobiejewska - relacja

Relacja Elżbiety Dobiejewskiej, wykładowcy Politechniki Wrocławskiej, członek Klubu Inteligencji Katolickiej, Arcybiskupiego Komitetu Charytatywnego i Fundacji im. św. Jadwigi, głównie skoncentrowana na działalności na rzecz pojednania polsko-niemieckiego, w które zaangażowała się świadek w ww. organizacjach, które współtworzyła; opisywane są poszczególne inicjatywy, kształt współpracy polsko-niemieckiej, głównie z Bensberger Kreis, a następnie z niemieckimi parafiami, zaangażowanymi w pomoc humanitarną dla Polski w czasie stanu wojennego, a później w wymianę językową młodzieży z obu krajów; świadek porusza też temat pomocy dla internowanych podczas stanu wojennego oraz powstania Towarzystwa Opieki nad Więźniami; mówi też o problemie pojednania polsko-ukraińskiego i opowiada o niektórych inicjatywach z tym związanych; mniejszą część relacji zajmuje historia życia świadek i jej refleksje dotyczące różnic w mentalności Polaków z różnych regionów kraju   Zakres chronologiczny: 1946-2015   Miejsca wydarzeń: Poznań (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Dortmund (Niemcy), Lwów (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Krzywaniec (pow. zielonogórski, woj. lubuskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Nysa (woj. opolskie), Grodków (woj. opolskie)

Dobiejewska Elżbieta

Jerzy Dąbrowski - relacja

Relacja Jerzego Dąbrowskiego dotycząca jego życia w Poznaniu i Trzciance, głównie w pierwszych latach powojennych, ale obecne są również wątki wojenne, jak szykanowanie Polaków przez Niemców i moment wkroczenia wojsk niemieckich do Poznania; świadek skupia się na sytuacji w powojennej Trzciance, stosunkach z miejscowymi Niemcami i przyjezdnymi Polakami z Kresów Wschodnich, opowiada o wysiedleniu Niemców i tragicznych sytuacjach z tym związanych (samobójstwo niemieckiej rodziny), o porządkowaniu miasta ze zniszczeń wojennych, zmianach urbanizacyjnych, próbach integracji społecznej (teatr), wspomina też swoją służbę wojskową w kopalni "Bolesław Chrobry" w Wałbrzychu, oprócz tego wtrąca wiele ciekawych obserwacji społecznych   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Poznań (woj. wielkopolskie), Trzcianka (woj. wielkopolskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Rawicz (woj. wielkopolskie), Odolanów (woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Wilno (Litwa), Lwów (Ukraina), Baranowicze (Białoruś), Swąrzedz (pow. poznański, woj. wielkopolskie)

Dąbrowski Jerzy

Stefania Terlecka - relacja

Relacja Stefanii Terleckiej dotycząca jej życia w czasach II Wojny Światowej i powojennych; świadek opowiada o pracy swojej matki i aresztowaniu ojca w czasie okupacji niemieckiej, o osiedleniu się w Romanowie tuż po wojnie i pracy zarobkowej, pytana wspomina ogólnikowo o repatriantach osiedlających się w okolicy, mówi też o miejscowym dialekcie, tzw. platówie   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Romanowo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Krosina (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Trzcianka (woj. wielkopolskie), Jędrzejewo (woj. wielkopolskie), Wodzisław Śląski (woj. śląskie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Terlecka Stefania

Maria Dura - relacja

Relacja Marii Dury dotyczących przesiedlenia jej rodziny w czasie II Wojny Światowej przez Niemców do Parczewa, życia w Parczewie i zetknięcia się tam z Żydami, powrotu do domu w 1945 r., i pracy po wojnie w świetlicy wiejskiej i jako sprzątaczka w fabryce płyt pilśniowych w Czarnkowie; świadek opowiada o okolicznościach wywózki, warunkach życia w Parczewie, kontaktach z ludnością żydowską i obserwacjach ich zwyczajów, trudnościach zastanych po powrocie do rodzinnej wsi (dawne gospodarstwa Polaków scalone w większe dla osadników niemieckich), relacjach z Polakami z Kresów Wschodnich, osadzonymi w okolicy po wojnie, wspomina też swoją pracę w Klubie Rolnika, przedwojenną ludność niemiecką w regionie, losy poszczególnych postaci ze wsi.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Mikołajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Parczew (woj. lubelskie), Chełm (woj. lubelskie), Lublin (woj. lubelskie), Jędrzejewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Wieleń (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Białystok (woj. podlaskie), Tarnów (woj. małopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Berlin (Niemcy)

Dura Maria

Gertruda Terlecka - relacja

Relacja Gertrudy Terleckiej, dotycząca jej dzieciństwa w Romanowie Górnym, przypadającym na lata II Wojny Światowej i czasy powojenne, podczas których straciła ojca wywiezionego do Mauthausen za odmowę podpisania Volkslisty, zeknęła się z dziećmi nowych niemieckich osadników, a później z repatriantami z Kresów Wschodnich Rzeczpospolitej; świadek opowiada też o swojej pracy w Gromadzkiej Radzie Narodowej w Białej (położonej po drugiej stronie Noteci) i o lokalnym dialekcie języka niemieckiego, tzw. "platówie"; wspomina też niektóre wydarzenia wojenne, np. ukrycie niemieckiej sąsiadki przed wkraczającymi do wsi Rosjanami   Zakres chronologiczny: 1938-1960   Miejsca wydarzeń: Romanowo Górne (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Biała (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Mauthausen (Austria), Poznań (woj. wielkopolskie), Kruszewo (pow. pilski, woj. wielkopolskie)

Terlecka Gertruda

Felicja Just - relacja

Relacja Felicji Just dotycząca czasu przedwojennego, II Wojny Światowej i pierwszych lat powojennych we wsi Romanowo Górne i jej okolicach; świadek porusza wątki wzajemnych relacji Polaków i Niemców zamieszkujących te tereny, wydarzeń z czasów okupacji, momentu wybuchu wojny i wyzwolenia, przyjazdu repatriantów z Kresów Wschodnich Rzeczpospolitej i wzajemnych stosunków z nimi, a także różne inne związane z administracją wsi (stróża, sołtys w czasie wojny, liczba katolików i protestantów)   Zakres chronologiczny: 1930-1955   Miejsca wydarzeń: Romanowo Górne (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Czarnków (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Radolin (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Łódź (woj. łódzkie)

Just Felicja

Results 1 to 100 of 262