Relacja Stefana Hnata, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", dotycząca jego rodzinnej miejscowości Grąziowa i relacjach pomiędzy zamieszkującymi ją Ukraińcami i Polakami, następnie czasów okupacji radzieckiej i niemieckiej, wydarzeń z marca 1945 roku, kiedy to na wieś napadali partyzanci polscy i ukraińscy, świadek opowiada też o próbach uniknięcia wysiedlenia, a następnie o życiu na Pomorzu, gdzie został przesiedlony: służbie wojskowej w Ludowym Wojsku Polskim, układaniu stosunków z ludnością polską, początkach życia religijnego grekokatolików na Pomorzu, zawiązywaniu wspólnoty ukraińskiej (Ukraińskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne).   Zakres chronologiczny: 1938-1970   Miejsca wydarzeń: Grąziowa (pow. Ustrzyki Dolne, woj. podkarpackie), Łomna (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie, wieś nieistniejąca), Grabowo (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Prabuty (pow. Kwidzyn, woj. warmińsko-mazurskie), Bytów (woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Miastko (pow. Bytów, woj. pomorskie), Lwów (Ukraina), Bircza (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Chmielewo (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Łubno (pow. rzeszowski, woj. podkarpackie), Olszanica (pow. leski, woj, podkarpackie), Lesko (woj. podkarpackie), Ustrzyki Dolne (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Tomaszów Lubelski (woj. lubelski), Trzebiatów (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Relacja Wiktorii Roman, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", opowiadającej o swojej rodzinnej wsi Nowosiółki, zamieszkujących ją nacjach (Ukraińcy, Polacy, Żydzi) i relacjach między nimi, następnie o czasie wojny i powojennych napięciach, akcjach partyzantów polskich i ukraińskich, następnie szczegółowo mówi o przesiedleniu w ramach Akcji "Wisła" i organizowaniu sobie życia na nowym terenie - relacjach z zastaną ludnością miejscową, relacjach z przywiezionymi Polakami, organizacji wspólnoty religijnej, której przewodniczył ks. Dziubyna; świadek wspomina też swoją pracę w PGR.   Zakres chronologiczny: 1939-1970   Miejsca wydarzeń: Nowosiółki (pow. leski, woj. podkarpackie), Hoczew (pow. leski, woj. podkarpackie), Zahoczewie (pow. leski, woj. podkarpackie), Dziurdziów (pow. leski, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Bińcze (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Międzybórz (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Dzików (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Lubaczów (woj. podkarpackie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Tczew (woj. pomorskie), Oleszyce (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie)

Relacja Katarzyny Melnykewycz, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", w której poruszono następujące tematy: rodzina i wieś rodzinna, wyjazdy zarobkowe ojca do USA, stosunki pomiędzy różnoetnicznymi mieszkańcami wsi, szkoła, czasy II Wojny Światowej, okupacja radziecka i niemiecka, działania UPA podczas wojny i zaraz po jej zakończeniu, działalność polskiej partyzantki, uniknięcie wywózki do ZSRR, Akcja "Wisła", przyjazd na Ziemie Zachodnie, organizowanie się ludności ukraińskiej w nowym miejscu zamieszkania, organizowanie lokalnego Kościoła grekokatolickiego, dylematy i obawy przesiedlonych Ukraińców.   Zakres chronologiczny: 1914-1970   Miejsca wydarzeń: Rakowa (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Nowe Gonne (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Przybyszówka (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Brzeźnica (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Mrzygłód (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Tyrawa Wołoska (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Świdwin (woj. zachodniopomorskie), Hamburg (Niemcy), Ropienka (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Bytów (woj. pomorskie), Stare Wierzchowo (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie)

Relacja Eugenii Kowalczyk, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", opowiadającej o czasie wojny w rodzinnej wsi Futory, okupacji niemieckiej i radzieckiej, o powojennych napięciach pomiędzy Ukraińcami i Polakami, wspomina też Żydów mieszkających w okolicy; następnie mówi o przesiedleniu w ramach Akcji "Wisła" i organizowaniu sobie życia na nowym terenie, relacjach z zastaną ludnością miejscową i z przywiezionymi zza Buga Polakami, opowiada też o swojej edukacji i pracy jako nauczycielka w szkole polskiej i ukraińskiej.   Zakres chronologiczny: 1939-2015   Miejsca wydarzeń: Futory (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Oleszyce (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Dzików (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Międzybórz (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Słupsk (woj. zachodniopomorskie), Rzeczenica (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Lwów (Ukraina), Szczyrk (pow. bielski, woj. śląskie), Tarnów (woj. małopolskie), Narol (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Bełżec (woj. lubelskie)

Relacja Stefana Łajkosza, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", wspominającego rodzinną wieś Hołuczków, relacje między Polakami a Ukraińcami, okres II Wojny Światowej, okupację radziecką i próby tworzenia kołchozu, okupację niemiecką, przy czym pojawił się wątek służby Ukraińców w armii niemieckiej; świadek opowiada też o ukraińskiej partyzantce (przynależność jednego z członków rodziny do UPA, powieszenie jednego z mieszkańców wsi za donoszenie na partyzantów), następnie wysiedleniu w 1947 i wywózce na zachód Polski oraz internowaniu części Ukraińców w Centralnym Obozie Pracy w Jaworznie; następnie o pierwszych latach na nowym terenie i konfliktach z miejscową ludnością niemiecką i kaszubską, o późniejszej pracy na roli; świadek wspomina przejawy życia wspólnotowego Ukraińców - uczestnictwo w nabożeństwach grekokatolickich, działanie chóru "Wierchowyna"; w narracji często przewija się motyw tożsamości narodowej Ukraińców, świadek zauważył - choć nie nazwał wprost - nieustanny proces asymilacji.   Zakres chronologiczny: 1938-2015   Miejsca wydarzeń: Hołuczków (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Tyrawa Wołoska (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Poczajiw (Poczajów, Ukraina), Jaworzno (woj. śląskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Międzybórz (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Bielica (daw. międzyleski, pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Sanok (woj. podkarpackie), Koczały (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Drohobycz (Ukraina), Mrzygłód (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Człuchów (woj. pomorskie), Koczała (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Kuźmina (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Koszlain (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Mościska (Ukraina), Medyka (pow. przemyski, woj. podkarpackie)

Relacja Michała Szydywara, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", wspominającego rodzinną wieś Dołżyce, grupy etniczne (Ukraińcy, Cyganie, rodzina polska, rodzina żydowska), stosunki między nimi, kontakty z Rusią Zakarpacką, czasy okupacji niemieckiej i radzieckiej, partyzantkę działającą w okolicy, rozstrzelanie swego wujka oskarżonego o współpracę z UPA, następnie wywózkę na Pomorze, adaptowanie się do nowych warunków, pracę w PGR i początki życia religijnego grekokatolików; świadek nie prowadzi ciągłej narracji, a zdawkowo odpowiada na pytania, podaje jednak dużo szczegółów, np. nazwiska rodzin wysiedlonych, nazwisko proboszcza, gwarowe określenia grup etnicznych.   Zakres chronologiczny: 1938-1980   Miejsca wydarzeń: Dołżyca (pow. lesko, woj. podkarpackie), Nowy Łupków (pow. sanok, woj. podkarpackie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Stępień (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Łopienka (pow. leski, woj. podkarpackie), Baligród (pow. leski, woj. podkarpackie), Wola Michowa (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Trzebiatów (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Bytów (woj. pomorskie), Bobolice (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Drzonowo (pow. kołobrzeski, woj. zachodniopomorskie), Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie), Pustkowo (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie)

Relacja Stefanii Myc, Ukrainki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", wspominającej rodzinną wieś Kreców, pracę, szkołę, polskich dziedziców dworu we wsi, relacje między Polakami a Ukraińcami, okupację radziecką i niemiecką, wysiedlenia w 1945, podczas których część jej rodziny wyjechała na radziecką Ukrainę, następnie wysiedlenie w 1947, w czasie którego część Polaków dobrowolnie dołączyła do ukraińskich sąsiadów, organizowanie sobie życia na nowym miejscu, w tym układanie stosunków z Polakami; świadek dużo miejsca poświęca problemom społeczności ukraińskiej na okolicznym terenie, wspomina też kształtowanie się Kościoła grekokatolickiego, w którym najważniejszą rolę grał ks. Stepan Dziubyna; mówiąc o okupacji niemieckiej świadek przekazała historię swojego brata, powołanego do WehrmachtuZakres chronologiczny: 1930-1970Miejsca wydarzeń: Kreców (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Koczała (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Linowo (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Sanok (woj. podkarpackie), Człuchów (woj. pomorskie), Salzburg (Austria), Tyrawa Wołoska (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Boblice (pow. koszaliński, woj. zachodniopomorskie), Słupsk (woj. pomorskie)

Relacja Rozalii Maciupy, Ukrainki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", wspominającej rodzinną wieś Wańkową, jej społeczeństwo i relacje między grupami etnicznymi (Ukraińcy, Polacy, Żydzi), pobliską kopalnię ropy w Ropience i życie codzienne przed wojną, następnie okres II Wojny Światowej, okupację niemiecką i mord na Żydach w Ropience, walki partyzantów polskich (oddział, którym dowodził "Dach") i ukraińskich, następnie dwie akcje wysiedleńcze, w 1946 i 1947, w wyniku których rodzina została rozdzielona; świadek opowiada też o pierwszych latach na nowym miejscu zamieszkania i trudnościach w układaniu sobie stosunków z Polakami.   Zakres chronologiczny: 1930-1990   Miejsca wydarzeń: Wańkowa (pow. leski, woj. podkarpackie), Ropienka (pow. leski, woj. podkarpackie), Syberia, Pieniężnica (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Brzeźnica (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Drohobycz (Ukraina), Oświęcim (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Sobótka (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Relacja Ludmiły Muńko, wspominającej okres II Wojny Światowej w swojej rodzinnej wsi Sieniawka na dzisiejszej Białorusi, wkroczenie wojsk radzieckich we wrześniu 1939 r., przejście frontu latem 1944 r. i zniszczenie wsi, pobyt u rodziny ojca, następnie tzw. repatriację i przyjazd do Wielkopolski, ukończenie szkoły i zdobycie uprawnień pedagogicznych, a także niełatwą koegzystencję z Polakami z zachodniej Polski; świadek opowiada o swojej wieloetnicznej rodzinie, zwyczajach i relacjach w niej panujących, a także o społeczeństwie rodzinnej wsi; przytacza zdarzenia z okresu okupacji radzieckiej; wiele miejsca i refleksji poświęca stosunkowi autochtonów z Wielkopolski do przyjezdnych Zabużan; podaje też wiele szczegółów dotyczących życia codziennego   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Sieniawka (daw. pow. nieświeski, Białoruś, wieś nieistniejąca), Višniaviec (Wiśniowiec, Howiezna, daw. pow. nieświeski, Białoruś), Grzępy (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Huta (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Rzepin (pow. słubicki, woj. lubuskie), Brześć (Białoruś), Białystok (woj. podlaskie), Kutno (woj. łódzkie), Łowicz (woj. łódzkie), Baranowicze (Białoruś), Mińsk (Białoruś),  Iłowa (pow. żagański, woj. lubuskie), Żagań (woj. lubuskie), Komorzewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie)

Relacja Heleny Kadamus, dotycząca okresu II Wojny Światowej i wczesnych lat powojennych; świadek opowiada głównie o swoim pobycie w Niemczech w przymusowej pracy na rzecz rodziny niemieckiej, później w obozie przejściowym dla tzw. osób przemieszczonych (displaced persons), następnie o przybyciu na tzw. Ziemie Odzyskane, przejęciu gospodarstwa rolnego i pierwszych latach pobytu; świadek wspomina też swoją rodzinną wieś Kłubowce, opisuje moment wywiezienia do Niemiec a później rzeczywistość obozu dla osób przesiedlonych; udziela odpowiedzi ogólnych, czasem zdawkowych, nie pogłębia ocen.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Kłubowce (daw. pow. tłumacki, daw. woj. stanisławowskie, Ukraina), Etgersleben (Saksonia-Anhalt, Niemcy), Osnabrück (Dolna Saksonia, Niemcy), Rychlik (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Hamburg (Niemcy), Lwów (Ukraina), Magdeburg (Niemcy), Wanzleben (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Trzcianka (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Śmieszkowo (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Konin (woj. wielkopolskie), Inowrocław (woj. kujawsko-pomorskie), Radom (woj. mazowieckie)

Relacja Aleksandra Dowgiałło-Wierbila, dotycząca wywiezienia na Syberię, pobytu w kołchozie w okolicach Irkucka, pracy jako kontroler wydajności, następnie repatriacji i próbach znalezienia sobie stałego miejsca zamieszkania oraz pracy w biurze inżyniera strzałowego w kopalni w Jastrzębiu; świadek wspomina też lata swojego wczesnego dzieciństwa, śmierć rodziców, życie w domu dziecka w Wilnie w czasie II Wojny Światowej; najwięcej uwagi poświęca epizodowi syberyjskiemu, organizacji wywozu, pracy w kołchozie, życiu codziennemu, relacjom z napotkanymi ludźmi a także szczegółom przyrodniczym; pozostałe części relacji również nasycone są szczegółami.   Zakres chronologiczny: 1936-1970   Miejsca wydarzeń: Vilnius (Wilno, Litwa), Surgieliszki (?, Litwa), okolice Irkucka (Syberia, ZSRR), Gdańsk (woj. pomorskie), Jastrzębie-Zdrój (woj. śląskie), Kuźnica Żelichowska (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Katowice (woj. śląskie), Wieluń (woj. łódzkie)

Relacja prof. Danuty Paziuk-Zipser, wykładowcy Akademii Muzycznej we Wrocławiu i sopranistki Opery Wrocławskiej, dotyczace jej kariery muzycznej i działalności w sztuce operowej; świadek wspomina wiele osobistości polskiej i międzynarodowej sceny muzycznej, poszczególne występy, a także swoich uczniów z Akademii; niewielką część wywiadu zajmuje wątek autobiograficzny, w którym świadek poruszyła tematy okupacji niemieckiej w Śniatyniu podczas II Wojny Światowej, napadów Ukraińskiej Powstańczej Armii, przesiedlenia na Śląsk i początków nauki śpiewu, a także związku z Januszem Zipserem, tenorem Opery Wrocławskiej.   Zakres chronologiczny: 1939-2015   Miejsca wydarzeń: Śniatyn (daw. woj. stanisławowskie, Ukraina); Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Łódź (woj. łódzkie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Białystok (woj. podlaskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Monachium (Niemcy), Wiedeń (Austria), Warszawa (woj. mazowieckie), Bonn (Niemcy), Paryż (Francja), Edynburg (Wielka Brytania), Lądek Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój   (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój j (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Relacja prof. Eugeniusza Sąsiadka, wykładowcy i byłego rektora Akademii Muzycznej we Wrocławiu, dotycząca jego życia oraz działalności pedagogicznej, muzycznej i naukowej; świadek porusza wiele wątków, począwszy od relacji polsko-ukraińskich w rodzinnej wsi Żyrawa, ucieczki z Ukrainy, wrażeń ze zniszczonego Wrocławia, poprzez edukację podstawową, gimnazjalną i wyższą, skończywszy na działalności pedagogicznej, społecznej i karierze muzycznej; świadek wspomina swoich nauczycieli, wymienia uczniów, zespoły, w których śpiewał i które prowadził, mówi o swoim zacięciu organizatorskim i przywołuje wydarzenia naukowo-kulturalne, które zainicjował; mniej uwagi poświęca protestom studenckim w latach 80. XX w. oraz przewodniczeniu Komitetowi Kultury przy Wojewódzkiej Radzie Narodowej.   Zakres chronologiczny: 1932-2015   Miejsca wydarzeń: Żyrowa (Żyrawa, daw. woj. lwowskie, Ukraina), Chodorów, (daw. woj. lwowskie, Ukraina), Połomia (pow. strzyżowski, woj. podkarpackie) Strzyżów (woj. podkarpackie), Racibórz (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lwów (Ukraina), Mościska (Ukraina), Przemyśl (woj. podkarpackie), Rzeszowa (woj. podkarpackie), Trembowla (Ukraina), Kędzierzyn-Koźle (Woj. opolskie), Henryków (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Rzym (Włochy), Gdańsk (woj. pomorskie), Katowice (woj. śląskie), Tarnowskie Góre (woj. śląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Karpacz (pow. jeleniogórskie, woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Relacji Ireny Szpindor dotycząca losów jej rodziny przed i w czasie II Wojny Światowej - świadek wspomina swoich niemieckich przodków przybyłych na Wołyń około przełomu XIX i XX wieku, opisuje przyjazne relacje pomiędzy Polakami, Ukraińcami i Żydami zamieszkałymi w okolicy, ostatnie przedwojenne wakacje, wkroczenie wojsk niemieckich a później radzieckich do Rawy Ruskiej, wywózkę części rodziny do ZSRR, ucieczkę przed UPA, przyjazd i pierwsze lata we Wrocławiu; opowiada też historię tej części rodziny, która wywieziona do ZSRR opuściła jego teren po układzie Sikorski-Majski i znalazła się w obozie dla polskich uchodźców w Tengeru w Afryce.   Zakres chronologiczny: lata 30. XX w. - 1948 Miejsca wydarzeń: Rava-Ruska (Rawa Ruska, daw. woj. lwowskie, Ukraina), Aktyubinska Oblast (Kazachska Socjalistyczna Republika Radziecka), Tengeru (Tanzania), Brzesko (woj. małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jastarnia (pow. pucki, woj. pomorskie), Lwów (Ukraina), Rawicz (woj. wielkopolskie), Okocim (pow. brzeski, woj. małopolskie), Wieliczka (woj. małopolskie), Tarnowskie Góry (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie)

Relacja Anieli Sławik dotycząca czasu II Wojny Światowej w Łopusznej na Ukrainie, zbrodni ukraińskich popełnianych na ludności polskiej, zakończenia wojny, ucieczki przed banderowcami, drogi na tzw. Ziemie Odzyskane i pierwszych lat w nowym miejscu zamieszkania.   Zakres chronologiczny: 1939-1955 Miejsca wydarzeń: Lopušna (Łopuszna, daw. woj. lwowskie, Ukraina), Krynica-Zdrój (woj. małopolskie), Chomiąża (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Malczyce (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Nowy Sącz (woj. małopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie)

Relacja Jadwigi Hilman dotycząca jej losów w czasie II Wojny Światowej; świadek wspomina okupację niemiecką, obecność partyzantów w okolicznych lasach, wypędzenie z rodzinnej wsi i wycofywanie się Niemców w 1944 r.; wspomina postać księdza Jana Sławińskiego, który ocalił kościół przed wysadzeniem w powietrze; relację kończą wrażenia z pobytu u rodziny pozostałej na Białorusi w 2007 r.   Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Terespol (obwód grodzieński, Białoruś), Masusziny (Mosuszyn, obwód grodzieński, Białoruś)

Relacja Stanisława Srokowskiego, który jako dziecko przeżył rzeź wołyńską w miejscowości Hnilcze (woj. tarnopolskie, pow. Podhajce), a następnie został wraz z rodziną przesiedlony na Ziemie Zachodnie do wsi Zielin (woj. zachodniopomorskie, pow. gryfiński).   Zakres chronologiczny: 1939-1956.   Miejsca wydarzeń: Hnilcze (woj. tarnopolskie, pow. Podhajce), Podhajce (woj. tarnopolskie), Zielin (woj. zachodniopomorskie, pow. gryfiński), Stanisławów (obecnie Iwano-Frankiwsk, Ukraina), Huta Pieniacka (obw. lwowski, Ukraina), Panowice (obw. tarnopolski, Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kędzierzyn-Koźle (woj. opolskie), Opole (woj. opolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Kostrzyn (pow. poznański, woj. wielkopolskie),  Mieszkowice (pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie)

Relacja Bolesława Wiśniewskiego, pracownika Zakładu Naprawy Nadwozi Samochodowych w Jelczu, urodzonego na Kresach Wschodnich II RP, wspominającego swą rodzinną wieś (kolonię) Alfredówkę, położoną tuż przy granicy z Ukraińską SRR, przejście żołnierzy radzieckich w 1944 r., wysiedlenie i transport na tzw. Ziemie Odzyskane, pierwsze lata w Laskowicach i pracę przy budowie i naprawie ciężarowych samochodów pożarniczych; świadek szczegółowo opisuje warunki transportu, wspomina zamieszkałych w Laskowicach Niemców, wysiedlonych w 1948 r., wspomina też niektóre wydarzenia z pracy i mówi o swoim stosunku do niej.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Alfredówka (Ukraina, kolonia nieistniejąca); Podrałówka (kolonia nieistniejąca, Ukraina); Moczulanka (Močulânka, obw. Równe, Ukraina); Laskowice Oławskie (dziś Jelcz-Laskowice, pow. Oława, woj. dolnośląskie)

Relacja Józefa Ikało, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", dotycząca jego rodzinnej wsi Krajnia, stosunków polsko-ukraińskich przed i w czasie wojny, wypadków związanych z przejściem frontu w 1945 r., wysiedleń w 1946 i 1947 r., podróży i przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, nauki i pracy zawodowej oraz życia kulturalnego Ukraińców w Białym Borze (zespół muzyczny, kino, cerkiew, zwyczaje, zabawy); świadek mówi też o ustosunkowaniu się części przesiedleńców do swojej ukraińskiej tożsamości; wspomina też współżycie grup etnicznych w Białym Borze (Niemcy, Ukraińcy, Kaszubi, Białorusini).   Zakres chronologiczny: 1939-1992   Miejsca wydarzeń: Krajna (daw. pow. Dobromil, woj. lwowskie, wieś nieistniejąca), Bińcze (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Lędyczek (pow. Złotów, woj. wielkopolskie), Słupsk (woj. pomorskie), Bircza (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Arłamów (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Koczała (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Człuchów (woj. pomorskie), Chojnice (woj. pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Kaliska (pow. starogardzki, woj. pomorskie), Drzonowo (pow. kołobrzeski, woj. zachodniopomorskie), Stepień (pow.szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Pieniężnica (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Komańcza (pow. sanocki, woj. podkarpackie)

Relacja Michała Kowalczyka, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", dotycząca jego rodzinnej wsi Krajna, czasów II Wojny Światowej i działań okupanta niemieckiego i rosyjskiego, wywózki na tzw. Ziemie Odzyskane i zakwaterowania w Białym Borze, działań zmierzających do nawiązania kontaktów z rozproszoną rodziną, organizowania szkoły ukraińskiej i parafii grekokatolickiej w Białym Borze oraz społeczności ukraińskiej tamże; świadek opowiada szczegółowo kilka wątków, np. ukrycie się w Krajni Ukraińców uciekających przed polskim wojskiem, poszukiwanie domu w Białym Borze, dużo miejsca poświęca, wraz z żoną, obsadzie personalnej i ocenie kierownictwa szkoły ukraińskiej w Białym Borze; na końcu przytacza opowieść świadka zabójstwa gen. Karola Świerczewskiego.   Zakres chronologiczny: 1939-1965   Miejsca wydarzeń: Krajna (daw. pow. Dobromil, woj. lwowskie, wieś nieistniejąca), Bińcze (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Toronto (Kanada), Bircza (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Sydney (Australia), Katowice (woj. śląskie), Olszanica (pow. leski, woj. podkarpackie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Lędyczek (pow. złotowski, woj. wielkopolskie), Białogard (woj. zachodniopomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Zegrze (pow. legionowski, woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Brzeżawa (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Olszanowo (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Człuchów (woj. pomorskie), Czaplinek (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Drohobycz (Ukraina), Sokal (Ukraina), Wałcz (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)

Relacja Petroneli Kozłowicz, mieszkanki Wilna, będącej świadkiem wejścia Armii Czerwonej do miasta w 1939 r., a następnie Wehrmachtu w 1941 r.; świadek skupia się jednak głównie na opisie sytuacji tuż po wyzwoleniu przez Armię Krajową i ponownym wkroczeniu Armii Czerwonej, wspomina represje Rosjan i moment ucieczki do Ełku i na Dolny Śląsk przed wywózką; przytacza też kilka szczegółowych historii z okupacji niemieckiej i opowiada o ojcu, zmobilizowanym w 1939 r. do armii polskiej i odnalezionym w 1947 r. w Podzamku koło Kłodzka.   Zakres chronologiczny: 1939-1947   Miejsca wydarzeń: Vilnius (Wilno, Litwa), Kowno (Litwa), Podzamek (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Relacja Janiny Czwartackiej na temat sytuacji w jej rodzinnej wsi Tiutków i okolicach Trembowli w latach 1939-1945 oraz wywózki na tzw. Ziemie Odzyskane; świadek opisuje morderstwa dokonywane przez nacjonalistów z UPA na okolicznej ludności polskiej, ukrywanie się przed Ukraińcami, wkroczenie Armii Czerwonej w 1943 r., i drogę pociągiem z Trembowli do Wrocławia-Brochowa - konieczność wyżywienia inwentarza, straty dobytku, zabójstwo jednego z współwywiezionych; wspomina też ucieczkę ludności cywilnej z centralnej i zachodniej Polski przez rejon Trembowli, napięte relacje z Ukraińcami przed II Wojną Światową oraz regionalizmy Polaków mieszkających w innych wsiach; osobno opowiada o śmierci swojego brata w bitwie pod Budziszynem; relacja jest dość chaotyczna, choć bogata w szczegóły.   Zakres chronologiczny: 1938-1946   Miejsca wydarzeń: Tût'kìv (Tiutków, Ukraina), Pantaliha (Pantalicha, Ukraina), Terebovlâ (Trembowla, Ukraina), Bautzen (Budziszyn, Niemcy), Wrocław-Brochów (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Zazdrość (Ukraina), Ostrowczyk (Ukraina), Katowice (woj. śląskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Ołyka (Ukraina), Ruzdwiany (Ukraina), Darachów (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie)

Relacja Adama Kisiela, lwowiaka, świadka obrony miasta w 1939 r., żołnierza AK, aresztowanego przez Rosjan i wywiezionego do pracy przymusowej w kopalni węgla w Krasnym Donie, po wojnie zmuszonego do wyjazdu z Lwowa do Wrocławia i następnie z Wrocławia do Łodzi w obawie przed represjami.   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: L'viv (Lwów, Ukraina), Krasnyj Don (prawdopodobnie Krasnodon/Sorokine, Ukraina), Starobìl's'k (Starobielsk, Ukraina), Dnìpropetrows'k/Dnipro (Dniepropietrowsk, Ukraina), Moskwa (Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie), Łódź (woj. łódzkie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Relacja Stanisława Cielesza, kresowiaka, wspominającego czasy II Wojny Światowej w rodzinnej okolicy, od momentu budowy okopów przez Wojsko Polskie we wrześniu 1939 r., poprzez okupację niemiecką i wkroczenie Armii Czerwonej, następnie opisuje niektóre aspekty swojej służby w Korpusie Bezpieczeństwa Wewnętrznego i poszukiwanie mieszkania po zakończeniu służby; najwięcej szczegółów świadek poświęca aresztowaniu przez NKWD i kilkakrotną próbę ucieczki, ukrywanie się przed radzieckimi służbami, a także kwestii obecności religii w Wojsku Polskim i KBW, próbom zwerbowania w struktury Urzędu Bezpieczeństwa oraz pomocy, jakiej udzielili mu poszczególni wojskowi podczas poszukiwania pracy i mieszkania po zakończeniu służby wojskowej; wspomina też o represjach, jakie dotknęły jego rodzinę na Kresach po zajęciu ich przez ZSRR, represjach jakich dopuszczało się NKWD na żołnierzach AK i kontroli, jaką UB sprawowało nad szeregowymi żołnierzami WP.   Zakres chronologiczny: 1939-1952   Miejsca wydarzeń: Dzmisevičy (Dmisiewicze, Białoruś), Nemnovo (Niemnowo, Białoruś), Vojtovcy (Wójtowce, Białoruś), Sapockin (Sopoćkinie, Białoruś), Grodna (Grodno, Białoruś), Wrocław (woj. dolnośląskie), Opatów (woj. świętokrzyskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lębork (woj. pomorskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Wołczyn (pow. kluczborski, woj. opolskie), Namysłów (woj. opolskie), Kluczbork (woj. opolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Zdzisław Maliszewski, opisuje sytuacje rodziny byłego legionisty podczas II wojny światowej, przejście wojsk niemieckich, likwidacje getta w Skałacie, ukrywanie Żydówki w domu rodzinnym,zmuszenie do wyjazdu na Ziemie Zachodnie. Zakres chronologiczny: 1939-1955   Miejsca wydarzeń: Horodnica ( Ukraina), Skałat (Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Berezowice (Ukraina), Borszczów (Ukraina), Bytom (woj. śląskie), Chodaczków Wielki (Ukraina), Chróścina (pow. siematycki, woj. podlaskie), Czortków (Ukraina), Częstochowa (woj. śląskie), Hadyńkowce (Ukraina), Lwów (Ukraina), Opole (woj. opolskie), Katowice (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Piszczatyńce (Ukraina), strzelce Opolskie (woj. opolskie), Wołoczyska (Ukraina), Kołodziejówka (Ukraina), Berlin (Niemcy)

Julian Głuchowski, opisuje wkroczenie najpierw wojsk niemieckich, a następnie rosyjskich do Lwowa. Przedstawia losy ojca świadka, który działał w AK. Ucieczkę całej rodziny z Kresów Wschodnich, powojenną rzeczywistość. Przynależność do grupy oporu- Młodzieżowych Brygad AK, a następnie pozbawienie wolności na okres 3 lat, obóz pracy w Jaworzynie. Wieloletnie represje (niemożność podjęcia studiów, wielokrotne zwolnienia z pracy). W stanie wojennym członek „Solidarności Walczącej”, ukrywał w swoim mieszkaniu Kornela Morawieckiego, kolportował prasę podziemną. Zakres chronologiczny: 1939-1990 Miejsca wydarzeń: Lwów (obecnie Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Ostróda (woj. warmińsko- mazurskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)    

Bogna Grabowska z domu Czaplińska, wywodził się z ziemiańskiej rodziny, opisuje w relacji losy swojej rodziny. W dalszej części skupia się na II wojnie światowej: pomoc partyzantom ukrywającym się w lasach niedaleko jej domu, ślub świadka z Jerzym Grabowskim w 1940 r., życie codzienne w okupowanej Polsce, zamordowanie męża przez gestapo. Udział w Powstaniu Warszawskim najpierw w roli łączniczki, a później sanitariuszki. Przeprowadzka na pomorze i pomoc starszej siostrze (Ruta Czaplińska) w działaniach konspiracyjnych NZW, podjęcie decyzji o ujawnieniu się (Amnestia z dn. 22.02.1947 r.). Przeprowadzka do Malborka, a następnie do Wrocławia w 1948 r. Kontynuacja studiów na Wydziale Rolnictwa na Uniwersytecie Wrocławskim. W latach 1951-1969 rozpoczęcie pracy jako asystent w Wyższej Szkole Rolniczej. Zaangażowanie świadka w marzec 1968 r. Zakres chronologiczny: 1920-1969 Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Mrzezin (woj. pomorskie), Książenice (woj. mazowieckie), Wacławów (woj. mazowieckie), Sory (Litwa), Zułowo (Litwa), Sołdanów (woj. warmińsko-mazurskie), Syczyn (woj. lubelskie), Kroczew (woj. lubeslkie), Radom (woj. mazowieckie), Częstochowa (woj. śląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Zwoleń (woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Opypy (woj. mazowieckie), Zakopane (pow. tatrzański, woj. małopolskie), Malbork (woj. pomorskie)

Relacja Michała Haniszewskiego, opisuje okupację radziecką, a następnie niemiecką we Lwowie, bombardowanie, ponowne zajęcie miasta przez Rosjan, napady band ukraińskich. Wyjazd na Ziemie Zachodnie, relacje z ludnością zamieszkującą te tereny. Przynależność do powojennego harcerstwa, działalność ojca Świadka w WiN. W latach osiemdziesiątych współuczestnictwo w prowadzeniu nielegalnej drukarni Solidarności.Zakres chronologiczny: 1939-1982 Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Pyskowice (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Dżuryn (Ukraina), Żmigrród (woj. dolnośląskie), Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie)

Tadeusz Sahaj opisuje życie w Wacowicach przez II wojną światową, stosunki między Polakami, Ukraińcami i Żydami, wkroczenie Armii Czerwonej i życie pod radziecką okupacją, wybory do Rady Ukraińskiej, pobyt w domu delegatów ukraińskich, wykreślenie z listy osób do wywózki na Sybir, okupację niemiecką, szkolnictwo w czasie wojny, wysiedlenie i transport na zachód oraz stosunki z niemiecką ludnością na Ziemiach Zachodnich.   Zakres chronologiczny: 1929-1950   Miejsca wydarzeń: Wacowice (pow. drohobycki, woj. lwowskie), Rychcice (pow. drohobycki, woj. lwowskie), Drohobycz (woj. lwowskie), Lwów (woj. lwowskie), Sambor (woj. lwowskie), Bielsko Biała (woj. małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zakopane (woj. małopolskie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Wiedeń (Austria), Szczawin (pow. strzeliński, woj. dolnośląskie), Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie)

Relacja Stanisławy Szarycz dotyczy zesłania na Syberię, realiów życia w Archangielsku, osiedlenia we Wrocławiu w 1946 roku, zniszczeń wojennych i odbudowy miasta a także sytuacji Sybiraków po II Wojnie Światowej.   Zakres chronologiczny: 1935-2017   Miejsca wydarzeń: Planty (woj. nowogródzkie), Baranowice (woj. nowogródzkie), Archangielsk (Rosja), Skorokhodove (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Chołmogory (Rosja), Edmonton (Kanada), Toronto (Kanada), Sydney (Australia), Ratyń (woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Sulistrowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie)

Relacja Pauliny Fircowicz opisuje losy rodziny Świadka, którzy tuż po I wojnie światowej zakupili ziemie z rozparcelowanego majątku barona Hugo Wattmana i wybudowali się w miejscowości Doliny koło Cieszanowa. W dalszej części Świadek skupia się na swoim dzieciństwie, opowiada o szkole, do której uczęszczały dzieci polskie i ukraińskie, o kulcie Józefa Piłsudskiego, o organizacjach społecznych tj. Związek Strzelecki, harcerstwo, koła gospodyń wiejskich, o spędzaniu czasu ze starszymi braćmi, którzy rowerami jeździli do Lwowa, a w gazetach śledzili m.in. sprawę Rity Gorgonowej. Następnie Świadek skupia się na II wojnie światowej: przedostanie się jednego z braci do 3 Dywizji Strzelców Karpackich, drugi członek Armii Krajowej. Opis życia codziennego w okupowanej Polsce: zdawania kontyngentów żywnościowych Niemcom, przygotowaniom Niemiec do ataku na ZSRR, Holocaustu – bezpośredniej obserwacji masowego grobu Żydów pomiędzy Lubaczowem a Dachnowem, mordu Żydów na ulicach Lubaczowa. W 1942r. podczas Aktion Zamość, Świadek wraz z rodziną został wysiedlony i przewieziony do obozów tymczasowych w Suścu, Zamościu, a następnie na roboty przymusowe do Niemiec. Opis życia powojennego. Zakres chronologiczny: 1922- lata 90-te XX w. Miejsca wydarzeń: Lubaczów (woj. podkarpackie), Ruda Różaniecka (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Zamość (woj. lubelskie), Kraków (woj. małopolskie), Łódź (woj. łódzkie), Dachnów (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Cieszanów (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Lwów (Ukraina), Niemirów (Ukraina), Wróblaczyn (Ukraina), Bełżec (pow. tomaszowski, woj. lubelskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Relacja Andrzeja Wirgi, członka Solidarności Walczącej, dotyczy udziału w opozycji, początków Solidarności, pracy w Polarze, Elwro i w Polskim Związku Motorowym, wybuchu stanu wojennego, działalności Solidarności w Niemczech, Polonii w Niemczech. Zakres chronologiczny: 1945-2017   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Frankfurt (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie), Magdalenka (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Gdańsk (woj. pomorskie), Düsseldorf (Niemcy), Bremen (Niemcy)  

Janina Byra opisuje warunki życia przed II Wojną Światową, społeczność rodzinnego Suśca, stosunki pomiędzy mieszkańcami różnych narodowości, okupację niemiecką i rosyjską, budowę schronu ziemnego, represje Niemców wobec mieszkańców wsi, życie codzienne i obchody świąt, przeprowadzkę do Lublińca, powstanie PGR w Lublińcu i pracę w nim.   Zakres chronologiczny: 1938-1953   Miejsca wydarzeń: Susiec (woj. lubelskie), Nowy Lubliniec (pow. lubczowski, woj. podkarpackie)

Anna Kasprzyk opisuje naukę pracy na roli w wieku dziecięcym oraz pracę sezonową na folwarku, maszyny tkackie używane w latach przedwojennych, łapanki młodych ludzi do wywózek na roboty, ukrywanie się przed wywózką, ucieczka przed frontem, chowanie rzeczy w ścianach domów na Wschodzie, przyjazd na Ziemie Zachodnie, znajdowanie rzeczy schowanych przez Niemców, a także zwyczaje Żydów na Kresach i relacje pomiędzy dziećmi polskimi, ukraińskimi i żydowskimi.   Zakres chronologiczny relacji: 1924–2018   Miejsca wydarzeń: Kresy, Zabojki (Ukraina), Kozłów (Ukraina), Lubrza (woj. opolskie), Pokropiwna (Ukraina), Denysów (Ukraina), Prudnik (woj. opolskie), Baligród (pow. leski, woj. podkarpackie), Gubin (pow. krośnieński, woj. lubuskie), Śmicz (pow. prudnicki, woj. opolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Tarnopol (Ukraina), Berlin (Niemcy), Prężynka (pow. prudnicki, woj. opolskie)

Relacja Marii Sobulskiej dotyczy dzieciństwa spędzonego w Podkamieniu, wybuchu II Wojny Światowej, osiedlenia się w okolicach Brzegu Dolnego po wojnie, pracy w zakładach odzieżowych przy ul. Szewskiej we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1930-2017   Miejsca wydarzeń: Podkamień (obw. lwowski, Ukraina), Brody (obw. lwowski, Ukraina), Krzemieniec (obw. tarnopolski, Ukraina), Brzeg Dolny (pow. wołowski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wołów (woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Relacja Henryka Truskowskiego dotyczy życia na wileńszczyźnie przed wojną, okupacji niemieckiej, zsyłki na Syberię i pracy w kołchozie, powrótu do kraju i studiów oraz pracy w Olsztynie.   Zakres chronologiczny relacji: 1931 - 2017   Miejsca wydarzeń: Duburajcie (Litwa), Jeziorany (woj. warmińsko-mazurskie), Czeremchowo (obwód irkucki), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Dyneburg (Łotwa), Krasnojarsk (Rosja), Irkuck (Rosja), Smoleńsk (Rosja), Moskwa (Rosja), Warszawa (woj. mazowieckie), Drawsko Pomorskie (woj. zachodniopomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Białystok (woj. podlaskie)

Maria Jankowska opisuje dzieciństwo podczas II Wojny Światowej, wojenne i powojenne losy rodziny, przesiedlenie na teren PRL w 1956 roku, organizacje życia na Ziemiach Zachodnich i pracę zawodową w szpitalu psychiatrycznym.   Zakres chronologiczny: 1941-1990   Miejsca wydarzeń: Dziamonty (Białoruś), Wilno (Litwa), Karelia, Kuźnica (pow. sokólski, woj. podlaskie), Mińsk (Białoruś), Brześć (Białoruś), Chojnów (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Osetnica (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Czerwińsk (pow. płoński, woj. mazowieckie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie)

Irena Wojciechowska z domu Baranowska opisuje młodość na przedwojennych Kresach, edukację, pracę, relacje z Żydami przed i w czasie wojny, wkroczenie Armii Czerwonej do Puchacza, relacje z Rosjanami i Ukraińcami pod okupacją radziecką, wkroczenie wojsk niemieckich, przesiedlenie na Ziemie Zachodnie, długi pobyt na dworcu w Bytmoniu, pracę zawodową w Wałbrzychu i we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1923-1990   Miejsca wydarzeń: Puchacz (obw. rówieński, Ukraina), Bazaltowe (obw. rówieński, Ukraina), Bytom (woj. śląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Karasin (obwód wołyński, Ukraina), Klesów (obwód rówieński, Ukraina), Sarny (obwód rówieński, Ukraina), Rokietnica (pow. poznański, woj. wielkopolskie)

Relacja Jerzego Podhajeckiego dotyczy II Wojny Światowej we Lwowie, przesiedlenia na Górny Śląsk i powjennej społeczności Bytomia.   Zakres chronologiczny: 1939-1970   Miejsca wydarzeń: Bytom (woj. śląskie), Lwów (Ukraina), Katowice (woj. śląskie)

Relacja Anny Rosół dotyczy dzieciństwa we wsi Kaczanówka, tradycji świątecznych, relacji pomiędzy ludnością polską i ukraińską, okupacji, powojennego życia na Ziemiach Zachodnich.   Zakres chronologiczny relacji: 1919 - 2018   Miejsca wydarzeń: Kaczanówka (obw. tarnopolski, Ukraina), Lublin (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Poczajów (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Jan Kazimierz Janowski urodził się w 1910 r. w miejscowości Hulcze, pow. sokalski, w rodzinie urzędnika pocztowego. W swojej relacji zawarł wspomnienia z dzieciństwa spędzonego na Kresach (Hulcze, Horodenka, Medynice) dotyczące: życia rodzinnego (Święta Bożego Narodzenia, Wielkanoc, Pierwsza Komunia Święta), służby harcerskiej w zastępie Lisów (wycieczka nad Dniestr i do Czerwonogrodu), życia szkolego (nauka w gimnazjum, przedstawienia teatralne, koncerty, festyn z pokazem radiowym, bal charytatywny) oraz spotkań z żołnierzami różnych formacji, które w okresie I wojny światowej stacjonowały w Medynicach (legioniści Piłsudskiego, wojsko rosyjskie, niemieckie i rumuńskie). Druga część relacji dotyczy przyjazdu Janowskiego do Bystrzycy Kłodzkiej oraz pracy w Państwowym Urzędzie Repatriacyjnym w Bystrzycy Kłodzkiej w 1947 r. Autor opisuje pochód pierwszomajowy, poświęcenie sztandaru SL, wysiedlenie Niemców, działalność Towarzystwa Krzewienia Kultury i Sztuki w Bystrzycy oraz pierwszą w powiecie uroczystość nadania ziemi polskim osadnikom (Piotrowiec, 13.11.1947). Wspomnienia spisane w 1970 r. na konkurs organizowany przez Wydział Kultury Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Bystrzycy Kłodzkiej.   zakres chronologiczny: 1910-1925; 1947 miejsca wydarzeń: Hulcze, Horodenka, Medynice, Bystrzyca Kłodzka, Piotrowice

Świadectwo ukończenia szkoły podoficerskiej w 51 Pułku Piechoty Kresowej wydane na nazwisko Michał Rajca, 15.10.1927.

Pocztówka przedstawiająca Dom Żołnierza P.B.K. Koła Skałat zaprojektowany przez architekta Emila Erdheima wydana najprawdopodobniej przez Drukarnię Piller-Neumanna we Lwowie w 1936 r..

Tymczasowa nominacja na nauczyciela szkoły powszechnej w Sokociniętach wystawiona na nazwisko Kazimierz Trzeciak przez Inspektora Szkolnego Powiatu Oszmiańskiego, 25.01.1923.

Zawiadomienie o zmianie statusu gminazjum z prywatnego na państwowe wysłane przez dyrektora szkoły do jej nauczyciela, Kazimierza Trzeciaka, Oszmiana, Rzeczpospolita Polska (obecnie Białoruś) 7.02.1931.

Autor opisuje przebieg repatriacji jego rodziny z miasteczka w woj. tarnopolskim na Psie Pole, organizację mszy św. i szkolnictwa po wojnie, akcję odgruzowywania miasta i komunikację w zrujnowanym Wrocławiu, wspomina również o akcji zdejmowania uszkodzonego lustra z czubka Iglicy. Zakres chronologiczny: 10.1945-1953 Miejsce wydarzeń: Kopyczyńce (woj. tarnopolskie), Wrocław

Opis tragedii ze wsi Osowa, gdzie latem 1950 roku doszło do nocnego napadu uzbrojonej bandy na działacza partii komunistycznej i kierownika kołchozu. Do wspomnień jest dołączony wiersz. Zakres chronologiczny: lato 1950 Miejsce wydarzeń: Osowa (powiat stoliński, woj. brzeskie, dziś na Białorusi)

Wspomnienia Sybiraka wywiezionego jako dziecko wraz z całą rodziną z terenu Kresów Wschodnich. Autor opowiada o transporcie na Syberię, o codziennym życiu zesłańców, o przewiezieniu ich Wołgą w rejon Saratowa, gdzie zastał ich koniec wojny i o podróży na Ziemie Zachodnie. Wspomina również swych braci służących w Armii Berlinga. Zakres chronologiczny: 1939-1946 Miejsca wydarzeń: Józefówka (woj. tarnopolskie, pow. Brzeżany), Ust-Onołwa, Galaszor (obw. Mołotowsk), Rot-Front (rejon Pierwomajsk), Duszniki Zdrój (woj. dolnośląskie, pow. kłodzki)

Relacja prof. Janiny Kwiatkowskiej-Korczak dot. II wojny światowej, życia, studiów i doktoratu we Lwowie, przyjazdu do Polski w ramach tzw. drugiej repatriacji, osiedlenia się we Wrocławiu, pracy i kariery zawodowej w Katedrze Biochemii Akademii Medycznej, warunków pracy, sytuacji politycznej, relacji na uczelni i kontaktów ze studentami.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Workuta (Rosja), Oświęcim (woj. małopolskie), Siechnice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie)

• Relacja Anny Zając, mieszkanki podlwowskich Sokolnik, wspominającej przedwojenne życie w rodzinnej wsi, okupacje: niemiecką i radziecką, warunki życia i głód, traktowanie przez okupantów, następnie dokwaterowanie rodziny łemkowskiej i zmuszenie do wyjazdu z rodzinnej wsi, przyjazd na tzw. Ziemie Odzyskane, warunki mieszkaniowe, życie codzienne i rodzinne; wspomina też dobre relacje z zastanymi po przyjeździe Niemcami - zwykłymi ludźmi, lekarzem, księdzem; opowiada też o odwiedzinach rodzinnej wsi i Kresów w 1990 r.  
• Zakres chronologiczny: 1938-1990  
• Miejsca wydarzeń:
  Sokìl'niki (Sokolniki, daw. pow. Lwów, Ukraina),
  L'viv (Lwów, Ukraina),
  Oława (woj. dolnośląskie),
  Wierzbno (pow. Oława, woj. dolnośląskie),
  Marcinkowice (pow. Oława, woj. dolnośląskie),
  Sambor (Ukraina),
  Drohobycz (Ukraina),
  Gródek (Ukraina),
  Kamionka Strumiłowa (Ukraina),
  Rudki (Ukraina),
  Wrocław (woj. dolnośląskie),
  Radziechów (Ukraina)

Relacja Romana Świdzińskiego dotyczy życia w Tarnopolu w czasie II Wojny Światowej, realiów życia w PRL-u oraz pracy w zawodzie pilota samolotów odrzutowych.   Zakres chronologiczny: 1933-1990   Miejsca wydarzeń: Balice (pow. krakowski, woj. małopolskie), Berlin (Niemcy), Biała (pow. prudnicki, woj. opolskie), Bornholm (wyspa, Dania), Bytom (woj. śląskie), Chicago (Stany Zjednocozne Ameryki), Czarnobyl (Ukraina), Dęblin (pow. rycki, woj. lubelskie), Gdynia (woj. pomorskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Katowice (woj. śląskie), Kijów (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Moskwa (Rosja), Norymberga (Niemcy), Opole (woj. opolskie), Petryków (obw. tarnopolski, Ukraina), Redzikowo (pow. słupski, woj. pomorskie), Sachalin (wyspa w Rosji), Słupsk (woj. pomorskie), Smoleńsk (Rosja), Świerklaniec (pow. tarnogórski, woj. śląskie), Tarnopol (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Wiedeń (Austria), Żytomierz (Ukraina)

obchody święta uchwalenia konstytucji 3 maja w Skale Podolskiej;

od lewej: Anatoliusz [ur. w 1931 r.], Alfred [ur. w 1932 r.], Maria [z d. Broczek, 1907-1966], Feliks [ur. w 1929 r.] oraz Piotr [1901-1945; cała rodzina odznaczona tytułem "Sprawiedliwych wśród Narodów Świata" za pomoc w ukrywaniu Żydów podczas II wojny światowej"];

[kościół rzymskokatolicki pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny we wsi Osowa (do 1939 r. pow. stoliński, woj. podolskie - dziś rejon stoliński, obwód brzeski na Białorusi); niezachowany do dzisiaj - pozostała tylko dzwonnica]

Portret małżeństwa: Zenony (z d. Rupczak) i Bronisława Sokołowskich w Sokalu, 1900 r.

Danuta Sokołowska (pierwsza od lewej, w górnym rzędzie - dziewczynka stojąca na schodach) z rodziną w Warężu, w 1932 r.

Maria Krupicka ze swoim bratankiem Stefanem Gordonem przed gmachem Opery Lwowskiej (obecnie Lwowski Narodowy Akademicki Teatr Opery i Baletu im. S. Kruszelnickiej)

Dzieci ukraińskie w Lubaczowie - z lewej Janina Łytwyn, z prawej Eugenia Kowalczyk (Koziej)

Portret zbiorowy, 4 mężczyzn i 3 kobiety, ukraińscy mieszkańcy wsi Hołuczków; stoją: N. N., Semen Łajkosz, Mychajło Husejko, N. N.; siedzą: N. N., Julia Husejko-Łajkosz, N. N. Autorem fotografii być może jest Jan Gawan (wg świadka niejaki Galan)

Fotografia ikony znajdującej się przed II Wojną Światową w cerkwi grekokatolickiej w Krecowie; Matka Boża z Dzieciątkiem, oboje ukoronowani, Maryja we wzorzystej szacie, flankowana przez półpostaciowych aniołów, ponad nią wizerunek Boga Ojca i Ducha Świętego w postaci gołębicy; Jezus trzyma zwój z tekstem zapisanym cyrylicą