Od września 1980 r. powstawały na uczelniach komitety organizacyjne nowo powstających niezależnych organizacji studenckich. Przełomowy dla losów przyszłego NZS okazał się Zjazd Delegatów Komitetów Założycielskich Niezależnych Organizacji Studenckich, który odbył się w Warszawie w dniach 18-19 października 1980 r, podczas którego zaproponowano powstanie ogólnopolskiej organizacji o nazwie Niezależne Zrzeszenie Studentów. Jednak władze komunistyczne robiły wszystko by nie zarejestrować nowopowstałego zrzeszenia. Doprowadziło to do protestów wśród studentów. 6 stycznia 1981 r. w Łodzi został powołany Studencki Komitet Jedności oraz podjęta została akcja, która miała polegać na całodobowym okupowaniu budynków Uniwersytetu Łódzkiego, przy odbywających się zajęciach. 15 stycznia doszło do spotkania delegacji studentów wraz z ministrem nauki Januszem Górskim, który podczas spotkania nie wyraził chęci współpracy. Tego samego dnia wieczorem postanowiono rozpocząć strajk na Uniwersytecie Łódzkim, a w kolejnych dniach dołączyli studenci z Politechniki Łódzkiej, Akademii Medycznej i Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej.