praca przymusowa

Taksonomia

Kod

Uwagi do zakresu

Noty źródłowe

Display note(s)

Terminy hierarchiczne

praca przymusowa

Terminy równoznaczne

praca przymusowa

Powiązane terminy

praca przymusowa

145 Opis archiwalny results for praca przymusowa

Only results directly related

Janina Gądko - relacja

  • Krótki biogram Janiny Gądko oraz dwie strony ręcznie zapisanych wspomnień, w których opowiada o wywózce do Kazachstanu i katorżniczej pracy na miejscu. W dalszej części czytamy o powrocie do kraju po II wojnie światowej.]
  • Zakres chronologiczny: 1931-1969
  • Miejsca wydarzeń: Ostrów (pow. Kowel), Archangielsk, Kirył, Bystrzyca Kłodzka, Krzyżowice

Gądko Janina

Jakub Gordon - relacja

  • Wspomnienia Jakuba Gordon, w których opowiada o swojej młodości spędzonej w Wilnie, następnie o wywózce do ZSRR. Następnie opisuje ciężkie warunki pracy i dalszą podróż do Kazachstanu gdzie zaczął pracować w kopalni. W ostatniej części znajdujemy opowieść o powrocie do kraju i organizacji życia po wojnie.]
  • Zakres chronologiczny: 1940-1978
  • Miejsca wydarzeń: Wilno, archangielska obłast, Kazachstan, Łódź, Wrocław

Gordon Jakub, Kruk Edward

Anna Czerwonko - relacja

  • Wspomnienia Anny Czerwonko z okresu swojej młodości w II Rzeczpospolitej, okres II wojny światowej. Wywózkę na Sybir wraz z rodziną z Januszkiewicz. Szczegółowo opisuje podróż, warunki podczas niej panujące i represje, którymi NKWD traktowało deportowanych. Z pobytu w Wołodarce dowiadujemy się o warunkach życia dorosłych i dzieci, o edukacji jaką można było otrzymać na miejscu w radzieckiej szkole. Następnie opisuje powrót do kraju i losy swojej rodziny aż do momentu śmierci ojca w 1987 roku.]
  • Zakres chronologiczny: 1939-1987
  • Miejsca wydarzeń: Januszkiewicze (woj. nowogródzkie), Łomża, Kokczetaw (Kazachstan), Akmolińsk (dziś Astana - Kazachstan), Workuta (Rosja), Wołodarka (Ukraina), Wrocław, Kowary.

Czerwonko Anna

Maria Homerska - relacja

  • Wspomnienia Marii Homerskiej z okresu przedwojennego. Następnie opisuje losy swojej rodziny z okresu II wojny światowej. Przymusową deportację z Rzeczpospolitej na Syberię, warunki życia na miejscu, pracę przymusową. Opowiada o chorobach i niedoli na miejscu, a także o represjach ze strony NKWD. Następnie opisuje powrót do kraju i zamieszkanie w Dusznikach Zdrój, a także organizację życia po wojnie.]
  • Zakres chronologiczny: 1930-1974
  • Miajsca wydarzeń: Husaki (woj. podlaskie), Połoneczka (Białoruś), Nieśwież (Białoruś), Nowogródek (Białoruś), Horodziej (Białoruś), Archangielsk (Rosja), Duszniki Zdrój.

Homerska Maria

Ludwik Konarski - relacja

  • Wspomnienia Ludwika Konarskiego od momentu narodzin, poprzez wydarzenia I wojny światowej. Opowiada o obronie Lwowa, w której brał udział. następnie o swojej pracy w II RP w nadleśnictwie. Podczas II wojny światowej zostaje powołany do armii, następnie po klęsce zostaje pojmany i deportowany wgłąb ZSRR gdzie zostaje osadzony w więzieniu, a następnie przetransportowany na daleką Syberię. Opisuje warunki pracy w łagrze, choroby i niedole, których był uczestnikiem. W dalszej części opowiada o długiej drodze do ojczyzny i przeciwnościach losu, które go po drodze spotykały. Po powrocie do kraju opisuje organizację życia po wojnie w PRL. Swoją pracę, przynależnośc do organizacji, oraz odznaczenia, które uzyskał aż do 1990 roku.]
  • Zakres chronologiczny: 1895-1990
  • Miejsca wydarzeń: Sędziszów (pow. jędrzejowski, woj. świętokrzyskie), Kielce, Raszków (pow. ostrowski, woj. wielkopolskie), Chęciny (pow. kielecki, woj. świętokrzyskie), Lwów (Ukraina), Rajgród (pow. grajewski, woj. podlaskie), Białowieża, Brześć (dawniej Litewski, Brześć nad Bugiem - Białoruś), Łuck (Ukraina), obwód swierdłowski (Rosja), Kijów (Ukraina), Łódź, Warszawa, Ostrów Wielkopolski, Wrocław.

Konarski Ludwik

Agnieszka Jesionek - relacja

  • Relacja Agnieszki Jesionek, w której opisuje swoje losy podczas II wojny światowej. Deportację z Wołynia, katorżniczą pracę w obozie pracy na Syberii. Opisuje warunki panujące na miejscu, organizację pracy i warunki, które sprzyjały rozwojowi chorób zakaźnych.]
  • Zakres chronologiczny: 1940-1946
  • Miejsca wydarzeń: Wołyń, obłast archangielska, Astrachań (Rosja), Aktiubińsk (Kazachstan), Kłodzko.

Jesionek Agnieszka, Kruk Edward

Jednoróg - relacja

  • Wspomnienia osoby piszacej pod pseudonimem "Jednoróg", w których opisuje on swoje przeżycia od momentu wybuchu II wojny światowej, łącznie ze swoim udziałem w szeregach Armii Krajowej w obronie ludności cywilnej przed agresją Ukraińców. Następnie opisuje moment aresztowania przez NKWD i wywózkę na daleka Syberię. Dalej opowiada o przymusowej pracy w różnych miejscach i o warunkach, które panowały na miejscu. Po uzyskaniu amnestii po prawie dziesięcioletnim pobycie uzyskuje pozwolenie na powrót do kraju. W części końcowej opisuje szczegółową trasę powrotu do Polski i moment odnalezienia rodziny.]
  • Zakres chronologiczny: 1939-1954
  • Miejsca wydarzeń: Siemianówka (woj. podlaskie), Pustomyty (Ukraina), Sokolniki (nieistniejąca dziś wieś w pow. lwowskim), Magadan (Rosja), Susuman (Rosja), Chabarowsk (Rosja), Ułan Bator (Mongolia), Moskwa (Rosja), Medyka (woj. podkarpackie), Wrocław, Oleśnica.

Jednoróg

Aniela Kosica - relacja

  • Wspomnienia Anieli Kosicy, w których opisuje swoje zesłanie na daleką Syberię. Szczegółowo opisuje okoliczności wyjazdu, warunki podróży oraz nastroje panujące podczas transportu. Po przyjeździe na miejsce opisuje warunki życia, pracy oraz jedzenie. Opowiada także o osobistych nieszczęściach, o śmierci ojca i matki, oraz o byciu bliskim załamania co poskutkowało oddaniem rodzeństwa do domu dziecka. Następnie opsuje problemy z PUR związane z powrotem do kraju.]
  • Zakres chronologiczny: 1940-1979
  • Miejsca wydarzeń: Gorlice (woj. małopolskie), Buczacz (Ukraina), Husiatyn (Ukraina), Morszyn (Ukraina), posiołek Kajgorodek (Republika Komi, Rosja), Bielawa.

Kosica Aniela

Danuta Nieruchaj - relacja

  • Wspomnienia Danuty Nieruchaj z okresu wywiezienia jej wraz z rodziną do Kazachstanu (1952-1956). Opisuje represje, które dotknęły ją wraz z rodziną, warunki podróży. Szczegółowo opisuje pracę na miejscu, wyżywienie, choroby dotykajace współwięźniów. Dzięki pomocy rodziny udało jej się powrócić do kraju w 1956 roku.]
  • Zakres chronologiczny: 1938-1990
  • Miejsca wydarzeń: pow. augustowski, Uchta (miasto w Rosji, w republice Komi), Қарағанды (Karaganda - Kazachstan), Гро́дна (Grodno - Białoruś), Grabanów (woj. lubelskie), Biała Podlaska.

Nieruchaj Danuta

Zdzisław Karpowicz - relacja

  • Wspomnienia Zdzisława Karpowicza spisane przez niego w 60 lat po powrocie do kraju. W szczegółowy sposób opisuje w nich swoje dzieje od samego poczatku, przedstawia swoją rodzinę przed wywózką. We wprowadzeniu opisuje początek wojny i okupację sowiecką. Moment, w którym NKWD przy pomocy zołnierzy zesłało ich na tułaczkę na daleką Syberię. Dokładnie przybliża nam podróż, warunki w jakich podróżowali więźniowie (zarówno podczas podróży lądowej jak i później - rzecznej). Wiele czasu poświęca, aby rok po roku przybliżyć czytelnikowi okres pobytu na zesłaniu. Zagłębia się w każda dziedzinę życia, od warunków bytowania, wyzywienia, chorób aż po szkołę i dziecięce zabawy. Opisuje proces technologiczny powstawania jednostek pływających budowanych w głębi syberyjskiej tajgi. Następnie przechodzi do opisu podróży powrotnej, problemów na kolei, aż wreszcie do momentu osiedlenia na miejscu i próby podjęcia normalnego życia na nowo.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1933 - 2007
  • Miejsca wydarzeń: Ваўкавыск (Wołkowysk, Białoruś), Новосибирск (Nowosybirsk, Rosja), Баранавічы (Baranowicze, Białoruś), Мінск (Mińsk, Białoruś), Куйбышев (Kujbyszew, Rosja), Омск (Omsk, Rosja), Томск (Tomsk, Rosja), Асино (Asino, Rosja), Warszawa, Wrocław

Karpowicz Zdzisław

Janina Król - relacja

  • Wspomnienia Janiny Król z okresu drugiej wojny światowej, w których opowiada o przeżyciach swoich wraz z bliskimi. Opisuje okupacje radziecką i niemiecką, wywózkę na tereny dzisiejszej Polski, pracę przymusową dla Niemców oraz niebezpieczeństwa związane z agresją Ukraińców na ludnośc polskiego pochodzenia.]
  • Zakres chronologiczny: 1939 - 1945Miejsca wydarzeń: Львів (Lwów, Ukraina), Винники (Winniki, Ukraina), Gorlice, Bytom, Przemyśl

Król Janina

Lacyk - relacja

  • Wspomnienia pisane pod pseudonimem Lacyk, w których autor opisuje swoje dzieje z lat 1945 - 1948 kiedy to był robotnikiem przymusowym w kopalni w Austrii. Następnie został aresztowany i wywieziony wgłąb ZSRR. Opisuje warunki podróży oraz wyżywienia, choroby które nękały współwięźniów i represje dotykające ich ze strony NKWD. Do kraju powrócił w 1948 roku.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1945 - 1948
  • Miejsca wydarzeń: Austria, Budapest (Budapeszt, Węgry), Находка (Nachodka, Rosja), Нижанковичі (Niżankowice, Ukraina), Самбір (Sambir, Sambor, Ukraina), Львів (Lwiw, Lwów, Ukraina), Магадан (Magadan, Rosja), grupa obozów Kołyma (ZSRR).

Lacyk

Romualda Wieligda-Czerepak - relacja

  • Wspomnienia Romualdy Wieligdy-Czerepak  z okresu drugiej wojny światowej i okresu po jej zakończeniu, w których opisuje swoją tułaczkę wraz z rodziną. W pierwszej części relacji opisuje zesłanie do Kazachstanu i Uzbekistanu, podróż, pracę i warunki panujące na miejscu. Opowiada o trudnej sytuacji rodzinnej, która doprowadziła do śmierci ojca i rozłąki z matką. Następnie kontynuuje opowieść, kiedy to opuściła Syberię wraz z Armią Andersa i udała się w podróż do Afryki. Opowiada jak wyglądały obozy przejściowe wojska polskiego i towarzyszących im cywili na obczyźnie. Wspomnienia kończy opis drogi powrotnej do ojczyzny.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940 - 1947
  • Miejsca wydarzeń: Tajkury (dawna gmina Zdołbice, powiat Zdołbunów, województwo wołyńskie), Wołogda (Rosja), Омск (Omsk, Rosja), Karkin Batasz (po uzbecku "Dolina Śmierci"), Türkmenbaşy (Turkmenbaszy, dawniej Krasnowodzk, Krasnowodsk, Красноводск, Turkmenistan), Bandar-e Anzali (dawniej Pahlevi, Iran), تهران (Teheran, Iran), Mombasa (Kenia), Koja (osiedle polskie w Ugandzie), Genova (Genua, Włochy).

Wieligda-Czerepak Romualda

Jadwiga Szlakowicz - relacja

  • Wspomnienia Jadwigi Szlakowicz z okresu II wojny światowej. Opisuje w nich pokrótce co stało się z poszczególnymi członkami jej rodziny. Osią relacji jest wywózka do Kazachstanu, którą to przedstawia szczegółowo - zarówno samą podróż jak i warunki życiowe jakich doświadczyli na miejscu. Opowiada o pracy, którą musiała wykonywać, o wyżywieniu jakie dostawało się na miejscu w zamian za niewolniczą harówkę. Następnie opisuje trudności z odnalezieniem zaginionych członków rodziny i problemy związane z powrotem do ojczyzny. Na koniec opisuje lata bezpośrednio po powrocie, o zawirowaniach rodzinnych, które na sam koniec zaprowadziły ją do Wrocławia.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940-1952
  • Miejsca wydarzeń: Львів (Lwów, Ukraina), Obwód Semipałatyński (Rosja), Аягөз (Ajagoz, Kazachstan), Куйбышев (Kujbyszew, Rosja), Leżajsk (pow. leżajski, woj. podkarpackie), Wrocław, Szczecin

Szlakowicz Jadwiga

Czesław Steiner - relacja

  • Wspomnienia Czesława Steinera, w których opowiada pokrótce historię swojego życia, od wczesnych lat młodości do dnia, w którym spisana została jego relacja. Przedstawia ogólnie swoją rodzinę, następnie bardziej szczegółowo skupia się na zesłaniu. Zajmująco opisuje warunki podróży i niewygody jakich doświadczyli podczas jazdy wagonem towarowym w zimie. Następnie zapoznaje nas z warunkami jakie zastali na miejscu. Opisuje mieszkanie, pracę, choroby, sposoby zdobywania żywności oraz to jak drastycznie zmniejszała się populacja Polaków wywiezionych na wschód. Pod koniec we wspomnieniach znajdujemy opis powrotu do ojczyzny, oraz lat po wojnie. Relacja kończy się podsumowaniem zysków i strat poniesionych podczas tych burzliwych dziejów.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940-2001
  • Miejsca wydarzeń: Mieczyszczów (Ukraina), А́бан (Aban, wieś w Rosji), Луганськ (Ługańsk - dawniej Woroszyłowgrad, Ukraina), Wrocław.

Steiner Czesław

Barbara Ciesielska - relacja

  • Wspomnienia Barbary Ciesielskiej z okresu II wojny światowej. Opisuje losy swoje i swojej rodziny podczas zesłania przez NKWD wgłąb ZSRR. Opowiada o podróży, warunkach zakwaterowania, wyżywieniu i pracy, którą musieli wykonywać na miejscu, by przeżyć. Opowiada losy swojego rodzeństwa zmuszonego do walki na froncie, oraz rozstania się z ojcem i odnalezienia go po wojnie. Relacja kończy się opisem powrotu brata z zesłania w 1958 roku.
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1939-1958
  • Miejsca wydarzeń: Białystok, Abakan

Małaszewska Leokadia, Ciesielska Barbara, Fendorf Halina

Urlaubschein

Zezwolenie na urlop z pracy przymusowej w okupacyjnej Służbie Budowlanej dla Jerzego Woźniaka (w dokumencie: Woźniak Georg); odręczny podpis inspektora Służby Budowlanej Sirkowskiego

Baudienst im Generalgouvernement

Kartka pocztowa

korespondencja Aleksandry Godyckiej zam. w m. Włochy dziś w granicach administracyjnych Warszaway do syna Witolda Godyckiego-Ćwirko przebywającego na robotach przymusowych w Sangerhausen dziś Republika Federalna Niemiec, kraj związkowy Saksonia-Anhalt;

Aleksandra Godycka

Postkarte = kartka pocztowa

korespondencja Witolda Godyckiego-Ćwirko przebywającego na robotach przymusowych w Sangerhausen, dziś w Republice Federalnej Niemiec, w kraju związkowym Saksonia-Anhalt do matki, Aleksandry Godyckiej, zam. w m. Włochy dziś w granicach administracyjnych Warszawy;

Godycki-Ćwirko Witold

Arbeitskarte = Karta pracy

wystawiona dla Selerowicz Stefan dnia 28 czerwca 1944 roku przez Arbeitsamt we Wrocławiu, na części odklejonej zdjęcie i odciski palców okaziciela oraz pieczęcie wystawcy

Ziółkowski Wojciech

Strenger Verweis. = Surowa nagana

pismo informujące Zygmunta Garbowskiego na dokumencie błędny zapis imienia, pracownika Vereinigte Ostwerke GmbH w Milecu przedsiębiorstwo należące do Ernst Heinkel Flugzeugwerke, powstałe przypuszczalnie na bazie przedwojennej wytwórni Polskich Zakładów Lotniczych o udzieleniu mu nagany w związku ze znalezieniem u niego grzebienia wykonanego z materiału należącego do zakładu

Vereinigte Ostwerke GmbH

Kartka pocztowa do robotnika przymusowego

Nadawca, Barbara Czerwińska, pisze do matki, Jadwigi Czerwińskiej, przebywającej w Gemeinschaftslager Rote Mühle w Schwarzenberg; na awersie kartki, w prawym górnym rogu awersu słabo czytelna data 6 III 45; tekst kończy się na rewersie, okrążając wydrukowany tekst Der Führer kennt nur Kampf, Arbeit und Sorge. Wir wollen ihm den Teil abnehmen, Den wir ihm abnehmen können w prawym górnym rogu rewersu nadrukowany znaczek pocztowy z podobizną Adolfa Hitlera i podpisem Deutsches Reich; stempel pocztowy okrągły, częściowo zatarty W Schwarzenberg w Saksonii mieściła się fabryka sprzętów metalowych F. W. Kutzscher, dla której musiała pracować Jadwiga Czerwińska

Czerwińska Barbara

Kartka pocztowa do robotnika przymusowego

Nadawca, Jerzy Bobiński, pisze do Jadwigi Czerwińskiej, wspomina m. in. o Powstaniu Warszawskim; w prawym górnym rogu awersu data 14/X-44 r.; na rewersie nadrukowany znaczek pocztowy z dziedzińcem arkadowym niezidentyfikowanej budowli i podpisem Generalgouvernement; pieczęć pocztowa okrągła, z datą 18.10.1944, w legendzie napis Petrikau (Distr. Radom) W Schwarzenberg w Saksonii mieściła się fabryka sprzętów metalowych F. W. Kutzscher, dla której musiała pracować Jadwiga Czerwińska

Reichspost

Kartka pocztowa do robotnika przymusowego

Nadawca, Antoni Czerwiński, pisze do Jadwigi Czerwińskiej na adres Metallwarenfabrik Kutzscher Schwarzenberg Rothe Mühle; na awersie data dzienna 21/XII; na rewersie naklejony znaczek z podobizną Adolfa Hitlera i podpisem Deutsches Reich / Genereralgouvernement; pieczęć pocztowa okrągła, słabo czytelna, z datą roczną prawdopodobnie 1944; w legendzie napis Krakau 2; obok druga pieczęć, prostokątna, z tekstem ... die Zeitgebietszahlen!

Reichspost

Zaświadczenie powracającego z prac przymusowych

Zaświadczenie dla osoby powracającej z robót przymusowych z Niemiec, z prośbą o ułatwienie jej bezpłatnego przejazdu koleją. Wydrukowane na odwrocie niemieckiego druku Arbeitsgemeinschaft Des Deutschen Fuhr und Kraftfahrgewerbes eGmbH.

Miejski Komitet Opieki Społecznej

Kartka pocztowa

korespondencja Aleksandry Godyckiej zam. w m. Włochy dziś w granicach administracyjnych Warszaway do syna Witolda Godyckiego-Ćwirko przebywającego na robotach przymusowych w Sangerhausen dziś Republika Federalna Niemiec, kraj związkowy Saksonia-Anhalt;

Aleksandra Godycka

Arbeitskarte = Karta pracy

wystawiona dla Selerowicz Stefan dnia 28 czerwca 1944 roku przez Arbeitsamt we Wrocławiu, na części odklejonej zdjęcie i odciski palców okaziciela oraz pieczęcie wystawcy

Ziółkowski Wojciech

Arbeitskarte = Karta pracy

wystawiona dla Selerowicz Stefan dnia 28 czerwca 1944 roku przez Arbeitsamt we Wrocławiu, na części odklejonej zdjęcie i odciski palców okaziciela oraz pieczęcie wystawcy

Ziółkowski Wojciech

Arbeitskarte = Karta pracy

wystawiona dla Selerowicz Stefan dnia 28 czerwca 1944 roku przez Arbeitsamt we Wrocławiu, na części odklejonej zdjęcie i odciski palców okaziciela oraz pieczęcie wystawcy

Ziółkowski Wojciech

Helena Goldman - relacja

  • Relacja Heleny Goldman, w której opisuje ona losy swoje i swojej rodziny podczas II wojny światowej, zesłania na Syberię. Opisuje warunki podczas podróży i te, które zastali na miejscu w nowosybirskiej obłasti. W relacji znajduje się także opis powrotu do kraju.]Zakres chronologiczny: 1939-1968
  • Miejsca wydarzeń: Bystra, obłast nowosybirska, Wrocław.

Goldman Helena

Zdzisław Głąb - relacja

  • Wspomnienia Zdzisława Głąb, w których opowiada o losach swoich i swojej rodziny podczas II wojny światowej. Losy podczas wywózki rodziny na Syberię, mieszkania tam i warunków pracy. Opisuje także powrót do Polski w 1946 roku.]
  • Zakres chronologiczny: 1940-1948
  • Miejsca wydarzeń: Wólka Piotrowska, Podgórna, Odessa, Posiołem Chołm, Wrocław

Głąb Zdzisław

Michał Hubacz - relacja

  • Wspomnienia Michała Hubacz, w których opisuje przymusową wywózkę z rodzinnej wsi Monasterz do Mołdawii. W relacji znajduje się szczegółowy opis podróży oraz warunków życia i pracy na miejscu. W końcowej części znajduje się opis powrotu do kraju.]
  • Zakres chronologiczny: 1941-1947
  • Miejsca wydarzeń: Monasterz, Biała Góra, Surochów, Romanówka (woj. lubelskie), Tarutino (dawniej Mołdawia, aktualnie Ukraina), Rumunia, Wałbrzych, Wrocław, Oława.

Hubacz Michał

Czesław Kwiatek - relacja

  • Wspomnienia Czesława Kwiatka z okresu II wojny światowej, w których opisuje on wywózkę swojej rodziny wgłąb ZSRR i pobyt na miejscu. W swojej relacji skupia się na opisie podróży. Bardzo szczegółowo opisuje pobyt na miejscu, sposoby pozyskiwania żywności oraz ciężką pracę przy wyrębie i spławianu drewna. Opis wspomnień kończy się przed powrotem do kraju.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1938 - 1946
  • Miejsca wydarzeń: Архангельская область (Obwód archangielski, Rosja), Товсте (Touste, Ukraina), Гримайлiв (Hrymajliw, Grzymałów, Ukraina).

Kwiatek Czesław

Anna Ziober - relacja

  • Wspomnienia Anny Ziober, w których opisuje swoje dzieje z okresu II wojny światowej kiedy to została zesłana wraz z rodziną na Syberię. Opisuje pokrótce podróż na miejsce. Skupia się na warunkach bytowania jakie zastali na miejscu, szczegółowo opisuje zadania jakie były jej zlecane. Największą wagę autorka przywiązuje do dwóch spraw: dramatycznej historii utraty całej rodziny, oraz rozpaczliwej walce z głodem, z którym walczyła przez cały okres zesłania. Do kraju powróciła sama, odnajdując córkę i brata, z którymi była rozdzielona przez okres zsyłki.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940-1947
  • Miejsca wydarzeń: Мостиська (Mościska dawniej Mostyszcza, Mostycze, Ukraina), Львів (Lwów, Ukraina), Қостанай (Kustanaj, Kazachstan), Севастополь (Sewastopol, Ukraina), Київ (Kijów, Ukraina).

Ziober Anna

Eugenia Woźna - relacja

  • Wspomnienia Eugenii Woźnej z okresu zsyłki na Syberię podczas drugiej wojny światowej. W swojej relacji opisuje ona moment aresztowania, podróż do miejsca zesłania, pracę na miejscu, warunki życiowe i problemy z głodem na miejscu. Szeroko opisuje nieludzkie traktowanie sybiraków przez przedstawicieli aparatu władzy. Następnie opowiada o powrocie do kraju i bardzo krótko o swojej sytuacji po wojnie.]
  •  
  • Zakres chronologiczny: 1940 - 1946
  • Miejsca wydarzeń: Қостанай (Kustanaj, Kazachstan), Алматы (Ałma-Ata, Kazachstan), Полтава (Połtawa, Ukraina), Корсунь-Шевченківський (Korsuń Szewczenkowski, Ukraina)?, Wrocław

Woźna Eugenia

Bronisława Guza - relacja

Relacja Bronisławy Guza, dotycząca życia codziennego w Obertynie i okolicach, moment przesiedlenia do Siedlc, działania wojenne, działania UPA, represje, organizację zycia po wojnie w Siedlcach, odbudowę i działania władzy na szczeblu lokalnym.   Zakres Chronologiczny: 1929-1997   Miejsca wydarzeń: Obertyn (Ukraina), Horodenka (Ukraina), Żuków (Ukraina), Lwów (Ukraina), Śniatyn (Ukraina), Oldenburg (Niemcy), Zadubrowce (Ukraina), Stantsiya Gody Turka (Ukraina), Medyka (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Tarnów (woj. małopolskie), Brochów (dzielnica Wrocławia), Wrocław (woj. dolnośląskie), Siedlce (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Gaj (Ukraina), Kołomyja (Ukraina), Łuck (Ukraina), Radwanice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Żytomierz (Ukraina), Racibórz (woj. śląskie), Marcinkowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Sobociska (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)

Bronisława Guza

Cecylia Lewek - relacja

Relacja mieszkanki Wrocławia dot. II wojny światowej, pracy przymusowej w Niemczech, powojennego osiedlenia się wraz z rodziną na Dolnym Śląsku, życia codziennego i rodzinnego.   Zakres chronologiczny: 1923 - 2013.   Miejsca wydarzeń: Kuźnica Grabowska (pow. ostrzeszowski, woj. wielkopolskie), Ostrzeszów (woj. wielkopolskie), Wieluń (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Lewek Cecylia

Florentyna Zybura - relacja

Relacja mieszkanki Wrocławia dot. pracy przymusowej w Niemczech podczas II wojny światowej, pobytu w obozie przejściowym, powrotu do Polski i osiedlenia się na Dolnym Śląsku, pracy we Wrocławiu oraz życia rodzinnego.   Zakres chronologiczny: 1921 - 2013.   Miejsca wydarzeń: Wróblew (pow. sieradzki, woj. łódzkie), Kalisz (woj. wielkopolskie), Hannover (Niemcy), Göttingen (Niemcy), Wrocław (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Mühlberg (Niemcy), Monachium (Niemcy), Poznań (woj. wielkopolskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)

Zybura Florentyna

Franciszek Kujawski - relacja

Relacja mieszkańca Gorzowa Wielkopolskiego dot. życia codziennego przed wybuchem II wojny światowej, służby w Junackich Hufcach Pracy, pobytu na przymusowych robotach w Niemczech, powojennej pracy na kolei oraz działalności w PZPR.   Zakres chronologiczny: 1919 - 2013.   Miejsca wydarzeń: Paniewo (woj. wielkopolskie), Skulsk (pow. koniński, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Osiecko (woj. lubuskie), Zieleniec (pow. żarski, woj. lubuskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Konin (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Wilno (Litwa), Kowel (Ukraina), Wierzbno (Woj. lubuskie), Berlin (Niemcy), Wędrzyn (pow. sulęciński, woj. lubuskie), Sulęcin (woj. lubuskie), Międzyrzecz (woj. lubuskie), Świebodzin (woj. lubuskie), Lubniewice (pow. sulęciński, woj. lubuskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Szamotuły (woj. wielkopolskie), Słubice (woj. lubuskie), Rzepin (pow. słubicki, woj. lubuskie), Hamburg (Niemcy)

Kujawski Franciszek

Marian Duda - relacja

Relacja mieszkańca Grodkowa (woj. opolskie) dot. jego pochodzenia, pobytu na robotach przymusowych w Niemczech w trakcie II wojny światowej, osiedlenia się wraz z rodziną na ziemiach zachodnich i życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1960. Miejsca wydarzeń: Olewin, Kopice (pow. brzeski, woj. opolskie) , Grodków (pow. brzeski, woj. opolskie), Nowa Wieś Mała (pow. brzeski, woj. opolskie), Chróścina (pow. brzeski, woj. opolskie), Berlin (Niemcy), Wrocław (woj. dolnośląskie), Brzeg (woj. opolskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Duda Marian

Sylwester Grześkowiak - relacja

Relacja Sylwestra Grześkowiaka dot. życia codziennego, pracy w d. woj. poznańskim podczas II wojny światowej. Świadek opowiada również o swoich relacjach z ludnością niemiecką.   Zakres chronologiczny: 1921 - 1945.   Miejsca wydarzeń: Siedlec (pow. wolsztyński, woj. wielkopolskie), Leszno (woj. wielkopolskie), Sława (pow. wschowski, woj. lubuskie), Gumienice (pow. gostyński, woj. wielkopolskie),  Pogorzela (pow. gostyński, woj. wielkopolskie)  

Grześkowiak Sylwester

Klara Janczura - relacja

Relacja Klary Janczury dot. wybuchu II wojny światowej, pracy u niemieckich gospodarzy, przemocy i okrucieństwa jakiego doświadczyła lub była świadkiem.   Zakres chronologiczny: 1939 -1945.   Miejsca wydarzeń: Kopojno (pow. słupeckci, woj. wielkopolskie), Konin (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Kraśnica (pow. konińskie, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Rzepin (pow. słubicki, woj. lubuskie), Licheń Stary (pow. koniński, woj. wielkopolskie)

Janczura Klara

Stefan Kowal - relacja

Relacja Stefana Kowala dot. II wojny światowej, pracy przymusowej w Niemczech, przyjazdu na ziemie zachodnie i osiedlenia się we Wrocławiu. Zakres chronologiczny: 1939 - 1960. Miejsca wydarzeń: Smęgorzów (woj. małopolskie), Niemcy, Wrocław (woj. dolnośląskie)

Kowal Stefan

Stefan Selerowicz - relacja

Relacja Stefana Selerowicza dot. okupacji niemieckiej w trakcie II wojny światowej, przyjazdu do Wrocławia, pracy przymusowej aż do oblężenia miasta w 1945 r., bezpieczństwa w mieście po zakończeniu działań wojennych a także organizowania się oddziałów oraz posterunków milicji.   Zakres chronologiczny: 1939 -1989.   Miejsca wydarzeń: Bełchatów (woj. łódzkie), Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Hanower (Niemcy), Łódź (woj. łódzkie), Poznań (woj. wielkopolskie)  

Selerowicz Stefan

Stanisław Oszczak -relacja

Relacja Stanisława Oszczaka dot. II wojny światowej, sytuacji rodzinnej pod okupacją niemiecką, pracy przymusowej w obozach pracy, ukończenia szkoły po wojnie na ziemiach zachodnich, następnie studiów we Wrocławiu, przygotowani do pracy lekarza oraz zaangażowania na rzecz organizacji skupiających towarzystwo medyczne.   Zakres chronologiczny: 1922 - 2010.   Miejsca wydarzeń: Sępólno Krajeńskie (woj. kujawsko-pomorskie), Koźmin Wielkopolski (pow. krotoszyński, woj. wielkopolskie),  Poznań (woj. wielkopolskie), Brzeg (woj. opolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Świebodzin (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Karłów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Castrop-Rauxel (Niemcy), Zalesie (pow. gostyński, woj. wielkopolskie), Krotoszyna (woj. wielkopolskie), Jarocin (woj. wielkopolskie) , Chojnice (woj. pomorskie), Malbork (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Skórcz (woj. pomorskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Tczew (woj. pomorskie), Gostynin (woj. mazowieckie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Mieroszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie)

Oszczak Stanisław

Jadwiga Zaborek - relacja

Relacja Jadwigi Zaborek dot. II wojny światowej, pracy przymusowej rodziców u gospodarza w Prusach Wschodnich, ewakuacji wraz z ludnością niemiecką aż do Lubeki, oswobodzenia przez aliantów zachodnich, pobytu w obozie jenieckim, powrotu do Polski i życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1950. Miejsca wydarzeń: Chotomów (pow. legionowski, woj. mazowieckie), Ciechanów (woj. mazowieckie), Gąsocin (pow. ciechanowski, woj. mazowieckie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Lubeka (Niemcy), Nasielsk (pow. nowodworski, woj. mazowieckie), Pułtusk (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Zalesie

Zaborek Jadwiga

Adam Żarski - relacja

Relacja Adam Żarski dot. II wojny światowej, pobytu na Syberii, pracy przymusowej, powrotu do Polski, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, pracy i działalności w strukturach Solidarności.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1990.   Miejsca wydarzeń: Borysław (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie), Karabas (Kazachstan), Dżezkazgan (Kazachstan), Moskwa (Rosja), Przemyśl (Przemyśl)

Żarski Adam

Jan Łabędzki - relacja

Relacja Jana Łabędzkiego dot. II wojny światowej, wywózki na roboty przymusowe do Niemiec, pracy w przędzalni zakładów chemicznych, warunków pracy panujących w obozie, chorób związanych z zatruciem organizmu środkami chemicznymi, zbombardowania fabryki przez aliantów, powrotu do Polski i po przebytej służbie wojskowej osiedlenia się we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2006.   Miejsca wydarzeń: Stare Kanice (pow. jędrzejowski, woj. świętokrzyskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Wittenberge (Niemcy), Kostrzyn, Wrocław (woj. dolnośląskie), Hamburg (Niemcy), Berlin (Niemcy)

Łabędzki Jan

Jan Bieniek - relacja

Relacja Jana Bieńka dot. wybuchu II wojny światowej, okupacji niemieckiej, warunków życia ludności cywilnej, pracy przymusowej, wyjazdu do obozu pracy w Gross-Rosen, pracy i obowiązków w obozie, relacji z żołnierzami niemieckimi, warunków socjalnych i życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1945. Miejsca wydarzeń: Jarosław (woj. podkarpackie), Jasionka (pow. nowosolski, woj. lubuskie), Leżajsk (woj. podkarpackie), Łańcut (woj. podkarpackie), Mielec (woj. podkarpackie), Pogwizdów (woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Sarzyna (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie), Stalowa Wola (woj. podkarpackie), Strzegom (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie)

Bieniek Jan

Tadeusz Kośmider - relacja

Relacja Tadeusza Kośmidera dot. rozpoczęcia II wojny światowej, wtargnięcia wojsk niemieckich do Polski, przymusowego wywozu do Niemczech ma roboty, pracy u gospodarzy oraz pobytu w obozach pracy przymusowej, oswobodzenia przez wojska amerykańskie i powrotu po zakończonej wojnie do Polski.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1946.   Miejsca wydarzeń: Konary (woj. świętokrzyskie), Lotaryngia, Lemberg, Marsylia, Dziedzice (woj. wielkopolskie)

Kośmider Tadeusz

Irena Gałązkiewicz - relacja

Relacja Ireny Gałązkiewicz dot. wywózki całej rodziny na Sybir w trakcie II wojny światowej, biedy, głodu, ciężkiej pracy rodziców w kopalni, aresztowania ojca, jego ucieczki z radzieckiego więzienia, przedostania się do tworzących się polskich jednostek wojskowych, zorganizowanego wyjazdu Polaków w 1946 r., przyjazdu do Warszawy a następnie osiedlenia się na ziemiach zachodnich. Zakres chronologiczny: 1939 - 2008. Miejsca wydarzeń: Boruny, Antonowo, Wilejka, Omsk, Tomsk, Czelabińsk, Krasnojarsk, Rudnik Andriejewski, Magadan, Minusińsk (Rosja), Brześć (Białoruś), Warszawa (woj. mazowieckie), Szczecinek( woj. zachodniopomorskie), Czapilnek (woj. zachodniopomorskie)

Gałązkiewicz Irena

Anna Halemba - relacja

Krótka relacja Anny Halemby dot. sytuacji rodzinnej w trakcie II wojny światowej, pobytu na Śląsku, pracy rodziców w niemieckim gospodarstwie, przybycia Armii Czerwonej, stosunku ludności niemieckiej do polskich dzieci, sytuacji we wsi po zakończeniu wojny oraz życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1956. Miejsca wydarzeń: Chorzów (woj. śląskie),  Karłów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Radków (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Halemba Anna

Alojzy Gregulec - relacja

Obszerna relacja Alojzego Gregulca przeprowadzona przez jego wnuka Rafała Motriuka dot. sytuacji rodzinnej i materialnej przed wybuchem I wojny światowej, stosunków pomiędzy ludnością polską a niemiecką na Opolszczyźnie, formowania się granicy państwa na Śląsku, służby i pracy w wojsku, konfliktu o Zaolzie, II wojny światowej, kampanii wrześniowej, dostania się do niewoli niemieckiej a następnie zwolnienia z niej, pracy przymusowej pod okupacją niemiecką, obowiązkowego podpisywania volkslisty i służby w armii niemieckiej, oswobodzenia przez aliantów zachodnich, pobytu w obozie jenieckim, powrotu do Polski w 1946 r., pracy w sieci sklepów Społem, sytuacji politycznej PRL mającej wpływ na gospodarkę państwa i życie odobiste (m.in stan wojenny).   Zakres chronologiczny: 1907 - 1990.   Miejsca wydarzeń: Chróścice (woj. opolskie), Brzostowo (pow. pilski, woj. wielkopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Bermen (Niemcy), Bruksela (Belgia), Gdańsk (woj. pomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Londyn (Wielka Brytania), Berlin (Niemcy), Cieszyn (woj. śląskie), Chojnice (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie)

Gregulec Alojzy

Marianna Kawałkowska - relacja

Krótka relacja Marianny Kawałkowskiej dot. przymusowej pracy w Niemczech podczas II wojny światowej, oswobodzenia, przyjazdu i osiedlenia się w Szczecinie, organizacji życia po wojnie.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1950.   Miejsca wydarzeń: Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie), Ustronie Morskie (pow. kołobrzeski, woj. zachodniopomorskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Kawałkowska Marianna

Aniela Kościelniak - relacja

Relacja Anieli Kościelniak dot. II wojny światowej, pobytu całej rodziny w hitlerowskim obozie "Polenlager 10" w Siemianowicach Śląskich, wywozu na roboty przymusowe na Pomorze Zachodnie, ewakuacji wraz z ludnością niemiecką, nadejścia Armii Czerwonej, ucieczki z linii walk frontowych, organizacji życia po wojnie. Zakres chronologiczny: 1939 - 1956. Miejsca wydarzeń: Drawno (pow. choszczeński, woj. zachodniopomorskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Żywiec (woj. śląskie), Grodków (pow. brzeski, woj. opolskie), Żelazna (woj. opolskie)

Kościelniak Aniela

Józefa Krawczyk - relacja

Relacja Józefy Krawczyk dot. wywozu całej rodziny z terenów okupowanych przez wojska radzieckie na Syberię, ciężkiej pracy rodziców i starszego rodzeństwa, głodu, biedy i zimna, śmierci ojca, powrotu na tereny Wschodnich Kresów a następnie przesiedlenia na tzw. Ziemię Odzyskane. Zakres chronologiczny: 1939 - 1950. Miejsca wydarzeń: Chociwel (pow. stargardzki, woj. zachodniopomorskie), Jenisejsk, Łódź (woj. łódzkie), Poznań (woj. wielkopolskie), Stargard Szczecieński (woj. zachodniopomorskie), Tarnopol (Ukraina)

Krawczyk Józefa

Kazimierz Krysiak - relacja

Relacja Kazimierza Krysiaka dot. wybuchu II wojny światowej, ewakuacji ludności cywilnej, nakazu pracy w Niemczech, pobytu w obozie pracy przymusowej na terenie III Rzeczy, warunków tam panujących oraz momentu zakończenia wojny. Zakres chronologiczny: 1939 - 1945. Miejsca wydarzeń: Częstochowa (woj. śląskie), Herby (pow. lubliniecki, woj. ślaskie), Julianów (pow. piaseczyński, woj. mazowieckie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Kluczbork (woj. opolskie), Kłobuck (woj. śląskie), Knurów (pow. gliwicki, woj. śląskie), Kędzierzyn-Koźle (woj. opolskie), Krzepice (pow. kłobucki, woj. śląskie), Mstowo (pow. włocławski, woj. kujawsko-pomorskie), Rybnik (woj. śląskie), Sandomierz (woj. świętokrzyskie), Waleńczów (pow. kłobucki, woj. śląskie), Wieluń (woj. łódzkie)

Krysiak Kazimierz

Róża Kuczera - relacja

Relacja Róży Kuczery dot. deportacji wraz z rodzicami na Sybir w 1951 r., ciężkie sytuacji materialnej, pracy rodziców, edukacji w ZSRR, przyjazdu do Polski, studiów farmaceutycznych, relacji z ludnością żydowską i życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1950 - 1970.   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Abakan (Rosja), Ust-Abakan (Rosja), Tomsk (Rosja), Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Świebodzice (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie)

Kuczera Róża

Maria Kujda - relacja

Relacja Marii Kujdy dot. wywozu całej rodziny na Sybir w trakcie II wojny światowej, śmierci ojca, ciężkiej pracy, choroby matki, biedy, zimna i głodu, powrotu do Polski, osadnictwa na ziemiach zachodnich. Zakres chronologiczny: 1939 - 1946. Miejsca wydarzeń: Chodaczków Wielki (obw. tarnopolski, dziś Ukraina), Krasnojarsk (Rosja), Poznań (woj. wielkopolskie), Stargard Szczeciński (woj. zachodniopomorskie), Gorzanów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Kujda Maria

Danuta Zawko - relacja

Relacja Danuty Zawko dot. II wojny światowej, ojca - żołnierza polskiego, który zginął w trakcie obrony Lwowa, wywózki wraz z matką i bratem na Syberię, ciężkich warunków bytowych, głodu, biedy, zimna, pobytu w domu dziecka i przyjazdu do Polski razem z innymi sierotami, odnalezienia matki, życia w powojennym Wrocławiu, nauki, pracy i działalności w Związku Sybiraków.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Sądowa Wisznia (Ukraina), Władywostok (Rosja), Kazachstan, Wrocław (woj. dolnośląskie), Piława Górna (pow. dzierżoniowski, woj. dolnośląskie), Ścinawa (pow. lubiński, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kijów (Ukraina), Berlin (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Zawko Danuta

Franciszek Kujawski - relacja

Relacja Franciszka Kujawskiego dot. sytuacji rodzinnej, warunków bytowych i materialnych przed II wojną światową, zaangażowania w Junackie Hufce Pracy, edukacji, wybuchu wojny, kampanii wrześniowej, wycofywania się wojsk polskich, wywózki na roboty do III Rzeszy, pracy przymusowej, zakończenia wojny, osiedlenia się na ziemiach zachodnich, pracy na kolei, działalności w PZPR (I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego) i aktywności społecznej. Zakres chronologiczny: 1930 - 2014. Miejsca wydarzeń: Skulsk (pow. koniński, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Jasień (pow. żarski, woj. lubuskie), Włodawa (woj. lubelskie), Sulęcin (woj. lubuskie), Osiecko (pow. międzyrzecki, woj. lubuskie), Sieraków (pow. międzychodzki, woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie)

Kujawski Franciszek

Weronika Bernaś - relacja

Relacja Weroniki Bernaś dot. wybuchu II wojny światowej, okupacji niemieckiej, warunków bytowych całej rodziny w trakcie wojny, na kielecczyźnie, przyjazdu na ziemie zachodnie i osiedleniu się w Świdnicy. Zakres chronologiczny: 1939 - 1946. Miejsca wydarzeń: Tempoczów-Rędziny (pow. kazimierski, woj. świętokrzyskie), Korczyn Wielki (woj. świętokrzyskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Berlin (Niemcy), Sosnowiec (woj. śląskie), Skalmierz (pow. sieradzki, woj. łódzkie)

Bernaś Weronika

Franciszek Kowalski - relacja

Relacja Franciszka Kowalskiego dot. życia codziennego przed II wojną światową i w jej trakcie w kresowym miasteczku Buczacz i jego okolicach. Świadek opowiada o stosunkach społecznych, relacjach między Polakami a Żydami i Ukraińcami, okupacji niemieckiej i radzieckiej, konfliktach narodowościowych, mordowaniu Żydów przez Niemców, akcjach nacjonalistów ukraińskich przeciwko Polakom, wywózce do obozów pracy w Niemczech, zakończeniu wojny, powrocie do Polski, edukacji i życiu codziennym.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1950.   Miejsca wydarzeń: Buczacz (Ukraina), Czortków (Ukraina), Monasterzyska (Ukraina), Plaszow (Płaszów), Stanisławów (Ukraina), Hanower (Niemcy), Berlin (Niemcy), Żórawina (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Kowalski Franciszek

Mirosław Kosowski - relacja

Relacja Mirosława Kosowskiego dot. II wojny światowej, wywozu wraz z całą rodziną w głąb ZSRR, ciężkich warunków życia na Syberii, organizowaniu się polskich wojsk, przewiezienia transportem wodnym w dół Wołgi, rusyfikacji i edukacji.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1946.   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Moskwa (Rosja), Kudymkar (Rosja), Saratów (Rosja), Rot-Front (Kirgistan), Wrocław (woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Berlin (Niemcy), Kopenhaga (Dania), Nowy Jork (Stany Zjednoczone Ameryki)

Piechel Michał

Jan Jerzy Zalewski - relacja

Relacja Jana Zalewskiego zawierająca jego wspomnienia z czasów II Wojny Światowej, opis pracy przymusowej przy kopaniu rowów przeciwczołgowych dla Niemców nad Narwią, ucieczkę na stronę rosyjską, następnie pracy przy odbudowie Stadionu Olimpijskiego we Wrocławiu, służby wojskowej w Ludowym Wojsku Polskim w szkole oficerskiej w Jeleniej Górze i Polskiej Marynarce Wojennej, pracy w przedsiębiorstwie "Budpol" i Szpitalu 40-lecia na stanowisku kierownika obrony cywilnej; świadek wspomina niektóre wydarzenia i anegdoty z okresu służby wojskowej, niektóre mające zasięg międzynarodowy, opowiada o niektórych procedurach związanych z militaryzacją zakładów pracy, mówi o przygotowaniach do wprowadzenia stanu wojennego i działalności propagandowej państwa w latach 70.-80., w relacji obecne są też osobiste odczucia świadka związane z sytuacją międzynarodową w okresie zimnej wojny   Zakres chronologiczny: 1939-1990   Miejsca wydarzeń: tereny woj. podlaskiego nad Narwią, Wrocław (woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Hel (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Drawsko Pomorskie (woj. zachoniopomorskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Ustka (pow. słupski, woj. pomorskie), Hieroszima (Japonia), Nagasaki (Japonia)

Zalewski Jan Jerzy

Daniela Dąbrowska - relacja

Wspomnienia Danieli Dąbrowskiej, głównie dotyczące czasów okupacji niemieckiej w jej rodzinnej wsi Stajkowo i pierwszych lat powojennych; świadek szczegółówo opowiada o zajęciu polskich domów przez niemieckich gospodarzy, zachowaniu poszczególnych Niemców, pracy na ich rzecz, warunkach bytowych, przytacza też historię swojego ojca, weterana kampanii wrześniowej, wywiezionego do Rzeszy na roboty; następnie świadek opowiada o zakończeniu wojny, wkroczeniu Armii Czerwonej do Stajkowa, przeprowadzce do Radolina po drugiej stronie Noteci, relacjach z zastanymi tam Niemcami i przyjezdnymi Polakami zza Buga, wspominając wzajemną nieufność; mówi też o powojennych trudnościach bytowych, motywach kolejnej przeprowadzki i ułożeniu sobie życia w Trzciance   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Stajkowo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Radolin (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Piła (woj. wielkopolskie) Trzcianka (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Lubasz (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Kuźnica Czarnkowska (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie)

Dąbrowska Daniela

Longina Nowicka - relacja

Wspomnienia Longiny Nowickiej, głównie dotyczące okresu II Wojny Światowej, ucieczki przed zbliżającym się frontem, represji podczas okupacji, wywózki do Niemiec do pracy przymusowej, powrotu do domu rodzinnego w 1945 r., osobistych losów powojennych świadek - dwukrotnego małżeństwa, przeprowadzki z Koźmina do Jędrzejewa, trudnościach związanych ze znalezieniem domu; świadek przywołuje też postawy poszczególnych Niemców i osób niemieckiego pochodzenia, zwracając uwagę na różne zachowania wobec Polaków; opowiada o warunkach pobytu w Stuttgarcie, przytacza poszczególne wydarzenia z okresu okupacji.   Zakres chronologiczny: 1939-1965   Miejsca wydarzeń: Koźmin (pow. krotoszyński, woj. wielkopolskie), Września (woj. wielkopolskie), Łódź (woj. wielkopolskie), Stuttgart (Niemcy), Jędrzejewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Krotoszyn (woj. wielkopolskie), Zduny (pow. krotoszyński, woj. wielkopolskie), Jarocin (woj. wielkopolskie), Stuttgart (Niemcy), Łódź (woj. łódzkie), Gajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Nowicka Longina

Helena Kadamus - relacja

Relacja Heleny Kadamus, dotycząca okresu II Wojny Światowej i wczesnych lat powojennych; świadek opowiada głównie o swoim pobycie w Niemczech w przymusowej pracy na rzecz rodziny niemieckiej, później w obozie przejściowym dla tzw. osób przemieszczonych (displaced persons), następnie o przybyciu na tzw. Ziemie Odzyskane, przejęciu gospodarstwa rolnego i pierwszych latach pobytu; świadek wspomina też swoją rodzinną wieś Kłubowce, opisuje moment wywiezienia do Niemiec a później rzeczywistość obozu dla osób przesiedlonych; udziela odpowiedzi ogólnych, czasem zdawkowych, nie pogłębia ocen.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Kłubowce (daw. pow. tłumacki, daw. woj. stanisławowskie, Ukraina), Etgersleben (Saksonia-Anhalt, Niemcy), Osnabrück (Dolna Saksonia, Niemcy), Rychlik (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Hamburg (Niemcy), Lwów (Ukraina), Magdeburg (Niemcy), Wanzleben (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Trzcianka (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Śmieszkowo (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Konin (woj. wielkopolskie), Inowrocław (woj. kujawsko-pomorskie), Radom (woj. mazowieckie)

Kadamus Helena

Bolesław Dul - relacja

Relacja Bolesława Dula, kresowiaka, kaprala LWP, dotycząca życia w Horodkowie przed wojną, wywózki do Rosji i pracy przymusowej w tartaku, powołania do I Armii Wojska Polskiego, i służby w 5. pułku piechoty 2. Warszawskiej Dywizji Piechoty oraz pierwszych lat powojennych na tzw. Ziemiach Odzyskanych; świadek opisuje szczegóły wysiedlenia i transportu do Swierdłowska (dziś Jekaterynburg), warunki pracy i mieszkania, a następnie powołanie do wojska; opowiada o ćwiczeniach w Sielcach nad Oką, próbie forsowania Wisły pod Puławami, postój w Warszawie w czasie trwania Powstania Warszawskiego, zdawkowo wspomina o walkach na Wale Pomorskim; opisuje też odnalezienie rodziny ekspatriowanej na Dolny Śląsk i okoliczności zamieszkania w Lipnicy; mniej szczegółowo opowiada o swojej edukacji na Kresach Wschodnich i stosunkach z Ukraińcami przed wojną.   Zakres chronologiczny: 1932-1946   Miejsca wydarzeń: Horodków (daw. pow. Rohatyn, Ukraina, wieś nieistniejąca), Rogatin (Rohatyn, daw. woj. stanisławowskie, Ukraina), Nowy Zawod (obłast swierdłowska, Federacja Rosyjska), Sel'cy (Sielce nad Oką, Federacja Rosyjska), Puławy (woj. świętokrzyskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lublin (woj. lubelskie), Żagań (woj. dolnośląskie), Lipnica (pow. Środa Śląska, woj. dolnośląskie), Żytmierz (Ukraina), Chełm (woj. lubelskie), Smoleńsk (Rosja), Kowel (Ukraina), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Mława (woj. mazowieckie), Opole (woj. opolskie), Berlin (Niemcy)

Dul Bolesław

Marian Tobis - relacja

Relacja Mariana Tobisa, zamieszkałego w Jeleniej Górze od 1945 r., dotycząca wojennych losów jego rodziny, osiedlenia na Dolnym Śląsku i pierwszych lat funkcjonowania miasta; świadek barwnie opisuje stosunki panujące w mieście, rolę pozostałych jeszcze Niemców, zakłady pracy, PUR, szkoły, komunikację miejską, napięcia między Armią Czerwoną, wojskiem polskim i stroną czechosłowacką, podaje wiele szczegółów i nazwisk; mniej miejsca poświęca czasom okupacji niemieckiej i swojej pracy przymusowej w gospodarstwie niedaleko swojego miejsca urodzenia.   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Praszka (pow. wieluński, woj. łódzkie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Śnieżka (Karkonosze), Kijów (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórskie, woj. dolnoślaskie), Karpacz (pow. jeleniogórskie, woj. dolnoślaskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Harrachov (Republika Czeska)

Tobis Marian

Adam Kisiel - relacja

Relacja Adama Kisiela, lwowiaka, świadka obrony miasta w 1939 r., żołnierza AK, aresztowanego przez Rosjan i wywiezionego do pracy przymusowej w kopalni węgla w Krasnym Donie, po wojnie zmuszonego do wyjazdu z Lwowa do Wrocławia i następnie z Wrocławia do Łodzi w obawie przed represjami.   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: L'viv (Lwów, Ukraina), Krasnyj Don (prawdopodobnie Krasnodon/Sorokine, Ukraina), Starobìl's'k (Starobielsk, Ukraina), Dnìpropetrows'k/Dnipro (Dniepropietrowsk, Ukraina), Moskwa (Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie), Łódź (woj. łódzkie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Kisiel Adam

Olga Foltyńska - relacja

Relacja Olgi Foltyńskiej, zawiera krótki opis edukacji przedwojennej, prace przymusowe w Niemczech oraz życie na Ziemiach Zachodnich po wojnie. Autorka relacji opisuje stosunki międzyludzkie, w dużej części polsko-niemieckie, a także problem biedy i alkoholizmu.   Zakres chronologiczny: 1923-1980 Miejsca wydarzeń: Komaroŭka (Komarówka, Białoruś), Poznań (woj. wielkopolskie), Berlin (Niemcy), Słupsk (woj. pomorskie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Smołdziński Las (pow. słupski, woj. pomorskie), Makowiska (pow. pajęczański, woj. łódzkie), Włodawa (woj. lubelskie), Ustka (pow. słupski, woj. pomorskie)

Foltyńska Olga

Kazimiera Waszkiewicz - relacja

Kazimiera Waszkiewicz, z domu Kaleta, opisuje życie codzienne na Ziemiach Północnych po wojnie, relacje między Polakami a Niemcami, roboty przymusowe w Niemczach, integracje ludności z różnych zakątków Polski.   Zakres chronologiczny: 1930-1990   Miejsca wydarzeń: Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Wielka Wieś (pow. konecki, woj. świętokrzyskie), Głogów (woj. dolnośląskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Słupsk (woj. pomorskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Leszno (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Świnoujście (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), warszawa (woj. mazowieckie), Częstochowa (woj. śląskie), Berlin (Niemcy)

Waszkiewicz Kazimiera

Helena Stamporowska - relacja

Helena Stamporowska opisuje wyjazd na prace przymusowe do podwiedeńskiej miejscowości Marchegg, przyjazd na tzw. Ziemie Odzyskane, relacje pomiędzy ludnością niemiecką, a polskimi osadnikami, powojenne życie codzienne, tradycje i obyczaje.   Zakres chronologiczny: 1931-1990   Miejsca wydarzeń: Rajsko (pow. oświęcimski, woj. małopolskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Marchegg (Austria), Wieluń (woj. łódzkie), Słupsk (woj. pomorskie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Stojcino (pow. słupski, woj. pomorskie), Smołdziński Las (woj. pomorskie)

Stamporowska Helena

Jan Matelski - relacja

Jan Matelski opisuje wybuch II Wojny Światowej, ucieczkę w stronę Warszawy, spotkanie armii niemickiej, wyjazd do Poznania, aresztowanie i prace w zakładach lotniczych, nadejście wojsk radzieckich, masowe grabieże dokonywane przez Armię Czerwoną i problem alkoholizmu wśród czerwonoarmistów. Poszukiwanie pracy na Ziemiach Zachodnich i Północnych.   Zakres chronologiczny: 1939-1978   Miejsca wydarzeń: Boguszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Gniewków (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Gniezno (woj. wielkopolskie), Inowrocław (woj. kujawsko-pomorskie), Jugowice (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Kartuzy (woj. pomorskie), Kutno (woj. łódzkie), Łask (woj. łódzkie), Mieroszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Sochaczew (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Walim (pow. wałbrzyski, woj. donlośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wejherowo (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wronki (pow. szamotulski, woj. wielkopolskie), Zbąszyń (pow. nowotymski, woj. wielkopolskie)

Matelski Jan

Tadeusz Sahaj - relacja

Tadeusz Sahaj opisuje życie w Wacowicach przez II wojną światową, stosunki między Polakami, Ukraińcami i Żydami, wkroczenie Armii Czerwonej i życie pod radziecką okupacją, wybory do Rady Ukraińskiej, pobyt w domu delegatów ukraińskich, wykreślenie z listy osób do wywózki na Sybir, okupację niemiecką, szkolnictwo w czasie wojny, wysiedlenie i transport na zachód oraz stosunki z niemiecką ludnością na Ziemiach Zachodnich.   Zakres chronologiczny: 1929-1950   Miejsca wydarzeń: Wacowice (pow. drohobycki, woj. lwowskie), Rychcice (pow. drohobycki, woj. lwowskie), Drohobycz (woj. lwowskie), Lwów (woj. lwowskie), Sambor (woj. lwowskie), Bielsko Biała (woj. małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zakopane (woj. małopolskie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Wiedeń (Austria), Szczawin (pow. strzeliński, woj. dolnośląskie), Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie)

Sahaj Tadeusz

Jerzy Walczyński - relacja

Jerzy Walczyński opisuje dzieciństwo podczas II Wojny Światowej, wejście wojsk niemieckich i radzieckich, ukrywanie się w lasach, zbrodnie UPA na rodzinie świadka, wywiezienie sióstr na roboty przymusowe do fabryki amunicji w Niemczech, wyjazd na Ziemie Zachodnie i Północne i relacje z niemieckimi mieszkańcami.   Zakres chronologiczny: 1928-1955   Miejsca wydarzeń: Huta Stepańska (daw. pow. kostopolski, woj. wołyńskie), Wołów (woj. dolnośląskie), Malczyce (pow. średzki, woj. dolnośląski), Prawików (pow. wołoski, woj. dolnośląskie), Offenbach (Niemcy), Legnica (woj. dolnośląskie)

Walczyński Jerzy

Katarzyna Załoga - relacja

Katarzyna Załoga, Sybiraczka, opisuje wywózkę na Syberię, warunki transportu, przyjazd do obozu, warunki w nim panujące, podaje szczegóły życia codziennego, pracę przymusową przy wyrębie lasu, przeniesienie z jednego obozu z drugiego, wstąpienie brata do Pierwszej Armii Wojska Polskiego, pobyt w Uzbekistanie, powrót do Polski, losy sierot, przedwojenne zwyczaje świąteczne, relacje pomiędzy ludnością polską, ukraińską i żydowską, ludobójstwo Polaków przez Ukraińców w czasie wojny i trudy codziennego życia przed wojną.   Zakres chronologiczny: 1930-1945   Miejsca wydarzeń: Basznia (pow. lubaczowksi, woj. podkarpackie), Zasłuże (pow. lubaczkowski, woj. podkarpackie), Nowosybrisk, Termez (Uzbekistan), Dachnów (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Lubaczów (woj. podkarpackie), Jarosław (woj. podkarpackie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Załoga Katarzyna

Irena Marek - relacja

Irena Marek, z domu Paździerz, opisuje naukę w niemieckiej szkole podstawowej w Markowicach, pracę w fabryce cygar w Raciborzu, skierowanie do pracy w Blachownii w kuchnii w czasie II Wojny Światowej i życie w łagrze, ucieczkę z łapanki na roboty przymusowe, naloty bombowe i bombardowanie Raciborza, odbudowie mostu kolejowego, splądrowanie domu przez żołnierzy rosyjskich, zachorowanie brata na tyfus i wyprowadzkę do Opola w latach pięćdziesiątych.   Zakres chronologiczny: 1923–2018   Miejsca wydarzeń: Nędza (pow. raciborski, woj. śląskie), Markowice (pow. myszkowski, woj. śląskie), Racibórz (woj. śląskie), Opole (woj. opolskie), Bierdzany (woj. opolskie), Chuchelná (Czechy), Blachownia (pow. częstochowski, woj. śląskie)

Marek Irena

Kazimiera Nowak - relacja

Kazimiera Nowak, z domu Słoma, opisuje dzieciństwo, spędzone przed wojną w kilku majątkach w okolicy Kórnika, pomoc przy gospodarstwie, rodzinne zwyczaje i obchodzenie świąt Bożego Narodzenia i Wielkiej Nocy, szkołę, początek wojny, wywózkę do pracy przymusowej w Breslau, powrót, dzięki pomocy znajomego Niemca, prowadzenie gospodarstwa, problem biedy, wychowywanie dzieci w komunistycznych czasach i pracę męża w szkole.   Zakres chronologiczny: 1918-2018   Miejsca wydarzeń: Kórnik (pow. poznański, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Celestynów (pow. gostyński, woj. wielkopolskie), Mościenica (pow. poznański, woj. wielkopolskie), Kudowa-Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnoślaśkie), Pleszew (woj. wielkopolskie), Bereza Kartuska (Białoruś), Pierzchno (pow. kłobucki, woj. śląskie)

Nowak Kazimiera

Marianna Rzeszotalska - relacja

Relacja Marianny Rzeszotalskiej dotyczy życia przed wojną na Kresach, rzezi dokonanej przez ukraińskich nacjonalistów, ucieczki na zachód, robót przymusowych, relacji Polaków z innymi narodowościami przebywającymi na robotach, okresu po wojnie i osiedlenia na ziemiach dawnych Prus Wschodnich, zwyczajów i tradycji charakterystycznych dla życia zarówno na Kresach przed wojną jak i wsi warmińskiej.   Zakres chronologiczny: 1925-2017   Miejska wydarzeń: Głęboczek, Fiugajki (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Tułodziad (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Lidzbark (pow. działdowski, woj. warmińsko-mazurskie), Działdowo (woj. warmińsko-mazurskie), Marwałd (pow. ostórdzki, woj. warmińsko-mazurskie), Ostróda  (pow. ostórdzki, woj. warmińsko-mazurskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Dąbrówno (pow. ostórdzki, woj. warmińsko-mazurskie)

Rzeszotalska Marianna

Henryk Truskowski - relacja

Relacja Henryka Truskowskiego dotyczy życia na wileńszczyźnie przed wojną, okupacji niemieckiej, zsyłki na Syberię i pracy w kołchozie, powrótu do kraju i studiów oraz pracy w Olsztynie.   Zakres chronologiczny relacji: 1931 - 2017   Miejsca wydarzeń: Duburajcie (Litwa), Jeziorany (woj. warmińsko-mazurskie), Czeremchowo (obwód irkucki), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Dyneburg (Łotwa), Krasnojarsk (Rosja), Irkuck (Rosja), Smoleńsk (Rosja), Moskwa (Rosja), Warszawa (woj. mazowieckie), Drawsko Pomorskie (woj. zachodniopomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Białystok (woj. podlaskie)

Truskowski Henryk

Remigiusz Wira- relacja

Relacja rozpoczyna się od wspomnienia nalotów niemieckich na Wieluń. W dalszym ciągu Świadek skupia się na wojennych losach swojej rodziny, wywiezionej w różne miejsca do pracy przymusowej. Następnie opisuje swoją ucieczkę od rodziny niemieckiej u której spędził wojnę. Druga część relacji skupia się na okresie powojennym: dostanie się do Oficerskiej Szkoły Inżynieryjno-Saperskiej, przynależność do Związku Młodzieży Polskiej, udział w odbudowie Wrocławia, czas studiów w Wojskowej Akademii Technicznej, świadek przemówienia Władysława Gomułki na Placu Defilad w Warszawie w 1956 r., udział w uroczystościach pogrzebowych Bolesława Bieruta. Zakres chronologiczny: 1939-1956   Miejsca wydarzeń: Wieluń (pow. wieluński, woj. łódzkie), Kępno (pow. kępiński, woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Łódź (woj. łódzkie), Moskwa (Rosja)

Wira Remigiusz

Eugenia Waszewska- relacja

Relacja rozpoczyna się od dnia 10.02.1940 roku, kiedy to cała rodzina Świadka została wywieziona z Dernowa do Archangielska, podróż ta trwała 2 miesiące. W dalszej części ukazano życie codzienne na Syberii, m.in. prace przy wyrębie w lesie, problemy z żywnością. Następie Świadek opisuje dalsze losy rodziny: przedostanie się do armii Andersa, dotarcie do obozu przejściowego w Tadżykistanie, pobyt w Polskim Domu Dziecka. Zakres chronologiczny: 1940-1946   Miejsca wydarzeń: Archangielsk (Rosja), Dernów (dawniej II RP, obecnie Ukraina),Stalinabad (obecna nazwa: Duszanbe, Tadżykistan)

Waszewska Eugenia

Stanisław Zając - relacja

Relacja Stanisława Zająca dotyczy rzezi wołyńskiej, wywózki do obozu koncentracyjnego w Dachau, dzieciństwa spędzonego na terenie III Rzeszy, nalotów i bombardowania, wejścia Amerykanów na tereny niemieckie, osidlenia na ziemiach zachodnich, relacji Polaków z przesiedlonymi Łemkami, pracy w Czechosłowacji i przystąpienia do Solidarności.   Zakres chronologiczny: 1939-2017   Miejsca wydarzeń: Małyńsk (Ukraina), Dachau (Niemcy), Monachium (Niemcy), Koburg (Niemcy), Regensburg (Niemcy), Chobień (pow. lubiński, woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Ścinawa ( pow. lubiński, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zachowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Karlwve Wary (Chechy)

Zając Stanisław

Jerzy Podlak - relacja

Relacja Jerzego Podlaka, członka Klubu Ludzi ze znakiem „P”, rozpoczyna się od opisu przygotowań cywilów do II wojny światowej, sytuacji społecznej. W dalszej części Świadek opowiada o wojennych losy swojej rodziny: wyrzucenie z mieszkania, przymusowy przyjazd do Breslau. Szczególnie dużo miejsca poświęca oblężeniu miasta oraz wejściu Armii Czerwonej. Końcowym elementem relacji jest opis życia w powojennym Wrocławiu (szaber, walka o mieszkania, odgruzowywanie). Zakres chronologiczny: 1939-1950 Miejsca wydarzeń: Augsburg (Niemcy), Brema (Niemcy), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Czarnków (pow. czarnkowsko-trzcianeckiego, woj. wielkopolskie), Dachau (Niemcy), Drezno (Niemcy), Dudy, Erlangen (Niemcy), Hamburg (Niemcy), Karpacz (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Katyń (Rosja), Leningrad (ob. Petersburg, Rosja), Lwów (ob. Ukraina), Łódź (woj. łódzkie), Moskwa (Rosja), Oborniki (pow. obornicki, woj. wielkopolskie), Oleśnica (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Ostrzeszów (pow. ostrzeszowski, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Stalingrad (ob. Wołgograd, Rosja), Świdnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie).

Podlak Jerzy

Stanisław Toczyski - relacja

Stanisław Toczyski opisuje wybuch II Wojny Światowej, ukrywanie polskich żołnierzy, łapankę, następnie trafienie do obozu w Działdowie, pobyt w nim oraz tortury, ucieczkę po likwidacji obozu, w trakcie transportu do innego miejsca, uwięzienie w Grodnie, pracę w spichlerzu w Ełku, pracę na kolei w Białymstoku, pogrzeb serca Józefa Piłsudskiego w Wilnie   Zakres chronologiczny relacji: 1922-2018   Miejsca wydarzeń: Iskarówka (obówd charkowski, Ukraina), Charków (Ukraina), Wilno (Litwa), Grodno (Białoruś), Warszawa (woj. mazowieckie), Białystok (woj. podlaskie), Ełk (woj. warmińsko-mazurskie), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Działdowo (woj. warmińsko-mazurskie), Kuźnica (pow. sokólski, woj. podlaskie), Mińsk (Białoruś)

Toczyński Stanisław

Wyniki 1 do 100 z 145