- PL OPiP V-1-20-7
- Jednostka archiwalna
- [wiosna 1946 r.]
Part of Zbiory fotograficzne
kresowiacy przed wyjazdem na ziemie zachodnie: od lewej: Władysław Kotla, Anna Synówka, Władysław Synówka
N.N.
151 results directly related Exclude narrower terms
Part of Zbiory fotograficzne
kresowiacy przed wyjazdem na ziemie zachodnie: od lewej: Władysław Kotla, Anna Synówka, Władysław Synówka
N.N.
Part of Zbiory fotograficzne
N/z: Helena Zybert, Michał, Leokadja Krawczyk, Genoefa Telega, Janina, Marja Lenkiewicz, Antonina, Helena, Aniela Kałuża, Aleksandra Lenkiewicz, Marja Wrońska, Zenon Kamzol, Stefan Wziątek, Czesław Majk, Jan Majk, Borys.
N.N.
Part of Zbiory fotograficzne
Portret rodzinny zesłańców polskich w Kazachstanie. Zdjęcie zrobione w posiołku Wiszniówka w kołchozie Krasnaja Zoria. Od lewej stoją: Maria (ciocia Heleny Paniok), Aniela (siostra Heleny Paniok), Karolina (druga siostra), Helena Paniok. Poniżej Anna Butko (gospodyni), z malutką Gienią (kolejną siostrą Pani Heleny) na kolanach siedzi kuzynka mamy dziewczynek. Do zdjęcia pozuje również pies - Balalo.
N.N.
Part of Zbiory fotograficzne
wśród zesłańców syberyjskich drugi od lewej stoi Franciszek Korzeniowski;
N.N.
Part of Zbiory fotograficzne
Franciszek Korzeniowski podczas zesłania na Syberii stoi przed samochodem ciężarowym [najprawdopodobniej ZiS 151];
N.N.
Part of Zbiory fotograficzne
Franciszek Korzeniowski (z lewej) po powrocie z zesłania na Syberii;
N.N.
Part of Zbiory fotograficzne
Franciszek Korzeniowski po powrocie z zesłania na Syberii;
N.N.
Przedstawienie w ochronce dla dzieci na Syberii
Part of Zbiory fotograficzne
przedstawienie teatralne w ochronce dla dzieci na Syberii
N.N.
Tadeusz, Maria i Czesław Szostakowie
Part of Zbiory fotograficzne
Barnauł, zdjęcie portretowe rodziny Szostaków, od lewej Tadeusz Szostak, Maria Szostak, Czesław Szostak.
N.N.
Weronika Najwer z rodzicami i bratem
Part of Zbiory fotograficzne
D. województwo nowogródzkie, zdjęcie portretowe Weroniki Najwer (w środku) z rodzicami i bratem, przed wywózką na Syberię.
N.N.
Relacja Janiny Kwiatkowskiej dot. wywózki w 1940 r. wraz z matką i siostrą na Sybir, śmierci matki, ciężkich warunków materialnych, głodu, powrotu do Polski, osiedleniu się w Białymstoku, organizacji życia po wojnie, pracy i życia codziennego. Świadek opowiada o wyjeździe do Wielkiej Brytanii do ojca, który została tam po wojnie (oficer Wojska Polskiego), początkach życia w Londynie, organizacjach polonijnych, możliwościach zawodowych Polaków na emigracji, autorytetach politycznych, dbaniu o polską kulturę i tradycję, wizytach w Polsce do 1989 r. i po transformacji ustrojowej.
Kwiatkowska Janina
Afrykańczycy - materiały przekazane przez Klub pod Baobabem
Part of Zbiory archiwalne instytucji, stowarzyszeń i innych podmiotów prawnych
Pamiątki członków Klubu pod Baobabem, w większości przywiezione z Afryki. W skład kolekcji wchodzą artefakty sztuki afrykańskiej, figurki, przedmioty użytkowe, dewocjonalia. Drugą część kolekcji stanowią materiały archiwalne, listy, dokumenty, pamiętniki i kroniki wytworzone na przykład przez szkoły lub hufce harcerskie.
Klub pod Baobabem
Part of Zbiory archiwalne instytucji, stowarzyszeń i innych podmiotów prawnych
Broniek Czesław
Part of Zbiory archiwalne instytucji, stowarzyszeń i innych podmiotów prawnych
Beździak Janina
Part of Zbiory archiwalne instytucji, stowarzyszeń i innych podmiotów prawnych
Andrzejczuk Jadwiga
Part of Zbiory archiwalne instytucji, stowarzyszeń i innych podmiotów prawnych
Apanowicz Stanisław
Informacja o Związku Sybiraków
Materiały dot. historii, struktury organizacji skupiającej byłych zesłańców
Związek Sybiraków
Na początku znajduje się historia życia św. Rafała Kalinowskiego, patrona Sybiraków; następnie posłowie do książki pt. Ociosani, wydanej w 1989 r. przezZofię Helwing z d. Sawicka (pseudonim Zofia Tarkocińska); tematyka obejmuje wspomnienia autorki dotyczące życia codziennego w łagrze, opis nastrojów ludności polskiej na wieści o śmierci gen. Władysława Sikorskiego (4 lipca 1943 r. na Gibraltarze), zerwaniu stosunków dyplomatycznych z Polski z ZSRR; korespondencja prywatna Zofii Helwing dot. książki; sowieckie plakaty propagandowe; mapa obozów i miejsc zsyłki Polaków; kserokopie dokumentów dotyczących podziału Polski w 1939 r.; kserokopie artykułów z czasopism dot. książki pt. Ociosani
Helwing Zofia
Wspomnienia z lat 1939-1946 z czasów zesłania na Syberię
Wspomnienia Sybiraka wywiezionego jako dziecko wraz z całą rodziną z terenu Kresów Wschodnich. Autor opowiada o transporcie na Syberię, o codziennym życiu zesłańców, o przewiezieniu ich Wołgą w rejon Saratowa, gdzie zastał ich koniec wojny i o podróży na Ziemie Zachodnie. Wspomina również swych braci służących w Armii Berlinga. Zakres chronologiczny: 1939-1946 Miejsca wydarzeń: Józefówka (woj. tarnopolskie, pow. Brzeżany), Ust-Onołwa, Galaszor (obw. Mołotowsk), Rot-Front (rejon Pierwomajsk), Duszniki Zdrój (woj. dolnośląskie, pow. kłodzki)
Kosowski Mirosław
Autorka na początku przedstawia swoje dzieciństwo i młodość. Wspomina o napadach UPA na Polaków. Następnie dokładnie opisuje pobyt wraz z dziećmi i rodzicami na Syberii. Przedstawia warunki podróży. Opowiada o tragicznych warunkach życia, głodzie i próbie przetrwania w niegościnnym terenie. Wspomina o związku z innym zesłańcem. Później opowiada o nieudanej próbie powrotu do Polski i o pracy w kołchozie w Nowogardzie. Autorka opisuje trudy życia, a szczególnie wysiłek związany ze zdobyciem pożywienia. Wspomina również swój powrót do Polski Zakres chronologiczny: 1918-1947 Miejsca wydarzeń: Mszana Dolna (woj. małopolskie, pow. limanowski), Liłużnów (Ukraina), Tomsk (Rosja), Nowogard (woj. zachodniopomorskie, pow. goleniowski), Poznań (woj. wielkopolskie), Chociwel (woj. zachodniopomorskie, pow. stargardzki)
Pawlęga
Wspomnienia porucznika Wojska Polskiego -Adama Bronieckiego. Autor na początku krótko przedstawia losy swojej rodziny. Wspomina wywiezienie na Sybir. Następnie skupia się na przedstawieniu swoich losów, jako żołnierza I Armii Wojska Polskiego. Dokładnie opisuje ćwiczenia wojskowe w lesie pod Chełmem, działania zbrojne w Dęblinie oraz w Warszawie. Wspomina zdobycie Berlina. Na końcu opisuje konsekwencje jakie spotkały gen. Zygmunta Berlinga, za próbę pomocy powstańcom warszawskim. Zakres chronologiczny:1918 -1945 Miejsca wydarzeń: Podhajce (Ukraina), Bierozowsk (Rosja), Świerdłowsk (obec. Jekaterynburg, Rosja), Sielce (Rosja), Chełm (woj. lubelskie), Kopice (pow. Stepnica, woj. zachodniopomorskie), Czarnocin (pow. Stepnica, woj. zachodniopomorskie), Dęblin (pow. rycki, woj. lubelskie), Warszawa (Polska)
Broniecki Adam
Skład pociągu nr 69 ze stacji Abakan do stacji Poznań
Zeszyt zapisany przez Kazimierza Krzywińskiego podczas podróży powrotnej z Syberii (z Abakanu do Poznania), w którym znajduje się spis osób jadących pociągiem nr 69. Dodatkowo w zeszycie znajduje się pokwitowanie pobrania kwoty 8000 rubli na koszta podróży.
Krzywiński Kazimierz
Bohdan Wróblewski, wspomnienia Sybiraka
Ze wspomnień dowiadujemy się o losach Bohdana Wróblewskiego i jego rodziny w trakcie okupacji radzieckiej. Opisuje realia życia na Syberii, oraz próby przetrwania w niegościnnym terenie. Przedstawia losy swojego brata, w armii gen. Andersa. Autor wspomina również swój tymczasowy pobyt w domu dziecka, oraz powrót do rodzinnego domu. Miejsca wydarzeń: Białystok (woj. podlaskie), Bogdanowek (Kazachstan), Kopiejsk (Rosja) Zakres chronologiczny: 18.03.1932- 21.05.1946
Wróblewski Bohdan
Moja droga do Solidarności i uczestnictwo w przemianach demokratycznych
Autobiografia Zbigniewa Pohla. Autor na początku przedstawia po krótce losy swojej rodziny, aż do II wojny światowej i napaści ZSRR na Polskę. Następnie wspomina o wywiezieniu i pobycie na Syberii oraz aresztowaniu swojego ojca i zesłania go do łagru. W dalszej części opowiada o swojej edukacji oraz o pracy dydaktycznej na Politechnice Wrocławskiej. Przedstawia także swój stosunek do obecnej władzy, opisuje swoją działalność w opozycji oraz represje jakie go z tego powodu spotkały. Zakres chronologiczny: 1897-1990 Miejsce wydarzeń: Nowogródek (Białoruś), Wrocław, Gniezno
Pohl Zbigniew
Autorzy na początku krótko opisują rodzinną osadę Barany, Iwacewicze i okolice. Tematem przewodnim wspomnień są losy Polaków (rodziny Pohlów i Wesołowskich) wywiezionych na Syberię. Przedstawiają okoliczności wywiezienia, podróż, a także tragiczne warunki życia w posiołku Gubokoje. Autorzy dokładnie opisują: podział pracy, los dzieci oraz starszych osób. W dalszej cześci krótko wspominają o pracy w leśnych przedsiębiorstwach oraz w sowchozie. Zakres chronologiczny: lata 20 XX-1945 r. Miejsca wydarzeń: Iwacewicze (Białoruś), osada Barany (Białoruś), Archangielsk (Rosja), Chołmogory (Rosja), posiołek Głubokoje (Kazachstan), posiołek Kołos (Kazachstan), Krasny Bór (Kazachstan), Dolinskaja (Ukraina).
Sterna Halina
Wspomnienia Andrzeja Milczyńskiego z lat 50 XX wieku. Autor opisuje w nich życie codzienne we Wrocławiu oraz działalność katedralnego chóru chłopięco-męskiego. Przedstawia dokładnie warunki życia w internacie, zajęcia szkolne, sposób spędzania wolnego czasu. Wspomina swoich kolegów oraz nauczycieli, z których warto wymienić: dyrygenta Edmunda Kajdesza, ordynariusza Kazimierza Lagosza, oraz późniejszego biskupa Józefa Pazdura.Opisuje własne zmagania z przewlekłą chorobą w dzieciństwie. Zakres chronoliczny:1953-2009 Miejsca wydarzeń: Rabka (obecn. Rabka -Zdrój, woj. małopolskie, pow. nowotarski), Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Brzeg (woj.opolskie), Stare Bogaczowice (pow. wałbrzyski, woj.dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie)
Milczyński Andrzej
Bez nienawiści. Tekst na podstawie wspomnień ludzi pokrzywdzonych przez stalinizm
fragment wstępu ... Scenariusz "Bez Nienawiści" składa się z fragmentów wspomnień nadesłanych na konkurs ogłoszony w maju 1989 przez Komitet Pamięci Ofiar Stalinizmu w Polsce, we Wrocławiu .... W scenariuszu znajdują się fragmenty wypowiedzi Sybiraków cytowane in extenso, zgodne z tekstem oryginałów pochodzące z archiwum Komitetu Pamięci Ofiar Stalinizmu - Instytutu Badań Stalinizmu i Patologii Władzy. Teksty podzielono na 5 działów: I. Wojna i okupacja sowiecka; II. W drodze na Sybir; III. Na zesłaniu; IV. Stalinowskie represje w PRL; V. Powojenne ofiary KGB.
Skonka Leszek
Gdzieś daleko stąd został rodzinny dom
Wspomnienia Ireny Bondarowicz z okresu zesłania do azjatyckiej części ZSRR podczas II wojny światowej. Opisuje w nich moment aresztowania, podróży i przyjazdu na miejsce. Skupia się na niuansach życia codziennego, opisuje dokładnie warunki panujące na miejscu, pracę, do wykonywania której byli zmuszeni aby przeżyć. Opisuje działanie polskiej ambasady w pomocy Polakom przebywającym na zesłaniu. Ciekawie ujmuje sposoby w jaki spędzane były przeróżne święta, oraz zwyczaje. Pod koniec relacji skupia się na swojej pracy na rzecz domu dziecka, który pomagała prowadzić. Zakres chronologiczny: 1940-1946 Miejsca wydarzeń: Atbasar, Aktiubińsk
Bondarowicz Irena
Kserokopia wiersza pt. „Dziesiąty luty 1940” autorstwa Heleny Sołtysiak zamieszczonego w czasopiśmie „Echo Dusznik”, nr 12, wrzesień-październik 2005.
Sołtysiak Helena
Relacja Zofii Teliga-Mertens honorowej obywatelki Dolnego Śląska, dotyczy osadnictwa wojskowego na Wołyniu, zesłania na tereny dzisiejszego Kazachstanu podczas II wojny światowej, powrotu do Polski, studiów rolniczych we Wrocławiu i pracy na uczelni, wyjazdu do Warszawy i pełnienia funkcji p.o. redaktora naczelnego pisma rolniczego, powortu do Wrocławia, zaangażowania w upamiętnianie i sprowadzanie do Polski sybiraków, sfinansowania powrotu kilkunastu rodzin sybirackich do Polski.
Teliga-Martens Zofia
Ryszard Ćwikliński rozpoczyna swoją relację od momentu wywiezienia jego całej rodziny (łącznie 5 osób) w bydlęcych wagonach na Syberię. Opisuje warunki w jakich przyszło im jechać oraz mieszkać. Podjęcie pracy w kołchozie przez ojca, życie codzienne w łagrze. Po ponad dwóch latach kolejne przymusowe przeniesienie do Kazachstanu (zmobilizowanie ojca do armii T. Kościuszki, śmierć matki, przeniesienie rodzeństwa do domu dziecka). W 1946r. wyjazd do Polski, spotkanie z ojcem. Podjęcie przez Świadka nauki najpierw w gimnazjum elektrycznym, potem w technikum elektrycznym, a następnie na Politechnice Wrocławskiej. Początki pracy i służby wojskowej. Zakres chronologiczny: 1940-2000Miejsca wydarzeń: Podorka (pow. dziśnieński, woj. wileńskie, ob. Białoruś), Kotłas (obwód archangielski, Rosja), Krystyn, Archangielsk (Rosja), Bałach, Pochostmyczko, Warszawa (woj. mazowieckie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Stargard Szczeciński (woj. zachodniopomorskie), Kostrzyn nad Odrą (woj. lubuskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Kraków (woj. małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Katowice (woj. śląskie), Środa Śląska (woj. dolnośląskie), Oborniki Śląskie (woj. dolnośląskie), Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie), Dąbroszyn (woj. woj. lubuskie), Rakoszyce (woj. dolnośląskie), Kulin (woj. dolnośląskie), Kazachstan, Kirowsk (obwód murmański, Rosja).
Skiba Roman
Stanisław Szelc, członek kabaretu Elita, opisuje życie swojej rodziny wywiezionej do Kazachstanu na zesłanie, m.in. prace w obozie, zdobywanie pożywienia (kradzieże), życie codzienne, historię starszego brata w Armii Andersa, powrót do kraju. W dalszej części Świadek skupia się na historii rodziny żony oraz swojej karierze zawodowej. Zakres chronologiczny: 1940-2010 Miejsca wydarzeń: Irkuck (obwód irkucki, Rosja), Kursk (obwód kurski, Rosja), Leningrad (obecnie Petersburg, Rosja), Łódź (woj. łódzkie), Madryt (Hiszpania), Milicz (woj. dolnośląskie), Moskwa (Rosja), Orzeł (obwód orłowski, Rosja), Prochładnoje (Kazachstan), Warszawa (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie)
Szelc Stanisław
Relacja Stanisława Zająca dotyczy rzezi wołyńskiej, wywózki do obozu koncentracyjnego w Dachau, dzieciństwa spędzonego na terenie III Rzeszy, nalotów i bombardowania, wejścia Amerykanów na tereny niemieckie, osidlenia na ziemiach zachodnich, relacji Polaków z przesiedlonymi Łemkami, pracy w Czechosłowacji i przystąpienia do Solidarności. Zakres chronologiczny: 1939-2017 Miejsca wydarzeń: Małyńsk (Ukraina), Dachau (Niemcy), Monachium (Niemcy), Koburg (Niemcy), Regensburg (Niemcy), Chobień (pow. lubiński, woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Ścinawa ( pow. lubiński, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zachowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Karlwve Wary (Chechy)
Zając Stanisław
Relacja Ludwiki Kały z domu Sawieckiej, dotyczy dzieciństwa w II Rzeczpospolitej, zesłania na Sybir i życia codziennego podczas zesłania, powrótu do Polski, edukacji, orgaznizacji ZNP, życia codziennego we Wrocławiu i Brzegu po wojnie. Zakres chronologiczny: 1927-1017 Miejsca wydarzeń: Byteń (Białoruś), Brzeg Dolny, Mińsk (Białoruś), Kańsk (Rosja), Krasnojarsk (Rosja), Władywostok (Rosja), Baranowice (Białoruś), Wrocław (woj. dolnośląskie), Taszkient (Uzbekistan), Archangielsk (Rosja), Oświęcim (woj. małopolskie), Gliwice (woj. śląskie), Przyborowo (Białoruś), Słonim (Białoruś)
Kała Ludwika
Relacja rozpoczyna się od dnia 10.02.1940 roku, kiedy to cała rodzina Świadka została wywieziona z Dernowa do Archangielska, podróż ta trwała 2 miesiące. W dalszej części ukazano życie codzienne na Syberii, m.in. prace przy wyrębie w lesie, problemy z żywnością. Następie Świadek opisuje dalsze losy rodziny: przedostanie się do armii Andersa, dotarcie do obozu przejściowego w Tadżykistanie, pobyt w Polskim Domu Dziecka. Zakres chronologiczny: 1940-1946 Miejsca wydarzeń: Archangielsk (Rosja), Dernów (dawniej II RP, obecnie Ukraina),Stalinabad (obecna nazwa: Duszanbe, Tadżykistan)
Waszewska Eugenia
Relacja Henryka Truskowskiego dotyczy życia na wileńszczyźnie przed wojną, okupacji niemieckiej, zsyłki na Syberię i pracy w kołchozie, powrótu do kraju i studiów oraz pracy w Olsztynie. Zakres chronologiczny relacji: 1931 - 2017 Miejsca wydarzeń: Duburajcie (Litwa), Jeziorany (woj. warmińsko-mazurskie), Czeremchowo (obwód irkucki), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Dyneburg (Łotwa), Krasnojarsk (Rosja), Irkuck (Rosja), Smoleńsk (Rosja), Moskwa (Rosja), Warszawa (woj. mazowieckie), Drawsko Pomorskie (woj. zachodniopomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Białystok (woj. podlaskie)
Truskowski Henryk
Katarzyna Załoga, Sybiraczka, opisuje wywózkę na Syberię, warunki transportu, przyjazd do obozu, warunki w nim panujące, podaje szczegóły życia codziennego, pracę przymusową przy wyrębie lasu, przeniesienie z jednego obozu z drugiego, wstąpienie brata do Pierwszej Armii Wojska Polskiego, pobyt w Uzbekistanie, powrót do Polski, losy sierot, przedwojenne zwyczaje świąteczne, relacje pomiędzy ludnością polską, ukraińską i żydowską, ludobójstwo Polaków przez Ukraińców w czasie wojny i trudy codziennego życia przed wojną. Zakres chronologiczny: 1930-1945 Miejsca wydarzeń: Basznia (pow. lubaczowksi, woj. podkarpackie), Zasłuże (pow. lubaczkowski, woj. podkarpackie), Nowosybrisk, Termez (Uzbekistan), Dachnów (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Lubaczów (woj. podkarpackie), Jarosław (woj. podkarpackie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)
Załoga Katarzyna
Relacja Stanisławy Szarycz dotyczy zesłania na Syberię, realiów życia w Archangielsku, osiedlenia we Wrocławiu w 1946 roku, zniszczeń wojennych i odbudowy miasta a także sytuacji Sybiraków po II Wojnie Światowej. Zakres chronologiczny: 1935-2017 Miejsca wydarzeń: Planty (woj. nowogródzkie), Baranowice (woj. nowogródzkie), Archangielsk (Rosja), Skorokhodove (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Chołmogory (Rosja), Edmonton (Kanada), Toronto (Kanada), Sydney (Australia), Ratyń (woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Sulistrowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie)
Szarycz Stanisława
Relacja Aleksandry Otorowskiej opisuje losy Świadka i jego rodziny podczas zesłania na Syberię, a następnie powrót do Polski. Losy polskich sierot ewakuowanych ze Związku Radzieckiego. Czasy powojenne, przeprowadzki i poszukiwanie pracy. Opisy wydarzeń ze stanu wojennego.Zakres chronologiczny: 1941-1992 Miejsca wydarzeń: Janów (obecnie Białoruś), Barnauł (Rosja), Jangijul (Uzbekistan), Taszkient (Uzbekistan), Kitab (Uzbekistan), Teheran (Iran), Isfahan (Irak),Genua (Włochy), Rzym (Włochy), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Stare Jabłonki (woj. warmińsko-mazurskie), Międzylesie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)
Otorowska Aleksandra
Henryk Jarmołowicz, sybirak, opisuje w relacji swój powrót do kraju w 1946 r., ukończenie Zasadniczej Szkoły Zawodowej jako ślusarz w 1953 r., przeprowadzke w 1956 r. do Gorzowa (gdzie pracował w elektrowni do 1958 r.), następnie służbę wojskową w marynarce wojennej: maszynista na ORP „Błyskawica” (1958–61); a potem Samodzielny Oddział Wykonawstwa Inwestycji w „Stilonie” (1961–91), skąd przeszedł na emeryturę. W trakcie pracy ukończył Technikum Mechaniczne w Gorzowie (1964). W okresie ok. 1987–89 razem z Kazimierzem Modzelanem uczestniczył w druku „Feniksa” i innych wydawnictw.Zakres chronologiczny: 1956-1989 Miejsca wydarzeń: Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Ustka (woj. pomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Jurata (pow. pucki, woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Sulęcin (woj. lubuskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)
Piechel Michał
Kazimiera Waszkiewicz - relacja
Kazimiera Waszkiewicz, z domu Kaleta, opisuje życie codzienne na Ziemiach Północnych po wojnie, relacje między Polakami a Niemcami, roboty przymusowe w Niemczach, integracje ludności z różnych zakątków Polski. Zakres chronologiczny: 1930-1990 Miejsca wydarzeń: Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Wielka Wieś (pow. konecki, woj. świętokrzyskie), Głogów (woj. dolnośląskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Słupsk (woj. pomorskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Leszno (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Świnoujście (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), warszawa (woj. mazowieckie), Częstochowa (woj. śląskie), Berlin (Niemcy)
Waszkiewicz Kazimiera
Maria Trukszyn, z domu Dubowska, opisuje historię swojego przyjazdu na Ziemie Zachodnie, które z racji białoruskiego pochodzenia jej mężą, mogło odbyć się dopiero w latach pięćdziesiątych; opisuje pracę w kołchozie na Białorusi, życie codzienne na nowych terenach, tradycje, sposoby zarobkowania. Zakres chronologiczny: 1931-1980 Miejsca wydarzeń: Śliwowszczyzna (Białoruś), Grodno (Białoruś), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Moskwa (Rosja), Lębork (woj. pomorskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. pomorskie), Kielce (woj. świętokrzyskie)
Trukszyn Maria
Zuzanna Majak opisuje wywózkę na Syberię, wyjście z armią gen. Władysława Andersa do Persji, następnie przez Indie, do obozu dla polskich dzieci w Nowej Zelandii; powrót do Polski; życie codzienne na Ziemiach Zachodnich, relacje między ludnością autochtoniczną a napływową oraz stan wojenny w Kluczborku. Zakres chronologiczny: 1938-2000 Miejsca wydarzeń: Sybiera, Kazachstan, Isfahan (Iran), Bombaj (Indie), Pahiatua (Nowa Zelandia), Kluczbork (woj. opolskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)
Majak Zuzanna
Hieronim Marysiak opisuje dzieciństwo w Płotyczy, wywózkę do Kazachstanu, przyjazd na Ziemie Zachodnie, a także życie codzienne w okresie powojennym, pracę w Milicji Obywatelskiej, wspomina też o sprawie Zdzisława Marchwickiego. Zakres chronologiczny: 1933-1990 Miejsca wydarzeń: Płotycza (obwód tarnopolski, Ukraina), Aktobe (Kazachstan), Legnica (woj. dolnośląskie), Brodnica (pow. kluczborski, woj. opolskie), Kluczbork (woj. opolskie), Opole (woj. opolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Biadacz (pow. kluczborski, woj. opolskie), Lwów (Ukraina), Stanisławów (Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Horodyszcze, Gryfów Śląski (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)Wołczyn (pow. kluczborski, woj. opolskie), Kraków (woj. małopolskie)
Marysiak Hieronim
Tadeusz Leniar opisuje wywózkę na Syberię, pobyt na Półwyspie Krymskim, osadnictwo na ziemiach zachodnich i życie codzienne na tym terenie. Zakres chronologiczny: 1936-1989 Miejsca wydarzeń: Podkamień (Ukraina), Kluczbork (woj. opolskie), Żagań (woj. lubuskie), Skorzynice (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie), Lwówek Śląski (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie), Syberia, Krym, Wołczyn (pow. kluczborski, woj. opolskie), Skorzynice (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie)
Leniar Tadeusz
Genowefa Moś, z domu Turoń, opisuje początek wojny na Kresach Wschodnich, wywiezienie w głąb Syberii, lata powojenne na Ziemiach Zachodnich, zwyczaje religijne, kulinarne oraz relacje rodzinne i rówieśnicze, zarówno na Syberii, jak i w powojennej Opolszczyźnie. Zakres chronologiczny: 1935-1989 Miejsca wydarzeń: Marianka (dziś Marjaniwka, Ukraina), Krasnojarsk (Rosja), Warszawa (woj. mazowieckie), Namysłów (woj. opolskie), Olkusz (woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Bibice (pow. krakowski, woj. małopolskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Tarnopol (Ukraina), Chodaczków Wielki (obw. tarnopolski, Ukraina), Poznań (woj. wielkopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wieliczka (woj. małopolskie), Włoszczowa (woj. świętokrzyskie), Rychtal (pow. kepiński, woj. wielkopolskie), syców (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Kępno (woj. wielkopolskie)
Moś Genowefa
Ludwika Bednarska i Ryszard Pichurski - relacja
Ludwika Bednarska, z domu Pichurska oraz Ryszard Pichurski opowiadają o życiu w przedwojennym Tarnopolu, ze szczególnym uwzględnieniem relacji między Polakami, Żydami a Ukraińcami. Opisują wybuch wojny i wywózkę na Syberię, życie codzienne podczas zesłania w Kazachstanie, drogę powrotną do Polski i życie w powojennej rzeczywistości na Opolszczyźnie. Zakres chronologiczny: 1935 - 1989 Miejsca wydarzeń: Ternopil (Tarnopol, Ukraina), Dżurun (obwód aktobski, Kazachstan), Opole (woj. opolskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Edynburg (Wielka Brytania), Teheran (Iran), Lwów (Ukraina), Saratów (Rosja), Katowice (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Bytom (woj. śląskie)
Bednarska Ludwika
Relacja Bolesława Dula, kresowiaka, kaprala LWP, dotycząca życia w Horodkowie przed wojną, wywózki do Rosji i pracy przymusowej w tartaku, powołania do I Armii Wojska Polskiego, i służby w 5. pułku piechoty 2. Warszawskiej Dywizji Piechoty oraz pierwszych lat powojennych na tzw. Ziemiach Odzyskanych; świadek opisuje szczegóły wysiedlenia i transportu do Swierdłowska (dziś Jekaterynburg), warunki pracy i mieszkania, a następnie powołanie do wojska; opowiada o ćwiczeniach w Sielcach nad Oką, próbie forsowania Wisły pod Puławami, postój w Warszawie w czasie trwania Powstania Warszawskiego, zdawkowo wspomina o walkach na Wale Pomorskim; opisuje też odnalezienie rodziny ekspatriowanej na Dolny Śląsk i okoliczności zamieszkania w Lipnicy; mniej szczegółowo opowiada o swojej edukacji na Kresach Wschodnich i stosunkach z Ukraińcami przed wojną. Zakres chronologiczny: 1932-1946 Miejsca wydarzeń: Horodków (daw. pow. Rohatyn, Ukraina, wieś nieistniejąca), Rogatin (Rohatyn, daw. woj. stanisławowskie, Ukraina), Nowy Zawod (obłast swierdłowska, Federacja Rosyjska), Sel'cy (Sielce nad Oką, Federacja Rosyjska), Puławy (woj. świętokrzyskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lublin (woj. lubelskie), Żagań (woj. dolnośląskie), Lipnica (pow. Środa Śląska, woj. dolnośląskie), Żytmierz (Ukraina), Chełm (woj. lubelskie), Smoleńsk (Rosja), Kowel (Ukraina), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Mława (woj. mazowieckie), Opole (woj. opolskie), Berlin (Niemcy)
Dul Bolesław
Relacji Ewy Sudoł-Kozłowskiej, córki zesłanej wraz z rodziną na Syberię Haliny Kozdroń (ur. 27.12.1933 r.), która to rodzina (matka, brat matki oraz babcia świadek) opuściła terytorium ZSRR wraz z żołnierzami gen. W. Andersa i została przez Anglików umieszczona w obozie dla uchodźców w Tengeru w Tanganice (ob. Tanzania); świadek wspomina trasę ewakuacji rodziny, warunki panujące w obozie, organizowanie się uchodźców, działające tam stowarzyszenia (harcerstwo), życie religijne, kontakty z ludnością miejscową, a następnie powrót do Polski i pierwsze lata funkcjonowania rodziny w Polsce; relacja jest oparta o opisywanie zdjęć pokazywanych przeprowadzającemu wywiad, przez co jest nieco chaotyczna, poza tym wypowiedzi świadek często są na dużym poziomie ogólności. Zakres chronologiczny: 1939-1950 Miejsca wydarzeń: Brest (Brześć nad Bugiem, daw. woj. poleskie, Białoruś) , Syberia, Kazachstan, Tengeru (Tanzania), Mombasa (Kenia), Karaczi (Pakistan), Teheran (Iran), Bombaj (Indie), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jelcz-Laskowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie)
Sudoł-Kozłowska Ewa
Relacja Bogusława Traczewskiego, wywiezionego w 1940 r. z rodzinnego Wilna na Syberię, repatrianta, uczestnika strajków w 1956, 1970 i 1980 r.; świadek szczegółowo opowiada o wywiezieniu swojej rodziny przez radzieckiego okupanta, warunkach pobytu w syberyjskim łagrze Bajaryk, poszczególnych zdarzeniach z tamtego okresu, następnie repatriacji na tzw. Ziemie Odzyskane, pobycie w obozie przejściowym w Rzęsinie koło Gryfic, stosunkach z zastanymi tam Niemcami - wspomina też o pozostających do 1946 r. w okolicznych lasach niedobitkach Wehrmachtu; następnie wspomina o przenosinach do Szczecina i udziale w demonstracjach podczas kolejnych lat przełomowych w powojennej historii Polski; opowieść jest szczegółowa i precyzyjna, świadek stara się opowiadać tylko o tym, co sam widział lub czego doświadczył; mówi też o swojej postawie i motywach podjętych decyzji. Zakres chronologiczny: 10.02.1940-2000 Miejsca wydarzeń: Vilnius (Wilno, Litwa), Tûmeň (Tiumeń, Federacja Rosyjska), Bajaryk (Syberia), Brest (Brześć, Białoruś), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Rzęsin (pow. Gryfice, woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Wrocław (woj. dolnośląskie), Stargard (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Trzygłów (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Kukań (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Radom (woj. mazowieckie)
Traczewski Bogusław
Wspomnienia Romana Sutko z wywózki na Sybir, pobytu w obozie, repatriacji na tzw. Ziemie Odzyskane, służby wojskowej i szkolenia na kombajnistę w PGR; świadek dużo miejsca poświęca historii swojego ojca, który wstąpił do armii gen. Andersa i pozostał po wojnie w Anglii, oraz prób utrzymania z nim kontaktu przez rodzinę Zakres chronologiczny: 1940-1986 Miejsca wydarzeń: Asowyja (Osowa, Białoruś), Nawagrudak (Nowogródek, Białoruś), Archangielsk (daw. ZSRR), Saratow (daw. ZSRR), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Piekary (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Jelcz-Laskowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Norwich (Wielka Brytania)
Sutko Roman
Relacja Mirosława Kosowskiego dot. II wojny światowej, wywozu wraz z całą rodziną w głąb ZSRR, ciężkich warunków życia na Syberii, organizowaniu się polskich wojsk, przewiezienia transportem wodnym w dół Wołgi, rusyfikacji i edukacji. Zakres chronologiczny: 1939 - 1946. Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Moskwa (Rosja), Kudymkar (Rosja), Saratów (Rosja), Rot-Front (Kirgistan), Wrocław (woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Berlin (Niemcy), Kopenhaga (Dania), Nowy Jork (Stany Zjednoczone Ameryki)
Piechel Michał
Relacja Danuty Kopeć opowiadającej historię swoje matki, która powracając do Polski z Kazachstanu w 1946 roku w pociągu urodziła córkę. Opowiada o traumatycznych przeżyciach do których nigdy w rozmowach rodzinnych nie wracano, biedzi, głodzie, ciężkich warunkach materialnych oraz towarzyszący matce przez całe życie strachu. Zakres chronologiczny: 1945 - 1960. Miejsca wydarzeń: Kazachstan, Chełm (woj. lubelskie)
Kopeć Danuta
Relacja Emilii Kowalczyk dot. wybuchu II wojny światowej, aresztowania ojca - wójta Podkamienia (woj. tarnopolskie), wywózki wraz z siostrą i matką na Sybir, ciężkiej pracy, głodu i biedy, ciężkich warunków życia, relacji z ludnością rosyjską, a później ukraińską, przeniesienia i pracy w kopalni w okolicach Kijowa, odnalezienia ojca, przyjadą do Polski i osiedlanie się we Wrocławiu. Zakres chronologiczny: 1939 - 1950. Miejsca wydarzeń: Podkamień (Ukraina), Brody (Ukraina), Kunstaj (Kazachstan), Kijów (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie)
Kowalczyk Emilia
Relacja Danuty Zawko dot. II wojny światowej, ojca - żołnierza polskiego, który zginął w trakcie obrony Lwowa, wywózki wraz z matką i bratem na Syberię, ciężkich warunków bytowych, głodu, biedy, zimna, pobytu w domu dziecka i przyjazdu do Polski razem z innymi sierotami, odnalezienia matki, życia w powojennym Wrocławiu, nauki, pracy i działalności w Związku Sybiraków. Zakres chronologiczny: 1939 - 2014. Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Sądowa Wisznia (Ukraina), Władywostok (Rosja), Kazachstan, Wrocław (woj. dolnośląskie), Piława Górna (pow. dzierżoniowski, woj. dolnośląskie), Ścinawa (pow. lubiński, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kijów (Ukraina), Berlin (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)
Zawko Danuta
Relacja Zofii Piątkowskiej dot. wywózki na Syberię wraz z całą rodziną, życia codziennego, głodu, biedy edukacji i indoktrynacji polskich dzieci w ZSRR, powrotu do Polski, osadnictwa na ziemiach zachodnich, studiów na Wyższej Szkole Rolniczej we Wrocławiu na kierunku zootechnicznym, pracy i sytuacji w życia osobistego. Zakres chronologiczny: 1939 - 2014. Miejsca wydarzeń: Skarżysko-Kamienna (woj. świętokrzyskie), Malinówka, Czstochowa (woj. śląskie), Czardżou (Turkmenistan), Kraków (woj. małopolskie), Proszowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Lądek Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Syców (woj. dolnośląskie), Kielce (woj. świętokrzyskie)
Piątkowska Zofia
Relacja Róży Kuczery dot. deportacji wraz z rodzicami na Sybir w 1951 r., ciężkie sytuacji materialnej, pracy rodziców, edukacji w ZSRR, przyjazdu do Polski, studiów farmaceutycznych, relacji z ludnością żydowską i życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1950 - 1970. Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Abakan (Rosja), Ust-Abakan (Rosja), Tomsk (Rosja), Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Świebodzice (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie)
Kuczera Róża
Relacja Katarzyny Koziarskiej dot. okupacji radzieckiej w trakcie II wojny światowej, wywozu całej rodziny na Syberię, pracy, ciężkich warunków bytowych, chorób i głodu, powrotu do Polski i osiedleniu się na tzw. Ziemiach Odzyskanych. Zakres chronologiczny: 1939 - 1980. Miejsca wydarzeń: Miękisz Nowy (pow. jarosławski, woj. podkarpackie), Besarabia, Kłosów (pow. strzeliński, woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Wiązów (pow. strzeliński, woj. dolnośląskie)
Koziarska Katarzyna
Relacja Józefy Krawczyk dot. wywozu całej rodziny z terenów okupowanych przez wojska radzieckie na Syberię, ciężkiej pracy rodziców i starszego rodzeństwa, głodu, biedy i zimna, śmierci ojca, powrotu na tereny Wschodnich Kresów a następnie przesiedlenia na tzw. Ziemię Odzyskane. Zakres chronologiczny: 1939 - 1950. Miejsca wydarzeń: Chociwel (pow. stargardzki, woj. zachodniopomorskie), Jenisejsk, Łódź (woj. łódzkie), Poznań (woj. wielkopolskie), Stargard Szczecieński (woj. zachodniopomorskie), Tarnopol (Ukraina)
Krawczyk Józefa
Relacja Marii Janczak dot. życia przed II wojną światową, relacji z ludnością ukraińską, wywózki całej rodziny na Syberię, wspomnień głodu i zimna oraz ciężkiej, katorżniczej pracy ojca i starszego rodzeństwa, przedostania się do Iranu, powrotu do Polski i decyzji o osiedleniu się na ziemiach zachodnich. Zakres chronologiczny: 1939 - 1947. Miejsca wydarzeń: Dmytrów, Chołojów, Kotłas (ZSRR), Teheran (Iran), Taszkient, Aczasaj (Kazachstan), Medyka, Opole (woj. opolskie), Międzylesie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Bystrzyca Kłodzka (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)
Janczak Maria
Relacja Ireny Gałązkiewicz dot. wywózki całej rodziny na Sybir w trakcie II wojny światowej, biedy, głodu, ciężkiej pracy rodziców w kopalni, aresztowania ojca, jego ucieczki z radzieckiego więzienia, przedostania się do tworzących się polskich jednostek wojskowych, zorganizowanego wyjazdu Polaków w 1946 r., przyjazdu do Warszawy a następnie osiedlenia się na ziemiach zachodnich. Zakres chronologiczny: 1939 - 2008. Miejsca wydarzeń: Boruny, Antonowo, Wilejka, Omsk, Tomsk, Czelabińsk, Krasnojarsk, Rudnik Andriejewski, Magadan, Minusińsk (Rosja), Brześć (Białoruś), Warszawa (woj. mazowieckie), Szczecinek( woj. zachodniopomorskie), Czapilnek (woj. zachodniopomorskie)
Gałązkiewicz Irena
Relacja Adam Żarski dot. II wojny światowej, pobytu na Syberii, pracy przymusowej, powrotu do Polski, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, pracy i działalności w strukturach Solidarności. Zakres chronologiczny: 1939 - 1990. Miejsca wydarzeń: Borysław (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie), Karabas (Kazachstan), Dżezkazgan (Kazachstan), Moskwa (Rosja), Przemyśl (Przemyśl)
Żarski Adam
Relacja Stanisławy Kurasz dot. II wojny światowej, wywózki na Syberię, pracy przy wyrębie lasów, biedy, głodu, długiej drogi powrotu do Polski, osiedlenia się na ziemiach zachodnich i życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1926 -1950. Miejsca wydarzeń: Rejówka, Krasnojarski Kraj (Rosja), Jenisejsk (Rosja), Stargard (woj. zachodniopomorskie), Chociwel (pow. stargardzki, woj. zachodniopomorskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Wilno (Litwa), Lwów (Ukraina)
Kurasz Stanisław
Krótka relacja Jana Żaka dot. wywiezienia jego rodziny na Syberie, ciężkiej pracy przy wydobywaniu złota oraz wycinki lasów, powrotu do Polski, osiedlenia się na ziemiach zachodnich oraz życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 2008. Miejsca wydarzeń: Chełm (woj. lubelskie), Chociwel (pow. stargardzki, woj. zachodniopomorskie), Irkuck (Rosja), Jenisej, Nowosybirsk (Rosja), Podhajce (Białoruś), Poznań (woj. wielkopolskie), Żółkiew (Ukraina)
Żak Jan
Relacja przesiedleńca z Kresów Wschodnich II RP dot. początków II wojny światowej, przemocy ze strony Ukraińców, wywózki na Syberię, warunków życia, pracy, głodu i chorób dotykajacych Polaków, którzy się tam znaleźli, zmiany sytuacji po układzie Sikorski - Majski, transportu w rejon Kujbyszewa, spotkania z gen. Sikorskim, wcielenia mężczyzn do Armii Andersa, powrotu do Polski i osiedlenia się na ziemiach zachodnich. Zakres chronologiczny: 1939 - 1960. Miejsca wydarzeń: Mickiewicze (Wołyń), Bieriezniki (rzeka Kama, obwód permski, d. ZSRR), Kujbyszewo (Syberia, obw. Nowosybirski), Człuchów (woj. pomorskie), Leśna (pow. żywiecki, woj. śląskie), Zawiercie (woj. śląskie)
Cios Teofila
Relacja Gustawa Skibińskiego dot. wywózki na Sybir, warunków życia rodziny, powrotu do Polski, osiedlenia się na ziemiach zachodnich. Świadek opowiada dodatkowo historię brata, który walczył z UB, za co później został skazany na 9 lat więzienia. Zakres chronologiczny: 1939 - 1960. Miejsca wydarzeń: Wola Ostrowiecka (dziś nieistniejąca, Wołyń, Ukraina), Kraj Stawropolski (ZSRR), Maciejowice (pow. nyski, woj. opolskie), Borkowice (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Lublin (woj. lubelskie), Strzelcach Opolskich (woj. opolskie), Rawicz (woj. wielkopolskie)
Skibiński Gustaw
Relacja Heleny Kowal dot. zesłania i pobytu w ZSRR, okoliczności powrotu do Polski, osiedlenia się na ziemiach zachodnich oraz edukacji we Wrocławiu. Zakres chronologiczny: 1939 - 1960. Miejsca wydarzeń: Skała Podolska, Kraj Ałtajski (ZSRR), Penza (ZSRR), Prudnik (woj. opolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Chorostków (Ukraina), Kijów (Ukraina), Tarnopol, Nysa (woj. opolskie), Opole (woj. opolskie), Tarnopol (Ukraina), Tarnobrzeg (woj. podkarpackie), Moszczanka (pow. prudnicki, woj. opolskie), Katyń (obw. smoleński, Rosja)
Kowal Helena
Relacja Sybiraka dot. II wojny światowej, relacji z ludnością ukraińską, pobytu na Syberii, kontaktów z osobami pochodzenia żydowskiego, powrotu do Polski i osiedlenia się na ziemiach zachodnich. Zakres chronologiczny: 1923 - 1981 Miejsca wydarzeń: Bukaczowce (Ukraina), Rohatyn (Ukraina), Korolówka (Ukraina), Lwów (Ukraina), Jekaterynburg (obw. swierdłowski, Rosja), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Chmielno (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Jawor (woj. dolnośląskie), Sandomierz (woj. świętokrzyskie), Gródek Jagielloński (Ukraina), Poznań (woj. wielkopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Świerzawa (pow. złotoryjski, woj. dolnoślaskie), Stara Kraśnica (pow. złotoryjski, woj. dolnoślaskie), Żytomierz (Ukraina), Kamienna Góra (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Złocieniec (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Pielgrzymka (pow. złptoryjski, woj. dolnośląskie), Zabrze (woj. ślaskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Smoleńsk (Rosja)
Popiel Julian
Relacja Sybiraka dot. II wojny światowej, relacji z ludnością ukraińską, pobytu na Syberii, powrótu wraz z 1 Armią Wojska Polskiego, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, relacji z ludnością niemiecką i organizacji życia po wojnie. Zakres chronologiczny: 1919 - 1956. Miejsca wydarzeń: Żydatycze (Ukraina), Lwów (Ukraina), Kargasok (Rosja), Moskwa (Rosja), Nowosybirsk (Rosja), Brzeg (woj. opolskie), Jawor (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)
Chodor Marian
Relacja kresowiaczki dot. okoliczności zesłania jej i jej rodziny na Syberię oraz powrotu do Polski po zakończeniu II wojny światowej. Zakres chronologiczny: 1939-1946. Miejca wydarzeń: osada Husaki w dawnym pow. stołpeckim (d. woj. nowogródzkie) oraz inne miejscowości tego powiatu, Syberia, obwód saratowski (Rosja), Duszniki-Zdrój (pow. kłodzki, woj, dolnośląskie), Szalejów Górny (pow. kłodzki, woj, dolnośląskie), Polanica Zdrój (pow. kłodzki, woj, dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie)
Homerska Maria
Relacja dot. zesłania i pobytu w ZSRR, okoliczności powrotu do Polski oraz osiedlenia się na Dolnym Śląsku. Zakres chronologiczny: lata 40.-80. XX w. Miejsca wydarzeń: Lwów, Kazachstan, Gruzja, Lublin, Wrocław, Częstochowa. Do teczki dołączono uzupełnienie w formie listu świadka.
Lisak Irena
Relacja sybiraczki, dotycząca jej dzieciństwa, wywózki na Syberię i życia tamże, repatriacji, stosunków polsko-rosyjskich i polsko-żydowskich oraz powojennej pracy w bibliotece i organizacji życia po wojnie. Zakres chronologiczny: 1936-1980 Miejsca wydarzeń: Kowel (ob. Ukraina, d. woj. wołyńskie), Kujbyszew (Syberia, Rosja), Chełm (woj. lubelskie), Rejowiec (pow. chełmski, woj. lubelskie), Jawor (woj. dolnośląskie), Bojarka (Ukraina), Ałmaty / Ałma-Ata (Kazachstan), Przeworsk (woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Oświęcim (woj. małopolskie), Berlin (Niemcy), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Mińsk (Białoruś), Legnica (woj. dolnośląskie), Moskwa (Rosja), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Bolków (pow. jaworski, woj. dolnośląskie)
Mrówczyńska Irena
Relacja sybiraka, dotycząca pobyty na Syberii, życia codziennego na Kresach Wschodnich II RP, osiedlenia się na Dolnym Śląsku i organizacji zycia po wojnie. Zakres chronologicnzy: 1940-1954 Miejsca wydarzeń: Czyczerniki (ob. Białoruś), Stepniak (Kazachstan), Ukrainka (Ukraina), Piotrowice (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Marcinkowice (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Jawor (woj. dolnośląski), Mściwojów (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Luboradz (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Drzymałowice (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Bolków (pow. jaworski, woj. dolnośląskie)
Gryko Romuald
Relacja przesiedleńca, dotycząca wywózki na Syberię, przyjazdu na Dolny Śląsk, organizacji życia po wojnie, stosunków polsko-niemieckich i polsko-rosyjskich, życia codziennego i zwyczajów oraz stosunku Polaków do mienia poniemieckiego. Zakres chronologiczny: 1939-1957 Miejsca wydarzeń: Kadełby (ob. Białoruś), Barnauł (Syberia, Rosja), Stary Jawor (ob. część Jawora, woj. dolnośląskie), Piotrowice (woj. dolnośląskie), Maćkowice (Ukraina), Chmielnicki (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie)
Szostak Tadeusz
Relacja przesiedleńca z Kresów Wschodnich II RP, dotycząca dzieciństwa, wywózki na Syberię, organizacji życia po wojnie, stosunków polsko-niemieckich i polsko-rosyjskich, życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1933-1978 Miejsca wydarzeń: Mały Jadwisk (d. woj. nowogródzkie, ob. Białoruś), Abakan (Syberia, Rosja), Minusińsk (Syberia, Rosja), Kłaczyna (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Jawor (woj. dolnośląskie), Sokolniki (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie)
Najwer Weronika
Relacja przesiedleńca z Kresów Wschodnich II RP, dotycząca jego dzieciństwa, wkroczenia Armii Czerwonej, stosunków polsko-żydowskich i polsko-ukraińskich na Kresach, wywózki na Syberię i życia codziennego na Syberii, przesiedlenia na Dolny Śląsk, organizacji życia po wojnie, stosunków polsko-niemieckich i stosunku do mienia poniemieckiego w Jaworze. Zakres chronologiczny: 1935-1972 Miejsca wydarzeń: Olesza (d. woj. stanisławowskie, ob. Ukraina), Abakan (Syberia, Rosja), Kujbyszew (Syberia, Rosja), Piotrowice (woj. dolnośląskie), Jawor (woj. dolnośląskie), Buczacz (obwód tarnopolski, Ukraina), Przeworsk (woj. podkarpackie), Lwów (Ukraina), Kransk (Rosja), Kransnojarsk (Rosja),Kujbyszew (Rosja), Paszowice (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie), Chojnów (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie)
Fluda Feliks
Part of Zbiory archiwalne instytucji, stowarzyszeń i innych podmiotów prawnych
Chodorska Brygida
Part of Zbiory fotograficzne
Trzeci Maj w Afryce. Masindi 1945. [Zdjęcie z marszu dzieci polskich w Afryce świętujących dzień 3 maja. Fotogrfia pochodzi z kolekcji Zofii Kłusek-Daniszewskiej.].
N.N.
Polskie dzieci w sierocińcu Cabarega School
Part of Zbiory fotograficzne
Uganda, Afryka, Cabarega School koło Masindi, początek 1943 roku. Sierociniec. Dzieci już odkarmione, ale włosy jeszcze nie odrosły. Dzieci były strzyżone "na glacę" z powodu wszy. Włosy oraz ciuchy z Rosji były palone na stosie i aż skwierczały.
N.N.
Polscy żołnierze i cywile na pokładzie sowieckiego statku - Andriej Żdanow
Part of Zbiory fotograficzne
N.N.
Zdjęcie zbiorowe (sierociniec w Masindi w Afryce)
Part of Zbiory fotograficzne
Afryka, Uganda, Masindi, 1943 r. Sierociniec przeniesiony w całości w czerwcu 1945 r. do Rongai (Kenia). Siedzą w środku wychowawczynie: p. Śnieżko (z białym kołnierzykiem), p. Elżbieta Lesiak, inspektor szkolny p. Kinasz-Surowiecki, kierownik sierocińca p. Kwiatkowski, wychowawczyni NN, dalej wychowawczynie panie Szmidt i Warchałowa (z białym kołnierzykiem).
N.N.
Zdjęcie klasowe (klasa 3, sierociniec w Masindi w Afryce)
Part of Zbiory fotograficzne
Uganda, Masindi, 1943 r. Sierociniec, klasa III przeniesiona w całości w czerwcu 1945 r. do Rongai (Kenia). Górny rząd od lewej: Tadek Sapiecha (w hełmie), Giena Niejadlik (z grzywką), Zosia Kłusek, Tereska Kowal, Zosia Ostrowska, Wanda Leniec, Maryska Pilipczuk, Józia Kraus, Jadzia Bechert, Halina Waszkiewicz, Jadzia Kowalczyk, Polusia Gwizdak.Środkowy rząd: Gienek Wdowczyk (w czarnym berecie), Hanka Plackowska (z przepaską na włosach), Staszka Rojek, Jasia Jodkowska, Józka Kasznia, Władka Nowaczyk. Siedzą od lewej: Heńka Dardzińska, Andzia Sikorska, pani Minkowska, wizytator szkolny p. Kinasz-Surowiecki, p. Pomorska, stoi Tereska Kułakowska, kierowniczka szkoły p. Maria Kułakowska, Nastka Witruk. Z lewej strony (nie sa uczniami III klasy) Jagusia Mackiewicz (suknia w paseczki), Zosia Sikorska, Ola Ostrowska, poniżej Danka Rut (nad Wdowczykiem), Gienia Przychodzień (obok Wdowczyka), Sabina Wdowczyk (marynarski kołnierz). P. Kinasz trzyma małą siostrę Hanki Plackowskiej.
N.N.
Wychowawczynie sierocińca w Masindi, Uganda
Part of Zbiory fotograficzne
Na zdjęciu:Afryka, Uganda, osiedle Masindi, 1943 rok. Wychowawczynie sierocińca.Na odwrocie:1943 r. Masindi-Uganda, szkoła nr 3, klasa 4-ta. nauczyciele siedzą od lewej: P. Dadejowa, Minkowska, Kinasz-Surowiecki, Pomorski, Pomorska (siostra), Kułakowska.
N.N.
Zdjęcie klasowe (klasa 4, szkoła powszechna nr 3 w Masindi w Afryce)
Part of Zbiory fotograficzne
Na zdjęciu: Afryka, Uganda, osiedle w Masindi. Sierociniec, 1943 rok, klasa IV szk. powsz. Nauczyciele - siedzą od lewej: P.P. Dadejowa, Minkowska, Kinasz-Surowiecki, Kwiatkowa, Pomorski, Pomorska /siostra/, Kułakowska. Na odwrocie:1943 r. Masindi. Szkoła N. 3 klasa 4-ta. Dadejowa, Minkowska, Kiniasz, Kwiatek, Pomorska, Pomorka, Kulakowska
N.N.
Part of Zbiory archiwalne instytucji, stowarzyszeń i innych podmiotów prawnych
Pęcherek Zofia
Part of Zbiory archiwalne instytucji, stowarzyszeń i innych podmiotów prawnych
Czylewicz Maria
Władysława Pawłowska - relacja
Part of Zbiory archiwalne instytucji, stowarzyszeń i innych podmiotów prawnych
Pawłowska Władysława
Part of Zbiory archiwalne instytucji, stowarzyszeń i innych podmiotów prawnych
Woźna Eugenia
Part of Zbiory archiwalne instytucji, stowarzyszeń i innych podmiotów prawnych
Ziober Anna
Part of Zbiory archiwalne instytucji, stowarzyszeń i innych podmiotów prawnych
Kwiatek Czesław
Part of Zbiory archiwalne instytucji, stowarzyszeń i innych podmiotów prawnych
Kruk Edward, Kulik Tadeusz
Kazimierz Krzywiński - relacja
Part of Zbiory archiwalne instytucji, stowarzyszeń i innych podmiotów prawnych
Krzywiński Kazimierz, Kruk Edward
Part of Zbiory archiwalne instytucji, stowarzyszeń i innych podmiotów prawnych
Helwing Zofia
Part of Zbiory archiwalne instytucji, stowarzyszeń i innych podmiotów prawnych
Hubacz Michał
Part of Zbiory archiwalne instytucji, stowarzyszeń i innych podmiotów prawnych
Głąb Zdzisław
Part of Zbiory archiwalne instytucji, stowarzyszeń i innych podmiotów prawnych
Goldman Helena
Attestat zrelosti/ Świadectwo szkolne
Part of Dokumenty Życia Społecznego
Kserokopia świadectwa szkolnego Róży Kuczery ze szkoły podstawowej w Ust-Abakanie, do której chodziła po wywiezieniu jej ze Lwowa w 1951; trzy pieczęcie tekstowe Związku Sybiraków potwierdzające autentyczność świadectwa; dwie parafki Heleny Kamińskiej, Prezes Zarządu Koła Wałbrzych Związku Sybiraków Oddział Wałbrzych
Związek Sybiraków
... Wolność, Całość, Niepodległość!
Part of Dokumenty Życia Społecznego
Rysunek autorstwa Zosi Kłusek (obecnie Zofii Kłusek-Daniszewskiej), uczennicy Publicznej Szkoły Powszechnej w Rongai z okazji Święta Niepodległości. Rysunek ten powstał w Afryce pod koniec II wojny światowej.
Daniszewska Zofia
Part of Dokumenty Życia Społecznego
... Świadectwo. Zofia Kłusek urodzona dnia 5 lutego w roku 1932 w Bojanówce, województwa wołyńskiego, religii/wyznania rzymskokatolickiej. Uczennica klasy piatej b otzrymała za rok szkolny 1945/46 oceny nastepujące:lista osiągnięć Zofii Kłusek. Na odwrocie podpisy opiekuna klasy i kierownika szkoły.
Publiczna Szkoła Powszechna w Rongai
Part of Dokumenty Życia Społecznego
Świadectwo szkolne. Szkoła powszechna III stop nia N 3. L. p. katalogu głównego 9. Uczennica Kłusek Zofia. Urodzona dnia - roku 1939 w Bojanówka, powiat Równe, wojew. Wołyń. Wyznania rzymkat, narodowości polskiej. Córka Franciszka i Julii uczęszczała w roku 1943 do klasy trzeciej ....
Szkoła powszechna III stopnia nr 3 w Masindi